Ewolucja i mechanizmy doboru biologicznego

May 19, 2025

Mechanizmy ewolucji biologicznej

Wprowadzenie do ewolucji

  • XIX wiek: Wierzono, że gatunki są niezmienne.
  • Odkrycia skamieniałości zaczęły podważać to przekonanie.
  • Karol Darwin wprowadził teorię ewolucji.

Karol Darwin i jego badania

  • Podróż statkiem Beagle (1831–1836) była kluczowa dla jego badań.
  • Obserwacje z różnych środowisk: lasy Brazylii, stepy Argentyny, góry Andes.
  • Galapagos: Unikalne gatunki, różnice pomiędzy wyspami.
  • Darwinki (zięby Darwina) – różnice w dziobach w zależności od dostępnego pokarmu.

Teoria doboru naturalnego

  • Gatunki produkują więcej potomstwa niż może przetrwać.
  • Osobniki jednego gatunku różnią się cechami.
  • Konkurencja o zasoby prowadzi do selekcji.
  • Osobniki z korzystnymi cechami zostają, inne są eliminowane.
  • Izolacja geograficzna może prowadzić do powstawania nowych gatunków.

Dobór naturalny vs dobór sztuczny

  • Dobór naturalny:
    • Działa w środowisku naturalnym.
    • Przypadkowy, zależny od środowiska.
    • Proces długoterminowy.
  • Dobór sztuczny:
    • Zależny od człowieka (hodowla, uprawa).
    • Celowy, wybór cech korzystnych dla człowieka.
    • Proces krótkoterminowy.

Zasoby konkurencyjne i przetrwanie

  • Osobniki konkurują o zasoby takie jak pożywienie, schronienie.
  • Przykład bocianów: Silne opady mogą prowadzić do eliminacji części potomstwa.

Ciekawostki

  • Nowe gatunki mogą powstać z izolacji populacji (np. słowiki rdzawy i szary).
  • Krzyżowanie międzygatunkowe jest rzadkie (przykład: muł).

Wnioski

  • Ewolucja to proces nadmiernej rozrodczości, zmienności i selekcji.
  • Dobór naturalny i sztuczny są kluczowe w kształtowaniu różnorodności biologicznej.

Zadania

  • Rozważania na temat dziedziczności cech.
  • Analiza wpływu środowiska i konkurencji na ewolucję.
  • Porównanie doboru naturalnego i sztucznego.