Cześć wszystkim. Witam was na moim kanale Lektury Mają głos. Jeśli się jeszcze nie znamy, mam na imię Julia. Jestem nauczycielką języka polskiego. A ponieważ robi się coraz cieplej, coraz częściej myślę o zbliżającym się sezonie wesel. Być może też jesteście na jakieś w tym roku zaproszeni. Podobnie jak Stanisław Wyspiański został zaproszony na wesele Lucjana Rydla. Z tego powstało oczywiście nasze wesele, które jest dzisiaj lekturą szkolną i przyjrzymy się dziś właśnie zagadnieniom z wesela. Także bez przedłużania zostawcie proszę łapkę w górę, subskrypcję i napiszcie w komentarzu co chcielibyście zobaczyć jako kolejne. I zaczynamy. Zagadnienie 38. Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych? Omów zagadnienie na podstawie wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst. Jak możemy zacząć? Warto zauważyć, że w społeczeństwie polskim od zawsze istniał podział na różne warstwy społeczne. Oczywiście nie tylko było tak w Polsce, natomiast Polska nas tutaj najbardziej interesuje y i zazwyczaj było to chłopstwo, mieszczaństwo oraz szlachta, która później też wyewoluowała troszeczkę w inteligencję. Zauważmy, że historycznie to szlachta była uważana za obywateli danego kraju. to szlachcice tworzyli naród i oni też walczyli w przypadku różnych wojen. Chłopi i mieszczenie byli poniekąd zazwyczaj wykluczeni z walk narodowo-wyzwoleńczych, choć walczyli w niektórych powstaniach. Jednak to właśnie szlachta mogła głosować i szlachta odczuwała największy obowiązek walki za ojczyznę. Historycznie chłopi byli bardziej związani z ziemią, z miejscem, w którym mieszkali niż z jakąś konkretną narodowością. Choć oczywiście zaczęło się to zmieniać w XIX wieku. Kiedy w ogóle zaczęło kształtować się pojęcie narodu, przykładowe tezy. Porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych utrudniają historyczne uwarunkowania, wydarzenia z przeszłości. Albo na utrudnione porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznych wpływają stereotypy, brak otwartości. Na co zwrócić uwagę przy omawianiu lektury? Scharakteryzujmy dwie grupy społeczne ukazane w weselu: chłopów oraz inteligencję. Spośród chłopów możemy wymienić takie postacie jak Panna młoda, gospodyni, Klimina, czepiec, Marysia, Jasiek i Kuba. Chłopi to warstwa społeczna o niewykorzystanym potencjale. Są chętni do walki o Polskę, lecz niezorganizowani. Brak im przywódcy. Są dumni, pełni godności. Nie czują się gorsi. Są rozważni, zainteresowani polityką, są patriotami. Wadami chłopstwa jest natomiast pijaństwo, zazdrość. przedkładanie spraw prywatnych nad sprawy narodu. Z kolei inteligencję reprezentują pan młody, poeta, dziennikarz, radczyni Marysia i Zosia Haneczka. Inteligenci czują się lepsi od chłopów. Na przykład dziennikarz jest szczerze zdziwiony, kiedy w rozmowie z czepcem okazuje się, że chłop orientuje się w polityce i bieżących wydarzeniach światowych. Czepiec zaczyna temat o powstaniu bokserów w Chinach, a dziennikarz pyta się go, czy wie, gdzie w ogóle leży ten kraj. Okazuje się, że wielu chłopów regularnie czyta gazety. Z kolei inteligenci nie mają pojęcia o prawdziwym życiu na wsi. Przykładem może być sytuacja, w której radczyni pytała Klinę o żniwa. Zadała jej to pytanie w listopadzie. Inteligenci traktują wieś jak arkadię, oazę z pokoju, idealizują wieś, kierują się stereotypami. To zjawisko można nazwać chłopomanią. Chłopomanem jest na przykład pan młody. Inteligenci nie chcą naprawdę zrozumieć chłopów, jakoś się z nimi porozumieć. Ponadto trwają w maraźmie, w bezczynności, są dekadentami. Artyści nie pobudzają narodu do działania, lecz usypiają lód. Warto zauważyć, że chłopi i inteligencja powinni dążyć do współpracy i porozumienia. Inaczej naród będzie trwać w maraźmie. Polacy nigdy nie odzyskają niepodległości bez współpracy. Postacią, która marzy o inteligencko-chłopskim powstaniu narodowo-wyzwoleńczym jest gospodarz. Pierwowzorem tej postaci był Włodzimierz Tetmaer. Inteligent, który poślubił chłopkę i z sukcesem zintegrował się z wiejską społecznością. To właśnie jemu Wernyora przekazał złoty róg. Przedmiot, który miał pomóc Polakom w odzyskaniu niepodległości. Gospodarz byłby dobrym przywódcą takiego powstania, ponieważ wywodził się z inteligencji. Był jednak szanowany przez chłopów, ponieważ rozumiał ich obyczaje. Przeciwieństwem gospodarza jest pan młody, czyli Lucjan Rydel. Chłopoman, który postrzegał wieś. Chłopoman, który postrzegał wieś poprzez pryzmat własnych wyobrażeń i stereotypów. Chciał na przykład iść do wesela bez butów, ponieważ uważał, że to chłopski rytuał. W rzeczywistości niektórych chłopów po prostu nie było stać na to, by codziennie chodzić w butach. Nie było to ich świadomym wyborem. Większości inteligencji nie zależało tak naprawdę na współpracy z chłopami. Nawet pan młody w głębi duszy miał być może wątpliwości co do tego, czy słusznie robi żeniąc się z chłopką. Widać to w scenie, w której ukazuje się mu hetman. Postać, która zdecydowanie potępiałaby bratanie się z chłopstwem. Inteligenci traktowali chłopów protekcjonalnie. Uważali ich za niewykształconych, niezorientowanych w bieżących sprawach. Tymczasem to właśnie inteligencja nie miała pojęcia o codzienności chłopów, czyli o życiu na wsi. Odwołując się do tezy związanej z historycznymi uwarunkowaniami, warto by wspomnieć o tym, że warstwy wyższe często wykorzystywały chłopów w przeszłości i dopiero stosunkowo od niedawna podejmowano próbę porozumienia się między tymi warstwami. W weselu pojawia się na przykład postać dziada, starego chłopa, który pamiętał czasy rabacji galicyjskiej, krwawego powstania, w którym chłopi mordowali szlachciców. Dziad wspomina ten czas. W rabacji mogła zginąć część przodków inteligentów z wesela. Przykładowe konteksty. Lalka Bolesława Prusa. W tej powieści zostały scharakteryzowane wszystkie grupy społeczne drugiej połowy XIX wieku. Prus opisuje formowanie się nowej warstwy społecznej, inteligencji. Przedstawia arystokratów jako oderwanych od rzeczywistości i zamkniętych na inne grupy. Mieszczan jako wewnętrznie skłóconych i zawistnych, biedotę jako bezradną i potrzebującą pomocy z zewnątrz. Postacią, która realizuje pozytywistyczne założenia pracy u podstaw i pracy organicznej, mające na celu poprawę relacji między poszczególnymi warstwami społecznymi jest Stanisław Wokulski. Przedwiośnie Stefana Żeromskiego. W przedwiośniu ziemiaństwo zostało przedstawione jako warstwa społeczna żyjąca w swoim świecie, w swojej bańce, nie podążająca za duchem nowych czasów, kurczowo trzymająca się dawnych tradycji i podziałów społecznych. Przedstawionych w powieści Ziemian, czyli rodziny Hipolita Wielosławskiego, nie za bardzo interesuje ówczesna sytuacja Polski, ani tragiczny los wyzyskiwanych chłopów żyjących w biedzie i głodzie w folwarku w Chłodku. Mimo iż ta wieś znajduje się nieopodal posiadłości wielosławskich w Nawłoci, wielosławcy przez większość czasu oddają się nieproduktywnym rozrywkom, na przykład romansom, ucztomuć, że w opisie Wielosławskich Żeromski w żartobliwy sposób nawiązuje do pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Chcę w ten sposób pokazać, że obyczaje ówczesnego ziemiaństwa niewiele różniły się od tych sprzed ponad 100 lat. Przypominam, że czas akcji Pana Tadeusza to lata 1811 i 1812, a czas akcji Przedwiośnia przypada na lata 1914-1924. Zagadnienie 39. Rola chłopów i inteligencji w sprawie niepodległościowej. Omów zagadnienia na podstawie wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględni również wybrany kontekst. Jak możemy zacząć? Tutaj podobnie jak w przypadku poprzedniego pytania warto wyjaśnić jak wyglądał i jak się zmieniał na przestrzeni wieków podział na warstwy społeczne w Polsce od chłopstwa przez mieszczaństwo poprzez szlachtę czy też w późniejszym czasie inteligencję warto zauważyć że ta warstwa najniższa i najwyższa rzadko ze sobą współpracowały. Nie było takiego równego traktowania. Oczywiście dla chłopów było praktycznie niemożliwe, żeby awansować społecznie. Zaczęło się to powoli, bardzo powoli zmieniać w XIX wieku, pod koniec XIX wieku. Był to natomiast dosyć długi i trudny proces, który wymagał także zaangażowania warstwy wyższej, czyli na przykład inteligencji oraz lepszego traktowania przez nich chłopów. Ostatecznie przez wiele wieków to właśnie szlachta uważała się za jedynych obywateli danego kraju. to oni głosowali w sejmikach, czyli mogli wybierać władzę i oni też poczuwali się najbardziej do obrony kraju w przypadku wojny. Potencjał chłopów był zatem przez wiele wieków zupełnie niedostrzegany. Natomiast pod koniec XIX wieku chłopi zaczęli uzyskiwać poczucie tożsamości narodowej i powoli stopniowo świadomość tego, że również mogą odegrać istotną rolę w kwestii niepodległości Polski. Chłopi ostatecznie byli najliczniejszą grupą społeczną. Włączenie ich w sprawę niepodległościową było zatem dosyć ważne. Przykładowe tezy. Chłopi i inteligencja muszą współpracować, by Polska mogła odzyskać niepodległość. Albo zarówno chłopi, jak i inteligencja pełnią ważną rolę w sprawie niepodległościowej. Na co zwrócić uwagę przy omawianiu lektury? Scharakteryzuj dwie grupy społeczne ukazane w dramacie chłopów oraz inteligencję. Wymieńmy podobnie jak w zagadnieniu pierwszym członków, cechy charakterystyczne i relacje między tymi dwoma grupami. Przywołaj zjawisko chłopomanii i poddaj je ocenie. Chłopomania według słownika języka polskiego PWN to przesadne i naiwne idealizowanie chłopów i życia na wsi. Jest to zjawisko negatywne, ponieważ chłopomani skupiali się na własnym wyobrażeniu wsi i stereotypach dotyczących chłopów. Inteligencji nie zależało realnie na poznaniu chłopów. Fascynacja wsią była płytka i powierzchowna. Przykładem może być pan młody, którego bardziej interesował kolorowy ludowy strój jego żony niż jej charakter czy poglądy oraz poeta i dziennikarz, którzy mitologizują wieś. opisują ją jako arkadię, czyli promują sielską, rajską, ale nierealistyczną wizję wsi. Zauważ, że chłopi i inteligencja powinni dążyć do współpracy i porozumienia, inaczej naród będzie trwać w maraźmie. Polacy nigdy nie odzyskają niepodległości bez współpracy. Wyspiański dostrzegał wielki, niewykorzystany potencjał w chłopach. Byli oni liczną grupą społeczną gotową do walki. W przeciwieństwie do trwających w maraźmie, czyli w bezczynności inteligentów. Chłopi potrzebowali jednak przywódcy i nim według Wyspiańskiego powinien być inteligent, który dobrze zna obyczaje chłopskie i jest przez nich szanowany. W weselu jest to postać gospodarza, któremu Wernychora wręcza złoty róg. Przykładowe konteksty. Lalka Bolesława Prusa. Zalety współpracy między poszczególnymi warstwami społeczeństwa dostrzegali już pozytywiści. Co znajduje swoje odzwierciedlenie w hasłach programowych epoki, takich jak praca u podstaw, czyli edukowanie najniższych warstw, pomaganie im na przykład w znalezieniu pracy i praca organiczna. Założenie, że aby państwo mogło funkcjonować poprawnie, przeprowadzać reformy i na przykład kiedyś odzyskać niepodległość, potrzebna jest współpraca wszystkich warstw społecznych. Te założenia realizuje główny bohater lalki Stanisław Wokulski, który przejmuje się rolą biedoty i pomaga między innymi Mariannie, prostytutce, której pomaga kształcić się na szwaczkę, węgiełkowi Wysockiemu. Podobnie wrażliwy na cierpienie najbiedniejszych chłopów jest główny bohater przedwiośnia Stefana Żeromskiego, Cezary Baryka. Uwidacznia się to chociażby w drugiej części powieści, w której bohater przebywa w majątku przyjaciela Hipolita Wielosławskiego w Nawłoci. zauważa, że mieszkający tam szlachcice ziemianie zupełnie nie przejmują się i zdają się nie dostrzegać problemów chłopów w pobliskim folwarku w Chłodku. Kontrast między bogatą na włocią z jej ucztującymi mieszkańcami a ubóstwem panującym w chłodku jest dla baryki porażający. Bohater próbuje pomagać chłopom, wysłuchuje ich problemów. Ku zaskoczeniu wielosławskich wiele czasu spędza z chłopstwem. Zagadnienie 40. Sen o Polsce czy sąd nad Polską? Omów zagadnienie na podstawie wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględni również wybrany kontekst. Przykładowe tezy. Literatura dostarcza jej twórcom pretekstu do bezpośredniej lub pośredniej oceny dziejów Polski, pozytywnej lub negatywnej. Na co zwrócić uwagę przy omawianiu lektury? W swoim dziele Wyspiański niejednokrotnie nawiązuje do historii Polski. W niektórych historycznych wydarzeniach upatruje się wyjaśnienia tego, że Polacy nadal żyją pod zaborami. Jedną z przyczyn niepowodzeń wielu zrywów narodowo-wyzwoleńczych jest brak współpracy między warstwami społecznymi, wyróczenie chłopów z walki o niepodległość, wewnętrzne skłócenie Polaków. Przykładem mogą być takie wydarzenia jak na przykład Konfederacja Targowicka uznawana za zdradziecką, w której grupa polskich szlachciców wystąpiła przeciw królowi. Woleli współpracować z zaborcą, niż utracić swoje przywileje na rzecz silniejszej władzy króla. Zamiast myśleć o dobru Polski, skupiali się na własnej korzyści. oraz rabacja galicyjska, czyli krwawe powstanie chłopów przeciwszlachcie, podsycane przez zaborcę, któremu zależało na tym, aby Polacy byli wewnętrznie skonfliktowani. Autor ocenia też postawy współczesnych mu Polaków. Skupia się głównie na wadach inteligencji, czyli bezczynności, braku wiary we własne siły, trwania w maraźmie oraz chłopstwa, czyli przedkładanie spraw prywatnych nad sprawy narodu, próżność, zazdrość o bogactwo, materializm. Określmy do jakich wniosków dochodzi Wyspiański. Na przykład Wyspiański zauważa, że w przeszłości społeczeństwo polskie było skłócone. Natomiast za jego czasów większość Polaków trwa w maraźmie. To jego sąd nad Polską. Natomiast realizację snu, czyli marzenia o lepszej i wolnej Polsce jest współpraca między poszczególnymi warstwami społecznymi i zorganizowanie wspólnego chłopsko-inteligenckiego powstania narodowo-wyzwoleńczego. Przykładowe konteksty. Sen o Polsce możemy znaleźć między innymi w powieściach historycznych Henryka Sienkiewicza, na przykład w słynnej trylogii i krzyżakach. Znajdziemy tam głównie pozytywną ocenę polskiej historii, zainteresowanie zwycięzcami Polaków. Podobnie w Glori Victis Elizy Orzeszkowej. Znajdziemy tam mitologizację postaci Romualda Traugutta, bardzo pozytywną ocenę przywódcy powstania. Natomiast sąd polską znajdziemy między innymi w Kordianie Juliusza Słowackiego. Znajdziemy tam analizę przyczyn klęski powstania listopadowego w początkowej scenie przygotowania. Zagadnienie 41. Symboliczne znaczenie widm i zjaw. Omów zagadnienie na podstawie wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst. Jak możemy zacząć? Na początek zauważmy, że wesele jest dramatem symbolicznym, czyli takim, którego nie należy rozumieć dosłownie, lecz próbować odczytać jego jedno lub więcej przenośne, ukryte pod warstwą symboli znaczenie. Przypominam, że symbol w przeciwieństwie do alegorii, która ma jedno ukryte przenośne znaczenie jest wieloznaczny. W weselu mamy do czynienia z symbolicznymi przedmiotami takimi jak na przykład złoty róg, symbolicznymi scenami takimi jak na przykład hoholi taniec i symbolicznymi postaciami. I tutaj są to głównie zjawy i widma. Przykładowe tezy. Widma i zjawy oprócz znaczenia dosłownego, mogą mieć przenośne, symboliczne. Na co zwrócić uwagę przy omawianiu lektury? Pojawienie się zjaw i widm w akcie drugim zapowiada hohoł słowami: Co się w duszy komu gra, co kto w swoich widzi snach. To sugeruje, że zjawy nieprzypadkowo pojawiają się konkretnym gościom weselnym. Te spotkania są dla tych postaci w pewien sposób osobiste. Mogą być wyrazem pragnień i tęsknot danego bohatera. Na przykład spotkanie poety i rycerza. Poeta marzył, by ukazał mu się ktoś odważny i sprawczy lub spotkanie Marysi i widma. Dziewczyna zobaczyła zmarłego ukochanego. Inne wyrażają wyrzuty sumienia danej postaci. Na przykład spotkanie dziennikarza i Stańczyka. Jeszcze inne dają nam wgląd w różne przemyślenia, a nawet podświadomość bohatera. Na przykład spotkanie pana młodego i hetmana. Czyli krótko mówiąc zjawy zdradzają czytelnikom informacje o pragnieniach, wątpliwościach, marzeniach tego, komu się ukazują. Warto byłoby może przypomnieć zjawy pojawiające się w weselu i to komu się ukazały oraz krótko omówić przynajmniej kilka takich spotkań. Pierwszym spotkaniem było spotkanie Isi i Hohoła. Przypominam, że hohoł to słomiana osłonka, którą zakładano jesienią i zimą na rośliny, zwykle róże, by chronić je przed chłodem. Hohoł zapowiada pojawienie się kolejnych zjaw. Z kolei taniec hoholi, pod koniec utworu to symbol marazmu, bezczynności Polaków. Spotkanie Marysi i widma, czyli Ludwika de La Vo. Widmem jest zmarły na gruźlicę narzeczony Marysi. Ich relacja też była związkiem inteligenta z chłopką. Spotkanie może być nawiązaniem do dzieł wczesnego romantyzmu, na przykład ballady romantyczność. Spotkanie dziennikarza i stańczyka. Tańczyk to błazen Jagiellonów. Błazen demaskuje wyrzuty sumienia redaktora, który przeżywa wewnętrzne rozdarcie. Nie ma już siły kontynuować swojej działalności zawodowej, która ma na celu usypianie społeczeństwa. Stańczyk uświadamia dziennikarzowi, że swoimi artykułami powinien motywować i uświadamiać czytelników spotkanie pana młodego i hetmana, czyli Franciszka Ksawerego Branickiego. Spotkanie to wynika z wewnętrznych rozerek pana młodego. Podświadomień nie jest on pewien, czy dobrze postąpił żeniąc się z przedstawicielką chłopstwa. Hetman symbolizuje zdradę. Franciszek Ksawery Branicki to postać historyczna, znana głównie ze zdrady targowickiej. Zjawa zarzuca panu młodemu, że shańbił stan szlachecki, biorąc sobie za żonę chłopkę. Spotkanie poety i rycerza, czyli Zawiszy Czarnego. Poeta pragnął tego spotkania, ale jednocześnie bał się rycerza, bo ten był jego przeciwieństwem. To postać odważna i działająca, a tych cech brakowało poecie dekadentowi. Spotkanie to może być rozumiane jako symbol młodopolskiej tęsknoty za romantyczną wizją poety wieszcza, takiego, który potrafi obudzić w odbiorcach ducha walki. Spotkanie dziada i upiora, czyli Jakuba Shelli. Upiór to Jakub Shela, legendarny przywódca rabacji galicyjskiej. symbolizuje odwieczny konflikt szlachty z chłopami. Rześ Galicyjska była zbrojnym powstaniem chłopów podjudzanych przez zaborcę przeciwko szlachcie. To symbol skłócenia tych warstw społecznych. Upiór ukazuje się dziadowi, staremu chłopowi, świadkowi Rabacji, który nie wierzy w pojednanie wyższych warstw społecznych i chłopstwa. Spotkanie gospodarza i Werny Chory. Wernyora był legendarnym wieszczem, wróżbitą, który miał przewidzieć rozbiory i odrodzenie Polski. Wernychora szukał odpowiedniego człowieka do poprowadzenia powstania, w którym wspólną siłę będą stanowić chłopi i inteligencja. Gospodarz był do tego celu idealnym kandydatem, ponieważ łączył ze sobą obydwa stany. Był inteligentem, mieszkającym na wsi, cieszącym się uznaniem wśród chłopów. Gospodarz od dawna marzył o porozumieniu chłopów i inteligencji i ich wspólnym działaniu w wielkiej sprawie, jaką było odzyskanie niepodległości. otrzymał od Werny chory złoty róg, którego dźwięk miał pobudzić Polaków do walki. Zabrakło mu jednak odwagi do działania, więc powierzył róg wiejskiemu chłopakowi Jaśkowi. Zrzucił odpowiedzialność na chłopa, który nie był na nią gotowy, tym samym zaprzepaszczając szanse Polaków na szybkie zorganizowanie powstania. Przykładowe konteksty: Romantyczność Adama Mickiewicza. W tej balladzie, wiejskiej dziewczynie, Karusi ukazuje się jej zmarły ukochany Jaś. Narrator ballady i ludzie we wsi wierzą dziewczynie. Starzec ze szkiełkiem i okiem uważa, że postradała ona rozum. To spotkanie symbolizuje spóry romantyków z twórcami oświecenia. Narrator jako twórca młodego pokolenia pozytywnie postrzega ludowe wierzenia. Uważa, że mieszkańcy wsi dostrzegają w życiu więcej i częściej doświadczają cudów. Krytykują onc starca ze szkiełkiem i okiem symbolizującego przedstawiciela oświecenia. W podobny sposób możemy odwołać się do dziadów części drugiej Adama Mickiewicza. Autor opisał ludowy obrzęd dziadów, w którym mieszkańcy wsi pomagali zbłąkanym duszom dostać się do nieba. Duchy lekkie, czyli dzieci, Juzio i Ruzia, symbolizują tych, których grzech był niewielki. Po pomocy zebranych w kaplicy dzieci z łatwością dostają się do nieba. Duch średni, Zosia symbolizuje zmarłych, którzy mają szansę dostać się do nieba. Muszą jednak najpierw odpokutować za grzechy, które popełnili za życia. Przewinieniem dziewczyny było bawienie się uczuciami innych. Za karę musi przez dwa lata błąkać się w samotności między niebem a ziemią. Duch ciężki, czyli widmo złego Pana, to symbol człowieka bezwzględnego, nieludzkiego, egoisty. Dla takich ludzi nie ma szans na przebaczenie. Inni są w stanie im pomóc. Duchy w opowieści wigilijnej Charlesa Dickensa ebenezera Scroogea odwiedza kilka duchów. Widmo zmarłego wspólnika, który ostrzega go, że marnie skończy, jeśli nie zmieni swojego postępowania, oraz duchy przeszłych, teraźniejszych i przyszłych wigilii. Napominają one bohatera i skłaniają go do przemiany wewnętrznej. Zagadnienie 42. Motyw tańca. Omów zagadnienie na podstawie wesela Stanisława Wyspiańskiego. W swojej odpowiedzi uwzględni również wybrany kąt. Jak możemy zacząć? Warto zauważyć, że śpiew, taniec, muzyka były właściwie od początku obecne w naszej kulturze. To właśnie przy muzyce kształtowały się pewne gatunki literackie takie jak na przykład pieśni, które się potem od nich wyodrębniły i zaczęły stanowić oddzielną całość. Na początku właśnie tym pieśniom czy liryce ogólnie towarzyszyła muzyka. Zauważmy, że w różnych kulturach taniec może mieć różne znaczenie, natomiast w naszej europejskiej kulturze zwykle kojarzy się z czymś pozytywnym, energicznym, radosnym, choć nie zawsze jest w ten sposób przedstawiany w sztuce, o czym przekonamy się omawiając wesele. Przykładowe tezy. Taniec może mieć różne znaczenia w zależności od okoliczności, które mu towarzyszą. Albo choć w naszej kulturze taniec kojarzony jest z czymś pozytywnym i zabawnym, istnieją dzieła, w których symbolizuje on coś negatywnego. Na co zwrócić uwagę przy omawianiu lektury? W weselu gościom przez cały czas towarzyszy muzyka, która wpływa też na nastrój. Początkowo grane są typowo weselne utwory, przy których goście się bawią. Jednak później muzyka zwalnia. by ostatecznie doprowadzić do sceny holego tańca, który w kontekście całego utworu symbolizuje marazm, czyli bezczynność, otępienie, ospałość Polaków. Bohaterowie zamiast działać wziąć udział w powstaniu narodowo-wyzwoleńczym, jak zahipnotyzowani okrążają choła. Wszystko przez to, że Jasiek zgubił dar od Werny chory, złoty róg, który miał pomóc Polakom w walce o wolność, wybudzić ich z uśpienia i zmusić do działania. Możesz wyjaśnić, czym były choły, okrycia róż na zimę i co symbolizowały w weselu pokryte słomą róże, czyli uśpienie Polaków. Warto wspomnieć też o tym, że wesele miało być tak zwanym dramatem syntezy sztuk, dziełem, które łączy w sobie elementy z różnych dziedzin sztuki. Stąd w utworze pojawiają się liczne nawiązania do dzieł malarskich, między innymi Jana Matejki oraz utworów muzycznych. Przykładowe konteksty. Możemy odwołać się na przykład do tanga Sławomira Mrożka. Tytułowe tango tańczy pod koniec utworu wuj Eugeniusz z Edkiem. Przypominam, że Edek był postacią bezczelną, groźną i niemoralną, która wdarła się do domu rodziny Stomila i siłą przejęła władzę. Edek zabił Artura, jedynego bohatera, który naprawdę próbował wypędzić go z domu i rozkazał Eugeniuszowi tańczyć Tango. Była to zatem scena tragiczna przez wielu badaczy literatury, interpretowana jako aluzja do przejęcia władzy w Polsce przez socjalistów przy cichej Skodzie inteligencji. Postać Edka symbolizuje ówczesnych socjalistów, którzy siłą przejęli władzę, a postać Eugeniusza inteligentów, którzy niby byli przeciwko, jednak w praktyce tańczyli tak, jak im te władze zagrały. Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią. W tym utworze pojawia się motyw Dance Maabre, czyli tańca ze śmiercią. Podkreśla on równość wszystkich ludzi wobec śmierci. Ostatecznie zabiera ona z tego świata każdego, dobrego, złego, chłopa, księdza i szlachcica. Możemy odwołać się też do kontekstu kulturowo-społecznego i wymienić między innymi pierwszy taniec na weselu jako symbol nowego życia małżonk. Na dzisiaj to już wszystko. Gratuluję tym, którzy dzielnie dotrwali do końca. Trzymam za was oczywiście kciuki zarówno na maturze pisemnej, jak i maturze ustnej. Pamiętajcie o łapce w górę, o komentarzu. Bardzo mnie to motywuje do dalszej pracy.