Lenzen Theorie

1. Bolle en Holle Lenzen

• Sferische Lenzen: Lenzen met oppervlakken die deel zijn van boloppervlakken.
• Bolle Lens: Dikker in het midden dan aan de randen; heeft een convergerende werking.
• Holle Lens: Dikker aan de randen dan in het midden; heeft een divergerende werking.
• Dunne Lenzen: Gebruikt in de praktijk vanwege minder ongewenste lichtbreking.
• Lichtbundels:
  • Divergente bundel: Lichtstralen bewegen van een gemeenschappelijk punt af.
  • Convergente bundel: Lichtstralen bewegen naar een gemeenschappelijk punt toe.
  • Evenwijdige bundel: Lichtstralen zijn parallel.

2. Brandpuntsafstand en Lenssterkte

• Brandpunten:
  • Bolle Lens: Convergerende werking, brandpunten zijn reëel.
  • Holle Lens: Divergerende werking, brandpunten zijn virtueel.
• Brandpuntsafstand (f): Afstand tussen lens en brandpunt; positief voor bolle lenzen, negatief voor holle.
• Lenssterkte (S): Omgekeerde van brandpuntsafstand (in meters), eenheid is dioptrie (dpt).
  • Formule: ( S = \frac{1}{f} )

3. Beeldpunt bij een Bolle Lens

• Beeldpunt: Punt waar lichtstralen van een bron na breking samenkomen.
• Drie soorten beeldpunten:
  • Reëel: Bij afstand groter dan brandpuntsafstand.
  • Oneindig: Bij afstand gelijk aan brandpuntsafstand.
  • Virtueel: Bij afstand kleiner dan brandpuntsafstand.
• Constructiestralen: Methoden om plaats beeldpunt te vinden.

4. Naar Beeldpunt Kijken

• Reëel beeldpunt kan op een scherm geprojecteerd worden.
• Virtuele beeldpunten en beeldpunten in het oneindige kunnen worden gezien door direct door de lens te kijken.

5. Voorwerpsafstand, Beeldafstand, Lenzenformule

• Voorwerpspunt: Puntbron voor lens.
• Lenzenformule: ( \frac{1}{f} = \frac{1}{v} + \frac{1}{b} )
  • v: Voorwerpsafstand
  • b: Beeldafstand
• Positieve afstanden voor reële punten, negatieve voor virtuele.

6. Voorwerp, Beeld, Lineaire Vergroting

• Lineaire Vergroting (N): Hoeveel keer het beeld groter is dan het voorwerp.
  • Formules: ( N = \frac{B_1B_2}{L_1L_2} ) of ( N = \frac{b}{v} )
• Reële beelden zijn omgekeerd, virtuele beelden zijn rechtop en vergroot.

7. Rekenen aan Voorwerpen en Beelden

• Formules om afstanden en vergrotingen te berekenen.
• Voordeel van berekeningen is nauwkeurigheid en toepasbaarheid voor alle lenssoorten.

8. Menselijk Oog; Bij- en Verziendheid

• Accommoderen: Aanpassen van ooglens om scherp te zien.
• Nabijheidspunt en Vertepunt: Dichtstbijzijnde en verste punt dat scherp kan worden gezien.
• Oogafwijkingen:
  • Bijziendheid: Lens te bol, vertepunt dichterbij, corrigeerbaar met holle lenzen.
  • Verziendheid: Lens te plat, nabijheidspunt verder weg, corrigeerbaar met bolle lenzen.

9. Hoekvergroting bij een Loep

• Gezichtshoek: Hoek bepaald door lijnen naar de uiteinden van een object.
• Loep Vergroting: Verhoogt gezichtshoek, formule ( M = \frac{n}{f} ), n is nabijheidsafstand.

10. Telescoop en Microscoop

• Telescoop: Vergroot gezichtshoek van verre objecten, twee lenzen (objectief en oculair).
  • Hoekvergroting ( M = \frac{f_{objectief}}{f_{oculair}} )
• Microscoop: Vergroot gezichtshoek van kleine objecten, ook met objectief en oculair.
  • Totale vergroting is product van lineaire vergroting objectief en hoekvergroting oculair.

11. Intreepupil en Uittreepupil

• Intreepupil: Objectief van de telescoop/microscoop.
• Uittreepupil: Beeld van de intreepupil door het oculair.
• Diameter uittreepupil: ( \frac{D}{M} ), D is intreepupil diameter.

Deze notities beschrijven de werking van lenzen, optische instrumenten zoals loepen, telescopen en microscopen, en het menselijk oog met betrekking tot zichtbaarheid en correctie van visuele afwijkingen.