Transcript for:
Σημειώσεις για την Ιωνική Επανάσταση

Σήμερα, καπνόνιτες... Θα ολοκληρώσουμε το 5ο βιβλίο και θα ξεκινήσουμε το 6ο. Θα πούμε ό,τι χορεία έχουμε να δούμε μαζί πριν από τη μάχη του Μαραθώνα. Γιατί η μάχη του Μαραθώνα κλείνει το 6ο βιβλίο. Απλώς για να έχουμε μια γεύση, σήμερα θα πούμε για την Ελληνική Επανάσταση. Θυμίζω ο Ηρόδοτος, από το σημείο που το αφήσαμε, με την νίκη των Αθηναίων, το εγκόμενο στη Δημοκρατία, Χαίρετε. Μεταβαίνει στην περιγραφή της Ιωνικής Επαναστάσεως. Εκρίνεται η επανάσταση, 499 π.Χ. και ήταν μια επανάσταση, παιδιά, στην οποία συμμετείχαν όλες, κι αυτό είναι κάτι το ξεχωριστό, όλες οι πόλεις της Εμικρασίας, των παραλίων. Και μάλιστα, και όχι μόνο αυτές. Και η Κύπρος. Δηλαδή, το ιδιαίτερο στην επανάσταση αυτή, Επειδή κάποια γεγονότα, η ιστορικοσύνη του κανόνας λέει ότι κρίνονται από το αποτελέσματος και επειδή απέτυχε η Ιωνική Επανάσταση, συνήθως δεν συνειδητοποιούμε το μέγεθος και τη σημασία της. Ήταν η πρώτη φορά, καταρχάς ήταν η πρώτη φορά που, είπαμε τον Κρίσο πετάξει στις ελληνικές πόλεις, τέλος πάντων ήταν η πρώτη φορά λοιπόν που Έλληνες ενώθηκαν, Έλληνες υπόδουλοι σε ξένοι ηγεμόνα, ενώθηκαν για να αποτενάξουν τον ζυγό. Θα φανταστείτε ένα 21 σε μικρογραφία. Όχι στο Μοριά και στη Ρούμελη, στα παράδειγμα της Ιωνίας, μαζί με την Κύπρο. Το ρόλιο που αποθέτουν οι σύγχρονοι ιστορικοί και έχουν δίκιο, κάτι το οποίο δεν λέει ο Ηρώδωτος, δηλαδή με την έννοια ότι δεν... Το ερμηνεύουμε με την εξέλιξη επαναστάσεως ως απότοκο κυρίως των δραστηριόντων του Αρισταγόρα, του Ιστιαίου κτλ. Βεβαίως η μόρφα εισαφεσίας, η ηγεσία πάντα παίζει ρόλο σε ένα γεγονός, σε μια επανάσταση, σε ένα πολεμικό γεγονός, στη γεωπολιτική γενικότερα. Αλλά το ρώτημα είναι γιατί τότε. Μάλλον τι ήταν αυτό που ευνόησε το 393 π.Χ. να ενωθούν οι πόλεις να βρουν ένα κοινό... Πώς θα είναι παρονομαστεί, να υπάρχει το δίκτυο επικοινωνίας, να ξεσηκωθούν, να αποτενάξουν τους κυβερνήτες τους που είχαν βάλει, τους τυράννους που είχαν βάλει πέρσες, θυμίζω. Και μάλιστα, ξαναλέω, να επεκταθεί, ξεκινώντας από την Έφεσο, η διεύθυνση του κέντρου της επαναστάσεως, να εξαπλωθεί και προς βοράν και προς νότον. Και μάλιστα να εξαπλωθεί μετά το γεγονός που θα δούμε σήμερα, δηλαδή μετά τις πρώτες στραωτικές επιχειρήσεις και αποτυχίες. Και το άλλο, το φοβερό, να συμμετάσσει και Κύπρος. Και προσέξτε, κράτησε σχεδόν πέντε χρόνια. Βεβαίως, από ένα σημείο και μετά, η επαναστάσια έπαιρνε σαμιντική θέση και σιγά-σιγά οι Πέρσες, λογικό, με τη μέθοδο της αλαμοποίησης, απέκοπταν περιοχές και επανακατακτούσαν τα εδάφη. Αλλά το γεγονός ότι άντεξε η επαναστάσια πέντε χρόνια και ότι το κρίσιμο γεγονός στην αυνοχείο της Λάδης... Έλαβε χώρα το 394, πέντε χρόνια μετά την Ανάξια Επαναστάσεως, χωρίς οι επαναστάτες Ήωνες να έχουν βοήθεια πια από την Αθήνα, γιατί η Αθήνα από το πρώτο έτος, θα το δούμε μαζί αυτό σήμερα, μετά την πρώτη ήττα σε μάχη εκ παρατάξεως, απέσυρε τις δυνάμεις τους οι Αθηνοί. Δηλαδή, από μόνο του ήταν συγκλονιστικό. Γι'αυτό και η τιμωρία της Μιλήτων είναι παραδειγματική και σκληρή από τους Πέρσες. Ώστε να μην ξαναγίνει. Και φυσικά να μην κάνουν κάτι ανάλογο και οι άλλοι υποταγμένους που έτσι λέει. Αλλά το σημαντικό, και αυτό τονίζει ο Ηρώδοτος, από τις περιγραφές του, ότι για πρώτη φορά ενώθηκαν οι Έλληνες σε ένα κοινό σκοπό, τον πείτε ξανάγκης, βεβαίως ξανάγκης, και τα αίτια της αποτυχίας και της αποτυχίας τους ήταν τα ακριβώς αντίστροφα από τα αίτια της επιτυχίας και της αποτυχίας στα περσικά. Δηλαδή, θα το δούμε μαζί, μη σας κουράζω, απλώς. Επιθυμίζω, και καταρχάς, όπως είπα και εμένα, ευχαριστώ πάρα πολύ που είστε σήμερα. Θα φύγουμε 8 παρά 10, με ένα σύντομο 5 λεπτάκι ανάσα ενδιάμεση. Αλλά για να φύγουμε 8 παρά 10 θα ήθελα λίγο την προσοχή σας να κάνουμε αυτό που έκαναμε σήμερα. Σας δείχνω, το έχουμε ξαναδεί το χάρτημα αυτό μαζί? Όχι. Είναι όπως βλέπετε η έκταση της περισσικής αυτοδρατορίας. Μέχρι και το θάνατο του Καμβίση. Δηλαδή, όταν ο Δαρείος έλαβε τον χρόνο. Κοιτάξτε λίγο, παιδιά, έτσι να έχουμε λίγο την αίσθηση και στη συνείδηση να βλέπετε εσείς την τηλεόραση, το διαδίκτυο. Θα παρακαλέσετε στο σπίτι σας ή στο μυαλό σας, στο σπίτι σας πρώτα, να έχετε το χάρτη, να έχετε την αίσθηση της εκτάσεως και των εδαφών. Ακούμε λέγεται είναι Ουκρανία, η Ρωσία, Ουκρανία. Ακούς Ουκρανία και νομίζω ότι είναι κάτι σαν τη Χαλκιδική, ας πούμε. Η Ουκρανία σε έκταση είναι πόσο, πέντε Ελλάδες, τι πέντε Ελλάδες. 10 Ελλάδες μαζί σε έκταση, λέω ένα παράδειγμα. Η Κρυμία και μόνη της, χερσόνιος Κρυμαίας, είναι μισή Ελλάδα περίπου. Λοιπόν, από εδώ να καταλήξω. Η Περσική Αυτοκρατορία, ξαναλέω, ήταν η πρώτη, αυτό που λέμε το πρώτο οικουμενικό κράτος στην ιστορία τουλάχιστον της περιοχής μας. Ενώ της περιοχής μας από την Ινδία προς δις μας. Γιατί και ήταν το πρώτο που παίξει σε οικουμενική ιδεολογία, με ποια έννοια. ότι κατακτώ τις άλλες αυτοκρατορίες, Ασυριακή, Βαβυλωνιακή, Ασυριακή, την Αίγυπτο, και εγώ γίνομαι και αποδεικνύομαι ο ικανότερος, ο ισχυρότερος, και με εμένα βέβαια ηγέτη, αλλά σας σέβομαι όλους τους άλλους. Φυσικά το γνωστό, κάθε αυτοκρατορία έχει άνεξη θρησκεία, με ποια έννοια ότι ανέχεται τις θρησκείες των υποταγμένων λαών, με μια προϋπόθεση, ότι οι θρησκείες τους και οι λαοί... υποτάσσονται στον ηγεμόνα, τον νικητή. Δηλαδή, είναι ο Θεός σου. Αν προσεύχεις το Θεό σου για μένα, αυτό θέλω από σένα. Αν μου δίνεις φόρους και στέλνεις στρατό που θέλω, τελείω. Την εσωτερική σου πολιτική, την τοπική αυτοδιοίκηση είναι δικό σου θέμα. Δεν επένευναν οι Πέρσες, όπως από τότε θα το κάνουν όλες οι αυτοκρατορίες, οι πολυεθνικές, οι οικουμενικές. Λοιπόν, απλώς να κατέχουμε την έκταση. Αυτό που βλέπετε είναι πως ξεκίνησαν οι Πέρσες από εδώ. Από τα επίπεδα του Ζάγρου. Αυτό είναι ορεινό, ορεινότατα. Εντάξει. Οι πρώτες κατακτήσεις, προσέξτε, η Μύδη, η Μύδη δεν είναι ισχυρή δύναμη. Αυτά είναι η μυδία. Το κράτος, οι Πέρσες, ήταν τα τσιράκια των Μύδων, όπως έλαβαν οι μετροστούρκους στην Οθωμανική Ευθοκρατορία. Και σκέψου τώρα, το παλιό σου αφεντικό να το έχεις δούλο μετά. Κατάλαβαν τα εκφάτανα, κατακτήσεις, όλα αυτά τα έκανε ο Κύρος. Βλέπετε με εξαίρεση το ροζ, το έκανε ο γιος του Καμβίσης, όλα τα έκανε του Κύρου. Από τους μεγαλύτερους κατακτές της ιστορίας, άλλα Αλέξανδρος είναι πράγμα, άλλα Τζέκινς Χάν, άλλα Κέσσαρας, άλλα Ναπολέων κλπ. Και αυτός έθεσε στα θεμέλια. Κατέλαβε τους Μύδους, κατέλαβε τους Βαβυλωνίους, τη Λυδία, τον Κρύσο, αυτό είναι ο Κρύσος, αυτό είναι ο Ισάρδης, πρωτεύουσα της Λυδίας, η Αίγυρη στο Καμβίση. Και ο Δαρείος προσέθεσε τα βαλκανικά εδάφη. Και ο Κρύος επεξετάθη. Πάμε τώρα στην περιγραφή των πρώτων επιχειρήσεων της Ιωνικής Επαναστάσεως. Είμαστε το 499 π.Χ. Εδώ, τελευταία χωρία του πέμπτου βιβλίου. Ναι, πείτε μου. Δεν το είχα. Όχι, δεν το είχα, είναι προστίκι αυτό. Είναι δώρο. Θα το έβεβες. Θα τα ανεβάσω... Το θέμα είναι, μια που το ανέφερες, διακοπές του Πάσχα, θέλετε να ανεβάσω αυτό που έχω, γιατί μπορεί να αλλάξει όμως μετά. Τι θέλετε να κάνω, ό,τι θέλετε. Μπορώ να ανεβάσω αυτό που έχουμε δει μέχρι τώρα, να τα ανεβάσω και να κάνω μια μικρή επανάληψη, αλλά με την προϋπόθεση ότι αφού έχουμε τουλάχιστον 3-4 εβδομάδες μετά, ότι κάποια πράγματα, όχι θα αλλάξουν ριζικά, ότι θα προσταθούν κάποια άλλα πράγματα που δεν τα έχω βάλει. Αυτό ενν��ώ. Τι θέλετε να κάνω. Σας εξυπηρετεί. Το ανεβάσιο πρόσωπη δεν ήταν το οριστικό αυτό να ξέρετε, μην έχουμε παρεξήγηση. Εντάξει, ωραία. Λοιπόν, φαίνεται όμως έτσι, δεν νομίζω υπάρχει θέμα να μην φαίνεται. Απικόμενοι δε το στόλο τούτο ίονες, ο στόλος είναι, πάλι θα το ξαναπώ, το σύνολο του εξεταστικού σώματος, όχι μόνος στόλος, τα πλοία δηλαδή, και στρατός, που μάζεψαν οι ίονες λοιπόν εσέφεσον. Έχουμε λοιπόν την πρώτη συγκέντρωση των επαναστατεμένων ιώνων. Στρατού και Στόλου στην Έφεσο, που είναι το στρατηγείο, η πρωτεύουσα της Ιωνίας κατά κάποιο τρόπο. Θυμηθείτε ότι από την Έφεσο... Να πείτε, γιατί στην Έφεσο και στην Μίλητο. Θυμίζω ότι η Μίλητος ήταν μεγάλη πόλη, η Μίλητος ήταν η πρώτη πόλη στην Ιωνία με τις απικίες και τα λοιπά. Η Μίλητος... Να μην ξεχνάμε ότι είχε ειδική σχέση με τους Πέρσες επί κύρου. Οπότε δεν αποκλείεται... Δηλαδή, η φιλοπερσική μερία, να το πω έτσι, στην Μίλη, ήταν πανίσχυρη. Γιατί όταν λέμε ο τύρανος Τάδε, δηλαδή ο κυβερνήτης μιας πόλεως, δεν σημαίνει ότι δεν τον θέλει ο κόσμος και τον έχετε απλώς επειδή τον έχει βάλει η Περσία πάνω. Δεν είναι τόσο απλοϊκά τα πράγματα, προσευτικά μάλλον. Λοιπόν, η Έφεσος όμως έγινε το αρχηγείο και η άτυπη πρωτεύουσα των Ιώνων, κατά τη διάρκεια όταν το λέω, γιατί εκεί προφανώς ο πανεστατικός ζήλος ήταν ισχυρότερος. Και μην ξεχνάτε, έχει και λιμάνι ασφαλέστερο. Δηλαδή, είχε όλα τα καταρριστικά ώστε να επιτύχει, γιατί τα πρώτα βήματα να επιτύχουν. Κατά λοιπόν, έναν κορισό της Εφεσίης, κορισό στην μια πόλη, ένα από τα λιμάνια, ένα περιοχή όπου ήταν ευλήμενη, είχε παρήχει καλό λιμάνι δηλαδή. Οι ίδιοι αυτοί, ο στρατός δηλαδή ο πεζικός, ανέβαιναν χειρή πολύ με πολλούς στρατιώτες, οι χειρ συνεκδοχικά για τον οπλίτη, πιεύμενοι εφεσίους ηγεμόνας. Ο στρατός των Ιώνων είχε αναγνωρίσει τους εφεσίους ως γενικούς αρχικούς του στρατού, όπως θα κάνουν αργότερα στην υπερωτική Ελλάδα, οι άλλοι Έλληνες με τους Αθηναίους στο στόλο, με τους Σπαρτιάτες. Θυμίζω οι Σπαρτιάτες στα μυδικά είναι οι αρχηγοί των Ελλήνων. και στην ξηρά και στη θάλασσα. Και στη θάλασσα, τυπικά. Νυμιθείτε τον επίσημο Ευεργιάδη, έτσι. Έτσι, λοιπόν, ό,τι ήταν Σπαρτιάτες αργότερα για την Αθήνα, για την Ελλάδα, την κυρίως Ελλάδα, γίνονται οι Εφέσοι για τη Μικρασία. Το τεισοδού που βλέπετε το οβελίζει ο νεότερος εκδότης και μάλλον έχει δίκιο, γιατί είναι πολύ λογικότερο να αναφέρεται ο Ρόδοτος στο ποιοι ήταν αρχηγοί των επαναστασμένων Ελλήνων, των Ιώνων, και όχι ποιοι τους έδειξαν τον δρόμο. Ηγεμόντου Σοδούς σημαίνει αυτός που ξέρει τα κατατόπια και μου δείχνει τη διαδρομή. Αλλά αυτό είναι μια πληροφορία που δεν πολυτεριάζει εδώ. Το σημαντικό είναι ποιοι ήταν οι υγύτερες των Ελλήνων. Πορευόμενη δε παραποταμών καΐστριων... Α, μια που έχουμε την περιοχή, μια στιγμή πρέπει να το έχω στο εδώ. Έχει σημασία που θα σας δείξω. Ελάτε, τα είδαμε αυτά. Εδώ. Χάρτης του Αιγαίου, της Ελλάδος, της Μικρασίας. Αγγλικό ζωμένο, αλλά τα έχει, όπως λέει ένας ξαδερφός μικρός του, πανσωστά. Λοιπόν, ήτανε μικρούλης. Βλέπετε τις περιοχές ακριβώς όπως είναι και τώρα, Αιγαίο. Για να έχουμε λοιπόν υπόψη μας, συγκεντρώνεται ο στρατός στην Έφεσο. Βλέπετε την Έφεσο. Κοριστός είναι λίγο πιο κάτω. Βλέπετε το ευλίμενο της περιοχής. Και ανεβαίνει τώρα, αυτός είναι ο ποταμός, ο Κάιστρος, έτσι λέγονταν στην αρχαιότητα. Το Κάιστρος που είδατε ήταν η ομυρική εκδοχή του ποταμού, δεν αλλάζει πολύ, ήταν επίθετο. Έχει σημασία ότι ο Ρώδος του μου πει ομυρικό όνομα του ποταμού. Γιατί, γιατί βεβαίως οι Ιωάννες έχουν και τους Αθηναίους μαζί τους τώρα, μαζί με τα πλοία που στείλαν οι Αθηναίοι. Πέντε πλοία Αθηναίοι με τους επιβάτευσους, με το στρατό, και είκοσι πλοίοι ρετροίες, όλοι μαζί. Ιόνες, Αθηναίοι και ρετροίες. Κατά κάποιο τρόπο... ξαναζούν, δηλαδή την ομυρική εκστρατεία. Θυμηθείτε τον Αγισίλαο όταν εκστράζεσαι στην Μικρασία, θυσίασε και πάλι και αυτό στην Έφεσο, που τον έκανε αρχισκολείο πολέμου που λέει ο Ξενοφώνος, στα ελληνικά του, και ουσιαστικά ως διάδοχος των Αχαιών, των Ελλήνων, να απελευθερώσει την Μικρασία από τους κακούς Πέρσες τρόες κλπ. Πέρσες στην πρώτη περίπτωση. Το ίδιο κάνουν κι εδώ οι Ιόνες, αυτοί είναι οι κυριετρίες μαζί. Την ολήγη μας. Το ίδιο θα κάνει, σας θυμίζω, ότι ο Αλέξανδρος όταν πέρασε τη Μικρασία, πήγε στην Δρία και θυσίασε στον τάφο του Πρωτεσυλλάου. Όλα αυτά έχουν σημασία τους. Αυτός είναι ο Κάιστρος. Κι ούτσουκ μεντερέ, στα δουλεικά. Κάιστρος, ναι. Εδώ ανεβαίνουν και θα πάνε στις Σάρδες. Πρόσθεσαν να δείτε λίγο τις... Ο Έρμος, ο Κάιστρος και ο Μέναμπρος. Μέανδρος. Και παραπόταμος του Μέανδρου, πακτολός. Να η Σάρτης που είναι λοιπόν. Όταν λέμε λοιπόν που είναι η Σάρτης, δεν λέμε γενικά, στην Μικρασία, εκεί είναι. Να η Άγκυρα, εδώ η περιοχή της Μεγάλης Φρυγίας όπως βλέπετε. Εδώ είναι η Μικρή Φρυγία, η Μεγάλη Φρυγία εδώ. Άγκυρα, Φρυγία στη Μύρια του Βασίλειου του Μήδα. Ελληνική πόλη που επικύθηκε από γαλάτες μετά. έτσι και γίνε οι γρεκουραλάτες που λέγανε κλπ. Λοιπόν, το Γόρδιο, πρωτεύουσα του Μίδα, Ρηγίας, οι Πεσινούς. Εσκήσε χέρα, φίλε Παραχισάρ θυμίζω. Άγκυρα, μέχρι εδώ έφτασε ο ελληνικός στρατός το 1922. Να η Κηλικία που είναι, δεν την μπερδεύω. Να η Λυκία, ταμείρα είναι εδώ ο Άγιος Νικόλαος, γεννήθηκε. Άλλη πόλη, Δαρδανία. Η Σιστός, μυθείτε από τον Ξωναφώνα, η Κίζικος. Το Βυζάντιο, σαν να μην θυμούνσαι πιο μέσα, μετά από τα Κωνσταντινούπολη κλπ. Η Πέλα που είναι, έθες πρωτή, αμβρακέτα, τώρα τα ξέρετε. Εμείς είμαστε εδώ, να, εδώ είμαστε. Ενθέφθαινε πείτε οι περβάντες των Τμόλων, ο Τμόλος είναι το βουνό κάτω από τις Σάρδες, δηλαδή, στάνω, γύρω από τις Σάρδες είναι ο Τμόλος, ανεβαίνουν, έτσι, περνάνε και τον Τμόλο, έφτασαν στις Σάρδες. Ερέους οι Σάρδες τις κυριεύουν, τις καταλαμβάνουν. Αντί μιλάμε για κεραυνοβόλο πόλεμο. Δεν έκανε αντίσταση στη διαδρομή αυτή. Ευνηδιάστηκαν οι Πέρσες, δεν συγκέντρωσαν δυνάμεις γιατί στις Σάρδες πήγαν, γιατί το κέντρο, το διοικητικό και πολιτικό και στρατιωτικό φυσικά. Της δικής μικρασίας. Γιατί πήγε ο Κολοκοτρώνης στην Τρυπολιτσά, το κέντρο του Μοριά. Κυριεύεις το κέντρο, έχεις όλη την Πελοπόννησο. Μετά μπορείς να κυριεύεις τα κάστρα. Οι Πέρσοι το ίδιο κάνανε. Κλείστηκαν στα κάστρα, στιγκάστηκαν στις χειρομένες πόλεις. Ο στρατός ελληνικός είχε στόχο της Σάρδης, αδιαφόρησε προς το πόλεμος της άλλης πόλης, αν ήταν κι άλλης ο χειρομένος, μπορεί να μην ήταν, εξού και επιτυχεί το κερδονόλου πολέμου, και μπαίνει στη Σάρδης. Δεν βρίσκει αντίσταση, καταλαμβάνεται η Σάρδης ο στρατός, ουδενός φύη αντιοθέντος. Δεν αντιστάθηκε κανείς τρόπο. Ερέους ιδέες κυριεύουν της Άρδης, μεγάλη επιτυχία των επαναστατών, των συζητών, προσέξτε όμως χωρίς τις ακροπόλοι, τα άλλα πάντα, όλα τα άλλα σημεία, εκτός από την Ακρόπολη. Ακρόπολη, το ψηλότερο σημείο της πόλης, έτσι, θεοχυρωμένο με κάστρο, όπου είναι συνήθως και η συνοικία η καλύτερη των κατακτητών, των Περσών, εμπροκειμένου. Το ίδιο συνέβη και στην Πάτρα, θυμίζω. 25 Μαρτίου... που ο Πατρόγερμανός όρκησε τους πολεμιστά στην Αγιόργη, στην πλατεία Γεωργιου Πάνου, η Πάτρα είχε ελευθερωθεί. Οι επανεστάτες κατέλαβαν όλη την Πάτρα, εκτός από το κάστρο. Το οποίο κάστρο θα παραμείνει με την τουρκική φρουρά μέχρι πότε. Πότε έφυγαν οι Τούρκοι από το κάστρο της Πάτρας. Πότε ελευθερώσαμε το κάστρο της Πάτρας, κύριοι και κυρίες πατρινοί και πατρινές, ή εμείς που είμεθα, πώς το λένε, κατά συνεκδοχήν πατρινοί. Πότε, παιδιά μου. Πάτε στο κάστρο, έχει ωραίες ταβέρνες απέναντι, του καφέ σας, του ουζάκι σας κλπ. Και πάτε και λέτε, βρε παιδί μου, για να σκεφτώ πότε έφυγε η Τουρκία από το κάστρο, πριν ξανάρθει. Πότε έφυγαν οι Τούρκοι, παιδιά, από το κάστρο. Γιατί λέμε «ελευθερώθηκε η Πάτρα» εννοούμε εδώ, εκτός κάστρου. Κανείς δεν ξέρει. Όταν έφυγε η πρέμπτη του Πελοπόννησο με το μεζόν, λίγο πριν έρθει ο Καποδίστριας, δηλαδή καθόλου η διδάκτη της επαναστάσεως, το φρόνο της Πάτρας ήταν σε τρύπικα χέρια. Γι'αυτό δεν θεωρείται ολοκληρωμένη μια... κατ'έναν απελευθερώνση πόλεως, αν δεν έχεις πάρει και την Ακρόπολη. Και δεν έγινε γιατί εκεί πέρασαν οι τοπικές αντιζηλίες να μην ελευθερώσει το κάστρο Κολοκοτρώνης και μας πάρει τη δόξα, λέγανε εδώ οι τοπικοί, Ζέιμις, Λόντος κλπ. Λοιπόν... Την δε Ακρόπολην ερήαιτο, την έσωσε, κατάφερε να τη σώσει, αυτό είναι το όνομα του παραδεικού, ο ίδιος ο Αρταφέρνης με ισχυρή δύναμη ανδρών. Ένας από τους λόγους βεβαίως που δεν μπορούσαν οι επαναστάτες να καταλάβουν την Ακρόπολη, δεν είναι μόνο ότι δεν είχαν πείρα στην πολιορκία και τα λοιπά, ήταν και ότι είχε τη φρόρα ολόκληρη και είχε, βλέπετε, ικανό αριθμό υπερασπιστών. Και είχε έμπειρους πολεμιστές προφανώς και τη φρόρα του Αρταφέρνης. Γιατί στην Ακρόπολη μπαίνει η φρόρα του στρατού κατοχής, να το πούμε έτσι. Θυμηθείτε στην Καρμή που είχαν βάλει τις Σπαρτιάτες, θυμηθείτε το γλωμμένη με την Ακρόπολη που λέγαμε. Προσέξτε τώρα. Την κυρίευσαν, έτσι. Μεγάλη επιτυχία. Ούτως ή όρως είναι επιτυχία. Να είμαστε ειλικρινείς. Και ουσιαστική, κυρίως ψυχολογική, που σημαίνει, είναι δίνει το μήνυμα και σε άλλες πόλεις. Αυτή ήταν η κίνηση σημαντική και έτσι και οι υπόλοιπες πόλεις που λέμε συμμετείχαν έλαβαν θάρρος και συμμετείχαν. Παιδιά, όλοι μαζί. Από πάνω που σας έδειξα από τον Ελίσποντο μέχρι κάτω την Καρία και την Κύπρο. Το δε μη λελατήσει ελλώντας σφαία στην πόλη, παρά το ότι κυρίευσαν την πόλη, το γεγονός ότι δεν την λεληλάτησαν, λεληλάτησαν με την έννοια να πάρουν ό,τι κινητό μπορούσαν, ό,τι κινητή, ας πούμε περιουσία και χρήματα κλπ. και εκμαλώτους τους να μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν ως διαπραγματευτικό όπλο, πέρα από τα λάφυδα. Τους εμπόδισε το εξής, έσχια το εμποδίζω, ήταν κάτι που τους εμπόδισε, ένα τυχαίο γεγονός. Και όταν βλέπουμε το κύριο Ροδότου θα βρούμε πολλά τυχαία γεγονότα, τα οποία αλλάζουν τη ροή της ιστορίας. Τυχαία χαμογελάει το μωράκι... πώς το λένε... ο Κύψελος, σωστά, ευχαριστώ. Τον είχαν δώσει να το σκοτώσουν σε έναν από τους υποχρεωτικούς δολοφόνους και ο δολοφόνος δεν αντέχει και τον δίνει σε άλλον τρόπο και σώζεται το μωράκι, πάει πάλι στη μάνα του. Λοιπόν, ήσανε δις της Σάρδηση, οικίε, δεν χρειάζεται μετάφραση, εμέν πλεύνες καλάμινε, πιο πολλασπίτια από καλάμι, καλαμωτές. Έχετε καλαμωτή, τι είναι η καλαμωτή. Ναι, βέβαια. Σωστό. Και στα χωριά, στις πίτια που είναι, κάνουνε κάμε πέτρες, ενδιάμεσα χωρίζονται καλαμωτές. Καλάμοι. Δεμένα. Έτσι. Ποιοι είναι οι καλαμωτοί. Έχετε δει κάτι παραλίες στο Σκηνιά, θυμάμαι παλιά, στο Σκηνιάς, τότε, θυμάμαι όμως παιδί, πριν γίνει αυτό που... εκεί με τα κοπελετικά, που ήταν πολλά έτσι σπιτάκια, ας πούμε, σπιτάκια χώρια και καλοκαίρι, ξέρουμε, καλαμωτές, με δροσιά κλπ. Από τι να φτιάξεις, τις άρτες, την ψήπεδο σας θυμίζω, έτσι. Δεν έχει ανάγκη να προσπαθείς από τι. Πέτρα που να βρεις εκεί. Ξαναλέω, είναι ο τμόλος από πάνω βέβαια. Άρα τα σπίτια... Αρτετά λοιπόν με καλαμώτες, σπίτια από καλάμια και ακόμα και αυτές που ήταν από πλύνθες. Τι είναι οι πλυθιές που λέμε, τι είναι. Έλα. Μπράβο. Ξεραμένα στον ήλιο κατά κανόνα. Ενώ το ψημένο στο φούρνο είναι το... Τούβλο. Δεν είναι διαφορά. Η πληθειά είναι ξεροληθιά. Όχι ξεροληθιά, είναι πέτρας. Η λάσπη και το άχυρο, σωστά. Είναι πολύ συνεχτικό υλικό. Μην νομίζετε, λες λάσπη και άχυρο, άστο να ξεραθεί ντύρος. Ακόμα και τα σπίτια που ήταν πλήθυνα, λοιπόν, είχανε στέγες από καλάμ. Οροφές. Δηλαδή, σαν να λέει εύθεκτο υλικό. Η πληθειά και να γίνει πυρκαγιά σκληραίνει, γίνεται τούβλο, να το πω έτσι. Δεν πάθει τίποτα, αδιαίτερα. Το καλάνι όμως και γίνεται, όπως καταλαβαίνετε. Μία λοιπόν, ένα από τα σπίτια αυτά, κάποιος στρατιώτης το έβαλε φωτιά. Και με το που το έβαλε φωτιά, αμέσως από σπίτι σε σπίτι, κοιτάξτε τώρα, έτσι σου φαίνεται η πρόταση του Ηρώδοτος, σαν να ακολουθούμε εμείς την πυρκαγιά. Σαν τη βλέπουμε. Από σπίτι σε σπίτι, τρέχοντας η φωτιά, δε πει να αλλάζω τις 4 φράσεις, ενέμετο, Την πόλη είναι όλη. Δηλαδή, το νέο μου εδώ έχει διάφορες σημασίες. Δεν θα σας αναφέρω πολλές που... Εγώ θα πω μία που αναφέρω ο Χάντερ, καθηγητής του Κέμπλες, ο βασιλικός καθηγητής εκεί, της Κλασσικών, και έχει δίκιο. Νέο μου σημαίνει βοσκάο για τα ζώα. Η φωτιά έτρωγε όλη την πόλη. Σε ένα θηρίο μεγάλο και να τρώει τα σπίτια και όλη την πόλη. Ολόγευρο. Ξέρετε, την φωτιά μου αρχίσει εδώ και σήμερα με τόσα μέσα που έχουμε. Φωτιά είναι άτυμο πράγμα. Σκέψου τότε ξαναλέω. Καταμόντες, κύριε Βόση. Προσέξτε τώρα. Πήρκα για, έτσι. Τυχαίο γεγονός. Μπορεί να είναι τυχαίο. Πραγματικά τυχαίο. Συνήθως όμως, αυτά τα γεγονότα δεν είναι όλα τυχαία. Και θα καταλέψω. Εμφανίζονται όλες τέτοια. Με το πω αλλιώς. θα ήταν μεγάλη υπόθεση, θα ήταν εξαιρετικά συμβολική κίνηση το κάψιμο της πρωτεύουσας του εχθρού, να το πω έτσι. Και όλους τους ψυχολογικούς και τα πάντα. Ξαναλέω, μπορεί να είναι και τυχαίο, δεν έχει σημασία. Για αυτό λέει, στρατούνται σε ένα παραμύθιτο, λέει. Το θέμα είναι όμως ότι έφερε, αντίθετα από τότε, να πω ότι σχεδίαζαν εάν ήταν εργανομένη η ιστορία. Γιατί, καθώς κι εγώ ήταν η πόλη, οι Λυδοί και όσοι Πέρσες ήταν μέσα στην πόλη, και θυμίζω, Η Σάρδης ανήκει στην ατρευγή της Λυδίας που είναι η παλιά, το παλιό βασίλειο της Λυδίας. Απολαμφθέντες πάντοθεν, από παντού, περικυκλωμένοι, καταλημμένοι, απολαμβάνομαι, ουσιαστικά τους έμεναν αρπάξι, αρπαγμένοι, όχι όταν είναι αιτωθυμωμένος. Περικλωμένη από παντού, γιατί ώστε το πυρός νεμωμένου τα περιέσκατα, διότι η φωτιά είχε φτάσει να κατατρώει, να κατακαίει τα τελευταία έσκατα, τα όρια της πόλεως, θα έρθει στον τοίχο. Δεν είχαν πού να στραφούν. Ήθελαν να ξαναπιεμεινει η φωτιά, πας εκεί που δεν είναι φωτιά. Τρέχανε προς τους εξόδους της πόλεως, στα τοίχη, αλλά η φωτιά είχε φτάσει και στα τοίχη. Οπότε ξαναγυρίζαν πίσω. Δεν μπορούσαν να βγουν από την πόλη και επειδή ουκ έχοντες εξήλυση νεκτοάστεως, εξήλυση, ο ειδικός τύπος του εξέλευσες ας πούμε, το εξέρχομαι, και επειδή δεν μπορούσαν να βγουν διέξοδο από την πόλη, δεν μπορούσαν να βγουν έξω από την πόλη, συνέρεων εσαντιναγωρήν και διπλακτικών ποταμών. Ο ποταμός έτρεχε μέσα από την πόλη. Συνέρεων, όλοι μαζί, στην αγορά τώρα, στις κεντρικά σημεία της πόλεως. Και επειδή λιμοσυγκεντρώνονταν, ήταν υποχρεωμένοι οι Λυδίκοι Πέρσες να αμυνθούν. Δηλαδή, πήγαιναν άθελα τους ευρωδέτες που πήγαιναν εκεί από τον ελληνικό στρατό, να το πω έτσι. Και κατά ανάγκη ήταν πολεμούς, κατά ανάγκη. Δηλαδή, καταλαβαίνετε τι εννοώ κατά ανάγκη. Δηλαδή, οι Έλληνες βρήκαν, ενώ κυρίαφισαν την πόλη, βρήκαν αντίσταση ανέλπιστη, ανέλπιστη, ας το πούμε, αντίσταση, από τον άμαχο πληθυσμό, ας το πούμε έτσι. Λόγω της ανάγκης. Δεν μπορώ να βγω, μου πήρε στην πόλη η ίνικη φωτιά, θα πίσω πάνω, θα σε φάω. Καταλαβαίνετε. Κοιτάξτε λίγο την ψυχολογία των Λιδών και των Περσών. Οπότε, οι δίαιωνες, ορόντες, ήταν αυτή η κατάσταση. Ο στρατός ελληνικός, ο ελληνικός τι έλεγε, από τους εχθρούς, οι μεν αμήνονταν στην Ακρόπολη πάνω. Δηλαδή ξαφνικά εκεί που είχε ελευθερωθεί η πόλη, ο ελληνικός τρόπος έρχεται και να απολυρκείται, να απειλείται και από τους επαγγελματίες Πέρσες στρατιώτες της Ακροπόλαιος, που έκαναν εξόδους προφανώς από τα νότα, και τους δε προσφερωμένους συμπλήθη η πολλό. Και άλλους που έρχονταν, πολλοίς κόσμος, που τους επιτίθενται στους Έλληνες, λόγω αυτής της αδυναμίας να βγουν από την πόλη. Γι'αυτό λοιπόν εξανεχώρησαν δίσαντες. Το δίσαντες είναι το στοιχείο εκείνο το οποίο μας δείχνει ότι ο στρατός, όπως συμβαίνει στις υπαναστατικές περιπτώσεις, η πλειοψηφία του στρατού δεν είναι επαγγελματίες στρατιώτες, γενικά στρατιώτες δεν είναι επαγγελματίες στρατιώτες, αλλά δεν είναι, ας πούμε, μην ξεχνάτε, οι Έλληνες μικρασίας ήταν πάνω από μισό αιώνα υποκατοχήν, δηλαδή η γενιά των 20-30-40 μεγάλωσε υποκατοχήν. Δεν ήξερε να πολεμάει. Υπάρχει ενθουσιασμός, ναι υπάρχει. Βεβαίως, με τον ενθουσιασμό πετυχαίνεις πολλά, αλλά ο ενθουσιασμός, όσο έτσι εύκολα μπορείς να πρακτήχεις, εύκολα μπορείς η ψυχολογία σου να διαλυθεί. Και στον πόλεμο, γενικά στη ζωή, αλληλεπικά στον πόλεμο, πιστέψτε με εμένα, οι ειδικοί που τα λένε, οχτώ στα δέκα είναι ψυχολογία, δεν το φαντάζεστε. Οχτώ στα δέκα και δεν είναι υπερβάλλον. Από τον ενθουσιασμό ελευθερώσαμε τη σάρδιση του εχθρού, το... το κεφάλι του φυδίου το πατήσαμε τον τύραννο χίλια δυόγωνο. Φανταστείτε την ψυχολογία, ξαφνικά φωτιά, φωτιά. Πού βρέθηκα τόσα μηλούνια, ας πούμε λυδοί και Πέρσες. Πιστεύουμε ότι και οι λυδοί μπορούν να φύγουν μαζί μας ενάντια στους Πέρσες. Υπάρχει και αυτή η σκέψη. Δεν αποκλείεται. Ξαφνικά μας την πέφτουν και άλλοι. Φύγετε, παιδιά, να μην χαθεί το σύμπαν. Φεύγουμε. Και έφυγαν και υπεχώρησαν στο Ροστμόλος. Το ηθικό είχε πέσει τόσο πολύ... Δηλαδή, δεν προλάβανε να κερδίσουν από την νίκη τους, από την απελευθερώνωση στους Άρδων. Γιατί απελευθερώνωση σημαίνει κάθομαι και μένω και αυτό, λέει ο λελατής σε που λέει. Ούτε καν λάφρυνα, τίποτα να πάρουν. Και από εκεί, από τον Τμόλο, νύχτα, κατά τη διάρκεια της νύχτας, απαλλάσσοντο, παραδικός, άρχισαν σιγά σιγά να φεύγουν, να προσθεχωρούν στα πλοία. Και τη διαδρομή που λέμε, την είδατε, από την Έφεσο, από την παραλία, από το Αιγαίο μέχρι τις Άρδες, που ήταν και λίγα χιλιόμετρα, ξανά νύχτα, να μην τους δούνε. Είχε πέσει το ηθικό τους. Από ένα τυχαίο γεγονός. Οι Σάρδης κάηκαν. Αργότερα ο Κουγιουμζής θα γράψει «Η Σμύρνη μάνα καίγεται». Εν δε... Κουγιουμζής και καλά ραφέ, έτσι, Κουγιουμζής νομίζω. Εν δε αυτήσει... Προσέξτε τώρα. Εν αυτήσει είναι το ιωνικό του αυτές, αι. Εν τε Σάρδης, εν τε Σάρδεση δηλαδή. Σάρδης ο ιωνικός τύπος στα ιατικά ει. Στην πόλη, λοιπόν, μαζί με άλλα πολλά που κάηκαν στη Σάρδης, κάηκε και το ιερό, δηλαδή το οικόπεδο με ό,τι κτίσματα είχε μέσα, μιας τοπικής θεότητας της Κιβίβης. Έχει βρεθεί επιγραφή από την περιοχή των Σάρδεων, η οποία αναφέρεται σε μια όντως τοπική θεότητα, Κουμπάμπα. Η κουμπάμπα, βεβαίως, όσο καταλαβαίνετε είναι η κυβίβη. Την οποία οι Έλληνες πια, είναι λυδική θεότητα αυτή, οι Έλληνες την ταύτισαν με την φρυγική, μάλλον δεν ταύτισαν με την κυβέλη, η κυβέλη που είναι το alter ego, άλλη ονομασία, άλλη ταυτότητα της ρεας, μάνα του Δία κλπ. Την οποία... Ρεα Παύλα Κιβέλη, όσον αφορά τη Μικρασία, η Έλληνες την είχαν ταυτίσει με την φρυγική θεότητα της μητέρας της θεας. Τη μητέρα, έτσι λέγονται. Μητέρα, μάνα. Και να θυμίσω ότι η θεότητα της φρυγικής θεότητας της μητέρας υπήρχε στην Αθήνα ήδη από τον 5ο αιώνα και το ναό της, την ονομασία του ναού της, τη λέμε και σήμερα. Πώς λεγόταν ο ναός της Αθήνας, της μητέρας στην Αθήνα. Στην αγορά είναι. Μια φορά, άλλη φορά πάμε στην αγορά θα το δούμε μαζί. Πώς λέγονται οι ναοί που είναι αφιερωμένοι στη μητέρα, τη Φρική Θεότητα. Να το πάρετε το ποτάμι. Πες το. Δεν είσαι ματιά. Πες μου. Μη θω, παντάνασα. Τι δίνει δηλαδή ανάσα. Γι'αυτό σε ρωτάω. Να κάτσω πρώτα. Όχι, το παντάνασα είναι πολύ ωραίο, αλλά μ'άρεσε η εξήγηση του παντάνασα. Αυτή που δίνει ανάσα σε όλα. Αυτή είναι η παντάνασα. Λέγονται μητρώα. Και επειδή τα αρχεία της πόλης των Αθηνών ήταν αποθηκευμένα, κατεθυμένα στο ναό της μητέρας, στα Μητρώα, γι'αυτό σήμερα λέμε ότι... Και μάλιστα μιλάμε για Μητρώα Αρένων παλαιά, μιλάγαμε. Υπήρχε Μητρώο Θηλαίων. Αφού είναι η μητέρα η γυναίκα η θετ. Τα μητρώα λοιπόν, παιδιά μου, εντάξει. Προσέξτε τώρα. Ο ναός Κιβίβης, έτσι. Τα είπαμε για την Κιβέλκη τελεπτά. Το, αυτό το γεγονός, του εμπρυσμού του ναού, της πυρκαγιάς του ναού, ο οποίος είναι τυχαίως, σύμφωνα με τον Ηρώδη του, αυτό χρησιμοποίησαν ως αφορμή. Σκύπτω με, σημαίνει προβάλλω σαφορμή, ως πρόσχημα. Το ρήμα στην αλληλεγγυτή φωνή σκύπτω, σημαίνει κάνω κάποιον Σημαίνει, μάλλον, κάνω κάποιο να σκοντάψει, ρίχνω, στηρίζω όλα αυτά, ξού και σκύπτωρον. Σκύπτωμε σημαίνει προφασίζομαι. Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι πρόσκειμε οι Πέρσες αργότερα και κοιτάξτε ένα ρήμα που είμαστε σχεδόν βεβαίοι ότι το επενόησε Γρόδοτος. Δεν μαρτυρείται πριν. Είναι άπαξ στον Ηρόδατο και ελάχιστες φορές απαντά μετά. Τι ωραίο όταν είσαι μάστορας στη γλώσσα. Το ρήμα το απλό είναι πίμπρημι. Πίμπρημι, παίρνω φωτιά. Εσύ λες το πίμπραμε, μέσα σου πήρες φωτιά βέβαια. Βλέπετε. Πίμπρημι, βάζω φωτιά, ναι. Πίμπραμε, παίρνω φωτιά. Με τον ενεστοτικό αναπληκτικό του θέματος, έτσι. Προσέξτε. Αναπίμπραμε. Αναπίμπρημοι εδώ, έτσι. Ανά. Το ανά. Καθ'ολοκληρία. Κατά κέο. Έτσι. Αναπίμπρημοι. Βάζω φωτιά και κέο πλήρως. Και το αντί για αντεκδίκηση ως απάντηση κάψανε οι Πέρσες τα ιερά των Ελλήνων στην Ελλάδα ως αντίπεινα για την πυρκαγιά στο ναό της Κιβίβης στις Άρδες. Και όντως έχει δίκιο. Αυτό ήταν η εξήγηση διπλωματική που χρησιμοποιούσαν οι Πέρσες σαν σκέμια τα ιερά, γιατί είπαμε, το όλο ερώτημα στην γεωπολιτική είναι ποιος ξεκίνησε την αδικία, την στήριξη χειρών αδίκων. Ο Πέρσος έλεγε «Ήρθατε στον τόπο μας και μας κάψανε τα ιερά». Αντίπεινα. Δεν είμαστε εμείς εισβολείς, είμαστε τιμωροί. Το έχω ξαναπεί. Γι'αυτό και ο Ηρώδωτος ξεκαθαρίζει απ'την αρχή «εγώ θεωρώ πως ο πρώτος που ξεκίνησε την αδικία αφήνω της μυθολογίας είναι ο Κρύσος». Και το λέω γιατί είμαι Έλληνας ιστορικός. Κι έτσι θέλω την ιστορία μου. Γιατί μαθαίνουν όχι μόνο οι Έλληνες οι άλλοι, όσοι διαβάζουν την ιστορία μου. Άρα και οι Ελληνόφωνοι πέθες, ναι. Γιατί βάζει τον Κρίσο ο Ερώδος... Ωραία ερώτηση! Μπράβο! Γιατί ο Κρίσος? Πολύ καλή ερώτηση. Να το ρωτήσω, απαντήστε, που το έχουμε πει. Πείτε μου παιδιά. Γιατί ο Ερώδος θεωρεί ότι ο πρώτος ο οποίος ξεκίνησε την αιώνια, την αν θέλετε υπαρξιακή, συσταγωγικά, αντιπαλότητα Ελλάδος και Ασίας, είναι ο Κρίσος. Και αφήνει τις ιστορίες για την Μύδια, για την Ευρώπη, για τα αυτά. Ναι, πείτε μου. Της Ελληνικής. Πολύ σωστά. Ήταν ο πρώτος ο οποίος υπεδούλωσε όλους τους Έλληνες. Της μικρασίας. Άρα για τον Ηρώδοτο, τον πονάει τον Ηρώδοτο αυτό παιδιά. Είναι μικρασιάτης. Τον ξεχνάμε, έλεγε να σώσει. Και αντιστάθηκε στον... Κυβερνήτη της Ελικαρνασσού που ήταν φύλλα προσκύμενος στην Περσία. Ήταν πολιτικός εξόδουσος ο Ηρώδος, δηλαδή, επανασύμου και μετά. Γι'αυτό για τον ελλαδότητα με ζωτική σημασία να καταλάβουν και οι ελλαδίτες, εμείς εδώ, ότι ας μη σφαζόμαστε μεταξύ μας προέχει η κοινή ελληνική ταυτότητα ως την ελευθερωτική μικρασία και τώρα Αθήνα που τους λευτέρωσε μη γίνεσαι χειρότερη τύρα όσο την Περσία. Πολύ χοντρικά. Ωραία. Ευχαριστούμε πάρα πολύ. Τότε δε η Πέρση η εντός άλειος ποταμού ο άλλης είναι ο ποταμός μεταξύ της Σόρτα και της Αγκύρας. Αυτοί που κατοικούσαν τις περιοχές ανατολικά των Σάρδεων, να το πούμε έτσι, προπιθανόμενοι τούτο, μόλις πληροφορήθηκαν πιο το γεγονός της Αλώσος και της περικαγιάς της Σάρδεσης, ότι ξεσηκώθηκαν οι Έλληνες, οι Ραγιάδες, και προσέξτε, οι Έλληνες εδώ είναι οι Ίονες. Γιατί έτσι, γιάουνα, θυμίζω, έλεγαν οι Πέρσες τους Ίονες και όχι μόνο τους Ίονες, τις Μικρασίες, και όλους τους Έλληνες. Το έχουμε ξαναπεί έτσι. Συνηλίζοντο ο μυρικός τύπος, αλίζομαι, βρίσκομαι μαζί, άλυς, έξω και αρκετά που λέμε όλοι μαζί, η αλιέα, ηλιέα, η συνάθρεση. Ηλιέα, αυτό σημαίνει, θυμίζω, η μάζοξη είναι ηλία. Πόσα μέλη είχε ηλία, δικαστήριο θυμίζω, λαϊκό στην Αθήνα, πόσα μέλη είχε. 32, ακούω άλλη προσφορά. 32, 33 κανείς? Όχι, ναι. 500, έχω 501, ακούω. 5.000, 600. 20.000 Όχι, δεν εννοείται, προσέχω. Είμαι γέρον, δεν ακούω καλά. 500 παιδιά. Πολύ σωστά. 5.000 5.000 να σε δικάζουν, δηλαδή. Ο δικαστήρας αυτό είναι λιτσάρις μας. Αλλά και 500 δεν είναι λίγοι παιδιά. Συγγνώμη, πώς πιάνει η αλφαδέντα. Πόσα παιδιά. 200 με το ζόρι. Επί δύο. Επί δυόμισι. Και να εξαρτάται η περιοσία σου, η τιμή σου και η ζωή σου από τις κλίκες. Από το πώς ξύπνησε ο κολλητός, από το πώς στο λόγο μου θα σας πείσω για να μην αυτοκαώ, να το πούμε έτσι, και αν είστε αντίον μου να σας φέρω υπέρ μου ή ανάποδο. Για σκεφτεί λιγάκι. Να γιατί η ρητορική, γιατί είναι ζωτικής σημασίας. Γι'αυτό λέμε τα κείμενα, τα ρητορικά. Ρε φίλε, ξεκόλα, όχι μόνο τα δικονικά. Παιζόταν η ζωή του αλληλού. Και στην αρχαιότητα, αρχαία Ελλάδα, και Ρώμενα αρχαία Ελλάδα, δεν είναι η ποινή, βάλτε ένα πιο αστιμό, καταδικάζεται σε πέντε χρόνια φυλάκιση με αναστολή, έχει κάνει τρεις μέρες στο κρατητήριο του, τα χαρίζουμε, μετράνε επί διπλά και τριπλά, παίρνει και άδειες, ωραία φυλακή. Δεν έχει τέτοια. Δεν είχε φυλάκια στην αρχαιότητα. Η φυλακία είναι κατά εξαίρεση. Μέχρι να εκτελεστείς. Εξορία, πρόστιμο, θάνατος. Για τα μεγάλα, τα μείζωνα, θάνατος. Τι νομίζετε, έτσι και οι ιδιαίτερες δικοινωνίες. Ορίστε. Ποια είναι τα πιο μεγάλα τα δικήματα. Αθεία. Ο Σουκράτης, για παράδειγμα, έτσι. Προδοσία. Οι στρατηγοί στραγγινούσες καταδεκάστησαν σε θάνατο ως προδοσία, επειδή δεν μάζεσαν τους νεκρούς ως προδότες, θα το πούμε έτσι. Η γεροσιλία, οι αιρμοκοπίδες. Τι άλλο... Βοήθησε με λίγο. Ναι, ναι, σωστό, ακριβώς. Μηντισμός στην παρήση της προδοσίας. Με θάνατο... Αυτά τα βασικά. Ο Φόνος, ήταν άλλη δικαστήρια του Φόνου, ο Φόνος που ενήχε και η Ρωσιλία μέσα του δικασιαζόμενου Πάγος και όχι η Ιλία. Και υπήρχαν άλλες βέσεις με εξορία, με τρομερές ποινές. Βέβαια, βέβαια. Αυτά νομίζω το βασικά. Αν ξεχνάω κάτι, θα το θυμηθώ εργότερο. Θέλω να ρωτήσω κάτι. Ναι. Στα δικαστήρια, όταν οι ρήτορες έγραφαν τους λόγους, τους πλήρωναν κατηγορούν ως αδικηγόρους με τους απαγγέλνους λύκους στο δικαστήριο ή ο πελάτης μάθαινε... Σωστό. Υπήρχε η μη κυβερνητική οργάνωση Lawyers Without Borders. Λοιπόν, στα δικαστήρια εμφανιζόταν ο πελάτσευ, ο διάδικος. Είναι σαν το θέατρο, παιδιά. Όπως ο ηθοποιός του γράφει το κείμενο ο ποιητής, το κείμενο, το λόγο του, Ναι, αλλά εμφανιζόταν ο διάδικος. Διάδικος, λέμε, κατηγορούμενος ή κατήγορος, ανάλογος. Δεν υπήρχε επαγγελματής λογογράφη, οι οποίοι γράφανε λόγους για τα δικαστήρια, λόγους όχι μόνο δικανικούς, δηλαδή, γι'αυτό λέμε, είναι αναχρονιστικό να λέμε δικηγόρος, καταλαβαίνω πώς το λέτε και σωστά, αλλά ήταν οι γραφιάδες που γράφανε λόγους. Τώρα, αν αυτός ο λόγος είναι ο πανηγυρικός που σήμερα μ'αρντεί στο σχολείο. Είναι το αρνάκι άσπρο και παχύ. Είναι ο λόγος που θα πει ο κατηγορούμενος, γιατί αν δεν μιλήσει σωστά, του πήραν το κεφάλι. Θέμα του πελάτη, ας το πούμε έτσι. Δεν υπήρχε κάποιος, δηλαδή, όλο αυτό το σύστημα το δικανικό που έχουμε είναι της Ευρώπης, νομίζουμε, έτσι. Το οποίο η Ευρώπη θέλει να εμφανίζει, πως θα λέει από τη Ρώμη. Όχι. Από τη Ρώμη είναι κάποιες δικανικές αρχές σημαντικές. Η δικαιοσύνη, ο νομικός πολιτισμός, το δικαϊκό σύστημα στο δυτικό κόσμο... Οι αρχές του όντως βασίζονται στις αρχές, ή τέλος πάντων προβάλλεται η ουσιακή καταγωγή, οι Ρώμοι, όντως. Είναι από τα πράγματα που έφερε οι Ρώμοι στο δυτικό πολιτισμό. Αυτό και τη διοίκηση του κράτους. Κράτος και δίκαιο έφερε οι Ρώμοι. Έτσι εγγυαλνάς αυτοκρατορία. Εμείς δεν είχαμε ενίο κράτος στην αρχαιότητα. Το δίκαιο της αρχαιότητας, ακόμα και της Αθήνας που θεωρείται εξελιγμένο, ήταν πιο πολύ εθιμικό. Δεν υπήρχε δεδικά σημαίνω τι έκανε προηγούμενο, δεν υπήρχαν νομικά κείμενα αργότερα επί Βυζαντίου στην ένωση κώδικας. Επί Βυζαντίου έχουμε εντάξει, φοβερή οργάνωση. Πού είναι η ρωμαϊκή κληρονομιά. Η τρομερή νομοθεσία του Βυζαντίου είναι η ρωμαϊκή κληρονομιά. Λοιπόν, γι'αυτό είναι περισσότερο αυτό που λέμε ρε παιδί μου. Ας πούμε, για παράδειγμα, ματιασμένοις, για άλλη μια φορά. Αν κάποιος παντρεμένος έπιανε στα πράσα, επαυτοφόρο το λέμε επιστημονικά, τον επιτίδιο με τη γυναίκα του. Είχε δικαίωμα να το σκοτώσει ο τιμωρητής. Επιτώπω. Επιτήδιο. Οι κύριοι να τα ακούνε αυτά. Δυστυχώς το είναι επιτήδιο. Άντε με έλεγε. Εννοώ το επιτώπω, ναι το φόνο, σωστό. Καλή καταπληκτική. Ή βεβαίως, ό,τι και να του έκανε είχε τιμωρησία. Κάποιοι επέλεγαν, όχι το θάνατο να το σκοτώσουν, και καλύτερα δεν σας κρύβω, ότι διαπόμπευσε. Με ραπανάκι. Ναι, κανονικά. Θυμίζω, γελάμε γελάμε, αλλά ο βασικός τρόπος να παξιώσεις έναν άντρα είναι να τον κάνεις γυναίκα. Ξαναλέω, θα το δούμε και σήμερα. Ο βασικός τρόπος να παξιώσεις έναν άντρα είναι να τον κάνεις γυναίκα. Αυτά οι φύστα αντιεχμάλωτη πολέμου. Και σήμερα. Και από τις πολιτισμένες κοινωνίες. Όχι μόνο από τους κακούς βαρβάρους και αμορφώτους. Και όχι μόνο, σωστό. Μια από τις σοφότερες κουβέντες που πάνε οι Ρωμαίοι, και δεν είναι τυχαίο ότι όλοι είναι Ρωμαίοι, δεν είμαστε πολλά Ρωμαίοι, αλλά αυτά που είπανε... Κουέ της ιτημένης. Βε δείκτης. Μην το ξεχνάτε, παιδιά, μ'αυτό. Να μη δώσει ο Θεός να βρεθούμε σε αυτή θέση, αλλά αν βρεθούμε, να το έχουν πόψη μας. Τουλάχιστον, να έχουν πολεμήσει ή να έχουν πολεμήσει οι άντρες σας για σας. Τι λέει και η ανδρομάχη, στις κυρίες συναφέρομαι, κύριοι εμείς πολεμάμε. Τι λέει η ανδρομάχη, παιδιά, συνονώ, ο Έκτορας μάλλον, μακάρι να μη δώσουν οι θεοί. Γιατί ξέρετε, σε όλο τον Ηλιάδα θεωρείται δεδομένο ότι θα πέσει η Τροία. Το γνωστό, έτσι, ως προοικονομία. Γι'αυτό δεν χρειάζεται και να πέσει η κατέρια της Ηλιάδος. Και λέει, να μην... Εύχομαι απλώς όταν θα έρθει εκείνη η μαύρη ώρα, εγώ να είμαι στο μαύρο χώμα, να μη σε βλέπω που θα σε σέρνουν εκμάλωτοι στα καράβια τους οι Αχαιοί. Γιατί πήραν... Μπράβο! Δεν θα θυμάθω. Γιατί νομίζετε τα λάφυρα πήραν οι πολεμιστές Αχίτη, πήραν την εξοφυλαρούχα η Πυρέτρια. Να είσαι βασιλοπούλα, όχι προς βασιλοπούλα και βασίλισσα και να γίνεσαι μετρέσα του νικητή. Και σήμερα αυτό συμβαίνει, απλώς σήμερα το λέμε γάμι συμφέροντος. Όταν δεν έχεις πόλεμο, με όπλα. Αν είσαι εσύ και ο άντρας σου έχει 5-6, και είσαι εσύ επίσημη ή είσαι μια από τις ανεπίσημες, Πού διαφέρει αυτό. Και τα ανάποδα, έτσι. Ο στόχος του νικητή είναι να κάνει τις γυναίκες δικές του, τα παιδιά να τα σκοτώσει και να κάνει δικά του παιδιά, και να εξοντώσει τους άντρες ή να τους κάνει γυναίκες τους άντρες. Νομίζω καταλαβαίνουμε όλοι τι σημαίνει αυτό. Οι άντρες τουλάχιστον. Δεν θα σταματήσει να ισχύει αυτό, παιδιά. Απλώς θα γίνεται είτε στην πραγματικότητα είτε με όρους συμβολικούς. Γι'αυτό σημασία έχει να μην πέσουμε ακλαιώς, δηλαδή χωρίς μάχη. Αν να πέσουμε, να πέσουμε με μάχη. Αν απολεμείς, έστω και εμείς τα εκατομμύρια μπορεί να κερδίσεις, δεν ξέρεις ποτέ. Ή να φύγει να ψηθά το κεφάλι. Λοιπόν, και βοήθεια να τη συλληδήσει. Άρχισε λοιπόν, μαζεύεται ο περσικός στρατός, οι άλλες τα τράπεζα, ούτε τι γίνεται. Χάσαμε τις σάρδες. Εδώ είναι κάτι σοβαρό, δεν είναι μια απλή ανταρσία. Είναι βαρβάτη επανάσταση. Κέκος το πώς το ιονικό, εν μένει σάρδισι ουκέτι ιόντας τους ιόντες. Έχουν στρατό οι Πέρσες τώρα. Δεν βρήκανε βεβαίως κατά κάποιο τρόπο το πώς δηλαδή, γιατί εμείς ξέρουμε τον τρόπο του γιατί δεν βρήκανε ο αναγνώστης. Οι Πέρσες δεν το ξέρανε. Δεν βρήκαν πια τους ιόντες της σάρδις, ευρίσκους ιόντας. Επόμενη δέκατα στίβων τους πήραν το κατόπι. Αυτό σημαίνει στίβος. Στίβος στην πραγματικότητα, από το ρήμα στίβω με ψινογιώτα που σημαίνει πατάω. Στίβος είναι το πατημένο χώμα με γιώτα. Στίβα. Νομικρογιώτα. Ναι, πείτε μου. Εσείς είστε που χαρήκατε με το... Ναι, παρακαλώ. Καλή ερώτηση. Πιθανότατα, ναι. Εκεί μόνο υποθέσεις μπορεί να κάνουμε, δεν έχουμε στοιχεία, αλλά η λογική λέει ότι προφανώς, έλα, λογικό, απόλυμοι Ιωάννες. Ξαναλέω, ο στρατός Ιωνικός είναι... Εμείς καλή ώρα, πρέπει να ελευθερωθούμε. Αγρότες, επαγγελματίες, βεβαίως θα ήταν Αθηναίκη Ελετρής, αλλά και πάλι ξανά, δεν μιλάμε και επαγγελματικού στρατού. Η αυτοκρατορία υπέρστηκε επαγγελματικό στρατό. Έλα μωρέ, ξεσηκώθηκαν και θυμηθείτε, τα κέντρα τα σούσα. Ξεσηκώθηκαν κάτι, φω, εντάξει τώρα, άστο. Δηλαδή, προφανώς υποτιμήθηκε ο κίνδυνος, βεβαίως, αλλά μια φορά αποτιμήθηκε και μετά. Γι'αυτό δεν αντέδρασε. Μαζί με τον ευνηδιασμό, προφανώς αμνηστικές συνεννοίες ξαναλέω, όλα αυτά έγιναν γρήγορα. Γρήγορα, αναλογικά. Έρχονται οι Αθηναίοι, φεύγει ο Στόλος μέσα στην Εύεσο, φεύγουνε και δεν πήγανε για εκδρομή, ξέρετε. Πήγανε και τετρεπά, τρομοκρατία, το βοήθη ο κόσμος, πήραν τη στάση. Όλα αυτά έγιναν σε διάστημα λίγων ημέρων, να το πω έτσι. Και ξανά, οι επικοινωνίες στην εποχή εκείνη δεν είναι διαδίκτυα κλπ. Μέχρι να μάθεις το άμα το στόμα φήμει, τι έγινε ρε παιδιά. Μασευτούμε, φυσικά είχαν φύγει άλλοι. Εντάξει, γι'αυτό εννοώ. Ο βασικός παράγοντης είναι η υποτίμηση του αντιπάλου και το απροσδόκιο του γεγονότος. Πού να φανταστείς. Ξεσηκώνονται οι λαοί με αυτοκρατορική παραθωνία. Οι Αιγύπτιοι, ας πούμε, ξεσηκώθηκαν πολλές φορές. Αυτοί, ναι, γιατί είχαν βασίλειο. Είχαν νήμι ηγεμονίας. Οι Ιωάννες γιατί να ξεσηκωθούν, σου λένε οι Πέρσες. Δεν είχαν δικό τους βασίλειο που να το σεβαστούμε και να το κατακτήσουμε. Είναι, ξέρετε, χωριά-χωριά, να το πω έτσι. Έτσι. Λοιπόν. Ερέους τους φτάνουν, το ερέο δωσιαμένο είναι ποιά είναι, δηλαδή τους προλαβαίνω. Στην Έφεσο. Και προσέξτε, την πρώτη μάχη εκ παρατάξεως, δεν την περιγράφει ο Ηραδότος, ο Σιρκέτ αναφέρεται σε αυτή. Αχ, θα πάμε σε ένα διάλειμμα. Αχ, σας έφεγα το διάλειμμα. Το λέω και πάμε σε διάλειμμα. Πέντε λεπτά. Αντετάχθησαν οι Ιόνες, βλέπετε. Ανεθάρισαν. Ο στρατός ο Περσικός δεν πήγε στα καράβια για την ασφάλεια. Μπράβο του, επέλεξε να αντιπαραθεί με τους Πέρσες. Τα είσα. Συμβαλώντες δε, συμβάλλω. Έγινε επίθεση, συγκρούσαν οι δύο στρατοί, αλλά εσώθησαν με το ΙΤΑ το Ιωνικό. Ο Ιωνικός τύπος του εισώθησαν ΙΤΑ, ητώθησαν, χάσανε. Πολών, επίρρημα, συντριπτικά. Οι Πέρσες σαν βαριά Ιταίοι. Τι είπε ο Ρισταγόρα στους Σπαρτιάτες, έλα μωρέ, οι Πέρσες είναι με παντελόνια πολεμάνε, κοντά τα δώρατα, τους έχετε, του χεριού σας. Πάρτα. Η πρώτη οπλιτική σύγκρουση μεταξύ, βεβαίως καταλαβαίνετε ότι πήθηκε το ιππικό, τα έχουμε πει, μεταξύ Περσών και Ελλήνων, έστω μικρασιά των Ελλήνων, γιατί σε αυτούς συμμετέχουν και οι Αθηναίοι, θυμίζω παιδιά, οι οπλίτες, και οι ερετριείς, καταλήγει με συντριπτική ηττα των επαναστατών. Από τη μάχη αυτή και μετά οι Αθηναίοι έφυγαν και άφησαν τους Ιούνες μόνος τους. Κι όμως η επανάσταση συνέχισε να επεκτείνεται προς Βορρά και προς Νότον. Έκτο βιβλίο, γράμμα Ζ. Έτσι. Αναφέρονται, ένα γεγονός επιλέγει το κρίσιμο φυσικά, ο Ηρώδοτος να περιγράψει εκτενώς από όλη την Ιωνική Επανάσταση. Περιγράφει κι άλλα, αλλά εν συντομία. Βεβαίως, το κυρίαρχο, το κρίσιμο γεγονός στην αμαχία της Σλάβης. Θα δούμε ορισμένα τμήματα, θα το δούμε όλο. Απλώς, η σημασία ποια είναι, η περιγραφή, το αφήγημα στον ελόγο της Ναυμαχίας Συλλάδης είναι ένα είδος αρνητικού, με την έννοια του φωτογραφικού αρνητικού, της Ναυμαχίας Σαλαμίνος. Μια προτύπωση, μια εκ το αντιθέτου προτύπωση προοικονομία της Ναυμαχίας Σαλαμίνος. Και εδώ έχουμε μια συγκέντρωση Πλοίον από πολλές ελληνικές πόλεις της Ιωνίας, μάλιστα τα ελληνικά πλήν... Ναι, πρώτη ρώτηση, ναι. Οι Πέρσες, οι Πέρσες. Είχαν και πολλοί κόσμο, όπως συμβαίνει στις αστρατοδορίες, το πεζικό για τα κανόνια που λέμε, δηλαδή, τους γιουρου... τους... πούς λέγονται αυτοίς... Βαζιβουζούκους. Οι πόλεις έχουν αυτό που... Πώς είμαστε εμείς που πάμε στρατό, είμαστε έφεδροι. Δεν υπήρχε μόνιμος στρατός. Δεν υπήρχε αξιωματική μόνιμη... Στα αρχές ήταν και σπόρες λέω τώρα, έτσι. Μέξερ, δεν μιλάμε για τη Σπάρτη, τη Σπάρτη την αφήνουμε απ'έξω. Η Σπάρτη, ναι, δεν είναι τυπική ελληνική... Α, εννοώ, κατάλαβα τι λες. Σωστό, σωστό. Ναι, ναι, ναι. Έχεις δίκιο. Αναφερόντας τη Σπάρτη. Σωστό. Ναι, ναι, ναι. Σωστή παρατήρηση. Η ερώτηση είναι ότι αυτό το εισόθησαν τη μάχη που είπαμε και ο Σταγόρας έφερε παραδείγματα στο Σπαρτιάτσον επαγγελματίες πολεμιστές. Σωστό. Βεβαίως. Αλλά επειδή δεν έγινε, έγινε... Μπράβο. Σωστό αυτό που λες. Με μια διαφορά. Ότι ο αναγνώστης πια κάνει τη σύγκριση. Σκέφτε και αυτό που λες. Αλλά σκέφτεται, επειδή και τα δίνουν ενδεχόμενα, τι θα γινόταν εάν, δεν ξέρουμε, μπορεί να κέρδιζαν, μπορεί να έχαναν. Το γεγονός παραμένει όμως, ότι η πρώτη σύγκρουση μεταξύ Ελλήνων, έστω και μη Σπαρτιατών και Περσών, λύγει με συντριπτικήτα των Ελλήνων. Όπως η τελευταία σύγκρουση μεταξύ Ελλήνων και Περσών, που θα περιγράψει ο Ηρόδοτος, και θα είναι εκ παρατάξεως εννοώ, θα είναι η μάχη στη Μικάλη. Θα είναι νίκη συντριπτική τριπλή μάλιστα των Ελλήνων. Σωστή παρατηρία, πάντως, όντως. Να θυμάστε, σας λέω, δεν θα το δούμε, θα δούμε μικρά-μικρά τμήματα χαρακτηριστικά, απλώς να ξέρετε η συμμαχία της Ελλάδης, λοιπόν, τι προηγήθηκε. Έχεις, λοιπόν, και εδώ συμμαχία Ελλήνων, μάλιστα με κοινό ερώτο πανιώνιων και μάλιστα Ελλήνων που έχουν περισσότερους δεσμοταξίτους ως ίονες μικρασιάτες από ό,τι έχουν οι Ελλαδίτες. που αναγνωρίζουν, κοιτάξτε στο 7, η μένδη επιτιμήλιτων, οι Πέρσες τώρα, έτσι, έχουν μαζευτεί. Τα πλοία των Ελλήνων είναι 353 συγκεκριμένα και των Περσών, ο Περσικός τέλος δηλώσει τα 600 πλοία. Προσέξτε, το 1 προς 2 δεν είναι τίποτα. Για να έχεις υπεροπλία ναυτική πρέπει να είναι πάνω από 1 προς 3. Δηλαδή, ήδη και με τέτοια υπεροπλία οι Πέρσες αισθάνονταν... Δεν αισθάνομαι σίγουροι ότι θα κερδίσουν. Εισβάλλουν στην Μηλίτω, οι Πέρσες βλέπετε, Ιωαννές Δ. πιθανόμενη ταύτα, έχουν περάσει πέντε χρόνια ξαναλέω, έχει καταπνιγεί η επανάσταση και προς βοράντες Εφέσου και της Μηλίτου και προς νότων, και η Καρία και η Κύπρος, και ουσιαστικά ο επαναστατικό κράτος, είναι σαν να λέμε, μας έχει πάρει φαλάγγι ο Κιωταχής και ο Ιμπραήμ και έχει μείνει μόνο, ξέρω εγώ, το Ναύπλιο. Να σκεφτούμε κι αυτά. στο Πανιόνιο, το κοινό ιερό των ιονικών πόλεων. Και επιφασίζουν τι θα κάνουν. Θα δώσουν, προσέξτε, πληρώσαντας δε συλλέξει την ταχύτητα στην Εσλάδη, το νησάκι που ήταν απέναντι από τη Μίλητο, την εποχή του Ροδότου, μάλιστα λίγο πιο μετά, το νησάκι σταδιακά... Μάλλον, στα ελληνιστικά χρόνια και μετά το Νησάκι θα ενωθεί, προσκόσεις θα ενωθεί με τη Χερσόνησο, με την πόλη, αλλά την εποχή που γράφει η ρότος ήταν η Νησάκι, έξω από τη Μήλιτο, και εκεί αποφάσισαν να δοθεί η μάχη. Προσέξτε τώρα. Πάμε στην παράγραφο 9. Τα Ιωνικά πλαίτια 353, το πλήθος των βαρβάρων 600. Στρατός και στόλος περσικός, έξω από τη Μήλιτο. Ωραία. Η Μίλητος πλέον είχε, θυμηθείτε που λέγαμε για τη Μίλητο και την Έφασο, την προηγούμενη ώρα, η Μίλητος πλέον είχε μετατραπεί, είχε γίνει η τελευταία πόλη ως ανάμνηση είπαμε, ηγεμονίδος πόλης της Ιωνίας και της Απικής. Όλες οι Απικίες περισσότεροι στον έξω ενωπώντο, στην βόρεια επικρασία είναι της Μίλητου. Οι Πέρσες, πυθώμενοι το πλήθος των Ιάδων αιών, οι Άδες Νίες, έτσι γενικός τύπος τα ιωνικά πλοία, καταρρόδισαν. Φοβήθηκαν, τρομοκρατήθηκαν οι Πέρσες. Τι φοβήθηκαν, τρομοκρατήθηκαν, μήπως δεν μπορέσουν, δυνατοί γένονται, υπερβαλλέστε, να υπερνικήσουν, να νικήσουν κατά κράτος τον ιονικό στόλο και έτσι ούτε μπορέσουν έως εξελίων την Μήλιτον, να εκπολιορκήσουν, να εκπορθήσουν την Μήλιτο, επειδή δεν θα έχουν την κυριαρχία στη θάλασσα, ναυκράτορες. Κατά εξοχή ναυκράτορες, φυσικά, την εποχή που γράφει ο Ηρώδοτος είναι οι Αθηναίοι. Θουκυδίδης, μέγα το της θαλάσσης κράτος. Όποιος κυβερνάει το Αιγαίο, κυβερνάει Ελλάδα και η Μικρασία. Ελλάδα και παράλληλα η Μικρασίας. Γι'αυτό και ο Θουκυδίδης κατασκευάζει έναν μήνο αθαλασσοκράτορα, θυμίζω, προς την αρχαιολογία του. Γι'αυτό γίνει και ο προσχωμός με το Αιγαίο τώρα, άλλωστε. Μήπως λοιπόν δεν μπορέσουν να κατημήλυτο και έτσι κινδυνεύσω σε κακόν τη λαβή προς Δαρείο. Είναι ένας εφημιστικός τρόπος να πει τους πάρετε το κεφάλαιο Δαρείος. Γιατί στα οργανωμένα κράτη, στα οργανωμένες εθνικοτορίες, η αποτυχία σημαίνει θάνατο. Και τώρα μπορεί να σημαίνει κάτι τέτοιο, όχι όμως θεσμικά και πώς το λένε. Πλέον οι θάνατοι σήμερα στον πολιτισμένο κόσμο δεν γίνονται επίσημα και ως θέαμα. Είναι με εντολές ενδεχομένως, δολοφονίας, κρυφείως, ατυχήματα, καρδιακή προσβολή, με ενηχνές, με φάρμακα κλπ. Αλλά από τι με τρελαθούμε τώρα, δεν έχουν ανάξει πιο τα πράγματα. Τα βασικά βασικά δεν θα αλλάξουν ποτέ. Λίγο χειρότερα, λίγο καλύτερα, ναι. Αλλά λίγο. Ξαναλέω, δάσκαλος μου οθοκληρωτής, οθοκληρωτής αυτό, έωσαν οι αυτοί φυσικοανθρωπονοί. Τιμή, δέος, ωφελεία. Τι κάνουν τώρα. Οι άρχοντες των Περσών, προσέξτε, είναι απρόσωπα, δεν είναι για αρισταγόρα, δεν υπάρχει πρόσωπο που να ηγείται των Περσών ή πρόσωπο που να ηγείται των Ελλήνων, των Ιώνων. Θα υπάρξει, αλλά θα ακυρωθεί, θα δείτε. Αυτό μας ενδιαφέρει όμως είναι τι διέταξαν στη μέση περίπου της εικόνας, οι Πέρσες, τους τυράννους, οι τύρανοι, οι δικοί τους άνθρωποι κυβερνήτες, φυσικά όταν τους έδιωξαν οι Έλληνες, πήγαν στην Περσία, λογικό. Και τους έδιωξαν μαζί τους οι Πέρσες, πάλι με το πρόσχημα της νομιμότητας, θυμίζω. Η Περσία δικαιολόγησε την επίθεση στους επαναστάτες Ιώνες, το κλασικό επιχείρημα, ότι οι επαναστάτες παρέβησαν τον νόμο, είναι παράνομοι και πρέπει να αποκατασταθεί η νομιμότητα και το διεθνής δίκαιο. Και θα αποκαταστήσουμε τους καλούς μας ανθρώπους, οι οποίοι εξεδιώχθησαν από τους κακούς επαναστάτες. Προσέξτε τώρα, άνδρες Ιώνες, τώρα ο καθένας από εσάς... Το τι σημαίνει εδώ καθένας από σας. Φανεί το, ας δείξες ας φανεί, να διωστούν για τα γη, τι να φανεί, FPE σας στον βασιλέως οίκον. Ότι θέλει να ευεργετήσει, να φανεί ότι ευεργετεί, ότι προσφέρει υπηρεσίες στην οικογένεια του βασιλιά μας. Σε έκανα κυβερνήτη. Όπως το λέει και ο Μέγας Πλούταρχος, διαβάστε έτσι, πραγματικά θέλουμε παράκληση μόνοι σας, το καλοκαίρι. Το καλοκαίρι διαβάστε ένα μικρό βιβλιαράκι του Πλούταρχου, ένα μικρό έργο, «Πολιτικά παραγγέλματα». Υπάρχει και ενεργική μετάφραση και σχόλια πολύ καλά. Επιδόσεις πατάκι νομίζω, αν είμαστε καλά. Διαβάστε το ρε παιδιά. Τι του λέει ο Πλούταρχος, είναι συμβουλές σε ένα νέο παιδί, δεν θα το έλεγα για εσάς πως άρεσε ήταν, γύρω στα 20 χρόνια, που ετοιμαζόταν Αθηναίος, παλιά οικογένεια αριστοκρατική. Καταλαβαίνει τώρα, μέσα στην νομοκρατία αριστεροκρατική κατασκευάζουμε καταγωγές στα γνωστά. Δεν πειράζει, ένας από τους πρόχοντες των Αθηνών που θεωρείται να μπει στην πολιτική και να γίνει ένας από τους κυβερνήτες των Αθηνών. Και του λέω ο Πλούτερχος, ο Μέγας αυτός, η μεγάλη γάτα και ο Μέγας και πονεμένος άνθρωπος, τι δουλειά έκανε ο Πλούτερχος, τι δουλειά έκανε ο Πλούτερχος. Ας δούμε, τι δουλειά έκανε ο Θουκυδίδης. Δουλειά. Δηλαδή, ποια ήταν η ιδέα του Θουκυδίδη. Ο Θουκυδίδης. Το ιστορικός, καλή ερώτηση, δεν είναι επάγγελμα. Το ιστορικός δεν είναι επάγγελμα. Δεν υπήρχε τίμημα ιστορίας τότε. Παρακαλώ, χόμπι. Το πάτε φίρι φίρι να... Εγώ παραδέκα θέλω να φύγω για εσάς. Μη με κάνετε. Πώς το λέμε στα ελληνικά το χόμπι! Και μάτια δεν είναι δικό μου, κλεμμένο από τον σχορημένο τον Παναγόπλο, που ήταν καθηγητής εδώ. Πώς λέγεται στα ελληνικά το χόμπι! Ήταν και δάσκαλός μου. Το χόμπι, πώς το λέμε στα ελληνικά ρε παιδιά! Καλό έτσι έξυπνο! Μπράβο, με μία λέξη όμως το θέλω. Και ήταν δική του λέξη και ας την δημιουργήσουμε να το μάθουμε! Το πείτε κύριοι της παρέας σας. Θα πεις... με τι ασχολείσαι. Θα σου πει άλλοι, ξέρω εγώ ασχολούμαι με... πιλάτες. Θα πεις εσύ πόντιες. Λοιπόν... Ξέρω θα σου πει ρε παιδί μου ξέρω εγώ με τα τσάκρα μου. Επίσης, εσύ... Ε, επαγγελματία, ε! Πώς πήγανε! Τότε, λες εσύ, ο υποψιασμένος και το εκτιμάει! Η κορασίς το εκτιμάει με βέβαιος! Η διπάρευον! Κάτι που το κάνω στο περιθώριο της ημέρας, αλλά μου δίνει ευχαρίστηση! Ε, του σκορμιών του Παναγόπλου. Πραγματικά, παιδιά. Προσέξτε, παιδιά, όμως, έχει σημασία. Για να δείτε πόσο έντιμος ο ερώτος και πόσο σκληρή είναι η γλώσσα της αλήθειας και της πολιτικής. Περνάς καλά. Α, και το λέει ο πλούτραχος του νεαρού αυτού. Ναι, μην ξεχνάς το ίδιο πραγματάκια. Θα κυβερνήσεις στην Αθήνα και μπράβος, πρέπει να είσαι άμεμτος ηθικά, να ζεις σε γυάλινο σπίτι. Αν μόνο διαβάζετε πραγματικά, θα πάθετε πλάκα. Λες και μιλάει για το σήμερα και για το σήμερα. Πρέπει να ζεις σε γυάλινο σπίτι. Να βλέπουν όλοι τι κάνεις. Καταλαβαίνετε τι εννοεί, έτσι. Επίσης, θα μιλάς για την ιστορία των Αθηνών, μπράβο, αλλά πρόσεξε, όχι πολύ μαραθώνες και σαλαμίνες και τέτοια. Πιο ακίνδυνα πράγματα. Γιατί μην ξεχνάς ότι πάνω από το κεφάλι σου, θα είσαι στο Δημαρχείο, στο Κυβερνείο θα λέγαμε σήμερα, πάνω από το κεφάλι σου, έχεις τους καλτίους... τις μπότες του Ρωμαίου διοικητή του Ανθίποτα. Δεν είσαι ελεύθερος. Αυτό ήταν ο έντυμος Έλληνας. Είχαμε ορμοκρατία τότε, να είχαμε κατοχή από Ρωμαίους. Αλλά το λέγανε ρε παιδιά. Και το λέγανε στα ελληνικά, σε κύμα που τα διαβάζαν και οι Ρωμαίοι. Δεν το κρατούσαν στον άλλο, το λέγε «Κυβερνάς! Πρωθυπουργέ μου, Προεδρέ μου, Αρχοντά μου, κυβερνάς! Όλοι λαοί είμαστε ίσοι, όλα τα κράτη μας στη σώτημα». Τι μπάρουφες είναι αυτές! Οπότε και το παιδί, ο πολιτικός της εποχής, θα ξερε που τον έπαιρνε. Δεν μπορείς να πάρεις τα όπλα, ενώ και δεν μπορείς να πάρεις τα όπλα. Τουλάχιστον ξέρεις, όταν θα έρθει η ώρα να πάρεις τα όπλα, είσαι έτοιμος. Πρέπει να έρθουν τα όπλα, τα όπλα είναι που υποθέτουν συνείδηση. Ζω σαν μνήμη ελευθερίας. Μόνο έτσι έρχονται τα όπλα, δεν ζητώνεται ποτέ. Τι λένε λοιπόν οι Πέρσες... Ναι, ρωτήτε κάτι, θα μου φύγουν όλοι παραδέκα και θα με μαλώσουν μετά. Πολύ σύντομα. Παρακαλώ. Έχετε δημιουργήσει μεγαλωτορία χρήση και πέντε χρόνια να καταπλύξει μια επανάσταση μερικών πόλεων. Μερικών πόλεων, όλα τα παράδια της Μικρασίας, σκεφτείτε λιγάκι. Σε σχέση με την έκταση... Και την Κύπρο. Σε σχέση με την έκταση... Μα δεν αποσατεύω, ναι, σωστή ερώτηση, όπως ο Περσικός στρατός. Μα δεν ήρθαν στρατεύματα από την Ινδία εκεί. Με δυνάμεις της Μικρασίας καταπολεμήθηκαν οι Έλληνες. Άλληλε, είναι ευθερωτική τέλος πάντως. Πώς δεν είχε. Αν δεν αποκτήσει ναυτική υπεροχή όμως, οι πόλεις είναι παραλιακές. Πολυρκούσαν οι Πέρσες από τη Στεριά, τροφωτούσε ο ελληνικός στόλος από τα παράλια. Όχι, όχι, όχι ο στόλος, έφυγαν οι Αιθινοί. Παρέμενε ο στόλος για πέντε χρόνια. Μετά την άλλα, δηλαδή, ναι. Αλλά εδώ έγινε πέντε χρόνια μετά, εδώ είμαστε ήδη στα πέντε ��ρόνια, αυτό λέω. Ναι, βεβαίως. Και το άλλο, γιατί όταν ξεκινούσαν όλοι αυτοίς οι συνένωσεις των πολεών, δεν είχαν κατασκόπους, μερίδες του κληθυσμού που ήταν φιλοπερσικές, κάποιος να τους ενημερώσει ότι οι πόλεις αυτές συνενώνονται για να σας επανακατεύουν. Βεβαίως. Σωστό. Οι Τούρκοι το 1921 δεν είχαν εδωδικούς ανθρώπους στο Μοριά. Δεν πήγαν οι πρόκριτοι δικοί μας θυσιάστηκοι για το γένος, Μιλάμε για κατοχή, για θανάτους, για θυσίες. Δεν κάνουμε συντάγη μαγειρικής από την αρχαιότητα. Δεν πήγαινε πρόκειμα στην Τρίπολη και τους καθάρισαν οι Τούρκοι. Και δεν τους καθυσίχαζε όλοι. Έλα μωρέ, μην τα ακούτε αυτά. Αυτά είναι λόγια για τον Ρώσο και τον Φράγκο. Οι Έλληνες είναι δικές σας άνθρωποι. Τον Σουλτάνο αγαπάνε. Υπάρχει και παραπλάνηση. Έτσι το δίνει ο Ρόδοτος, καλέ. Ξέρετε την δίκτυο κατασκοπίας. Ξέρετε πόσο μπορείς να καθυσυχάσεις το αφεντικό σου, αν δεν έχει λόγο να φοβάται, ή αν είναι τόσο σίγουρος για τη δύναμή του. Η υπεροψία είναι μεγάλο όπλο υπέρ σου, αν ξέρεις να το αντιμετωπίσεις καλά. Μεγάλη είσαι φοβερός. Πω πω, τεράστιος. Πες σε κανένα φράγκο. Πάρ'τα ρε, σου λέω άλλος. Με το γλύψιμο και με την κολακία. οι αλλαζόν, οι ισχύς μας, μας τυφλώνουν. Μεγάλα τα ξέρεις όλα. Πόσα ξέρεις. Και λες, πόσα ξέρω. Και δείξεις τραβά. Δεν θες να πας παραπέρα. Σου μένουν αυτά που ξέρεις στα 25, στα 30, στα 45 χρόνια. Φτάνεις 60 και έχεις μείνει με αυτά τα 45. Και σου λένε, μεγάλε, μεγάλε. Συμφωνώ. Πολύ ωραία. Με επιστημονικό τρόπο ένα αντιπηχείρημα, όπως λέτε. Λοιπόν, όπ, σας παρακαλώ. Στα 40 χρόνια φούρνου, ρε ίσο. Λοιπόν, παιδιά, λίγο σημασία σε αυτό, παρακαλώ. Άνδρες Ιωάννα, το είπαμε κτλ. Ο καθένας από εσάς, λοιπόν, τους δικούς τους συμπολίτες. Να η διάσπαση του μετώπου. Έτσι χάνεται η Ελλάδα, λέει ο Ρόδοθος. Το διέρι και βασίλευε. από σχίζον, από πειρατικός ονειρεστώτας, κόβουμε το ξύλο στα δύο, αυτά τα κομμάτια, το σχίζουν. Σαν είναι οι ίονες ενωμένοι και να τους σχίζουν κομμάτι-κομμάτι, διαχωρίζω δηλαδή, από το λοιπού συμμαχικού. Προεσχόμενοι δε, αφού λοιπόν πάτε, ήδη αυτό ο προσώπος, στις μονάδες της μοίρας σας, έρθετε σε επαφή με αυτούς δηλαδή, επαγγείλαστε τα δε, δύο λέξεις εδώ, Δώστε τους την πληροφόρηση, έτσι ενημερώστε τους ότι «Οσπίσοντετε άχαρη ουδέν για την απόσταση». Του συγχωρεί ο βασιλιάς μας, είναι φιλάσπλαχνος. Δεν θα πάθουν τίποτα, δηλαδή δεν θα έχουμε αντίπεινα για την αποστασία τους ή την επανάστασή τους. Ούτε θα κάψουμε ούτε τα ιερά τους, ούτε τα σπίτια τους θα καούν. Ούτε θα πάθουν βιαιότερον ουδέν ή πρότερον ήχον. Δηλαδή δεν θα τιμωρηθούν επιπλέον για την αποστασία τους, γιατί είναι δούλοι που απεστάθησαν. Δεν θα έχουν κάτι βιαιότερο, θα έχουν απλώς τη βία του δούλου, όχι τη βία του τιμωρημένου δούλου. Εάν όμως αυτά δεν συμφωνήσουν, δεν ενεργήσουν σύμφωνα με την εντολή που τους δίνουμε και οι δε ίονες εννοείται ελεύσονται πάντως δια μάχης, αποφασίσουν να έρθουν σε εμάς, δηλαδή να προβούν οπωσδήποτε στη μάχη, να μας πολεμήσουν, λέγεται πείτε τους Τα δε επηρεάζονται στα απερσφαίας κατέξη. Ξεκινήστε να τους πείτε το επόμενο σκέλος των απειλών, οι προτάσεις, δηλαδή, καρόντο και μαστίγιο. Το δε λέει αρκεί απειλές, πρώτα να επηρεάσουν, λέγοντάς τους, λέγεται τα απερσφαίας κατέξη, αυτά που πρέπει να τους βρουν, καθέξη δηλαδή κατέχουν. Ποια είναι αυτά, ότι όταν χάσουν στη μάχη, κοιτάξτε το ίδιο με το χ που είδαμε και πριν, να σωθένεται στη μάχη, Οι ίδιοι, οι άνδρες δηλαδή, όλοι δηλαδή θα γίνουν δούλοι. Τόσο μην ήξεραν τα πόρια. Και τα παιδιά τους, τα αγόρια, θα τα κάνουμε ευνούχους. Εκτομίας είναι ο ευνούχος, ο εκτομίας. Και τα κορίτσια τους, τις παρθένους τους, θα τις κάνουμε, ανάσπαστος είναι ο ξυριζωμένος, θα τους μεταφέρετε, θα τις ξυριζώσουμε να τις πάρουμε και θα τις πάρουμε στα βάκτρα. Στα χαρέμια μας. Θα τα ξεπαρθενέψουμε και θα τα έχουμε για τις απολαύσεις μας. Και τη χώρα τους, τη γη τους θα τη δώσουμε σε άλλους. Αυτά κάνει ο νικητής παιδί. Απλώς σήμερα γίνονται με άλλο τρόπο. Σε βάθος χρόνου, με επίσημες αποφάσεις των διεθνών οργανισμών. Και του διεθνούς δικαίου και του διεθνού υποχρώσεων. Αυτά γίνονται και τώρα. Αυτά έφεσαν και η Ελλάδα και τώρα. Οι άντρες δούλοι... Τελειωμένη ιστορία. Καταρχάς, η γη εξαφανίζεται. Αυτό είναι. Αντεκταστασίες πληθυσμού. Και το σχέδιο, όντως λέει ο Λόδος, θα είναι να φέρουν τους Φήνικες, δηλαδή να επικυθεί η Ιωνία από Φήνικες. Και αρκετοί Ιωναίς να πάνε στην Ιωνιαδρύ τους Αλλάδες, τόπο. Να μην έχουν επαφές με τους Έλληνες της απέναντι πλευράς. Να πάψουν να νιώθουν Έλληνες. Άρα, απειλεί και την Περσία. Τα γόρια τα κυρώνεις, δεν γίνονται πια άντρες τα γόρια. Είναι κάτι παιδιά που δεν γίνονται άντρες, που λέει και ο Τουρνάς. Και οι κοπέλες παύουν να είναι κοπέλες μεγαλωμένες για να μείνουν στο γένος, να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά για το γένος και θα γίνονται εργαλεία ειδονής και απόλαυσης για τα φαγητικά, για τους κατακριτές. Σήμερα αυτό λέει για τα σεξουαλική απελευθέρωση. Απλώς σας αναφέρω το θεμιστοκλείς των Ιώνων, να το πω έτσι, τον οποίον δυστυχώς δεν άκουσαν οι Ιωνοίς, γι'αυτό λέω προτύπωση αρνητική της συνανθής Σαλαμίσης, το γονόταν Διονύσιος από την Φώκια. Να θυμίσω, οι Φωκαείς ποια πόλη είδες στην Δυτική Μεσόγειο, ξέρετε, ξέρετε παιδιά, στην Δυτική Μεσόγειο, έτσι. Υπάρχει μια πόλη που και σήμερα αν πάτε στο λιμάνι της, είναι μια παραδιακή πόλη, έχει άγαλμα, ένα ελληνικό πλοίο και λέει ότι μας είδεσαν Έλληνες. Εσύ ξέρετε από το τραγουδάκι που λέει... Ο θημιός του Λεωλίας, το τραγουδάκι αυτό, η μασαλιότητα δεν άρχισε γι'όσοι. Το λέω καλά. Μιλήσει, ο Μπιν, αμψίδιμο. Η μασαλιότητα ποια πόλη είναι. Η μασαλιότητα ποια πόλη είναι. Μασαλία. Αυτήν ήρθαν οι φωκάιοι σπωριά. Τη μασαλία. Ελληνική πόλη. Μαρσέιβη στα ελληνικά. Κοιτάξτε τη φράση επί ξηρού ακμής. Από κει είναι η φράση. Ομυρική και είναι και ο Ερώδοτος. Τα πράγματα είναι στην κόψη του ξεραφείου, παιδιά, λέει. Θα σας το δείχνω για να δείτε τη φράση, τη συνέχεια τη διευθυντική γλώσσα. Είχε σχέδιο, σημαντικό Διονύσιος, να εκπαιδεύσει τα πληρώματα. Ο Ιωάννης όμως δεν ήταν μαθημένος στη στρατική εκπαίδευση. Θέλει να κερδίσει τον πόλεμο, αλλά χωρίς να πολεμήσει εγώ. Φυσικά, στην καρκαυσόνια. Και τον υπονόμεψαν. Δηλαδή, δεν κατάφερε αυτό που κατάφερα, θεμείς το πλής. Και δυστυχώς, ποιον θεό υβρήσαμε και γεμίσαμε με τόση τρέλα που μας κάνει ο Διονύσιος, εμείς τρελαθήκαμε, έτσι, και εκπλώσαντες εκ του νόου ανδρήφο και ή αλαζόνη, μπήκε ο δαίμανς μέσα του στον αλαζόνα, έτσι, τον φωκαέα, που νομίζω ότι κάτι είναι, δυστυχώς, δεν υπάρχουν στο Διονύσιο και τα αποτελέσματα της ναυμαχίας. Είναι βεβαίως η ΙΤΑ, δεν θα μείνω εδώ, γίνεται παιδιά μου ναυμαχία και δυστυχώς οι Πέρσες νικούν τους Ίονες, παρότι η ναυμαχία έβαινε καλώς για τους Ίονες, η έλλειψη ενιαίας ηγεσίας, γιατί ο κάθε στόλος, ο ελληνικός, από κάθε πόλεμα κάνει το δικό του, δεν υπάρχουν σε ενιαία διοίκηση. Η έλλειψη νέας ηγεσίας, ο πανικός και η αποτυχία εκτελέσεων στον γραμμένο σχεδίου ήταν οι βασικοί παράγοντες ήτας στην αμαγκέ της λάδης, η οποία ήτα βεβαίως αυτή σήμαινε το τέλος ουσιαστικά της επανάστασης. Χωρίς τόλο, όσες πόλεις μικραστατικές μπορούσαν και περίμεναν εφοδιασμό, συνθηκολόγησαν ή πετάγησαν δηλαδή. Και μετά έχουμε τους Πέρσες. Μα δεν έχουμε την άλωση της Μιλίτου, παιδιά. Περικύκλωσαν οι Πέρσες στη Μιλίτου από στερεά και θάλασσα. Χειμερίσες περί Μιλίτων. Άφησε στρατό, πέρασε ο χειμώνας. Το δευτερό έταιη, δηλαδή, γι'αυτό λένε κάποιοι, έγινε το 495 η Ναμαχία της Ελλάδας και το 494 η άλωση της Μιλίτου. Ερέη ευπεταίως τασνίσουτος του πύρου κειμένας, καταλαμβάνει εύκολα, εφόσον δεν υπάρχει και ελληνικός τόλος, τυχεία ότι Λέσβο και την τένε εδώ. Και χρησιμοποίησε, αυτό οι σύγχρονοι ιστορικοί το θεωρούν μη θερμά, αλλά δεν αποκλείεται να υποκρύπτεται δόση αληθίας, έστω για λόγους ψυχολογικούς, έστω σε ένα σημείο του νησιού. Η μέθος της αγίνης, του δικτύου, δηλαδή πιάνονταν οι Πέρσες, είχαν πιάσει όλο τον περίβολο του νησιού και όποιον κόσμο έβρεσκαν, τον έπιαναν. Κυρίως το έκανε και όλους τους ψυχολογικούς, όπως καταλαβαίνω. Δηλαδή ολοκληρωτική κατοχή. Δεν εκδεχεύει κανείς. το λέει τον τρόπο κλπ. Εν θαύτα, Περσαίων η στρατηγή, προσέξτε, αφού έχει πέσει και η Μίλητος, τέρμα η Μίλητος, πέφτει και η Χίος και η Λέσβος κλπ. και τα ένιδες όλα αυτά, άρα, το καλοκαίρι περίπου, σβήνει η τελευταία φλόγα της Ιωνικής επαναστάσεως. Έχει πέσει και η Κύπρος και ξαναγυρίζει η κατάσταση στο «στάτος φωάντε» που λένε σήμερα, δηλαδή, στην καθεστική κατάσταση, καθεστική τάξη. στην κατάσταση διοπολιτική όπως ήταν πριν από το 1499. Δηλαδή, όσες περιοχές επαναστάθησαν, οι Πέρσες τις επανυπέταξαν. Τελεία. Σας εμφάνιζα και κοιτάξτε πώς επιλέγει ο Ηρώδητος να κλείσει όλο το αφήγημα της Ιωνικής Επανάστασης και το κλείνει με την παράγραφο 32. Τότε, εκείνη λοιπόν τη χρονική συγκυρία μετά το πέρας επαναστάσεως, οι στρατηγοί των Περσών δεν απεδείχθησαν ψεύτες όσον αφορά τις απειλές με τις οποίες απειλήσαν. τους Ίωνες όταν τα στρατόπεδο ήταν αντιπαλάκτοντα που είχε πει, αυτό που είχαν πει ως απειλή, το έκαναν πράξη. Και κοιτάξτε πώς γίνεται. Όταν λοιπόν επεκράτησαν τον πόλεον, πολλοί είναι οι πόλεις, εκλεγόμενοι, αφού διάλεξαν τα πιο ωραία αγόρια, αυτό θα κάνει και ο μάμος του Πορθετής, θα στιμίζω, με τον γιο του Λουκάτου Νοταρά, ο Λουκάτου Νοταράς, ο πρώτος νεομάρτης του γένους, άγνωστος. Του πήρε το παιδάκι μπροστά του και του λέει θα φέρεις το γιο σου, δεν κακάρεις αυτός, ωραίο παιδάκι. Τι λέει ρε παιδάκι, ωραία. Μπροστά του σκοτώνουν το παιδί, του σκοτώνουν την οικογένεια, καθαρίζει και τον τραύσει το παιδί. Τα πιο ρευαλόρια λοιπόν τα ευνούχισαν, εξέταμνουν, τους έκοψαν τα όργανα και τα έκαναν, αντί του είναι ενορχέας, ευνούχους. Από ενορχής... Ευνούχοι στο Χαρέμι και αυτοί. Και παρθένουν στ'ασκαλιστεβούσας, οι ευηδέστατοι και οι καλιστεύους είναι δύο πράγματα, πιο ωραία κορίτσια, ανασπάστος, το είναι η ίδια λέξη για να μας παραπέμψει στο προηγούμενο χωρίο, στο βασιλιάς τα Χαρέμια. Αυτά έκαναν και κάψανε πλήρως και τις πόλεις με τα ιερά τους. Σ'όλες τις πόλεις. Δηλαδή διαλύουμε και τους θεούς σας. Ο νικητής θεός ο δικός μας, ο Άχουρα Μάζδα, νικάει τους ψευτοφαιούς σας. Έτσι λοιπόν, για τρίτη φορά υπεδουλώθησαν ολοκληρωτικά οι Ιώνες. Η πρώτη φορά ήταν από τους Λιδούς, που αναφέραμε, του Κρίσου, και δύο φορές από τότε διαδοχικά από τους Πέρσες. Την εποχή που γράφει ο Ρόδος, οι Ιώνες ήταν απελευθερωμένοι από Πέρσες και ανήκαν στην Ιωνική Συμμαχία.