beste leerling Dit is de eerste video van hoofdstuk 4 en dit hoofdstuk gaat over krachtwacht zijn in paragraaf 1 gaan we één specifieke krachtwacht die in evenwicht zijn krachten in evenwicht zijn we in het vorige hoofdstuk ook al tegengekomen zoals in deze situatie van een blokje aan een veer de zwaartekracht trekt het blokje naar benen en de veer oefent een kracht uit op het blokje die omhoog staat deze krachten zijn precies even groot en tegengesteld dus is er evenwicht en in andere woorden de resulterende kracht is nul in het vorige hoofdstuk hebben we gezegd dat het voorwerp dan bijvoorbeeld in rust is toen zijn we verder niet ingegaan op dat woordje Bijvoorbeeld we hebben altijd gezegd de krachten evenwicht is dan is het voorwerp in rust zoals bijvoorbeeld bij deze opgave waarin een paar elastieken strak gespannen staan Het is ook logisch hier dat deze elastieken niet bewegen Dit is een hele statische situatie ook bij de koffer op de helling hebben we gezegd dat deze stilstaat als de resulterende kracht nul is maar wellicht is hier ook nog wel een andere mogelijk dan dat het voorwerp in rust is een andere situatie waarbij krachten in evenwicht zijn is die van een vliegtuig dat door de lucht vliegt er is een motorkracht die naar voren werkt en die wordt precies opgeheven door de kracht van de luchtweerstand Er is ook een kracht op de vleugels die het vliegtuig omhoog lift en die heft weer precies de zwaartekracht op dus alle krachten tezamen zijn gelijk aan nul maar we weten dat een vliegtuig in de lucht niet in rust is er zijn er nog een heel aantal andere mogelijke effecten van krachten het vliegtuig zou kunnen vervormen versnellen vertragen van richting veranderen of bewegen met een constante snelheid en als er evenwicht is tussen alle krachten die op het vliegtuig werken dan is het zo dat het vliegtuig met constante snelheid beweegt dit feit gaat soms tegen onze intuïtie in bijvoorbeeld je bent aan het rolschaatsen met een bepaalde snelheid en je stopt met kracht zetten dus je stopt met afzetten en Je laat jezelf gewoon doorrollen dan merk je dat je snelheid afneemt en je snelheid is dus niet constant n Dat komt omdat de krachten hier juist niet in evenwicht zijn er werken wrijvingskrachten op jou van de luchtwrijving en van de rolriem zorgen die wrijvingskrachten ervoor dat de snelheid afneemt en dat is dus juist zo omdat de resulterende kracht niet nul is als je dit nu vergelijkt met de situatie dat je op echt ijs aan het schaatsen bent waar een lagere wrijving is dan bij rolschaatsen dan zal je snelheid nog steeds niet constant zijn als je je gewoon laat uitglijden maar je snelheid neemt wel een stuk langzamer af omdat de totale wrijvingskracht lager is Je kunt je dan dus goed voorstellen dat als er helemaal geen wrijving zou zijn dat je gewoon Eindeloos met constante snelheid door zou kunnen bewegen en dat is bijvoorbeeld zo in de ruimte als we de gravitatiekracht verwaarlozen dan is de resende kracht nul en zul je de snelheid die je hebt dus gewoon vasthouden In dat geval is de snelheid constant dit Kennen jullie misschien uit film Gravity waar waarin George Clooney weg zweeft van zender Bullock zonder dat hij er ook maar iets aan kan doen deze situatie wordt beschreven door eerste wet van Newton Newton zei dat als er op een voorwerp geen resulterende kracht werkt dat het dan eenparig rechtlijnig beweegt of in rust is dit is nogal abstract taalgebruik Dus we gaan dit even zin voor zin in duidelijke woorden uitdrukken als er op een voorwerp geen resulterende kracht werkt is de resulterende kracht dus nul en dat is zoals de krachten in evenwicht zijn of als er helemaal geen krachten op het voorwerp werken eenparige en rechtlijnige Beweging hebben we in hoofdstuk 2 al gezien dat gaat over constante snelheid en Beweging langs een rechte lijn en een voorwerp dat in rust is is gewoon iets dat stil staat of stil hangt of stil zweeft het beweegt in ieder geval niet de eerste wet van Newton zegt dat als er geen resulterende krachten werken dan is een voorwerp in rust of beweegt het eenparig rechtlijnig maar andersom geldt deze wet ook als een voorwerp eenparig rechtlijnig beweegt of als het niet beweegt dan is het altijd zo dat de totale resulterende kracht op dat voorwerp gelijk aan nul is als we nu nog even kort een voorbeeld wild er erbij pakken op een vliegtuig dat met constante snelheid beweegt is de totale resulterende kracht dus nul een koffer waarop alle krachten in evenwicht zijn kan dus stilstaan op de helling maar het kan ook zijn dat die met constante snelheid van de helling afglijdt in beide gevallen zal het kracht diagram er precies hetzelfde uitzien in de opgave krijgen jullie gelegenheid om hiermee te oefenen Ik heb nog een aantal tips bij de opgave en die zal ik ook in de klas nog even laten zien voor nu bedankt voor het kijken