🗳️

Pampulitikang Konsepto at Kahalagahan

Jun 10, 2025

Overview

Tinalakay sa lecture ang kahulugan, relasyon, at kahalagahan ng politics, governance, at government, pati mga pangunahing konsepto at terminolohiya sa Philippine Politics and Governance.

Konsepto ng Politics

  • Ang politics ay paraan ng pag-organisa ng komunidad at paggawa ng mga desisyon para sa ikabubuti ng lahat.
  • Ito ay sining ng kompromiso upang maabot ang layunin gamit ang limitadong yaman.
  • Ayon kay Aristotle, ang tao ay likas na nilikhang pulitikal; araw-araw tayong nakikilahok sa politika.
  • Binibigyang-diin ng politics ang pagpapalaganap ng hustisya, kapangyarihan, uri ng gobyerno, at tamang pamumuno.

Mga Konsepto ni Plato at Aristotle

  • Justice: Pagbibigay ng tamang parusa at pagkilala sa tama at mali.
  • Power: Kapangyarihan upang mag-utos at magpatupad ng batas.
  • Tamang uri ng pamahalaan: Iba-iba ang gobyerno depende sa kasaysayan at pangangailangan ng bansa.
  • Political structures: Nagkakaiba-iba ang anyo at pagpapamuno base sa paniniwala at ideolohiya.
  • Virtuous leadership: Dapat sapat ang kaalaman sa mga pinunong iniluluklok sa pwesto.

Political Science

  • Political science ay agham panlipunan na nag-aaral tungkol sa estado at gobyerno.
  • Binubuo ito ng sistematikong kaalaman, base sa obserbasyon, eksperimento, at facts.
  • Layunin nitong mapabuti ang sistema ng pamahalaan sa pamamagitan ng pagsusuri ng nakaraan at kasalukuyan.

Kahalagahan ng Politics

  • Tinutulungan kang malaman ang iyong karapatan at prinsipyo bilang mamamayan.
  • Pinapalinaw nito ang personal na paniniwala at pananaw.
  • Mahalaga upang maunawaan ang partido, mga lider, at patakaran ng bansa.
  • Inihahanda ka sa responsibilidad sa hinaharap bilang aktibong miyembro ng lipunan.

Government at Governance

  • Ang government ay grupo ng mga tao na namumuno at may awtoridad sa isang bansa.
  • Governance ay prosesong ng paggawa at implementasyon ng mga desisyon ng gobyerno.
  • Government ang gumagawa ng desisyon; governance ang proseso at aksyon ng pagpapatupad nito.

Katangian ng Good Governance (Ayon sa UNESCO)

  • Participation: Lahat ay may boses at pakikilahok.
  • Rule of law: Lahat ay sumusunod sa batas.
  • Transparency: Maliwanag at tapat sa proseso.
  • Responsiveness: Agad na pagtugon sa pangangailangan.
  • Consensus-oriented: Para sa ikabubuti ng nakararami.
  • Effectiveness & Efficiency: Epektibo at episyente ang serbisyo.
  • Accountability: Ginagampanan at inaako ang responsibilidad.

Key Terms & Definitions

  • Politics — Paraan ng pag-organisa at paggawa ng desisyon sa komunidad.
  • Government — Grupo ng tao na may awtoridad mamuno sa bansa.
  • Governance — Proseso ng paggawa at pagpapatupad ng desisyon ng gobyerno.
  • Political Science — Agham na nag-aaral ng estado, gobyerno, at politika.
  • Justice — Pagbibigay ng tama at makatarungang hatol.
  • Power — Kapangyarihan mag-utos at magpatupad ng desisyon.

Action Items / Next Steps

  • Balikan at kilalanin ang mga key terms na tinalakay.
  • Maghanda ng tanong o reaksyon tungkol sa mga konsepto ng government at governance para sa kasunod na discussion.