Eerste Wereldoorlog (1914-1919)

De Grote Oorlog en Vooroorlogse Allianties

• Triple Alliantie: Oostenrijk-Hongarije, Duitsland, Italië
• Triple Entente: Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland

Oorzaken van de Eerste Wereldoorlog (MAIN)

• Nationalisme: Geloof in de superioriteit van de eigen natie, taal of cultuur. Leidde tot onafhankelijkheidsstrijd.
• Allianties: Overeenkomsten voor wederzijdse steun in oorlog, gericht op machtsevenwicht tussen naties.
• Imperialisme: Europese landen zochten koloniën voor grondstoffen, leidend tot conflicten in Azië en Afrika.
• Militarisme: Wedijver om krachtige legermacht op te bouwen, waaronder onderzeeërs, tanks, en vliegtuigen.

Het Uitbreken van de Oorlog

• Eerste Conflict: Oostenrijk-Hongarije verklaarde de oorlog aan Servië.
• Kettingsreactie: Rusland mobiliseerde om Servië te steunen; Duitsland verklaarde de oorlog aan Rusland en Frankrijk; Groot-Brittannië verklaarde de oorlog aan Duitsland.
• Centralen: Oostenrijk-Hongarije, Duitsland
• Geallieerden: Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland, Italië (na wisseling in 1915)
• Vonkje: Moord op Aartshertog Franz Ferdinand door een Servische nationalist.

De Oorlog in Europa

• Nieuwe technologieën en strategieën: Machinegeweren, giftige gassen, vliegtuigen, U-boten en loopgravenoorlog.
• Loopgravenoorlog: Leidde tot patstellingen; "niemandsland" tussen de tegenoverliggende loopgraven.

Betrokkenheid van de VS

• Neutraliteitsperiode: Aanvankelijke houding van neutraliteit; zakelijke belangen met de Geallieerden.
• Belangrijke Gebeurtenissen die leidden tot Oorlog:
  • Zinken van de Lusitania: Duitse U-boten brachten een Brits schip met Amerikanen aan boord tot zinken.
  • Zimmerman-telegram: Voorstel van Duitsland aan Mexico voor een alliantie tegen de VS.
• Ingang van de VS: Verklaarde de oorlog aan Duitsland op 6 april 1917.

Het Thuisfront in de VS

• War Industries Board: Beheerde de productie van oorlogsmaterialen.
• Comité van Openbare Informatie: Bouwde publieke steun voor de oorlog.
• Selective Service Act: Dienstplichtregistratie voor mannen van 21-30 jaar.
• Liberty Bonds: Verzamelde fondsen voor de Geallieerden.
• Voedsel- en Brandstofbeheer: Verhoogde productie van voedsel en brandstof.
• Rol van Vrouwen: Trad tot de arbeidsmarkt toe, diende als verpleegsters en ambulancier.

Het Vestigen van Vrede

• Einde van de Oorlog: Rusland verliet de oorlog in 1917; VS trad toe; Wapenstilstand in november 1918.
• Naoorlogs Europa: Enorme slachtoffers, economische vernietiging en $30 miljard aan eigendomsschade.
• Wilson's Veertien Punten:
  • Vredesvoorwaarden om toekomstige conflicten te vermijden.
  • Nadruk op zelfbeschikking en kleinere legers.
  • Voorstel voor een Volkerenbond.

Parijse Vredesconferentie en Verdrag van Versailles

• De Grote Vier: Wilson (VS), Lloyd George (VK), Clemenceau (Frankrijk), Orlando (Italië).
• Belangrijke Uitkomsten:
  • Duitsland moest herstelbetalingen doen ($33 miljard).
  • Enkele van Wilson's Veertien Punten aangenomen.
  • Nieuwe naties gecreëerd; voormalige koloniën herverdeeld.

Volkerenbond

• Doel: Vrede bevorderen en geschillen oplossen.
• Afwijzing door de VS: Senaat weigerde Verdrag van Versailles te ratificeren; bezorgdheid over buitensporige Europese betrokkenheid.
• Vredesverdrag van de VS: Apart verdrag met de Centralen.

Gevolgen van WOI

• Toetreding van de VS tot de oorlog in 1917.
• Enorme dodentol en vernietiging in Europa.
• Verdrag van Versailles.
• Uiteenvallen van de Duitse en Oostenrijks-Hongaarse rijken.
• Oprichting van nieuwe naties.
• Oprichting van de Volkerenbond.