Przeczytaj - Plazmodesmy: Budowa i Znaczenie

Struktura i Funkcja Plazmodesm

• Plazmodesmy to cienkie nici cytoplazmatyczne łączące protoplasty sąsiadujących komórek roślinnych.
• Odpowiadają za tworzenie połączeń międzykomórkowych, umożliwiając komunikację między protoplastami.
• Niektóre komórki posiadają tzw. jamki, miejsca w ścianie komórkowej niezajęte przez ścianę wtórną, gdzie plazmodesmy często się znajdują.

Rodzaje Jamek

• Jamka prosta: ściana komórkowa przylega równolegle do pierwotnej ściany komórkowej.
• Jamka lejkowata: ściana komórkowa odstaje pod kątem ostrym od pierwotnej ściany komórkowej.

Budowa Plazmodesm

• Wewnątrz plazmodesmy przebiega desmotubula, będąca przedłużeniem siateczki śródplazmatycznej.
• Obok desmotubuli znajdują się białka plazmodesmalne oraz elementy cytoszkieletu, stabilizujące konstrukcję.
• Plazmodesmy mogą być widoczne jedynie w mikroskopie elektronowym (średnica 30-40 nm).

Znaczenie i Funkcjonowanie

• Plazmodesmy umożliwiają komunikację między komórkami roślinnymi, transportując jony, produkty i substraty reakcji chemicznych oraz hormony.
• Przez plazmodesmy mogą przenikać również wirusy o masie cząsteczkowej 30-40 kDa.
• Transport w plazmodesmach odbywa się głównie w przestrzeni między błoną komórkową a zewnętrzną powierzchnią desmotubuli.

Transport Symplastyczny i Apoplastyczny

• Transport symplastyczny: przemieszczanie związków chemicznych przez cytoplazmę i plazmodesmy.
• Transport apoplastyczny: zachodzi przez ściany komórkowe i przestrzenie międzykomórkowe, z pominięciem protoplastów.

Regulacja Plazmodesm

• Aktywność plazmodesm jest regulowana przez sygnały chemiczne.
• Odkładanie się kalozy na powierzchni ściany komórkowej przy wejściu do plazmodesmy może zmniejszać jej średnicę lub całkowicie ją zamykać.

Słownik

• Apoplast: system nieprotoplazmatycznych składników w roślinie.
• Desmotubula: struktura wewnątrz plazmodesm, fragment siateczki śródplazmatycznej.
• Kaloza: polisacharyd nierozpuszczalny w wodzie, regulujący przepustowość plazmodesm.
• Protoplast: część komórki pozbawiona ściany komórkowej.
• Siateczka śródplazmatyczna: retikulum endoplazmatyczne występujące w cytoplazmie komórek eukariotycznych.