🌊

Fascynujące cechy szkarłupni

May 18, 2025

Szkarłupnie - fascynujące bezkręgowce

Wprowadzenie

  • Szkarłupnie to grupa bezkręgowców o około 6000 znanych gatunkach.
  • Żyją wyłącznie w morzach i oceanach o pełnym zasoleniu.
  • W Bałtyku występuje jeden gatunek rozgwiazdy.

Systematyka

  • Szkarłupnie należą do zwierząt wtóroustych, podobnie jak strunowce.
    • Do strunowców należą ssaki, gady, ryby, płazy.
  • Główne grupy szkarłupni:
    • Liliowce
    • Rozgwiazdy
    • Wężowidła
    • Strzykwy
    • Jeżowce

Cechy charakterystyczne

  • Symetria pięciopromienna: wtórna symetria ciała.
    • Larwy mają symetrię dwuboczną.
  • Układ wodny (ambulakralny):
    • Funkcje: lokomotoryczna, wymiana gazowa, wydalnicza, zmysłowa, pokarmowa.
    • Posiadają nóżki wodne z przyssawkami.
    • Woda morska krąży w układzie.
  • Szkielet z wapiennych płytek:
    • Zrośnięte u jeżowców, rozdzielone u rozgwiazd.
  • Układ krwionośny: otwarty, brak serca.
    • Płyn krążący podobny do limfy.
  • Układ nerwowy: brak mózgu, pierścień nerwowy.
  • Rozmnażanie: płciowe i bezpłciowe, zdolność do regeneracji.

Grupy szkarłupni

Liliowce

  • Najbardziej pierwotne, przypominają rośliny.
  • Otwór gębowy od góry, filtrują pokarm.

Rozgwiazdy

  • Strona gębowa na spodzie, drapieżne.
  • Polują na skorupiaki, mięczaki.
  • Potrafią wywalać żołądek na zewnątrz.

Wężowidła

  • Podobne do rozgwiazd, bardziej wężowe.
  • Brak otworu odbytowego.

Jeżowce

  • Kuliste z kolcami, posiadają latarnię Arystotelesa.
  • Przemieszczają się na kolcach i nóżkach.

Strzykwy

  • Ogórki morskie, miękkie ciało.
  • W sytuacji zagrożenia wystrzykują wnętrzności.

Podsumowanie

  • Szkarłupnie wyróżniają się wieloma unikalnymi cechami.
  • Ich różnorodność i zdolności regeneracyjne są fascynujące.

Dzięki za uwagę i do zobaczenia w następnym odcinku, w którym przejdziemy do omówienia kręgowców! Specjalne podziękowania dla wspierających kanał.