het liberalisme is een van de politiek maatschappelijke stromingen die in de 19e eeuw opkomt en die zijn wortels heeft in idee van de verlichting en deze video gaan kijken wat dat liberalisme is en wat voor gevolgen die opkomst van het liberalisme heeft liberalisme dat zit liever in staat voor vrijheid en een van de belangrijkste uitgangspunten van het liberalisme is dan ook dat het individu zo vrij mogelijk moet worden gelaten individuele vrijheid iedere persoon die moet zo vrij mogelijk zijn op het gebied van bijvoorbeeld politiek dan moeten vrije keuze in gemaakt kunnen worden op het gebied van economie mensen moeten een eigen bedrijfje kunnen beginnen zag mooi voor zichzelf moeten werken en ook niet van geloof bijvoorbeeld ook dat mag niet worden opgedrongen of afgedwongen of iets dergelijks want is de gedachte van liberale als mensen zo vrij mogelijk worden gelaten om zichzelf te kunnen ontwikkelen te kunnen ontplooien er is dan niet alleen goed voor dat individu maar als we dat allemaal dus doen dan komt het ook ten goede aan de maatschappij en waar liberale dus voor waken is voor een overheid die teveel wil reguleren die zich uit te veel met zaken wil bemoeien dat is iets waar ze wat ze liever niet zien want zeggen zei dat dan dan maak je mensen lui en afhankelijk en wat moeten staten overheid dan wel doen er zijn een paar zaken waar ze wel voor moeten zorgen zorg dat de natuurlijke rechten van mensen gegarandeerd zijn en vond ook zorg dat het land veilig is hebben ze moeten leger zijn dat mensen beschermt tegen buitenlandse vijanden en ook de binnenlandse orde moet door de politie bijvoorbeeld gehandhaafd worden en voor de rest is het wel fijn als het bruggen en wegen een spoorlijn en dergelijke als dat allemaal ook vanuit de overheid gaat de openbare werken worden uitgevoerd maar voor de rest vooral niet zoveel bemoeienis alsjeblieft want later mens maakt mijn zelf uitzoeken en laat iedere maag zichzelf zo veel mogen ontwikkelen en die belangrijke waarde van veel verlichte denkers vrijheid die zie je dus heel duidelijk terugkomen bij die politiek-maatschappelijk stroming van het liberalisme was treden bij liberale dan in de 19e eeuw voor zijn ik een paar dingen ten eerste voor gelijke burgerrechten dus we zagen al dat dat lang niet altijd voor iedereen gelijk was dus m als mensen zich moeten kunnen ontwikkelen moeten ook wel gelijke burgerrechten hebben en bijvoorbeeld ook voor de uitbreiding van het kiesrecht want dat hangt er nou mee samen vonden lang niet al een liberale maar naarmate de tijd vorderde de maten die 19e eeuw verstreek waren wel steeds meer liberaal die zei van ja het kiesrecht moet worden uitgebreid want anders is er geen vrijheid op politiek gebied het leuk dit zijn allemaal ideeën en idealen maar wat betekent dat nou we in de praktijk heeft het dan ook grote gevolgen jazeker en dat sara wond in de jaren dertig van de negentiende eeuw want wat dat verenigd koninkrijk der nederlanden gezien waar dus ook belgië en luxemburg bij hoorde en in 1830 komen de belg in opstand en dat is vooral een liberale opstand want die liberalen die in het zuiden van het verenigd koninkrijk leven dus in in tegenwoordige belgië en die zijn behoorlijk ontevreden over verschillende zaken het ten eerste over de grote macht van de koning had een is dus weinig politieke vrijheid ook aan het gebrek aan burgerrecht zoals bijvoorbeeld persvrijheid was behoorlijk wat censuur nog je kon niet zomaar alles publiceren nou dat gaat ook in tegen dat liberale gedachtegoed en die belgen die vonden ook dat ze door die hollanders hebben en door die hollandse koning echt als tweederangs burgers werden behandeld want nederlands was de voertaal en voelt niet het frans het was vooral een protestants land en veel belgen waren katholiek en ook in bestuur gingen de belangrijkste posten naar nederlanders zoek dus hier zit ook een tikje nationalisme in bij de belgische opstand maar het is ook met name een liberale opstand want die belgische liberalen die wilde gewoon meer vrijheden hebben en bovendien vonden ze ook van ja wij kunnen prima ook zonder die nederlanders want het ging op dat moment ook hartstikke goed met met met belgië want dat industrialiseerde enorm belgië was veel rijker dan dan nederland en ja die liberale al zoiets van ja hallo dan dan dan willen we gewoon ons eigen land hebben nou het gevolg daarvan is is ook dat belgië onafhankelijk zal worden dus je ziet hier omdat het liberalisme grote gevolgen heeft in nederland en dat zal ook 18 jaar later zou zijn in het jaar 1848 het is een belangrijk jaar in de nederlandse politiek omdat er dan heel veel veranderd voor 1848 was er in nederland veel macht bij de koning naar de zagen net ook al dat wil die belgische liberale ook aan dit kwam niks van weten hoe was dat dan geregeld naar de was wel een grondwet en die grondwet die was eigenlijk zo geschreven dat alle macht toch wel vooral bij de koning lag eerste koning willem de eerste later willem de tweede en dan willem de derde de was bijvoorbeeld wel een parlement hij dat dus eigenlijk ook die koning is regering moest controleren met de koning kon dat parlement laten ontbinden als hij dat wilde kon het parlement schone huis toe sturen de koning die mocht ook zelf zijn minister's benoemen en ja die benoemde dus ministers en die vrienden van er waren en bovendien hoe ze niet altijd helemaal werd gemaakt te worden want de koning kon ik altijd de zogenaamd koninklijk besluit nemen en dan kon ik gewoon dus besluiten dat er iets moest gebeuren zonder dat parlement of minister verder invloed op hadden dus veel macht bij de koning nou dat is iets waar liberale dus van groepen en ook in nederland zie je dan de stad er steeds meer kritiek op komt en als ze dan in 1848 overal in europa liberale opstanden uitbreken en dat waar we volking meer inspraak eist ja dan wordt het de nederlandse koning ook wel een beetje heet om onze voeten en dan dan zegt hij dus ook tegen een van de meest vooraanstaande liberale in die tweede kamer johan rudolf thorbecke thorbecke vriend jij hebt al langer gezegd dat er een nieuwe grondwet moet komen wil je alsjeblieft meer liberale grondwet gaan schrijven nou en dat zien we dus in 1848 de grondwet wordt herzien het is dus niet de eerste grondwet maar de grondwet wordt wel behoorlijk aangepast en dan zie je al die liberale idee in terugkomen nou hoe ziet dat er dan uit we laten we even die drie partijen erbij pakken en die grondwet zelf natuurlijk nou ten eerste zien we in die grond werd dat er allerlei nieuwe vrijheden in staan bijvoorbeeld de vrijheid van onderwijs en vrijheid van vereniging en vergadering typisch liberale ideeën vervolgens zien we ook dat de macht echt werd wordt gehaald bij de koningen meer bij parlementen mij de ministers komt te liggen die koning blijft wel lid van de regering is onze koning nu ook nog steeds hij is onschendbaar ook dat dat wordt in die grond werd vastgelegd dus hij kan nooit de schuld krijgen van niets of zo van een bepaalde maatregel die de regering invoert maar daardoor is een rol dus wel een stuk kleiner geworden nou dat parlement de eerste en de tweede kamer die rol die wordt juiste stuk groter en past hier niet allemaal belangrijkste verandering zit er misschien wel in die tweede kamer dus die pak ik even bij en die tweede kamer die wordt voortaan gekozen door burgers met censuskiesrecht hij dus dus die werd niet meer die parlementsleden die werden niet meer aangesteld door de koning of is eigenlijk nee die worden gekozen door de burgers driss kiesrecht is wel zwaar censuskiesrecht hij er is een bepaalde grens wanneer je mag gaan stemmen maar toch dat is een stuk democratischer dan dat het voor 1848 was en die tweede kamer die mag voortaan ook minister zon slanke stuk niet zomaar doen maar dat is wel een een maatregel die ze uiteindelijk kunnen nemen waarmee ze dus ook echt de regering goed kunnen controleren en hier zie je dus die scheiding van de machten van montesquieu ook in terugkomen nou even door naar die regeringen na die ministers die ministers die krijgen voortaan ministeriële verantwoordelijkheid die koning is om schijnbaar die is dus niet meer verantwoordelijk voor het beleid van de regering nee dat komt bij de minister te leggen en die kan de dus op worden afgerekend als een bepaald beleid bepaalde met niet goed uitpakt maar daardoor komt de macht is in feite ook steeds meer bij die ministers te liggen en thorbecke zorgde met zijn grondwetsherziening voor dat nederland in een klappen zo'n beetje de meest moderne grondwet van de hele wereld heeft het is nu nog steeds de basis van onze eigen grondwet en dan zit dus heel veel liberale ideeën in verwerkt