馃摎

Edward Gierek i Polska lat 70-tych

Feb 16, 2025

Notatki z wyk艂adu o Edwardzie Gierku i sytuacji w Polsce w latach 70.

Wprowadzenie

  • Edward Gierek obj膮艂 funkcj臋 pierwszego sekretarza w grudniu 1970 roku.
  • Nastroje spo艂eczne by艂y wci膮偶 napi臋te po grudniowych podwy偶kach cen.

Strajki i protesty (1971)

  • W styczniu 1971 roku wybuch艂y nowe strajki, kt贸re szybko si臋 rozprzestrzeni艂y.
  • Gierek spotka艂 si臋 ze strajkuj膮cymi w Szczecinie i Gda艅sku, obiecuj膮c popraw臋 sytuacji.
  • Strajki w 艁odzi zako艅czy艂y si臋 odmow膮 wsp贸艂pracy z rz膮dem.
  • 1 marca 1971 roku cofni臋to grudniowe podwy偶ki cen.

Gesty wobec spo艂ecze艅stwa

  • W艂adze podj臋艂y dzia艂ania maj膮ce na celu popraw臋 nastroj贸w, m.in. odbudow臋 Zamku Kr贸lewskiego.
  • Znios艂y obowi膮zkowe dostawy dla wsi, os艂abi艂y cenzur臋, u艂atwi艂y wyjazdy na Zach贸d.

Zmiany w polityce wewn臋trznej

  • Gierek usun膮艂 wp艂ywowych zwolennik贸w Gomu艂ki.
  • Wprowadzono przywileje emerytalno-rentowe dla dzia艂aczy partyjnych.

Polityka wobec Ko艣cio艂a

  • Zmiana taktyki wobec Ko艣cio艂a, wydano pozwolenia na budow臋 艣wi膮ty艅, ale kontynuowano antyko艣cieln膮 polityk臋.
  • Z 1972 roku powsta艂a Grupa D w Ministerstwie Spraw Wewn臋trznych, kt贸ra prowadzi艂a dzia艂alno艣膰 dezintegracyjn膮.

Polityka gospodarcza

  • Gospodarka poddana rewizji, zaci膮gni臋to kredyty zagraniczne.
  • Wzrost gospodarczy osi膮ga艂 10% rocznie, budowano nowe przedsi臋biorstwa.
  • Rozw贸j budownictwa mieszkaniowego i indywidualnych gospodarstw rolnych.

Kryzys gospodarczy (1975)

  • Pierwsze oznaki kryzysu rozpocz臋艂y si臋 w 1975 roku, brak podstawowych towar贸w w sklepach.
  • W艂adze pr贸bowa艂y wprowadzi膰 ukryte podwy偶ki cen.

Wydarzenia z 1976 roku

  • 25 czerwca og艂oszono podwy偶ki cen, kt贸re wywo艂a艂y strajki i protesty.
  • Premier Jaroszewicz szybko odwo艂a艂 podwy偶ki, ale w艂adze wprowadzi艂y represje.
  • Powsta艂 Komitet Obrony Robotnik贸w (KOR) jako nowa forma opozycji.

Niezale偶na dzia艂alno艣膰 wydawnicza i polityczna

  • Zacz臋to publikowa膰 ksi膮偶ki w podziemiu.
  • Utworzenie Pierwszego Komitetu Za艂o偶ycielskiego Wolnych Zwi膮zk贸w Zawodowych w 1978 roku.
  • Powo艂anie Konfederacji Polski Niepodleg艂ej w 1979 roku.

Papie偶 Jan Pawe艂 II

  • Wyb贸r Karola Wojty艂y na papie偶a 16 pa藕dziernika 1978 roku wzbudzi艂 nadzieje w spo艂ecze艅stwie.
  • Jego pierwsza pielgrzymka w czerwcu 1979 roku mia艂a ogromne znaczenie.

Problemy spo艂eczne i protesty (1980)

  • Zima stulecia w styczniu 1979 roku ujawni艂a niewydolno艣膰 systemu.
  • Ostatecznie kolejna podwy偶ka cen w 1980 roku zapocz膮tkowa艂a spo艂eczne napi臋cia i strajki.

Podsumowanie

  • Sytuacja w Polsce w latach 70. by艂a napi臋ta, z wieloma protestami i zmianami politycznymi pod rz膮dami Gierka.
  • Niezale偶na dzia艂alno艣膰 i opozycja zacz臋艂y zyskiwa膰 na sile, co prowadzi艂o do zawirowa艅 w spo艂ecze艅stwie.

Full transcript