Overview
Deze les behandelt hoe Hitler in 1933 de macht grijpt in Duitsland, de democratie afschaft en een totalitaire staat vestigt.
Machtovername door Hitler
- In 1933 wordt Hitler benoemd tot kanselier (minister-president) van Duitsland.
- De NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij) wint steeds meer stemmen door de economische crisis en beloftes van Hitler.
- Conservatieve partijen laten Hitler toe in de regering, denkend hem te kunnen controleren.
- Hitler schrijft meteen na zijn benoeming nieuwe verkiezingen uit om een absolute meerderheid te behalen.
De Rijksdagbrand en Gevolgen
- In 1933 brandt het Duitse parlement (de Rijksdag) af; de communisten (KPD) worden hiervan beschuldigd.
- Marinus van der Lubbe, een Nederlander, wordt opgepakt maar schuld is nooit bewezen.
- NSDAP gebruikt de brand om angst voor communisten te zaaien en burgerrechten af te schaffen via een noodverordening.
- Vele communisten worden opgepakt en persvrijheid en meningsuiting worden beperkt.
De Machtingswet en Einde Democratie
- Ondanks verkiezingen behaalt de NSDAP geen absolute meerderheid, maar krijgt wel 44% van de stemmen.
- Hitler zorgt dat andere partijen instemmen met de Machtingswet.
- De Machtingswet geeft de regering het recht om zonder parlement wetten te maken, zelfs tegen de grondwet in.
- Hiermee wordt de parlementaire democratie afgeschaft en de Republiek van Weimar beëindigd.
Duitsland als Totalitaire Staat
- Duitsland wordt een totalitaire staat: één partij heeft totale controle over het volk met onderdrukking en propaganda.
- Vrijheden van burgers verdwijnen en de macht concentreert zich volledig bij Hitler en de NSDAP.
Key Terms & Definitions
- Kanselier — Minister-president, regeringsleider van Duitsland.
- NSDAP — Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij, partij van Hitler.
- Rijksdagbrand — Grote brand in het Duitse parlement in 1933, gebruikt als excuus om tegenstanders uit te schakelen.
- Machtigingswet — Wet die Hitler toestaat zonder parlement wetten te maken.
- Totalitaire staat — Staat waarin de regering totale controle uitoefent op bevolking en samenleving.
Action Items / Next Steps
- Lees hoofdstuk over de opkomst van totalitaire systemen in Europa.
- Bestudeer de kenmerken van een totalitaire staat.