🩺

Podsumowanie układów ciała

Jun 21, 2025

Overview

Test obejmuje kluczowe zagadnienia z fizjologii człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem układów: krwionośnego, oddechowego, hormonalnego oraz trawiennego.

Układ krwionośny i krew

  • Limfocyty dzielą się na T i B; stanowią 10-15% leukocytów.
  • OB zależy od stosunku albumin do globulin.
  • Krew AB nie zawiera izoaglutynin alfa i beta.
  • Erytrocyty mogą ulegać hemolizie, mają średnicę ok. 7-8 μm.
  • Fibrynogen syntetyzowany w wątrobie, nie jest czynnikiem X.
  • Wzór na pojemność minutową lewej komory: SV × HR.
  • QRS w EKG: depolaryzacja komór.
  • I ton serca: zamknięcie zastawek przedsionkowo-komorowych.
  • Skurczowe ciśnienie tętnicze zależy od objętości wyrzutowej serca.

Układ oddechowy

  • Przestrzeń martwa anatomiczna: ok. 150 ml, nie produkuje surfaktantu.
  • Wentylacja płuc największa u podstawy płuc.
  • Surfaktant zmniejsza napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych.
  • Przepona odpowiada za 60-70% zmian objętości klatki piersiowej we wdechu.
  • Chemoreceptory w kłębkach szyjnych i aortalnych reagują na O₂, CO₂ i H⁺.
  • Hipoksja wysokogórska: nadciśnienie płucne, obrzęk płuc, wzrost hematokrytu.

Układ hormonalny

  • Insulina obniża glukozę we krwi, ułatwia jej transport do komórek.
  • Glukagon podwyższa stężenie glukozy.
  • ACTH pobudza wydzielanie glikokortykosteroidów.
  • Witamina D zwiększa wchłanianie wapnia w jelitach.
  • Hormony tarczycy zwiększają BMR i są niezbędne do rozwoju OUN.
  • Somatostatyna hamuje wydzielanie insuliny i hormonu wzrostu.

Układ nerwowy i mięśniowy

  • AUN reguluje czynności narządów wewnętrznych.
  • Receptory alfa po związaniu z NA zwężają naczynia.
  • Część cholinergiczna AUN zwęża źrenice.
  • Drogi pozapiramidowe regulują napięcie mięśni.
  • Ośrodki słuchu: pole 41 płata skroniowego.

Układ trawienny

  • Gastryna zwiększa wydzielanie kwasu solnego i pepsyny w żołądku.
  • Czynnik wewnętrzny umożliwia wchłanianie wit. B12.
  • Sok trzustkowy wydzielany pod wpływem sekretyny i cholecystokininy.
  • Wątroba magazynuje żelazo, inaktywuje hormony steroidowe.

Key Terms & Definitions

  • Pojemność minutowa (CO) — ilość krwi wypompowana przez serce w 1 minucie (SV × HR).
  • Surfaktant — substancja zmniejszająca napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych.
  • Somatostatyna — hormon hamujący wydzielanie wielu innych hormonów.
  • OB (odczyn Biernackiego) — miara szybkości opadania erytrocytów.

Action Items / Next Steps

  • Powtórzyć wzory na objętości i pojemności płuc, rolę hormonów i mechanizmy regulacji ciśnienia.
  • Przećwiczyć interpretację EKG i znaczenie poszczególnych odcinków.
  • Utrwalić zależności przyczynowo-skutkowe w regulacji hormonalnej i oddychaniu.