Kwasy karboksylowe: charakterystyka i przykłady

Mar 25, 2025

Kwasy karboksylowe

Wprowadzenie

  • Związki chemiczne występujące w przyrodzie, np. jad mrówek i pokrzyw zawierają kwas mrówkowy.
  • Kwas mrówkowy (E236) ma właściwości grzybobójcze, stosowany jako konserwant.
  • Jest to kwas organiczny, jeden z kwasów karboksylowych.

Charakterystyka kwasów karboksylowych

  • Grupa karboksylowa (COOH):
    • Zawiera jeden atom węgla, dwa atomy tlenu i jeden atom wodoru.
    • Jest cechą charakterystyczną wszystkich kwasów karboksylowych.
  • Nazwy kwasów karboksylowych pochodzą od nazw węglowodorów, z których się wywodzą.
  • Tworzą szereg homologiczny: każdy kolejny kwas ma o jeden atom węgla i dwa atomy wodoru więcej od poprzedniego.

Przykłady kwasów karboksylowych

Kwas metanowy (mrówkowy)

  • Wzór: HCOOH
  • Zawiera jeden atom węgla.
  • Znajduje się m.in. w jadzie mrówek i pokrzyw.

Kwas etanowy (octowy)

  • Wzór: CH3COOH
  • Zawiera dwa atomy węgla.
  • Odpowiedzialny za kwaśny smak octu.

Kwas propanowy (propionowy)

  • Wzór: CH3CH2COOH lub C2H5COOH
  • Zawiera trzy atomy węgla.
  • Nazwa pochodzi od greckich słów "protos" (pierwszy) i "pion" (tłuszcz).

Kwas butanowy (masłowy)

  • Charakterystyczny dla zapachu zjełczałego masła.

Kwas pentanowy

  • Wzory można zapisać na dwa sposoby.

Podsumowanie

  • Kwasy karboksylowe są pochodnymi węglowodorów z grupą COOH.
  • Ich nazwy pochodzą od alkanów.
  • Mają zarówno nazwy systematyczne, jak i zwyczajowe wynikające z miejsca występowania.

Dodatkowe uwagi

  • Pistacja to społeczność edukacyjna, aktywna również na Facebooku.