Overview
Tinalakay sa lecture na ito ang mga sinaunang kabihasnan sa Lambak-ilog ng Indus at Hwang Ho, partikular ang mga lungsod-estado ng Harappa at Mohenjo-Daro, at ang kontribusyon ng Dinastiyang Shang sa Tsina.
Kabihasnang Indus
- Ang Lambak-ilog ng Indus ay matatagpuan sa Timog Asya (kasalukuyang Pakistan at Hilagang-kanlurang India).
- Kabilang sa kabihasnan ng Indus ang dalawang kilalang lungsod: Harappa at Mohenjo-Daro.
- Parehong may mahuhusay na sistemang pang-urban, kabilang ang malawak na lansangan at mga bahay na gawa sa laryo (bricks).
- Umiral ang sistematikong sistema ng patubig at kanal para sa sanitasyon.
- May evidence ng organisadong pamahalaan batay sa kaayusan ng mga lungsod.
- May palitan ng kalakal sa ibang kabihasnan tulad ng Mesopotamia.
- Malalakas ang mga pader ng lungsod bilang proteksyon laban sa pagbaha.
Kabihasnang Hwang Ho (Tsina)
- Ang kabihasnang Hwang Ho ay umusbong sa Silangang Asya sa paligid ng Yellow River (Huang He).
- Ang Dinastiyang Shang ang isa sa mga pinakaunang dinastiya sa Tsina na namuno sa paligid ng Hwang Ho.
- Kilala ang Shang sa paggawa ng bronse at paggamit ng oracle bones bilang panulat o panghula.
- Nabuo ang mga lungsod na may mataas na pader at sistemang panlipunan.
- Ang relihiyon ay nakasentro sa pagsamba sa mga ninuno at kalikasan.
- Nabuo ang sistema ng pagsasaka at paggamit ng irigasyon upang mapalago ang agrikultura.
Mahahalagang Kontribusyon
- Mapanlikhang arkitektura, sistemang patubig, at sanitasyon ng Indus.
- Paggamit ng bronse, oracle bones at relihiyosong paniniwala ng Shang.
- Pag-unlad ng kalakalan at pakikipag-ugnayan sa ibang kabihasnan.
Key Terms & Definitions
- Lambak-ilog — Mababang bahagi ng lupa na tinatamaan ng agos ng isang malaking ilog.
- Harappa at Mohenjo-Daro — Dalawang pangunahing lungsod ng sinaunang Indus.
- Sanitasyon — Sistema ng kalinisan at pagtatapon ng dumi sa lungsod.
- Dinastiyang Shang — Unang dinastiya sa Tsina na may ebidensya ng pagsulat at bronse.
- Oracle Bone — Buto o shell na ginagamit para sa paghuhula sa panahon ng Shang.
Action Items / Next Steps
- Basahin muli ang modyul ukol sa mga kabihasnan ng Indus at Hwang Ho.
- Sagutan ang mga tanong sa Modyul 3 at ipasa sa takdang oras.