Overview
Tinalakay sa leksyon ang iba't ibang kakayahang pangkomunikatibo sa asignaturang Pilipino, kabilang ang lingwistiko, sosyo-lingwistiko, pragmatic, strategic, at diskorsal.
Kakayahang Pangkomunikatibo
- Ang wika at komunikasyon ay mahigpit na magkaugnay sa mabisang paghatid ng mensahe.
- Ayon kay Del Hymes, mahalagang taglayin ang communicative competence, hindi lang kaalaman sa gramatika.
- May limang component: lingwistiko/gramatikal, sosyo-lingwistiko, pragmatic, strategic, at diskorsal.
Kakayahang Lingwistiko o Gramatikal
- Tumutukoy sa kaalaman sa tunog (ponolohiya), morpema (morpolohiya), syntax (pagbuo ng pangungusap), semantics (kahulugan) at ortograpiya (tamang baybay at bantas).
- Hindi sapat na marunong lang sa grammar para masabing may kakayahang komunikatibo.
- Halimbawa: Tamang paggamit ng “dito” at “rito”.
Kakayahang Sosyo-lingwistiko
- Tumutukoy sa kaalaman kung paano iaangkop ang wika ayon sa kausap, lugar, at paksa.
- May acronym na SPEAKING (Setting, Participant, Ends, Act sequence, Key, Instrumentalities, Norms, Genre) para gabay sa mabisang pakikipag-usap.
- Dapat isaalang-alang ang tono, paksa, paraan ng pakikipag-usap, at relasyon sa kausap.
Kakayahang Pragmatic at Strategic
- Pragmatic: Kakayahan maunawaan ang ipinahihiwatig, verbal man o di-verbal.
- Strategic: Kakayahan gamitin ang verbal at di-verbal na komunikasyon para malinaw ang mensahe at maiwasan ang hindi pagkakaunawaan.
- Mahalaga ang di-verbal (kinesika, oculisics, piktiks, vocalics, haptics, proxemics, chronemics) sa pagpapahayag.
Kakayahang Diskorsal
- Tumutukoy sa kakayahang magbuo ng makabuluhang pag-uusap o teksto na may pagkakaugnay-ugnay (cohesion at coherence).
- Saklaw nito ang intrapersonal, interpersonal, publiko, at media na antas ng komunikasyon.
- Mahalaga ang lohikal at tuloy-tuloy na daloy ng ideya upang maging epektibo ang komunikasyon.
Key Terms & Definitions
- Wika — sistema ng komunikasyon gamit ang salita at simbolo.
- Kakayahang Pangkomunikatibo — abilidad magpahayag at umunawa ng mensahe nang epektibo.
- Lingwistiko/Gramatikal — kaalaman sa tuntuning pangwika.
- Sosyo-lingwistiko — pag-angkop ng salita batay sa konteksto at kausap.
- Pragmatic — pag-unawa sa di tuwirang mensahe.
- Strategic — paggamit ng estratehiya para mapadali ang komunikasyon.
- Diskorsal — maayos na ugnayan ng ideya sa teksto o usapan.
Action Items / Next Steps
- Suriin at isagawa ang tamang paggamit ng “dito” at “rito” sa pangungusap.
- Pagmasdan ang sarili sa di-verbal na komunikasyon at pag-aralan ang SPEAKING.
- Maghanda ng halimbawa ng usapan na may tamang sosyo-lingwistiko at diskorsal na katangian.