💰

Pangunahing Konsepto ng Ekonomiks

Jul 27, 2025

Overview

Tinalakay sa leksyong ito ang mga pangunahing konsepto ng economics, pagkakaiba ng needs at wants, scarcity, at mga sangay ng economics (micro at macro). Inilahad din ang kahalagahan ng pag-aaral ng economics sa pang-araw-araw na buhay.

Pagbabalik-aral sa Economics

  • Ang commodities ay mga produkto o kalakal na ginagamit ng tao.
  • Ang resources ay tumutukoy sa mga gamit na kailangan upang makagawa ng produkto o serbisyo tulad ng lupa at paggawa.
  • Human needs ay mga bagay na kailangan para mabuhay (pagkain, tirahan).
  • Human wants ay mga bagay na nagbibigay-komportable ngunit hindi kailangan para mabuhay.

Pangunahing Konsepto ng Economics

  • Scarcity ay tumutukoy sa kakulangan o limitasyon ng resources para tugunan ang walang hanggang pangangailangan ng tao.
  • Economics ay ang pag-aaral ng wastong pamamahala ng limitadong resources upang matugunan ang walang hanggang pangangailangan at kagustuhan ng tao.
  • Economic resources o factors of production ay binubuo ng land (lupa), labor (paggawa), at capital (salapi/puhunan).

Sangay ng Economics

  • Macroekonomics ay tumatalakay sa kabuuang takbo ng ekonomiya ng isang bansa (national income, inflation).
  • Microekonomics ay tumutuon sa galaw ng mga indibidwal na industriya o consumer (presyo, produksyon, demand).

Mga Uri ng Sistemang Pang-ekonomiya

  • Traditional economy: Batay sa tradisyon at palitan/barter.
  • Command economy: Gobyerno ang nagdedesisyon ng produksyon at distribusyon.
  • Market economy: Batay sa supply at demand, malaya ang kompetisyon at negosyo.

Kahalagahan ng Pag-aaral ng Economics

  • Natutulungan ang isang tao na mag-budget, magplano ng paggastos at maglaan ng resources.
  • Nagagamit ang ekonomiks sa pag-unawa kung paano hinaharap ng gobyerno ang mga isyu sa ekonomiya.
  • Mahalaga sa paggawa ng matalinong desisyon tungkol sa paggastos, pag-iipon, at pag-invest.

Key Terms & Definitions

  • Commodities — mga produkto o kalakal na ginagamit at ipinagpapalit ng tao.
  • Resources — mga sangkap o gamit na kailangan para gumawa ng produkto o serbisyo.
  • Scarcity — kakulangan o limitasyon ng resources.
  • Economics — agham ng wastong paggamit ng limitadong yaman upang matugunan ang pangangailangan ng tao.
  • Microeconomics — sangay na tumatalakay sa galaw ng indibidwal na producer at consumer.
  • Macroeconomics — sangay na tumatalakay sa kabuuang takbo ng ekonomiya.
  • Traditional Economy — sistema batay sa tradisyon at barter.
  • Command Economy — sistema na gobyerno ang gumagawa ng desisyon.
  • Market Economy — sistema batay sa supply at demand.

Action Items / Next Steps

  • Basahin muli ang mga konseptong tinalakay tungkol sa scarcity, macro at microeconomics.
  • Sagutin ang mga tanong sa dulo ng leksyon bilang pagsasanay.
  • Abangan ang susunod na talakayan sa Applied Economics sa susunod na linggo.