馃尡

艁odygi: Kluczowe funkcje i modyfikacje

Apr 14, 2025

Lodyga - 艢wiat pod lup膮

Wprowadzenie

  • 艁odygi s膮 adaptacj膮 ro艣lin do 艣rodowiska.
  • Wszystkie cz臋艣ci ro艣liny s膮 po艂膮czone przez 艂odygi (korzenie, li艣cie, kwiaty, owoce).

Nauczysz si臋

  • Opisywa膰 funkcje 艂odygi.
  • Odr贸偶nia膰 typy 艂odyg.
  • Rozpoznawa膰 tkanki na przekroju 艂odygi.
  • Przedstawia膰 funkcje zmodyfikowanych 艂odyg.

Funkcje 艂odygi

  • Transport wody i soli mineralnych
  • Transport zwi膮zk贸w organicznych
  • Podtrzymywanie li艣ci, kwiat贸w i owoc贸w
  • Rozmna偶anie bezp艂ciowe
  • Funkcje spichrzowe

Obserwacja 1: Przep艂yw wody

  • U偶ycie barwnik贸w spo偶ywczych do obserwacji przep艂ywu w 艂odygach.
  • Barwniki zmieniaj膮 kolor tkanek przewodz膮cych.

Budowa zewn臋trzna 艂odygi

  • Wyst臋puj膮 w臋z艂y, mi臋dzyw臋藕la i p膮ki.
  • Mi臋dzyw臋藕la wp艂ywaj膮 na wysoko艣膰 ro艣liny.

Obserwacja 2: D艂ugo艣膰 mi臋dzyw臋藕li

  • D艂ugo艣膰 mi臋dzyw臋藕li wp艂ywa na wiek.

Budowa wewn臋trzna 艂odygi

  • Tkanki 艂odygi: sk贸rka, kora, walec osiowy, rdze艅.
  • Sk贸rka ogranicza parowanie, kora ma funkcje fotosyntezy i wzmocnienia.
  • Walec osiowy zawiera tkanki przewodz膮ce: 艂yko i drewno.

Obserwacja 3: Rozr贸偶nianie korzenia i 艂odygi

  • R贸偶nice w budowie tkankowej (przekr贸j poprzeczny).

Rodzaje 艂odyg

  • 艁odygi zielne i zdrewnia艂e.
  • R贸偶nice w budowie zale偶膮 od funkcji i 艣rodowiska.

Obserwacja 4: Przystosowania 艂odyg

  • Podzia艂 na 艂odygi zielne i zdrewnia艂e.
  • 艁odygi pe艂ni膮 funkcje spichrzowe, wspieraj膮ce, czepne.

Modyfikacje 艂odyg

  • Bulwy, k艂膮cza, roz艂ogi, ciernie p臋dowe, w膮sy p臋dowe, ga艂臋ziaki.
  • Przyk艂ady: ziemniak, truskawki, kaktusy.

Ciekawostki

  • Drzewa butelkowe gromadz膮 wod臋.
  • Bambusy rosn膮 szybko, do metra na dob臋.

Podsumowanie

  • 艁odygi pe艂ni膮 kluczowe funkcje w transporcie i podtrzymaniu ro艣lin.
  • Przystosowania i modyfikacje 艂odyg s膮 r贸偶norodne.

Praca domowa

  1. Wymie艅 podstawowe funkcje 艂odygi.
  2. Opisz funkcje przekszta艂conych 艂odyg i podaj przyk艂ady.