📚

Mga Katangian at Kahalagahan ng Wika

Sep 4, 2024

Mga Katangian ng Wika

1. Ano ang Wika?

  • Ayon kay Kleson: Isang masistemang balangkas na pinili at isinaayos sa pamamaraang arbitraryo upang magamit ng mga tao sa isang kultura.
  • Mahalaga sa komunikasyon para sa palitan ng ideya at impormasyon.

2. Mga Katangian ng Wika

a. Masistemang Balangkas

  • May kaayusan at order.
  • Dalawang masistemang balangkas:
    • Balangkas ng mga tunog
    • Balangkas ng mga kahulugan.
  • Halimbawa:
    • H, A, D, A = bata
    • H, A, L, A = pala
    • B, A, L, A = bal.

b. Arbitraryo

  • Ang bawat wika ay pinili at isinaayos ayon sa kasunduan ng mga gumagamit nito.
  • Halimbawa:
    • Wikang Maranao para sa mga Muslim, Nihongo sa Japan.

c. Dinamiko

  • Patuloy na nagbabago dahil sa pagbabago ng panahon at kultura.
  • Mga bagong salita:
    • Computer, cellphone, text, gimmick, etc.
  • Mga salitang namamatay:
    • Batalan, kusing, dalita.

d. Generatif (Malikhain)

  • May kakayahang lumikha ng bagong salita, parirala, sugnay, at pangungusap.
  • Halimbawa: Tapsilog, Zolo.

e. Kaugnayan ng Wika at Kultura

  • Ang kultura ay nakabatay sa paraan ng pamumuhay.
  • Wika at kultura ay hindi maaaring paghiwalayin.

f. Pantao Lamang

  • Ang wika ay natatangi sa mga tao.
  • Ang mga hayop at insekto ay may sariling paraan ng komunikasyon ngunit hindi ito wika.

g. Natatangi

  • Bawat wika ay may sariling tunog at sistema.
  • Walang dalawang wika na magkatulad; lahat ay may kanya-kanyang katangian.

h. Ginagamit sa Komunikasyon

  • Ang wika ang pangunahing bihikulo sa komunikasyon.
  • Mahalaga sa pakikipag-ugnayan at pagpapahayag ng damdamin at kaisipan.

i. Sinasalitang Tunog

  • Ang mga tunog ay hindi lahat ay itinuturing na wika.
  • Ang tunog ng wika ay nabubuo sa mga sangkap ng pananalita.

3. Pagsasanay

  • Ano ang hindi pwedeng paghiwalayin?
    • Kultura
  • Ano ang katangian ng wika na nagbabago sa pagdaan ng panahon?
    • Dinamiko
  • Ano ang ibig sabihin ng KSP, Charot, EFAL, DAPANG?
    • Generatibo
  • Ang wika ba ay pantao lamang?
    • Oo

4. Pagsasara

  • "Mag-aral ng maigi para ang buhay ay bumuti."
  • Magkita ulit sa susunod na talakayan.

Full transcript