Overzicht
Deze les behandelt de economische en politieke situatie in Oost-Duitsland na 1945 tot de bouw van de Berlijnse Muur in 1961.
Economische situatie in Oost-Duitsland na 1945
- Na WOII moest Duitsland hoge herstelbetalingen doen aan de Sovjet-Unie.
- Alleen Oost-Duitsland moest deze herstelbetalingen voldoen na de deling van Duitsland.
- Machines en fabrieken werden ontmanteld en naar de Sovjet-Unie verscheept.
- In de DDR werd een planeconomie ingevoerd; de staat bepaalde productie en beloning.
- Door het ontbreken van een vrije markt was er weinig economische groei in de DDR.
- De DDR bleef economisch achter bij het kapitalistische West-Duitsland.
Politieke situatie en ontevredenheid
- De DDR was een totalitaire eenpartijstaat zonder politieke vrijheid.
- Gebrek aan economische en politieke vrijheid leidde tot grote ontevredenheid.
- In 1953 kwam het tot een opstand in de DDR, die werd neergeslagen.
Vlucht naar het Westen en reactie van de DDR
- Veel Oost-Duitsers vluchtten naar het Westen via West-Berlijn.
- De open grens in Berlijn maakte deze vlucht mogelijk.
- Het vertrek van geschoolde Oost-Duitsers was slecht voor de DDR en hun propaganda.
- De DDR en de Sovjet-Unie wilden het wegvluchten naar het Westen stoppen.
Bouw van de Berlijnse Muur en reacties
- In 1961 werd besloten tot de bouw van de Berlijnse Muur om ontsnapping te voorkomen.
- Eerst waren er provisorische barrières, later werd een grote muur gebouwd met grensposten.
- Het Westen, waaronder de VS, accepteerde de invloedssfeer van de Sovjet-Unie om een groot conflict te vermijden.
- President Kennedy erkende West-Berlijn als deel van het vrije Westen, ondanks de muur.
- De Berlijnse Muur werd het symbool van de Koude Oorlog en de ideologische scheiding in Europa.
Begrippen en definities
- Planeconomie — Economisch systeem waarin de staat bepaalt wat en hoeveel geproduceerd wordt.
- Herstelbetalingen — Geld of goederen die Duitsland na WOII moest betalen aan overwinnaars.
- Totalitaire staat — Staat waarin één partij alle macht heeft en geen politieke vrijheid bestaat.
- Berlijnse Muur — Muur gebouwd in 1961 door de DDR om vlucht naar het Westen te voorkomen.
Acties / Volgende stappen
- Lees verder over de gevolgen van de Berlijnse Muur voor burgers in Oost- en West-Berlijn.