馃摐

Wydarzenia w Polsce 1970-1980

Feb 16, 2025

Wydarzenia w Polsce w latach 1970-1980

Obj臋cie w艂adzy przez Edwarda Gierka

  • Grudzie艅 1970: Edward Gierek obejmuje funkcj臋 pierwszego sekretarza.
  • Nieuspokojenie nastroj贸w spo艂ecznych po drastycznych podwy偶kach cen przez poprzedni膮 ekip臋.
  • Domagania si臋 ukarania sprawc贸w grudniowej masakry oraz cofni臋cia podwy偶ek.
  • Stycze艅 1971: Nowe strajki, kt贸re przekraczaj膮 zasi臋g strajk贸w z grudnia 1970.

Spotkania z strajkuj膮cymi

  • Gierek spotyka si臋 z stoczniowcami w Szczecinie (24 stycznia 1971).
  • Przekonuje ich, 偶e jest w stanie wyprowadzi膰 kraj z kryzysu.
  • W Gda艅sku powtarza ten sam mechanizm, mimo braku ust臋pstw strajk przerywa.
  • W lutym 1971 艁贸d藕 staje si臋 centrum protest贸w, premier Jaroszewicz spotyka si臋 z w艂贸kniarek, kt贸re odmawiaj膮 wsp贸艂pracy.
  • 1 marca 1971: Cofni臋cie grudniowej podwy偶ki cen.

Gesty w艂adzy

  • Odbudowa Zamku Kr贸lewskiego w Warszawie.
  • Zako艅czenie dostaw obowi膮zkowych dla wsi.
  • Os艂abienie cenzury i u艂atwienie wyjazd贸w na zach贸d.

Polityka wewn臋trzna Gierka

  • Usuni臋cie wp艂ywowych zwolennik贸w Gomu艂ki.
  • Wprowadzenie przywilej贸w dla dzia艂aczy partyjnych.
  • Zmiana polityki wobec ko艣cio艂a, wi臋ksza tolerancja, pozwolenia na budow臋 艣wi膮ty艅.

Problemy z ko艣cio艂em

  • 1972: Powstanie Grupy D w Ministerstwie Spraw Wewn臋trznych, prowadz膮cej dzia艂ania antyko艣cielne.
  • 1976: 艢mier膰 ksi臋dza Romana Kotlarza po pobiciu przez S艂u偶b臋 Bezpiecze艅stwa.
  • Konflikty zwi膮zane z budow膮 ko艣cio艂a w Zbroszy Du偶ej.

Polityka gospodarcza

  • Zaci膮gni臋cie kredyt贸w zagranicznych, szybki wzrost gospodarczy (10% rocznie).
  • Budowa nowych przedsi臋biorstw, rozw贸j budownictwa mieszkaniowego.
  • Wzrost produkcji rolnej dzi臋ki dost臋powi do kredyt贸w.
  • Kr贸tkotrwa艂y sukces gospodarczy, pojawienie si臋 kryzysu w 1975 roku.

Kryzys gospodarczy

  • Brak podstawowych towar贸w w sklepach, wprowadzenie kartek na cukier.
  • W艂adze pr贸buj膮 ukrytych podwy偶ek cen i rozwijaj膮 sprzeda偶 za dewizy w sklepach Pewex.

Represje po protestach 1976

  • Protesty po nieudanej podwy偶ce cen latem 1976 roku.
  • Premier Jaroszewicz odwo艂uje podwy偶k臋 po 24 godzinach.
  • Masowe represje wobec uczestnik贸w protest贸w, aresztowania, brutalne pobicia.

Powstanie opozycji

  • 23 wrze艣nia 1976: Powstanie Komitetu Obrony Robotnik贸w (KOR).
  • 25 marca 1977: Ruch Obrony Praw Cz艂owieka i Obywatela.
  • Wydarzenia w 1977 roku, takie jak 艣mier膰 Stanis艂awa Pyjasa.

Rozw贸j niezale偶nej kultury

  • Intensywna dzia艂alno艣膰 wydawnicza, w tym "czarna ksi臋ga cenzury".
  • Powstanie Pierwszego Komitetu Za艂o偶ycielskiego Wolnych Zwi膮zk贸w Zawodowych (1978).
  • 1 wrze艣nia 1979: Powo艂anie Konfederacji Polski Niepodleg艂ej (KPN).

Wydarzenia zwi膮zane z Ko艣cio艂em

  • 16 pa藕dziernika 1978: Kardyna艂 Wojty艂a zostaje papie偶em Janem Paw艂em II.
  • Pierwsza pielgrzymka papie偶a do Polski w czerwcu 1979.

Zima stulecia i problemy spo艂eczne

  • Stycze艅 1979: Obfite opady 艣niegu, parali偶 kraju.
  • Wzrost frustracji spo艂ecznej, d艂ugi czas sp臋dzany w kolejkach.

Propaganda i wybory

  • Wiosna 1980: Pr贸by poprawy wizerunku poprzez propagand臋.
  • Propagandowe sukcesy sportowe i kulturalne, jak Mistrzostwa 艢wiata w pi艂ce no偶nej.

Przed upadkiem systemu

  • Latem 1980: Spo艂ecze艅stwo gotowe na bunt, brakowa艂o tylko iskry.
  • Kolejna podwy偶ka cen staje si臋 t膮 iskr膮.