Welkom op de RWCT Antwerpen Zuid. We staan hier voor het centrale dienstgebouw. Dit station werd gebouwd in 2004 in opdracht van Aquafin. En ook de exploitatie gebeurt vandaag nog steeds helemaal door Aquafin. Dit is een van de drie grote waterzuiveringsstations in de Antwerpse regio.
We hebben Antwerpen Noord in het havengebied, dan Antwerpen Schijnpoort langs de ring, dat u misschien al gezien heeft, en dan hebben we hier Antwerpen Zuid. We staan hier voor een planzicht van de hele installatie en zoals jullie zien is die behoorlijk groot. Het afvalwater komt eigenlijk hoofdzakelijk uit Antwerpen Centrum, Antwerpen Zuid en gedeeltelijk uit de omliggende gemeenten uit de Zuidrand, zoals Berchem, Wilrikkenstuk, Hoboken en Hemeksen. Het afvalwater komt toe... Via hoofdzakelijk gemengde riolen.
Dat betekent dat naast het gewone huishoudelijke afvalwater, dat we ook droogweeraanvoer noemen, of kortweg DWA, dat er ook regenwater meekomt. Wordt via een pompgemaal, daar gaan we dadelijk naar kijken, opgepompt tot op de nodige hoogte, waarom dan? graviter door het hele installatie te lopen. We hebben enerzijds de primaire of mechanische zuivering en dan het belangrijkste deel, de motor van de installatie, de secundaire of biologische zuivering. In de normale omstandigheden komt het rechtstreeks in de natuurlijke waterloop terecht.
In dit specifieke geval hebben we de Schelde. En de Schelde is een getijdenrivier met grote verschillen tussen hoog en laag water. Vandaar, maar dat is enkel specifiek. specifiek voor hier, dat we nog een apart effluent gemaal hebben, dat dus bij hoog water het effluent pompt in de schelder.
Nu, in elk zuiveringsproces hebben we de hoofdtoelstelling, ongezuiverd, influënt, optoverend, ingezuiverd, effluent. Maar alle onzuiverheden die we onttrekken uit het afvalwater moeten we ergens terugvinden. En die vinden we in de vorm van slib.
Dus op elk station heb je normaal een slibbehandeling en hier op dit station is die tamelijk uitgebreid. We staan hier voor het influent vijzelgemaal. Dus hier komen die gemengde riolen toe.
De hele installatie is hier overdekt. We hebben te maken met ruw afvalwater omwille van de geurhinder. Dat is duidelijk. Als het begint te regenen, dan stijgt natuurlijk het niveau in de influentput. Daar is daar een niveaumeting en die stuurt achter en volgens aan, één na één, de verschillende vijzels.
De vijzels... pompen het afvalwater omhoog. Zodat het afvalwater helemaal gravitair door de verdere installatie kan stromen. Dus van het begin de primaire zuivering over de biologie tot aan het effluentpunt. Je ziet hier een aantal zware motoren.
De vijzels die slaan dus één per één aan, af in functie van het inkomend waterdebied. We zijn hier dan Op de eerste stap van de primaire of de mechanische zuivering met name roosters. De roosters houden grotere delen, stukken die mee zouden komen met het afvalwater die we doorspoelen door de wc, door de gootsteen. En er komen soms dingen toe die je niet zou verwachten. Dat zijn hier in dit geval staafroosters, fijne lamellenroosters met een spleetwijdte van enkele millimeter.
Die zijn ook overdekt, omwille van dezelfde reden geur in de. Het roostergoed dat op deze roosters gevangen wordt, en waar moeten we dan aan denken? Ja, eigenlijk een plaag, dat zou ik toch graag vermelden, van niet biologisch afbreekbare hygiënische doekjes. Die zien we met de macht komen en die hebben we eigenlijk liever niet. Maar ook condooms, etensresten, etc.
Komt terecht, finaal. uitgelekt in de roostergoedcontainer. En die roostergoedcontainer wordt dan afgevoerd naar de dichtstbijzijnde huisvouwverbrandingsinstallatie.
Voordat het afvalwater nu door de verdere installatie stroomt, moet er eerst iets... Belangrijk gebeuren en dat is monsternamen. We zijn nu op weg naar het tweede onderdeel van de primaire zuivering, met name zandvangers. Die zijn belangrijk.
Waarom zijn die belangrijk? We hebben te maken met gemengde riolen. Dat wil zeggen dat er dus ook regenwater meekomt. zegt regenwater, zegt Renault van de straten en van de verhaarde en niet-verhaarde oppervlakte. Dus er komt zand mee.
Nu, dat zand moet eruit. Waarom moet dat eruit? Zand is een zwaar, abrasief product.
Dat is een boosdoener voor alle nageschakelde pompen, kleppen en afsluiters. We hebben hier te doen met beluchte zandvangers. Daardoor gaat eventuele vetten die we mee door de gootsteen hebben of door de wc, het mag niet, het moet naar het containerpark, desalniettemin komt het toch toe, gaat ook de vetten vangen en gaat dus ook werken als vetvanger.
Tegelijkertijd kan ik ook zeggen dat naarmate we meer... meer en meer te doen hebben met nieuwe moderne verkavelingen waar we te maken hebben met een gescheiden rioolstelsel in plaats van een gemengd rioolstelsel, dat we daar geen zandvanger meer zullen vinden omdat er ook geen zand zal toekomen. De zandvangers zijn langgerekte kanalen die aan de zijkant belucht worden en waardoor het afvalwater met een zekere snelheid doorstroomt.
Door die zijdelingsbeluchting en de horizontale doorschouw... Doorstroom snelheid ontstaat er dus een schroevormige beweging waardoor het zand en alleen het zand afgescheiden en tegelijk gewassen wordt. Bovenop de zandvanger bevindt zich een brug die heel de tijd over en weer gaat. Op die brug is een zandpomp gemonteerd die het zand oppompt.
uit het zandkanaal dat zich onderaan in de langwerpige bekken bevindt. En bovenaan is dus ook een vetschraper, een vetrakel, dat het bovendrijvend vet afvoert naar de vetpunt op het einde van het zandvangerkanaal. Het gewassen zand komt terecht in een container en dat wordt gerecycleerd.
Dat wordt hergebruikt, meestal in de bouwsector of als afdekmateriaal, bijvoorbeeld op storten. Met de zandvangers eindigt hier de primaire of mechanische zuivering. De secundaire of biologische zuivering, dat is het belangrijkste onderdeel van een waterzuiveringsstation. Dat is eigenlijk de motor van het hele zuiveringsproces. Wat gebeurt hier precies?
We gaan proberen hier om het natuurlijke zuiveringsproces dat in een propere, zuurstofrijke waterloop gebeurt door middel van aerobe bacteriën. Aerobe betekent dat ze zuurstof nodig hebben. Dat proces gaan we nu nabootsen, maar op een geforceerde wijze in de RWZI. We gaan het voorgezuiverde... Afvalwater dat dus uit de primaire zuivering komt, in een gemengen met micro-organismen.
En dat gebeurt in een zogenaamde selectortank. Wat doen die micro-organismen? Wel, die doen twee zaken.
Dus die micro-organismen gaan de organische stoffen die meekomen met het afvalwater, en wat zijn dat? Vetten, koolhydraten, eiwitten of proteïnen, gaan die gebruiken. als voedsel. Dit is de eerste stap in de biologische zuivering.
Hier gaan we fosfor verwijderen en we noemen dat dan ook de biologische defosfatatie. Wat gebeurt hier? Dit is een specifieke Een specifiek bekken is een anaerobekken.
Dus een bekken waar we een gebrek hebben aan zuurstof. Nu, die bacteriën, dat zijn aerobe bacteriën, die geraken hier in stress. Die hebben geen zuurstof, die kraken in een hongersnoodfase. En wat gaan die doen? Die gaan om te overleven hun eigen biomassa opeten en met name de fosfaten, de polyfosfaten.
die ze in hun celmateriaal hebben. En die gaan die fosfaten vrijgeven aan het afvalwater. Nadien komen we in de biologie met een overmaat aan zuurstof Krijgen plots die bacteriën, dat ze in een periode van ontbering, van ondersnood geweest zijn, worden die euforisch, en dat noemen we dan de luxury uptake, dan gaan die opnieuw fosfor opnemen.
maar meer dan dat ze hier gelost hebben. Dus per saldo gaat dus fosfor opgenomen worden in het celmateriaal van de bacteriën en dat gaan we achteraf recupereren wanneer we die micro-organismen gaan scheiden en uit het afvalwater gaan halen. Dit is dus fosforverwijdering, biologische defosfata. Dit is het voornaamste stuk van de biologische zuivering.
Met name de beluchtingsbekkes. Dus nadat we het inkomende afvalwater grondig gemengd hebben met micro-organismen, die dan eerst door de anaerobe defosfatatie gegaan zijn, komen ze nu in de aerobe beluchtingsbekken. Het mengsel afvalwater-microorganismen die we ingemengd hebben in de selectortank, die stromen hier door die carousel met een aangepaste snelheid, zodanig dat er geen bezinking in die carousel ontstaat. In het beluchtingsbekken moet dus een minimale omloopsnelheid behouden worden om te beletten dat de micro-organismen gaan bezinken. Wel daarvoor dienen dergelijke propellers die dus overal onder water in die carousels aanwezen.
zijn. We hebben de fosfor geëlimineerd, we komen nu in het beluchtingsbekken. Wat gaan we daar elimineren? Alle biologisch afbreekbare substanties, zoveel mogelijk, en ook stikstof. Daar hebben we zuurstof voor nodig.
We gaan hier luchtzuurstof inblazen via een beluchtingssysteem. De biologische zuivering die hier toegepast wordt, en dat is zo in 90% van alle installaties in de wereld, is een actief slipsysteem. Wat betekent dat de micro-organismen zweven in het afvalwater, in vrij contact zijn met het afvalwater.
Wat belangrijk is, wat we hier ook zien, is dat we geen uniforme beluchting hebben over de hele carousel, maar dat we zones hebben met beluchting en zones zonder beluchting. Waarom is dat? Dat heeft alles te maken met stikstofverwijdering. Stikstof wordt verwijderd in twee specifieke processen, met specifieke bacteriën, die dus mee leven en zwemmen met de micro-organismen, hier in de carousel en die twee processen zijn nitrificatie en denitrificatie.
Nitrificatie worden complexe stikstofmoleculen, ammoniumketens, et cetera, die worden met toevoeging van zuurstof omgezet in nitraten. Dat gebeurt dus in de beluchte zones, de aero-bizones. In de tweede fase, de denitrificatie, worden die...
die nitraten, opnieuw met andere bacteriën, omgezet in stikstofgas, dat dan vrij kan komen boven borrelen en ontsnapt in de atmosfeer. Daarvoor hebben we echter een rustige zone nodig, geen beluchte zone. En je zal dus steeds zien, in stations waar er ook stikstofverwijdering nodig is, dat we opeenvolgende zones hebben, aerobie met beluchting, gevolgd door de stikstofverwijdering.
door zones zonder beluchting, die noemen we dan anoxie zones. En die twee zorgen voor de volledige verwijdering van het stikstof aanwezig in het afvalwater. Dit is het blowergebouw. Hier bevinden zich dus de blowers, ook wel surpressoren genoemd, die dus de omgevingslucht gaan comprimeren om in te blazen in het beluchtingsbekken.
Muziek Beluchtingsbekken heeft zijn werk gedaan. De biologisch afbreekbare afvalstoffen zijn afgebroken. Stikstof is verwijderd, fosfor is verwijderd. Wat overblijft is dus een mengsel van gezuiverd water en micro-organismen. We moeten die twee nu gaan scheiden.
Dat gebeurt in zogenaamde nabezinktanks. Graviteer stroomt dus het mengsel zuiver water, micro-organismen, ook wel slipfokken genoemd, naar een verdeeltoren. En hier zien we zo'n verdeeltoren die gelijkmatig het afhalwater, micro-organismen, mengsel, verdeelt, in dit geval over drie nadersintents.
Dus het mengsel afvalwater, gezuiverd afvalwater micro-organismen, komt van de verdeeltoren via een ondergrondse leiding tot in het midden van de nabezinktank. Daar stroomt het via een duif... van binnen naar buiten traag door de nabezinktank. Tijdens die horizontale doorstroming gaan de slipvlokken bezinken en het gezuiverd afval... water, vrij van slip, vrij van zwevende stoffen, stroomt over een veevormige overstortrand en nog een klein duikschot in het effluentgoot.
We zien op elke nabezinktank ook een rakelbrug, ook wel ruimerbrug genoemd. Daaraan hangt een bodemrakel, dat dus het slip, dat bezonken is, vanaf nu spreken we niet meer van micro-organismen, maar van slip, dat bezonken is. afgevoerd wordt naar het centrale slipput. Er hangt ook steeds bovenaan een oppervlakte rakel.
Mochten er nog lichtere deeltjes zwevende stoffen of nog restvetten komen bovendrijven, dan worden die door het vetrakel naar de buitenomtrek gevoerd, waar we een vetput hebben die zorgt voor de afvoer. Hier hebben we eigenlijk ons eindtoel bereikt. We hebben een scheiding tussen het gezasen en het gevoerd. de afvalwater dat nu effluent wordt en slip.
Hier zijn we aan het einde gekomen van het waterzuiveringsproces. Het gezuiverde effluent komt hier samen. Hier gebeurt ook een debietmeting.
En het gezuiverde effluent stroomt van hieruit in de houwer, die dus opnieuw in verbinding staat met de schelde en stroomt zo in de schelde. Ook hier hebben we een tweede monstername toestel, dat dus aan het einde van het proces gaat meten of de normen gehaald zijn en uit het verschil tussen influent en effluent of ook het verplichte minimale verwijderingsrendement bereikt is. Het gezuiverd afvalwater of het effluent stroomt dus in de houwer en moet finaal van de houwer in de schelde stromen. Dat kan bij laag water, maar de schelde is een getijderivier inderdaad. Bij hoog water en zeker bij springtij wordt het gezuiverd afvalwater, het effluent, met aparte effluentvijzels in de schelde gepompt.
We hebben de waterlijn gezien, nu komen we bij de slieplijn. Herinner u, uit de centrale sliepput in de nabezinktanks wordt sliep graviteer afgevoerd naar een sliepverzekering. Die micro-organismen of slipvlokken moeten terug naar de selectortank gevoerd worden waar ze innig gemengd worden met het binnenkomend afvalwater. We zijn tot nog toe over de slag.
graviteit gegaan. We kunnen nu niet terug stroomopwaarts graviteit. Dus hier zijn speciale wat we noemen slipretourvijzels die dus die micro-organismen, die slipvlokken, terugtompen naar de selectortank.
Gaan we alle slip terugvoeren? Nee. Die slipvlokken dat zijn micro-organismen.
Die groeien en die vermenigvuldigen zich. Dus er ontstaat een overschot. Wel dat overschot zal...
afgevangen worden in de slipverzamelput en zal naar de slipbehandelingsinstallatie gevoerd worden. We staan hier op de uitkijktoren. Vanaf hier hebben we niet enkel een prachtig zicht op de hele RWZI, maar de reden waarom we hier staan is om een duidelijk beeld te hebben van de hele slipbehandelingsinstallatie. Ik begin rechts. Daar hebben we eerst...
Een slipgistingstank, daar worden door middel van anaerobobacteriën, dus bacteriën die werken zonder zuurstof, het organisch materiaal afgebroken en omgezet in biogas. Dat biogas ontsnapt langs boven en wordt dan opgeslagen in de bolvormige tank die zich daarachter bevindt. Dat gistingsproces gebeurt bij 35 graden, dus de hele tank...
De cilindervormige tank is hier duidelijk te zien. Die is dus ook helemaal geïsoleerd om die temperatuur te kunnen behouden. Daarnaast bevindt zich het gebouw met de gasmotor. Dat is eigenlijk een elektriciteitscentrale.
Het biogas wordt gedeeltelijk gerecupereerd om op een elektrogeengroep met een gasmotor elektriciteit te produceren. Daarnaast hebben we dan het slipontwateringsgebouw. Daar wordt het natte slip zoveel mogelijk van water ontdaan. Dat gebeurt met inbiktafels en met centrifuges. En tenslotte, het steekvaste slip of de slipkoeken, die worden met pompen in de...
Slipsilo gepompt die zich uiterst links bevindt en dan op gepaste tijdstippen komt er een vrachtwagen om die slipkoeken af te voeren naar de centrale slipdrowinginstallatie op Antwerp Beschijnpoort. Wat gebeurt er nu met het slip? We hebben gezien aan de slipretourvijzels, daar hebben we overtollig slip, surplus slip of spuis slip genoemd.
Dat wordt gepompt naar hier en in een slipbufferbekken opgeslagen. Dit slip is echt nog slijk, heel waterachtig. En dat biologisch slip bevat slechts, hier in dit geval, maar in vele stations ook, slechts 0,4% droge stof.
Wat wil dit zeggen? Op 1 kubieke meter slip of op 1000 liter slip, hebben we 4 kilogram droge stof en 996 liter water. De hele bedoeling om transportkosten en behandelingskosten te verminderen van die hele slibbehandelingsinstallatie is dus om van dat water zoveel mogelijk af te geraken en dat gebeurt in verschillende stappen.
De eerste stap... Van de slipontwatering laten we gewoon de zwaartekracht werken. Het slip wordt gevoerd naar het slipontwateringsgebouw. Daar bevinden zich indiktafels. Dat is een roterende, poreuze band.
waarboven het slip uitgespreid wordt en het drupt door die band naar beneden en boven de band zijn ploegscharen die het slip concentreren naar de uitgang. Aan de uitgang hebben we dan een als slip met 8% droge stof. Dus we zijn al een groot gedeelte van het water kwijt. Dit voor ontwaterde slip wordt nu gevoerd naar de slipgistingstaart. Daar vindt een anaero proces plaats bij 35 graden Celsius.
Dus het slip wordt eerst verwarmd in een warmtewisselaar. Daarvoor gaan we deel van het biogas gebruiken om warm water te maken in die warmtewisselaar. Het slip tot 55 graden Celsius. 35 graden opwarmen. Daar wordt het organisch materiaal omgezet in biogas, maar tegelijkertijd verdwijnt dus een deel van het organisch materiaal zijn we weer een deel kwijt en doet zich opnieuw een scheiding voor tussen droge stof en tussen water.
Al het water dat afgescheiden wordt, ook aan de indiktafels, gaat terug naar de ingang van het station. Dat is uiteraard sterk vervuild water. Dat uitgegist slip gaat daarna opnieuw in een buffer.
Dat is de slipbuffer gegist slip. En gaat vandaar voor een finale ontwatering. Maar daar is de zwaartekracht.
absoluut niet meer voldoende. Daar gaan we mechanische ontwatering toepassen door middel van centrifuges. Dat zijn dus snel draaiende bollen waardoor het slup naar de buitenkant gedreven wordt en het water in het midden blijft en met een speciale schroef maken we filterkoeken. tot 25% droge stof en die gaan dan in de slipsido. Dus wat hebben we eigenlijk gedaan in het hele proces?
We zijn van 0,4% droge stof, 4,996 kg water, gegaan naar steekvast slip, filterkloeken met 25% droge stof. Het is te zeggen, 4 kg want die is niet weg, die blijft. En nog 12. liter water, totaal 16 liter.
We zijn dus van 1 kubus 1000 liter naar 16 liter gegaan en we zijn onderweg dus 900 liter water. 84 liter water kwijt. En dat is de bedoeling. Nog iets vertellen over de gaslijn. Dus het gas dat in de bolvormige gashouder wordt opgevangen.
Gaat naar een kleine elektriciteitscentrale die zich achter mij bevindt. Die elektrogeengroep produceert normaal voldoende elektriciteit. Om het hele eigen station van stroom te voorzien.
En de risico's. zelf een surplus dat wordt verkocht aan het net en daar krijgt Aquafin nog groene stroomcertificaten. Onze rondleiding is ten einde. We zijn hier terug aan het dienstgebouw. Wat hebben we in grote lijnen geleerd?
Dit is een RWZI van 170.000 Imonerequivalenten. Het afvalwater uit heel de... Zuid-Antwerpen komt toe via hoofdzakelijk gemengde rioolen, wordt dan opgepompt door een vijzelgemaal, gaat door een eerste mechanische zuiveringstap bestaande uit roosters, en zandvangers.
Dan gaan we naar de motor of de biologische zuivering. Daar hebben we eerst de biologische defosfatatie en dan gaan we naar de beluchtingscarousels waar de volledige BZV verwijderd wordt en ook stikstof verwijderd wordt. En het mengsel, gezuiverd afvalwater, slipvlokken, gaat dan naar nabezinktanks waar het gescheiden wordt. Het slip bezinkt en gaat naar de slipbehandelingsinstallatie en het gezuiverd effluent vloeit in de houwer, om dan nadien naar de Schelde afgevoerd te worden.