Van deze les Karl Marx. Wie was dat en wat waren zijn ideeën? Wat waren nou enkele oorzaken voor de Russische Revolutie?
En hoe verliep die Russische Revolutie? Let's go! Paragraaf 2.1 dan, het communisme.
Dan gaan we het voornamelijk hebben over de Sovjet-Unie en daarmee ook het eerste deel van hoofdstuk 2. Want hoofdstuk 2 gaat over ten eerste de Sovjet-Unie en ten tweede de Verenigde Staten. De leerdoelen. Je kunt de belangrijkste ideeën van Karl Marx uitleggen. Je kunt enkele indirecte oorzaken noemen van de Russische revolutie.
En je kunt de beschrijving geven van het verloop van de Russische revolutie. De ideeën van Karl Marx die komen niet vanuit het niks. Die hebben allemaal te maken met de industrialisatie.
Want de industrialisatie, dus dat er in de samenleving meer fabrieken en machines kwamen waardoor er meer geproduceerd kon worden. Zorgt in de 19e eeuw voor de opkomst van een klassemaatschappij. En een klassemaatschappij bestaat uit twee belangrijke klassen. Oftewel groepen van de samenleving. Veruit de grootste groep waren arbeiders.
En arbeiders waren arm. Die hadden eigenlijk nauwelijks bezit. Zij waren arm en zij waren helemaal afhankelijk van de ondernemers voor hun geld.
En de ondernemers, dat waren juist degenen die heel rijk waren en al het bezit hadden. En zij waren ook een hele kleine groep van de samenleving. Zij waren degenen die eigenlijk zo rijk waren geworden door hun arbeiders zo min mogelijk te betalen. Waardoor ze wel met... ...elkaar konden gaan concurreren.
En daardoor werden er in deze tijd, in de 19e eeuw......sommige mensen schatrijk......en een heel groot deel van de bevolking straatarm. Arbeiders waren niet heel tevreden met hun lot in het leven......want zij werden eigenlijk uitgebouwd door die ondernemers. En daarom wilden zij wel protesteren. Maar vanaf het moment dat zij gingen protesteren......tegen hun omstandigheden, werden zij ontslagen. Want een ondernemer had niks aan een werknemer die klaagde.
Als je ook een werknemer gewoon hetzelfde geld kunt geven......die niet klaagt. Dus dan ga jij gewoon mensen die klagen......meteen de laan uitzetten. En als je geen geld had, dan kon je niet leven in deze tijd.
Dus arbeiders zaten eigenlijk vast in hun positie. En in deze situatie van die industrialisatie ontstaat rond 1850 het socialisme. En het socialisme is voornamelijk gebaseerd op het gedachtegoed van Karl Marx. Het is de schrijver van het boek Das Kapital of Het Kapitaal. En in dat boek is hij heel erg kritisch over het kapitalisme.
Hij doet in dat boek twee voorspellingen eigenlijk. En die twee voorspellingen zijn dat de ongelijkheid tussen ondernemers en arbeiders alleen maar... naartoe zal gaan nemen en dat arbeiders ooit in opstand zouden gaan komen en al het privébezit af zouden gaan schaffen.
Dit noemt hij een klassenstrijd. En die klassenstrijd zou volgens hem moeten gebeuren, omdat als er geen kapitaal zou zijn, dus als er geen bezit zou zijn van productiemiddelen, dan zou de klassenmaatschappij ook verdwijnen. Want als rijke mensen niet alles in bezit hebben, is het niet meer nodig dat arme mensen voor die rijke mensen gaan werken en daarbij zo min mogelijk betaald krijgen.
Binnen het socialisme ontstaan meerdere verschillende stromingen. Zo heb je het communisme. En het communisme dat zijn de mensen die heel erg trouw blijven aan Karl Marx idee van een klassenstrijd. Zij zien inderdaad dat er een klassenstrijd gaat gebeuren.
En zij willen inderdaad een revolutie starten om eigenlijk al het privébezit en al het kapitaal af te pakken. En te verdelen onder de hele bevolking. En aan de andere kant heb je de sociaaldemocraten of de sociaaldemocratie. Dat zijn mensen die willen wel een eerlijker samenleving. Die willen meer...
gelijkheid in de samenleving, maar zij willen geen klassenstrijd, zij willen geen revolutiestart, zij willen een vreedzame oplossing van ongelijkheid en ze willen ook niet per se al het privébezit afschaffen. Dus eigenlijk zijn de sociaaldemocraten een beetje meer gematigd dan de communisten. Karl Marx had een punt, want er brak inderdaad ergens een communistische revolutie uit, maar die communistische revolutie, die brak uit in Rusland. Terwijl Karl Marx eigenlijk het idee had van die revolutie gaat beginnen in een rijk geïndustrialiseerde land, zoals Groot-Brittannië of Duitsland. Want dat zijn de landen waarin ondernemers heel veel ...kapitaal hebben en waarin werknemers eigenlijk niks hebben......en waardoor de werknemers eigenlijk in opstand zouden willen komen.
En het land waarin het gebeurt, Rusland, zou eigenlijk niet een land zijn......waar Karl Marx had gezien dat het ging gebeuren. Want Rusland was voornamelijk nog een agrarisch land......terwijl Karl Marx had gezegd de revolutie gaat starten in een industrieel land. Rusland was voor 1917 namelijk een compleet agrarisch land......wat sinds 1613 werd bestuurd door de Romanov-familie.
Dat was een familie van absolutistische tzaren. De tzaar was eigenlijk... De keizer van Rusland, dat was de naam die de Russen eraan hadden gegeven. En die tsaren die accepteerden eigenlijk geen kritiek.
Er was daarbij ook een geheime politie die tegenstanders heel streng in de gaten hield. En oppakte op het moment dat iemand net iets te veel kritiek zou hebben op de tsaren. 80% van de bevolking was boer in 1913. En deze boeren werkten eigenlijk voornamelijk op het land van adellijke grootgrondbezitters. Verder hadden deze boeren ook helemaal geen bezit.
En was er nog steeds gigantische ongelijkheid in de samenleving. Die boeren waren namelijk goedkope arbeidskrachten. En omdat het goedkope arbeidskrachten waren, zag de adel van het land eigenlijk niet de noodzaak om te gaan industrialiseren. Industrialiseren kost geld en zij hoefden dat geld niet te investeren.
Want ze hadden ook heel veel mensen die eigenlijk als slaven voor hun werkten. Pas aan het eind van de 19e eeuw begon in Rusland een industriele revolutie. Waarmee Rusland eigenlijk aan het begin van de Eerste Wereldoorlog heel erg achterliep op de andere grootmachten van Europa. Want Rusland had nauwelijks een industrie. In Rusland waren er nog meer problemen.
De tsaar was al niet heel populair. De Tsar werd nog minder populair vanaf 1905, want dan verliest Rusland een oorlog tegen Japan. Tsar Nicolaus II was deze oorlog gestart. Het idee was, Japan is een achterlijk land, wij zijn Russen, wij zijn een enorm land en wij gaan Japan gewoon vernederen. Maar Japan won deze oorlog eigenlijk ook verpletterend, want Rusland werd compleet vernederd.
En daardoor verliest de Tsar eigenlijk alle aanzien onder de bevolking. Mensen willen dan verandering in Rusland en zij gaan demonstreren in Sint-Petersburg. Sint-Petersburg was... toen de hoofdstad van Rusland. En de tsaar zag deze opstand aankomen.
En die reageerde echt fantastisch. Want hij zorgde ervoor dat die opstand zo hard mogelijk neergeslagen werd. Waardoor heel veel mensen in Rusland het idee kregen van... wij kunnen niet eens vreedzaam protesteren.
Dan is het misschien maar tijd om die tsaar af te gaan zetten. Dus overal in Rusland ontstonden nieuwe opstanden... die ook allemaal neergeslagen moesten worden door de tsaar.
Dus die had een heel groot leger wat die inzette om die... opstanden elke keer neer te slaan. En dat zorgde ervoor dat er tienduizenden doden vielen in Rusland. En daardoor werd de Tsar nog minder populair.
De Tsar probeerde de Rus nog een beetje te herstellen door wat hervormingen door te voeren in Rusland. Zoals het toestaan van een parlement. De Duma.
Op het plaatje boven me zie je de Duma. Dat is vandaag de dag nog steeds het parlement in Rusland. Maar die Duma had eigenlijk niks te zeggen.
De Tsar had nog steeds alle macht in Rusland. Die Duma was eigenlijk maar voor de sier om mensen het idee te geven van ja, je kunt wel een beetje mee praten over de samenleving. En omdat die hervormingen eigenlijk nauwelijks verzorgden dat er een verbetering kwam van de positie van arme mensen in Rusland, bleef het volk tevreden.
En dit ontevreden volk wordt in 1914 betrokken bij de Eerste Wereldoorlog. Miljoenen Russische soldaten gaan in die oorlog dood of raken gewond, waardoor ze niet meer productief kunnen zijn in Rusland zelf. En omdat heel veel boeren en de weinige arbeiders hier waren in Rusland in het leger moesten, ontstonden er grote tekorten in Rusland van praktisch...
alles. Er waren hongersnoden, mensen konden geen producten meer kopen en omdat er zoveel tekort waren in de samenleving, begonnen burgers met staken en met demonstraties. En op die stakingen en demonstraties kon de tsaar eigenlijk niet reageren, want hij was bezig met hun oorlog vechten.
En die stakingen en demonstraties groeiden in 1917 uit tot de Russische Revolutie. Die Russische Revolutie die kent drie fasen. De eerste fase is de Februarierevolutie, daarna komt de Oktoberrevolutie en daarna komt een... burgeroorlog die het langste duurt van allemaal. En die gaan we nu gewoon even lekker behandelen.
Ten eerste, de Februarierevolutie. Die revolutie vindt plaats op 27 februari 1917, wanneer er demonstraties zijn in Sint-Petersburg. Er werden Russische soldaten gestuurd om deze demonstratie neer te slaan, maar die Russische soldaten, die besluiten zich aan te sluiten bij de demonstranten. De Duma sluit zich hier ook bij aan, waardoor op dit moment de tsaar eigenlijk helemaal niks meer te zeggen heeft in Rusland.
Hij is alle macht kwijt, hij heeft geen controle meer over het leger en het... Het parlement heeft hem eigenlijk buitenspel gezet. En dat zorgt er op 28 februari 1917 voor dat Tsar Nikolaus II aftreedt.
De Douma stelt dan een voorlopige regering samen in afwachting van verkiezingen in Rusland. En die voorlopige regering, die wil vrede met Duitsland. Maar dat vonden de geallieerden zelf niet zo'n fijn idee. Want dan moesten zij met één groot land minder de Eerste Wereldoorlog tegen Duitsland gaan vechten.
En dat zou nog wel eens moeilijk kunnen gaan worden. Dus de geallieerden wilden niet dat Rusland zich terug trok. Dus Rusland... bleef doorvechten in deze oorlog.
Ook al had Rusland eigenlijk niks meer om mee te vechten, want ze stonden aan het begin van een revolutie. Deze situatie sluimelt nog gewoon door tot oktober. En dan start de Oktoberrevolutie.
Het volk is namelijk heel ontevreden met het besluit om gewoon door te gaan vechten in deze oorlog. En de Russische communisten, oftewel de Bolsheviken zoals we die noemen, krijgen dan meer steun. Die Vladimir Lenin, de man die je boven mij ziet, die was de leider van deze Bolsheviken.
En hij stelde een paar harde eisen. Hij zei ten eerste... Alle grond van het land moet verdeeld worden onder alle boeren. Er mogen geen groot grondbezitters meer zijn. Alle fabrieken die moeten bestuurd gaan worden door de fabrieksarbeiders.
Niet meer door de eigenaars van die fabrieken. Want dat betekent dat er veel ongelijkheid is in de samenleving. En dat willen we niet.
Er moet vrede komen met Duitsland. Want we willen deze oorlog niet meer vechten. En we willen er gewoon voor zorgen dat er een communistische wereldrevolutie gaat starten. En er moet geen parlementaire democratie zijn. Want het land moet bestuurd worden door arbeidsraden.
Als er een per... parlementaire democratie zou zijn, dan zouden er nog steeds rijke mensen voor zichzelf kunnen gaan stemmen en dat wilde Vladimir Lenin niet. Dus het land moest bestuurd worden door verschillende arbeidsraden in verschillende steden die allemaal voor die stad zelf beslisten en daarnaast ook nog een overkoepelende regering kende die die ideeën van de arbeidsraden allemaal uit zou voeren.
Die arbeidsraden noemen we ook wel Sovjets. Die naam komt zo meteen nog terug. Eind oktober 1917 zien de Bolsheviken hun kans.
Ze zijn op dat moment niet populair genoeg om eigenlijk de macht te gaan grijpen in heel Rusland, maar ze doen het toch. Zij zetten de voorlopige regering af en Lenin neemt vanaf dat moment alle macht in heel Rusland op zich. En dan begint in Rusland de derde periode, namelijk de burgeroorlog. Lenin die kiest er in december 1917 namelijk voor om een wapenstilstand te tekenen met Duitsland.
Duitsland en in maart 1918 wordt er een vrede gesloten met Duitsland. In ruil voor die vrede met Duitsland moet Rusland echt krankzinnig veel land inleveren aan Duitsland. Maar het idee van Vladimir Lenin was dat het niet uit zou maken omdat er een communistische wereldrevolutie plaats zou vinden. En dan zou er überhaupt geen grenzen en naties meer bestaan want dan was er alleen nog maar het communisme.
Dus dan maakt het niet uit of je land af hebt gegeven want land bestaat niet meer. Vanaf het moment dat er vrede is met Duitsland begint er een... burgeroorlog in Rusland. En die burgeroorlog die wordt gevochten tussen het Rode Leger.
Het Rode Leger zijn de Bolsheviken, de aanhangers van Lenin en alle andere communisten in het land. En de Witten. En de Witten, dat is een beetje vaag gezegd, maar de Witten zijn gewoon tegenstanders van de revolutie.
En het probleem wat de Witten hebben is dat zij samen vechten tegen de communisten, maar ze hebben eigenlijk helemaal geen liefde voor elkaar. In deze groep met Witten zitten er sociaaldemocraten, zitten kapitalisten, zitten anarchisten, zitten mensen die terug willen naar het zaristisch Rusland. Zitten mensen die er een andere autoritaire dictatuur van willen maken. Dus de Witten zijn niet echt één groot machtig front tegen het Rood Leger.
En daarom worden de Witten ook definitief verslagen in 1922. En vanaf het moment dat de Witten ook definitief verslagen zijn in 1922, wordt de Sovjet-Unie uitgeroepen. En de Sovjet-Unie is dus eigenlijk Rusland en wat andere landen erbij die samen één natie gaan vormen. En deze Sovjet-Unie wordt een... één partij staat. In de Sovjet-Unie is alleen de communistische partij toegestaan en alleen communisten mogen in de regering van de Sovjet-Unie zitten.
Dus vanaf dit moment is geen enkel ander idee dan het communisme nog toegestaan in de Sovjet-Unie. En daarmee komen we weer terug bij de leerdoelen. Ten eerste, je kunt de belangrijkste ideeën van Karl Marx uitleggen. Nou, Karl Marx ziet heel veel ongelijkheid in de industriele samenleving en hij voorspelt daarom dat de ongelijkheid in de klassenmaatschappij tussen ondernemers en arbeiders alleen maar groter zou gaan worden... en dat daardoor uiteindelijk een klassenstrijd zou gaan starten...
waarin arbeiders alle bezit en alle kapitaal van de ondernemers af zouden gaan pakken... en eerlijk zouden gaan verdelen onder de hele bevolking. Je kunt enkele indirecte oorzaken noemen van de Russische revolutie.
Nou, Rusland was een heel arm land. Er was heel veel ongelijkheid. De adel had alle grond in bezit en arme boeren moesten voor die adel werken. De tsaren die Rusland bestuurde, die waren heel erg onderdrukkend...
en... Er mocht geen enkele kritiek geuit worden op de Tsaren. Daarnaast was de laatste Tsar, Tsar Nikolaus II, ook erg onpopulair geworden omdat hij in oorlog was gestart met Japan die hij had verloren.
Er waren daardoor mensen die in opstand kwamen tegen de Tsar en de Tsar liet al die opstanden heel erg bloederig neerslaan, waardoor steeds meer mensen een hekel hadden aan de Tsar. En op het moment dat Rusland ook nog eens betrokken wordt bij de Eerste Wereldoorlog en er nog meer doden vallen, wordt de situatie voor de Tsar eigenlijk onhoudbaar en krijgt hij het niet meer voor elkaar om... ...het land weer onder controle te krijgen. En vanaf dat moment begint die Russische revolutie. En je kunt de beschrijving geven van het verloop van de Russische revolutie.
Nou, de Russische revolutie kende drie verschillende fasen. De eerste was de Februarierevolutie, waarin het zaal werd afgezet. De tweede was de Oktoberrevolutie, waarin de Bolsheviken......de Russische communisten, onder leiding van Vladimir Lenin......de macht overnemen in de Sovjet-Unie. En daarna begint de derde fase, een burgeroorlog in de Sovjet-Unie......waarin het Roodleger gaat vechten tegen de Witten.
Het Rode Leger zijn de communisten en de Witten zijn alle tegenstanders van de communisten. En deze burgeroorlog duurt tot 1922, waarna de Witten zijn verslagen en de Sovjetunie wordt uitgeroepen als een één partijstaat waarin alleen het communisme toegestaan is. Nou, dat was alweer het einde van paragraaf 2.1 over het communisme.
Ik hoop dat het interessant en nuttig is geweest voor je. Als je het nou inderdaad interessant en nuttig vond, subscribe dan en geef dan een like en tik dat belletje aan en zorg ervoor dat ik nog meer subscribers krijg, want dat is veel leuker voor mij. Dus ja... Tot de volgende video weer.
Doei doei!