Sistem Respirasi dalam Manusia dan Haiwan

Pengenalan

• Sistem respirasi terdiri daripada organ-organ dan struktur tertentu seperti:
  • Peparu
  • Sangkar rusuk
  • Otot interkostal
  • Otot diafragma
• Fungsinya adalah untuk:
  • Mengambil oksigen dari udara
  • Menyingkirkan karbondioksida

Proses Pernapasan

• Proses pernapasan melibatkan:
  • Pengambilan gas oksigen dari udara ke dalam paru-paru
  • Pembebasan karbondioksida dari paru-paru ke udara
• Pertukaran gas ini berlaku:
  • Di antara alveolus dan sel darah merah
  • Di antara sel darah merah dan sel-sel badan

Pertukaran Gas

• Respirasi Sel:
  • Sel darah merah menerima oksigen dari alveolus.
  • Karbondioksida dilepaskan dari sel darah merah.
• Organisme Unisel:
  • Pertukaran gas berlaku melalui resapan pada membran plasma.
  • Oksigen dan karbondioksida meresap melalui membran dengan mudah.
• Organisme Multisel:
  • Memerlukan struktur respirasi khusus untuk pertukaran gas yang cekap.

Struktur Respirasi bagi Pelbagai Organisme

1. Manusia:
   • Menggunakan paru-paru ( Alveoli).
2. Serangga (contoh: belalang):
   • Menggunakan sistem trakea ( trakea).
3. Ikan:
   • Menggunakan insang (filamen dan lamela).
4. Katak:
   • Menggunakan kulit dan paru-paru.

Adaptasi Struktur Respirasi

• Struktur respirasi mempunyai beberapa adaptasi untuk pertukaran gas:
  1. Terdapat jaringan kapiler darah untuk pengangkutan gas yang cekap.
  2. Permukaan sentiasa lembab untuk membenarkan gas terlarut.
  3. Mempunyai nisbah luas permukaan kepada isipadu yang besar untuk pertukaran gas yang cekap.
  4. Struktur ini nipis (setebal satu sel) untuk memudahkan resapan gas.

Tips Mengingat Adaptasi Struktur Respirasi

• Kata Kunci: CLMN (Kapilari, Lembab, Muka, Nipis)
  • C= Kapilari: Jaringan kapiler darah
  • L= Lembab: Permukaan sentiasa lembab
  • M= Muka: Nisbah luas permukaan besar
  • N= Nipis: Struktur nipis untuk resapan gas

Kesimpulan

• Sistem respirasi adalah penting untuk pertukaran gas dan penyediaan oksigen kepada sel.
• Adaptasi struktur yang cekap membolehkan pertukaran gas yang lebih baik dalam pelbagai jenis organisasi.

Semoga nota ini membantu dalam memahami sistem respirasi!