Sistema ng Partylist sa Pilipinas

Apr 26, 2025

Lecture Notes: Partylist System sa Pilipinas

Layunin ng Partylist System

  • Bigyan ng boses ang marginalized at underrepresented sectors
    • House of Representatives ang target na katawanin.
    • Para sa mga walang kakayahan ma-elect sa district level.

Mga Isyu at Kritika

  • Maraming dapat ayusin sa sistema
    • Madalas nagiiging "money-making" scheme na.
    • Kawalan ng totoong representasyon.
    • 49 na nominee noong 2019 ay mula sa political families.
  • Hindi malinaw na depenisyon ng 'marginalized'
    • Ayon sa Supreme Court noong 2013, hindi required na katawanin ng marginalized sector para makasali.

Kasaysayan at Batas

  • 1987 Constitution
    • Nagsasaad ng pangangailangan ng partylist system.
  • Partylist System Act ng 1995
    • Isinabatas para magbigay representasyon sa mga underrepresented sectors.

Mga Kwalipikadong Sektor

  • Manggagawa, magsasaka, mangingisda, kababaihan, kabataan, at mga professional.
  • Ethnic at indigenous communities.

Problema sa Implementasyon

  • Pagsasalin ng posisyon sa pamilya
    • Hindi dapat ipinamamana ang posisyon.
  • Kulang sa constituency building at political education
    • Walang sinusundang supporta pagkatapos ng eleksyon.

Mahahalagang Batas na Naipasa

  • Pagpapababa ng buwis ng manggagawa.
  • Pagtaas ng sweldo ng mga guro.
  • Pagtataguyod ng karapatan ng mga nanay.
  • Pagbuti ng komunikasyon sa panahon ng kalamidad.

Pagtingin sa Hinaharap

  • Kritikal ang papel ng mga botante sa susunod na halalan.
    • Mahalaga ang pagbabantay upang hindi maabuso ang sistema.

Pahayag ni Atty. Michael Mastura

  • Welcome ang iba't ibang grupo
    • Basta mula sa underrepresented sector.
  • Kritika sa kasalukuyang kalagayan
    • Kinakalaban ang money politics.

Konklusyon

  • Ang Partylist System ay dapat magsilbing boses ng mga walang representasyon.
  • Nasa kamay ng mga botante ang kinabukasan at integridad ng sistema.