Mga Rebolusyon at Nasyonalismo ng mga Pilipino

Aug 22, 2024

Mga Rebolusyon at Sekularisasyon sa Pilipinas Bago ang 1872

I. Mga Rebolusyon Bago ang 1872

  • Maraming mga rebolusyon laban sa kolonyalismong Espanyol.
  • Iba't ibang rebolusyon: Gabriela Silang, Palaris, Tamdut.
  • Karamihan sa mga rebolusyon ay hiwalay at hindi nagkakaisa.

II. Tradisyon ng Paghihimagsik

  • Mahabang tradisyon ng paghihimagsik para sa kalayaan, lalo na sa sektor ng relihiyon.
  • Mga unang Pilipino na may orientasyong relihiyoso:
    • Bangkaw sa Leyte
    • Sumuroy sa Samar
    • Tapar sa Panay (17th century)
  • Karamihan sa kanila ay mga babaylan.

III. Cofradia de San Jose at Hermano Pule

  • Cofradia de San Jose sa Tayabas, pinangunahan ni Hermano Pule (Polinario de la Cruz).
  • 1841: Nilusob at pinatalsik ng pamahalaang kolonyal.
  • Nagsimula ng pag-aalsa ang Tayabas regiment dahil sa pagkamatay ni Hermano Pule.
  • Pag-alsa noong January 19-20, 1843, naglalayong makamit ang independensya.

IV. Liberalismo at Rebolusyon sa Espanya

  • 1868: Glorious Revolution sa Espanya, bumagsak ang monarkiya.
  • Carlos Maria de la Torre, Liberal Governor General sa Pilipinas (1869-1871).
  • Pagkatapos ng kanyang termino, ibinalik ang mahigpit na pamamahala sa ilalim ni Rafael Izquierdo.
  • Liberal at conservative orientation ay nakabatay sa governor general na ipinadala mula sa Espanya.

V. Epekto ng Abolision ng Galleon Trade

  • 1815: Nabuwag ang galleon trade, nagbukas sa world trade noong 1834.
  • Pagbubukas ng Suez Canal noong 1869, pabilis ng pagpasok ng mga ideya ng liberalismo.
  • Pumasok ang mga ideya ng French Revolution at American Revolution.

VI. Kahalagahan ng Sekularisasyon

  • Pag-usbong ng mga ideya ng sekularisasyon at pagkakapantay-pantay ng mga Pilipino.
  • Pagiging matatag ng mga Pilipinong pari laban sa mga priley.
  • Padre Pedro Pelaez: ang mga pangunahing tagapagtaguyod ng sekularisasyon.

VII. Gomburza at ang Kamatayan ng Tatlong Pari

  • 1872: Pagbitay kina Padre Mariano Gomez, Padre Jose Burgos, at Padre Jacinto Zamora.
  • Ang kanilang pagkamatay ay naging inspirasyon para sa pag-usbong ng nasyonalismo sa Pilipinas.
  • Naging simbolo ng pakikibaka at pagkakaisa ng mga Pilipino laban sa kolonyalismo.

VIII. Epekto sa Rebolusyon

  • Matapos ang pagkamatay ng tatlong pari, nagkaroon ng mas malawak na damdaming makabansa.
  • Pagsasama-sama ng mga Pilipino mula sa iba't ibang uri para sa rebolusyon.
  • Ang pagkamatay ng Gomburza ay naging rallying cry ng mga rebolusyonaryo.

IX. Konklusyon

  • Ang mga pangyayari bago at pagkatapos ng 1872 ay nagbigay-diin sa kahalagahan ng nasyonalismo at pagkakaisa ng mga Pilipino.
  • Ang mga aral mula sa buhay at pagkamatay ng Gomburza ay patuloy na nagsisilbing inspirasyon hanggang sa kasalukuyan.