Сонгуулийн Тогтолцооны Талаар Лекц

Сонгуулийн ач холбогдол

• Энэ жил дэлхийн хүн амын бараг тал нь сонгуульд оролцоно.
• 2024 онд манай улсын парламентын бүтэц, сонгуулийн тогтолцоонд өөрчлөлт орох юм.
• Сонгуулийн тогтолцооны талаар маш нарийн судалж, боловсруулсан байдаг.

Ардчилал ба Сонгууль

• Ардчилал бол сонгууль байх ёстой ч сонгууль бүр адилгүй.
• Сонгуулийн үр дүнд олон хүчин зүйл нөлөөлдөг: улс орны бүтэц, үнэт зүйлс, боловсролын түвшин гэх мэт.
• Сонгуулийн тогтолцоо улс орны онцлогоос хамаарч өөрчлөгдөж байж болзошгүй.

Мажоритар ба Пропорциональ систем

• Мажоритар тогтолцоо нь том намуудад илүү ашигтай бөгөөд жижиг намуудад боломж олгодоггүй.
• Мажоритар тогтолцоонд ихэнхдээ хоёр нам голлох бөгөөд бусад намууд илт хэвээр харагддаг.
• Пропорциональ тогтолцоо нь нэг мандатын дүрмийг дагаж, олон нам, эвсэлд боломж олгодог.

Монгол Улсын Сонгуулийн Тогтолцооны Шинэчлэл

• Дараагийн сонгуулийг холимог тогтолцоотойгоор явуулахаар болсон.
• 76-г нь шахмал олонхийн, 49-г нь пропорциональ буюу хувь тэнцүүлсэн олонхийн зарчмаар сонгох юм.
• Сонгуулийн тойрог бүр өөр өөр бүтэцтэй бөгөөд энэ удаагийн сонгуульд 13 тойрогт хуваагдсан.
• Сонгогчид тойргийнхоо хүмүүсээс гадна нам, эвслээ сонгох ёстой.

Сонгуулийн Коммуналеция

• Энэ жил сонгуулийн сурталчилгаа гурван янзаар явагдаж байна: орон нутгийн, нийслэлийн Улаанбаатар, гадаадад байгаа монголчууд.

Санал Өгөлтийн Талаар

• Сонгууль бол зөвхөн биеийн хүчдэл биш, мөн бодлогын сонголт.
• Сонгогчдын саналаар улс орны ирээдүй шийдэгдэх учурам.

Эдийн засгийн төлөв байдал

• Өнгөрсөн жилүүдэд эдийн засгийн өсөлт буурсан ч татварын орлого нэмэгдсэн.
• Гадаад орчин хүндрэлтэй байсан ч дотоодын нийт бүтээх чадвар өсөж байгаа.

Дүгнэлт

• Сонгуулийн оролцоо чухал бөгөөд энэ нь ард иргэдийн ирээдүйн амьдралыг шийдэх болно.
• Ардчилсан тогтолцоонд оролцох нь иргэн бүрийн үүрэг бөгөөд сонгуульд идэвхтэй оролцох нь чухал.