📘

Overview of Key Concepts

Jun 5, 2025

Overview

meje;ajQ is;=j oYfhka Y%S ,xldf b;sydih, jqj olajd, jHdma;sh, ckdjdi, merKs iudch, oHdj, m%dfhda.sl wdfoaYkh, kd.lrKh, rdcOdks, mqkreoh, ngysr f,dalh uq,a fjkia ;=< fuu mdvf iys; nj

1. b;sydih yeoEf uQ,dY%h

  • b;sydih jeo.;a jkQ uQ,dY%h idys;H uQ,dY%h, mqrdoHd;aul uQ,dY%h jyfiag jeo.;a h'
  • idys;H uQ,dY%h foaYSh idys;H uQ,dY%h fjkial mQjka we;s l%shdjla hs
  • mqrd oHd;aul uQ,dY%h, wNsf,aLk, ldis, kgnqka hk isoaOdka idlsh f.k
  • uQ,dY%h bf.k .ekSfuka my; i|yka m%fhdack w;a
  • fndfyda g ft;sydisl isj,g jvd miqld,Sk jd;d

2. Y%S ,xldj ckdjdi u

  • m%d.a ft;sydisl hq.fha ckdjdi: Y%S ,xldf m%d.a ft;sydisl ia:dkj, ckdjdi jHdma;sh
  • mQj ft;sydisl hq.fha ckdjdi: mQj ft;sydisl hq.h hk isoaOdka, iudc ixialD;sh
  • uq,a ft;sydisl hq.fha ckdjdi: uq,a ft;sydisl ia:dkj, ckdjdi jHdma;sh, ldka;d,;a wdydrfha mej;su
  • ckdjdi jHdma;sh l=vd O wO Y=Ial l,dmh, my;rg h<s l,dmh, my;rg w;rue h<s l,dmh, f;;a l,dmh, wlaIr l,dmh hk ldmfha lsis fgl;a mfNdackfha oyia .ekSu

3. foaYmd,k n,h ldYkh u

  • mQj rdcH iuh: b;sydifha rdcHh hk moku, md,kh lsug l=ula hs
  • rdcH;aj ixl,amh: rdcH;ajh ms<sn`o O ixl,am f.dvke.S we;, pl%j;S jeks ixl,amh
  • furg md,kh l< fY%aIaG rcjre: rcjrekaf.a l%shdl,dmh iy fmkS isug W;aidy l< iajrEmh
  • wd.u: m%Odk wd.u, fi,a,smsj, iudch wd.u f,i mej;sfha`

4. mer iudch

  • md,kfha iajrEmh: kE u rgl md,kh, jHjia:dodhlh, Odhlh iy wlrKh
  • wdlh: fndfyda .j, cSj;a jQy', f.d;ek, fyaka f.d;ek, f.dam d,.du, flajg.du, l=Nldr.du, jVlS.du, mgk.du, ksh., T<.
  • ixialD;sh: l%sia;= mQj f;jk ishjfia nqoyu foaYkd, wd.u, yska wd.l woyia, iudch jev jdih

5. oHd;aul woyiaj, uq,a wjia:d

  • oHd;aul woyiaj, uq,a wjia:d jHdma;sh: oHd{hska Yla;sh pd,l Yla;sh njg mj;kh fldg ,s mxldjla ksudKh lsu
  • oHd;aul Nd;fha mK;sh: c, l<ukdlrKh, uyje ;ekSu, je neu, fidfrdj

6. m%dfhda.sl wdfoaYkh

  • ft;sydisl hq.fha iudc ixOdkh: iudc ixOdkh (Social organization) l%shdj,sh is; Wfoid kS;sh, im%odh
  • kS;sh iy im%odh: iudchla hym;a f,i mj;ajd f.k hEug iudch iu; lr .kq ,nk
  • uqo,a iy ksuh: ksuh hk isoaOdka, wdluh wruqKlska hqla; j lrkq ,nk, ldis Nd;h wdrN jkafka
  • ldka;d ksfhdackh: iudch ldka;dj, Y%S ,xldf iudch ldka;dj .ek
  • foaYSh wdydr: jeisfhdaa foaYSh j jefjk oE wdydrhg .;ay'
  • mirh wdrlaId lr .ekSu: iudchla tys mirh wdrlaId lr .ekSu, iajdNdl mirh, mi fidaod hdug ksid ksire njg m;a

7. kd.lrKh, rdcOdks

  • kd.l cS;fha miqu: W;=reueo h<s l,dmhg, wkqrdOmqrh iy ol=Kq yd .skssfldk
  • m<uq jk kd.lrKh: l%sia;= mQj 450 muK jk g wfma rf iudch ;=<
  • fmdf<dkakrej `o jeu: wkqrdOmqr rdcOdksfha wjika md,lhd jQ mia jk ys rcqf.a ld,fha
  • fojk kd.lrKh: uOH.; u ksid md,k uOHia:dk lsysmhla iuld,Sk j l%shd;aul u`

8. uykqjr rdcOdksh

  • wdrNh yd jHdma;sh: fiakdu; l%undyq rcq chrd nKavdr rcq, lr,a,shoafoa nKavdr rcq, m<uq jk rdcisxy rcq
  • uykqjr rdcOdksfha mmd,k ixOdkh: mmd,k ixOdkh ms<sn|, iudc ixOdkh
  • wdl l%uh: lDIsldl w: l%uh, mfNdackh mok lr.;a tlls', wdl rgdj iajhxfmdaIs; tlla h'
  • iudc ixOdkh: rf ish bvj, Wreulrejd rcq njg ms<s.ekSula h'

9. mqkreoh

  • mqkreoh we;s ug n,mE fya;=: fldkaia;ka;sfkdam,a k.rh, cd;slhkag hg;a u, uOH;k hq.fha wjidk
  • mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu: hqfrdamfha we;s jQ mqkreofha n,mEu furgg ,enqfKa

10. Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh

  • mD;=.SiSka wdishdjg meu: fldkaia;ka;sfkdam,a k.rh; isg mishdj, uOH wdishdj
  • mD;=.SiSka me wjfha Y%S ,xldf foaYmd,k ;;a;ajh: Y%S ,xldj bkahdkq id.rfha uqyq fjf<| ud. wdYs%;
  • Y%S ,xldj yd ,kafoaiSka: ,kafoaiSkaf.a u rg, mD;=.SiSska wdishdjg me

Key Terms & Definitions

  • b;sydih — Y%S ,xldf f,dayoH wOHhkh
  • uQ,dY%h — fjkia fol Y%S ,xldj m%ldYh
  • ckdjdi — m%d.a ft;sydisl ia:dkj, is;sh
  • foaYmd,k n,h — wdydr, md,k, rdcH iuh, iuxzk is;sh
  • merKs — cSj;a jk Y%S ,xldf foaYmd,k
  • oHd;aul — oHdj, ;dlaIKh, woyiaj, c, l<ukdlrKh
  • iudc ixOdkh — wOHdmkfha fjkia we;s fjfik ixOdkh
  • rdcOdks — rdcH iufha, wdrNh, kd.lrKh, chndyq
  • mqkreoh — udOH wOHdmk l%uh, b;sydih ;=kla
  • ngysr f,dalh — mD;=.SiSka wdishdj, wd foaY md,h

Action Items / Next Steps

  • fjkia wka;.;hlska hq;a m%foaYSh n,h, oHd;aul, iudch, rdcOdks, mqkreoh, wdydrh, chndyq igyka fidhd f.k bj;ajk wjYH jk mdvf yeisfrka
  • pms<sn| ;j rg;a lreKq b;d jeo.;a wdydrh iy Tjqka jev yeh hq;= njg idlaIs ui