Hallo allemaal en welkom bij een nieuwe video over de Nederlandse taal. En deze video gaat over Nederland. En ik wil het met jullie hebben over de Nederlandse provincies.
Dat is een stukje KNM, Kennis van de Nederlandse Maatschappij. Maar daarin komen een aantal woorden voor die misschien wat moeilijker zijn en die ik dan extra wil uitleggen. De provincies is qua bestuur zit tussen de stad en het land in. Stadsniveau worden beslissingen genomen.
Op provinciaal niveau worden beslissingen genomen. En op landelijk niveau worden ook beslissingen genomen. Eén keer in de vier jaar mogen we kiezen voor de provinciale staten. Dan kiezen we voor een partij waarvan we denken dat die... beslissingen kunnen nemen voor onze provincie.
En waar beslissen provincies over? Nou, bijvoorbeeld over de aanleg van woonwijken, dus waar een nieuwe woonwijk zou moeten komen, bedrijventerreinen. Ze beslissen over natuurgebieden in die provincie, over wegen, de doorgaande wegen, die van de ene kant van de provincie naar de andere kant gaan. En ze verlenen ook milieuvergunningen voor bedrijven.
Ze beslissen dus zaken op provinciaal niveau die belangrijk zijn voor een stuk van Nederland, voor de provincie. Verder kiezen de provinciale staten ook de leden van de Eerste Kamer. Dus ook daarvoor is het belangrijk om te gaan stemmen bij de provinciale statenverkiezingen.
Maar nou de provincies. We hebben er twaalf. In het noorden ligt Groningen. En de hoofdstad van Groningen heet ook Groningen.
Zijn we speciale kenmerken? We hebben de Martinitoren in Groningen. Dat is een belangrijke bezienwaardigheid.
En een bezienwaardigheid is dat het de moeite waard is om te zien. Het is iets bijzonders, het is iets moois. Groningen is ook bekend, helaas, om zijn aardbevingen.
Er wordt gas uit de grond gehaald in Groningen. En daardoor wordt de aarde onder Groningen niet stabiel. En komen er aardbevingen, waardoor er veel huizen kapot gaan.
Een andere noordelijke provincie is Friesland. De hoofdstad van Friesland is Leeuwarden en Friesland is beroemd om zijn waterwegen. Waterwegen zijn rivieren, kanalen, sloten, gewoon heel veel wegen over het water.
En er zijn veel meren en die zijn mooi voor watersport. Omdat er zoveel water is, is de Elfstedentocht iets wat bij Friesland hoort. Als er veel ijs ligt, dan kunnen mensen 200 kilometer gaan schaatsen over al die meren.
Maar dat is al heel lang niet meer geweest. Het is niet meer zo koud. Fries is een officiële taal.
En die wordt gesproken en je kunt je leren in Friesland. Dus dat is geen dialect, het is een eigen taal. Daaronder ligt Drenthe en de hoofdstad van Drenthe. is Assen. Drenthe staat bekend om zijn hunebedden.
En de hunebedden zijn hele oude, prehistorische, voorhistorische, pre is voor, grafmonumenten. En een monument is iets wat oud is en wat bewaard moet worden. En een grafmonument is, ja het is een graf, daar lagen vroeger mensen begraven. Het is een provincie met veel natuur en je kunt er heel goed wandelen en fietsen.
Er ligt Overijssel. De hoofdstad is Zwolle. Overijssel heeft ook mooie natuurgebieden.
Bijvoorbeeld de Weerribben. En er zijn wat leuke, gezellige oude stadjes zoals Enschede en Deventer. De volgende provincie is Flevoland. De hoofdstad van Flevoland is Lelystad.
Nou is Flevoland een nieuwe provincie. Toen ik op school zat, leerde ik dat Nederland... 11 provincies had. Flevoland bestond nog niet. Maar nu is Flevoland er wel.
En hoe komt dat? Nou, er is een stuk zee gemaakt tot land. En dat heet drooglegging.
Dus de zee is weg, het is niet meer nat. Er komt land, het is droog. Drooglegging van een stuk van de Zuiderzee. De Zuiderzee...
Het bestaat nog, maar het is nu een meer geworden. Het heet het IJsselmeer. En het is een meer omdat het is afgesloten met de Afsluitdijk.
Flevoland staat bekend om moderne steden, dus Lelystad en Almere. Maar het heeft ook een mooi natuurgebied, de Oostvaardersplassen. Dan hebben we Gelderland.
De hoofdstad is Arnhem. Gelderland is de grootste provincie van... Nederland. En er is een nationaal park, een natuurgebied, de Hoge Veluwe. Er zijn historische steden, oude steden, zoals Nijmegen en Zutphen.
Utrecht ligt in het midden. De hoofdstad van Utrecht is Utrecht. Utrecht is klein, maar wel heel dicht bevolkt. En in Utrecht stad staat de Domtoren en dat is ook een benzinswaardigheid.
De stad Utrecht is belangrijk voor het treinverkeer in Nederland. Alle treinen rijden bijna via Utrecht. Dat is een knooppunt. Dat betekent dat daar de verbindingen naar andere lijnen komen. Dus alles gaat naar Utrecht en van daaruit gaat het weer verder.
Een knooppunt voor treinverkeer. Dan hebben we Noord-Holland. De hoofdstad van Noord-Holland is Haarlem. En in deze provincie ligt Amsterdam. de hoofdstad van Nederland.
En Amsterdam heeft grachten en musea en is heel bekend. Maar Noord-Holland heeft ook stranden, zoals in Zandvoort. En ook natuurgebieden.
Zuid-Holland. De hoofdstad van Zuid-Holland is Den Haag. Zuid-Holland is dicht bevolkt.
En het is economisch belangrijk. Hier gebeurt veel met geld. Rotterdam is bijvoorbeeld...
De grootste haven van Europa. En Den Haag ligt er ook. Daar zit de Nederlandse regering. Dus Zuid-Holland is een belangrijke provincie.
Dan hebben we Zeeland. De hoofdstand van Zeeland is Middelburg. En Zeeland is het meest bekend om de deltawerken. In Zeeland was vroeger, in 1953, een watersnoodramp. Er kwam heel veel water het land binnen.
En heel veel mensen en dieren zijn doodgegaan. Daarna zijn de deltawerken gebouwd om ons te beschermen tegen het water. Dus de deltawerken is een groot waterbouwkundig project. In Zeeland heb je prachtige stranden.
Dus daar kun je ook naartoe. En het is niet zo druk daar. Noord-Brabant. De hoofdstad is Den Bosch. We kunnen ook zeggen Sertogenbosch.
Dat is hetzelfde. Noord-Brabant is bekend om zijn gezellige sfeer. Carnaval in de steden zoals Eindhoven en Breda. Maar Noord-Brabant heeft ook veel natuurgebieden.
Bijvoorbeeld de biesbos of de Loonse en Drunense duinen met zandgebieden. De laatste provincie is Limburg en de hoofdstad is Maastricht. Limburg ligt helemaal in het zuiden.
En het heeft een... Heuvelachtig landschap. Heuvelachtig.
Heuvels zijn kleine bergen, niet zo hoog. Kleine bergen. En heuvelachtig is een landschap met kleine bergen.
Dus Limburg is een beetje anders dan de rest van Nederland. En Maastricht is bekend omdat het een oude stad is. Ja, dan zijn er nog twee speciale gebieden die ik wil noemen.
Eentje daarvan. Dat zijn de Waddeneilanden. De Waddeneilanden, dat zijn er vijf die bewoond zijn.
En Texel, dat is het grootste eiland, dat hoort bij Noord-Holland. En de andere eilanden horen bij Friesland, de provincie Friesland. Je kunt de namen van de Waddeneilanden onthouden door TV-tas. De eerste T is voor Texel. Je schrijft het met een X, maar je zegt...
Tessel. Dan V van Vlieland. De volgende T is van Terschelling. En dan de A van Ameland.
En de S van Schiermonnikoog. De Waddeneilanden zijn iets speciaals. Ze zijn een beschermd gebied. En je kunt, als het laag water is, kun je van Friesland naar de Waddeneilanden lopen.
Dat moet wel. onder begeleiding van een gids, maar het is een hele mooie ervaring. Het tweede gebied wat wel speciaal is, dat is de Randstad.
De Randstad, dat is het gebied tussen de vier grote steden. Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht. En dat is een heel stedelijk gebied met veel steden, veel bedrijven, veel werkzaamheden, veel mensen. Dus ook dat is een gebied.
Wat je moet kennen bij KNM. Als je van west naar oost rijdt in Nederland, dan is dat ongeveer 200 kilometer. Van noord naar zuid is het 300 kilometer.
Nederland is dus een klein land, maar er wonen veel mensen. Er wonen bijna 18 miljoen mensen in dit kleine stukje, op dit kleine stukje. Dat betekent dat er een bevolkingsdichtheid...
is van 507 personen per vierkante kilometer. Dat betekent dat op elke kilometer zo en zo 507 personen wonen. Dat is de bevolkingsdichtheid.
We zeggen Nederland is dicht bevolkt. Eén van de meest dicht bevolkte landen van Europa. Dan nog, het laagste punt van Nederland...
ligt op min 6,74 meter NAP. Dus het ligt onder de zeespiegel 6,74 meter onder de zee. En dat is in de gemeente Nieuwekerken aan de IJssel.
Daar is het laagste punt van Nederland. En wat is het hoogste punt van Nederland? Dat is de Vaalserberg. De Vaalse Berg ligt in Limburg. Het ligt op een drielandenpunt.
Nederland, België en Duitsland grenzen daar aan elkaar. De Vaalse Berg is 322 meter en 40 centimeter boven de zeespiegel. Dus dat is het hoogste punt in Nederland. Dit was het voor vandaag. Ik hoop dat jullie wat nieuws hebben geleerd en ik zie jullie graag de volgende keer.
Tot dan!