Overzicht
Deze les behandelt de relatie tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie na de Cubacrisis, de periode van ontspanning (détente) en de Ostpolitik van Willy Brandt in Duitsland.
Koude Oorlog en Cubacrisis
- In 1962 bracht de Cubacrisis de wereld dichter bij een derde wereldoorlog dan ooit ervoor.
- Beide grootmachten beseften dat de Koude Oorlog uit de hand kon lopen in een onbeheersbaar nucleair conflict.
- De nucleaire wapenwedloop leidde tot grote hoeveelheden kernwapens en extreem hoge kosten.
Periode van Détente (Ontspanning)
- Aan het einde van de jaren zestig zoeken de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie toenadering tot elkaar.
- Deze periode van ontspanning, détente, duurt tot het einde van de jaren zeventig.
- Er werd meer gepraat, maar de landen werden geen vrienden of partners.
West-Duitse Ostpolitik
- Na kanselier Konrad Adenauer werd Willy Brandt in 1969 bondskanselier van West-Duitsland.
- Adenauer was gericht op West-Duitse integratie in het Westen, waardoor de relatie met Oost-Europa verslechterde.
- Brandt wilde het wantrouwen in Oost-Europa verminderen via zijn Ostpolitik.
- Ostpolitik betekende toenadering zoeken tot Oost-Duitsland en andere Oost-Europese staten, zonder het Westen te verwaarlozen.
- Brandt bleef inzetten op Europese samenwerking, o.a. via de Europese Economische Gemeenschap (EEG).
- West-Duitsland bleef een trouwe NAVO-partner met veel Amerikaanse militairen in het land.
Relatie BRD en DDR
- Door Ostpolitik erkenden West- en Oost-Duitsland elkaar in 1972 als gelijkwaardige staten.
- Adenauer had erkenning van de DDR altijd afgewezen; Brandt ging hier wel in mee.
- De DDR-leider Honecker stond open voor dialoog, maar hield de opdeling van Duitsland voor definitief.
- Brandt bleef streven naar Duitse eenheid; Honecker verwierp een hereniging.
Belangrijke Begrippen & Definities
- Koude Oorlog — Periode van politieke en militaire spanningen tussen de VS en de Sovjet-Unie (1945-1991).
- Cubacrisis — Conflict in 1962 waarbij de stationering van Sovjet-raketten op Cuba leidde tot escalatie met de VS.
- Détente / Ontspanning — Periode van verminderde spanningen en meer diplomatiek contact tijdens de Koude Oorlog.
- Ostpolitik — West-Duitse politiek onder Willy Brandt gericht op verbetering van relaties met Oostbloklanden.
- BRD — Bondsrepubliek Duitsland, West-Duitsland.
- DDR — Duitse Democratische Republiek, Oost-Duitsland.
Actiepunten / Volgende Stappen
- Lees verder over de impact van Ostpolitik op de Europese politiek.
- Bereid je voor op vragen over het verschil tussen Adenauer en Brandt.