Ang unang hari ng Bembaran, alamat ng Maguindanao, salin ni Venacio El Mendiola ng the first ruler of Bembaran ni Bulawan Manalisig Lawakali. Noong unang araw, kakaunti ang mga tao sa mundo at marami sa kanila ang mangmang. Walang tao sa kanilang gawain at magamat di pa umuunlad ang lugar na ito ay masasabing maganda na.
Sa buong bimbaran, kulang lamang na dalawampung pamilya ang nasasakop ng ayonan. Ang ayonan na si Tiwa Tandaw Gibon. Pagkat malapit sa dagat ang Bembaran, ang mga alon ay sumasalpok sa gitna nito.
Nababatid ng mga tao na walang kasing ganda ang kanilang buok. Batid nilang ligtas sila sa kanilang kaaway dahil sa kinatatakutang... Sa gabayong espiritual, si Pinatalo I. Kilid, ang akambal na espiritu ni Giwa Tandaugibon, ang unang hari ng Ilian at Pembaran. Walang palagi ang anyo ang espiritu ito.
Sa dagat ito ay buwaya, sa lupa ito ay tarabusaw, at sa himpapawig ito ay isang garuda. Isang araw, ang mga tao sa turogan ay nabahala sapagkat napansin nila na malungkot ang ayonan. Pinanyayahan ni Mabuwaya Caladanan, isa sa mga nakatatanda, na magpunta sa turogan upang tulungan ang ayonan sa kanyang suliranin.
Nang ang lahat ay naroon na, nagtanong si Dinara Dia Rogong. isang itinagalang na pinuno. Kung may nakakaalam sa lugar na kasing ganda at kasing yaman ng pembaraan, na kung saan may nakatirang prensesa na maaaring mapangasawa ni Diwatandao Gibon. Ang lahat ay nag-isip sumandali, ngunit walang makapagsabi sa ganoong lugar. Tumayo nga si Dinaratia Rogong at ikinala ang kanyang paningin sa mga taong nandoon upang alamin kung ang lahat ng tao ay dumalo.
Pagkatapos ay namataan niya ang isang mangingisdang nakaupo malapit sa pinto at malayo sa karamihan. Tinawag niya ito at tinanong. Sabang! Sa lahat ng iyong pangingisda sa iba't ibang lugar, nakarating ka na ba sa isang lugar na kasing ganda ng bembaran na may isang magandang prinsesa na maipapantay sa ating ayonan? Umiti ang mangingisda at nagsalita.
Opo, dato. Alam ko ang ganyang lugar at ito'y di maihahambing sa ganda sa anumang bagay rito. Ito'y tinatawag na minangoao.
At ang pangalan ng hari ay Minangondaya Alinog. Ang hari ay may kaisa-isang anak na babae na pinangalan ng Ayap Paganay Bae, ang pinakamagandang babae sa puok. Nang marinig ng mga tao ang sinabi ni Samar, nag-usap-usap sila.
Marami ang naniwala sa kanyang sinasabi sapagkat siya ay isang manging isda at maraming nakitang lugar. Ngunit nagalit si Tinara Duya Rukong sapagkat siya ay marami na rin nalakbay at kailanman sa kanyang paglalakbay ay hindi niya narinig o natagpuan ang lugar na ito. Naisip niyang nagbibiro ang samar o niloloko sila kaya't nagbabala siya. Mag-ingat ka sa iyong sinasabi. Nakapaglakbay na rin ako sa maraming lugar at kailan may di ko narinig o napuntahan ang ganyang lugar.
Mabuti pa ay magsabi ka ng totoo. Pagkat hahanapin namin ang lugar na ito at paparusahan ka namin kapag di namin natagpuan ito. Tinignan ng samar ang dato at nakita niyang namumula sa galit ang muka nito. Lumundag siyang palabas sa turogan at nagpunta naman ang ibang pinuno sa dinariya arogong at hinihikayat siyang hanapin ang minangoaw arogong.
Sumunod na araw, naghanda sila sa kanilang paglalakbay at nanguha at naghanda ng pagkain at ilang pangangailangan. Nanghanda na ang lahat, umalis ang pangkat ngunit sa halip na maglayag sa karagatan. sila'y naglakbay sa dalampasigan at nagtanong-tanong sa mga tao kung saan nila matatagpuan ang minag-oaw.
Ngunit wala kahit sino man ang nakarinig sa ganoong lugar. Pagkatapos ng isang buwang paglalayag, nakakita sila isang madaling araw ng dalawang manginisdang nag-aaway. Nang halos magpangabot na ang dalawa, Nangasitdang ang mga lalaki sa bembaran at sumigaw si Diwatandao Gibon. Huminto kayo. Kung kayo'y maglalaban, masasaktan kayo o mamamatay at magdurusa anuman ang mangyari.
Isipin ninyo ang inyong mga pamilya. Huminto sa pag-aaway ang dalawa at tinanong ng hari kung saan sila nakatira. Sumagot ang isa sa kanila.
Dato, ako'y taga Minanguaw. Nang marinig nila ito, nagalak ang pangkat sapagkat natapos na ang kanilang paghahanap. Inutusan ng ayonan ang mga manging isda na lumipat sa kanilang bangka upang patnubayan sila sa pagpunta sa kanyang lugar. Sa paglalakbay, pinagtatatandong nila ang manging isda na kanya namang sinagot sa kanilang kasiyahan. Noong papalapit na sila sa bukana ng look, nakiusap ang manging isda na magpauna sa kanila sa kanyang sariling bangka upang ipagbigay alam sa kanyang hari ang kanilang pagdating at ibalita sa kanya na sila'y mga kaibigan at hindi mga pirata.
Pagkalunsad nito, dalidali siyang nagtuloy sa turogan, ibinalita sa ayonan ang tungkol sa mga panauhin. Tinipon ng hari ang kanyang mga nasasakupan at napagkasundoan nilang sa lubungin ang mga panauhin sa dalampasigan. Naghanda ng isang malaking piging ang hari ng Minanguaw para sa kanyang mga panauhin.
Naghanda ang mga babae ng masarap na pagkain. Pagkakain ng mga panauhin ay inaliw naman sa pamamagitan ng sayaw kulintang. sa gaya at ang lahat ng uri ng paligsahan sa pagwait o sakba. Unang matapos na nga ang lahat ng uri ng palaro ay tumayo at nangusap ang tagapagsalita ng hari.
Tinanong ang mga panauhin kung bakit sila nakarating sa Minanguaw. Ang kinatawan ng diwatandaw gibon ay tumayo. Sinabi niya na dinala nila ang kanilang batang hari at magalang na ipinapakilala. Pagkatapos ay nalaman ng mga tao na ang sadya ng mga panauhin ay upang pakasalan ng ayonan ang kanilang prensesa.
Tinanggap ang handog at ang paghahanda ay nagsimula. Napakasaya ni Diwa Tandaw at ang kasal ay ginanap sa gitna ng kasiyahan at labis-labis na pagbipyesta. Namalagi si Diwa Tandaw gibon sa minanguaw ng limang taon at sa panahong iyo'y nanganak ng dalawang lalaki ang kanyang kabiyak.
Hinadugan siya ng kanyang biyanan ng korona nito at kapangyarihan. Sa buong panahong naturan, hindi niya dinalaw ang bimbaran at nagayon siya. Siya ay puno ng malakas na pag-asam at pananabik na bumalik sa kanyang lupain.
Lapitan niya ang tanyang biyanan at magsabi, Aking biyanan, kung pahihintulutan ninyo, nais kong makabalik sa bembaran. Ibig kong makita kahit ang damo ng buok na aking sinilangan. Tumango si Minangondaya Lino. Tama ka. Humayo ka.
Pagkatapos, ay hinawagan niya ang kanyang dalawang apo. Inakbayan ang bawat isa at sinabi sa nakatapos. Tanda, ikaw ay si Tominaman Sarugong.
Balang araw, pumunta ka sa Gembaran, ang lugar ng iyong ama. Katungkulan mong paunlarin ang lugar at pasayahin ang mga taong Gembaran. Lumalim si nakababata at sinabi, Ikaw ay si Mangondaya Builisan.
So, dapat mong kulungan ang iyong kapatid sa pagpapaunlad ng bembaran at ng minanguaw. Kumanda ka sa pagkulong at pagtanggol sa mga tao sa dalawang lugar na ito. Tapos ay tinigyan ng hari ang dalawa niyang abon ang sumusunod na pamanang gamit. Isang mahiwagang bangka, ang riramentaw mapalaw na lalong kilala bilang rinayong, na nakapagpapalayag sa lagat na hindi na kailangan. Kailangan ang saguan sapagkat espiritu ang nagpapagpadpad dito.
Binigyan rin niya ang mga apo ng isang agong na pinangalan ng Magandiya Aoray. Ito'y minanapan niya sa kanyang lolo, isang ginintoang agong na kung pinapalo ay maririnig sa lahat ng lugar ang tunog at kagyat na matatawag ang lahat ng tao. At dalawa pang agong, rogongan o pusaka at mumungara tayo. Tawag niya ang kanyang anak na si Prinsesa Ayang Paganaybai. Nang lumapit ang prinsesa at maiharap sa kanyang ama, sinabi ng ama sa anak na maaari siyang magtungo sa bembaran kasama ang asawa at mga anak.
Pagkatapos ay kanyang pinayuhan ang anak Anak ko, ang iyong unang katumpulan ay sunduin ang iyong asawa at pangalagaan ang kanyang kalusugang at kapakanan Mahal Mahalin mo siya at alamin kapwa kayo magbuhay na nagkakasundo. Buhayin at mahalin mo ang iyong pamilya at tignan mo na sila'y nasa mabuting kalusugan. Ipaglaban mo ang iyong karapatan at ang karapatan ng iyong hari.
Kumanda kang ipagtanggol ang iyong dalawang bansa, ang dembaran at linanguaw. Igalang mo ang mga matatanda at bata. Mahalin mo ang mahihirap at ang mga ulila. Bigyan mo ng pagkakataon ang bawat isa na magtagumpay sa buhay.
Maging matapat ka sa lahat. Kung dumating ang mga panauhin, tanggapin mo sila ng pantay-pantay, kahit na sila'y maharli ka pa o kaya'y alipin. Turuan mo ng mabuting bagay ang iyong mga anak.
Lagi mong tukdin ang anumang pangako. Naging mabuti kang may bahay at panatilihin mong malinis ang iyong bahay sa loob at labas, sa ibaba at itaas, pati ang bakuran. Tinapos ng ayonan ang kanyang pangaral at hinati ang kanyang pag-aral.
kanyang ari-arian sa dalawa. Kalahat ang ibinigay niya sa anak niyang prensesa sa kanyang pag-alis. Binala ni Iwatantaw Ibon ang kanyang mag-anak at ang lahat ng kayamanang ibinigay sa kanila ng kanyang pianan.
Sakay ng rinayok, siya ay naglalakbay kasama ang kanyang mag-anak. Nang malapit na sila sa similangan, utos ni Iwatantaw Ibon ...nagtakdera at magagandang mga balamuti at iniladlad ang mga ito. Ang mga bandera at balamuti ay masayang dinapiyuan ng amihan at ang lahat ng bahay sa daanan at nagpatuktog ng kulin.
Ginayakan ang isang tanging silya at dinala sa dalampasigan, samantalang sa turogan ay may itinanghal ng mga pamanang ari-arian na yaristanso, pilak at ginto. Sa pagandaong ng bangka, nagpaputok ng kanyon upang salubungin si Biwatandao Ibon at ang kanyang mag-anak. Pumila ang lahat ng tao sa galang pasigan at sila'y masayang sumalubong sa ayonan at sa kanyang magandang asawa at mga anak.
Dinala nila ang silyang sinalamutian ng magagandang tangkongat para upuan ni Aya Panganay Baig at binuhat siya buong ringal at ganoon. kamaharlikahan papunta sa turogan. Itong taon ang matuloy lumipas sa bimbaran.
Isang araw, habang ang ayonan at ang kanyang asawa ay nakaupo sa lamya, namasdan ni Diwa Tandawgibo nakakaunti na lamang ang batang naglalaro sa papuran. Naisip niyang Naawa-awa ang isang maganda at mayamang lugar tulad ng pembaran na may kakaunting taon na magtatamasa nito. Tinanong niya ang asawa, Ano ang palagay mo sa kaisipang ito?
Papayagan mo ba akong magtapos? mag-asawa ng marami pang mga babae upang madagdagan ang populasyon ng bebaran? Narinig ko na maraming mabubuting mga babae sa Lumbayo and Alena, Cotaranyan, Alena, Bagumbayan, Yeraday, Daliyan, at sa Minisalaw, Gandhi.
Nagulat ang prinsesa. Nasabi niya sa sarili na kung nalaman lamang niya, ang binabalak ng asawa Hindi nalang sana siya pumayag na magtungo sa pembara. Malakas niya't sinabi, Mahal kong asawa, napakahirap kong tanggapin ang balak mo. Kung maririgig ng mga anak natin ang iyong kagusto na mag-aasawa. Ibang babae, makakagalitan nila ako at susisihin tungkol dito.
Sa palagay ko'y magiging mabuti para sa iyo na ako'y diborsuhin mo upang malaya mong mapangasawa gaano mang karaming babae na gusto mo. Babalik ako sa minangawas, sandaling payagan mo ako Niyakap ni Diwatan daw gibon ang asawa at sinabi sa kanya Huwag ka nang mag-alala, nagbibiro lamang ako Pinangako niya sa asawa at ipinaghela sa kanyang braso Umawit din siya ng pinakamamahal kong asawa Kabiyak, huwag kang magahit sa akin Thank you for watching! Sa pagkabitraw ko ng mga salitang, Nagbigay pa sakit sa iyong kalooban, Alam ko pa lang tayo, Ito'y araw, At pulsa'y kauunlad, Ng kanyang kaharihan, Sip at magbalak, Kumino.
Ito ang mahalagang katungkulan ng isang namanguno Naging lalaki o babae Dapat niyang pag-aralan ang lahat ng bagay Upang matuklasan kung alin ang totoo, alin ang mali, at alin ang biro lamang Nakikinig siya sa kanyang mahinang awit At pinakiusapan niyang ibaba siya sa malaking panggaw Tinawag ng prinsesa ang kanyang asawa sa kanyang tabi at hindi ka sa kanyang asawa. Pag-uusapan pa natin ang inyong balak. Sa palagay ko ay tama ka. Dapat nang magkaroon ng maraming nasasakupan ang benbaran.
Pakinig ka. Kung kulangin ang inyong ari-arian sa paghahanda sa kasal sa lahat ng mga babaeng yaon, sabihin mo sa akin upang makakuha pa ako ng ilang ari-arian ko sa minanguaw. Ang sumunod na araw, tinipo ni Diwatan Dawgibon ang lahat ng tao ng pembaraan at ipinahayag ang kanyang mga balak.
Ang mahiwagang bangkang rinamentaw ay inihanda at pagkatapos magkipo ng lahat ng kailangan, sinamahan ng pilintauhan si Diwatan Dawgibon sa paniligaw. Kailang nagpunta, nena para sa... ...agaman at dinar para kaywalayin sa remota at sa mininsalaw.
Iwatan daw Kimon sa bimbaran at isang daling marating niya ang Puraraw, Alenan, ang lugar sa biglimanay, masalayo, palitan ng bimbaran at kaderaan. Inutos niyang patunogin ang mga aduong dating at makapaghanda sa pagsalubong sa kanya at sa kanyang mga bagong asawa. Ni Ayav Paganay Bai ang agong. Siya'y di mapalagay at malungkot sapagkat alam niya ang kahulugan nito.
Pinawisan ng mabuti ang kanyang buka, ngunit inalalan niya ang itinuro sa kanya ng kanyang magulang. At gaya ng isang tunay na mahinihing babae, tumindig siya at tinawag ang lahat ng mga kababaihan at mga alipin. Inutusan niya ang bawat isa na maglinis at gayakan ang sorogan.
at ang lahat ng kapaligiran ito. Naghanda siya ng limang malalaking silintulugan, pinalamutian ang mama ito, at hinsay niya ang pagdating ng atawa. ang kanyang asawa at ipinakilala ang mga bagong asawa sa kanya.
Binabin niya ng maghiliw at nalubong sila sa bambara. Kaya ang hari at ang kanyang mga asawa ay nagunghay ng magkakasundo sa maraming taon. Huwag sa kanyang limang asawa nagkaroon ng maraming anak sa iwatang saugibot na bawang babae.
Sila'y sinang magulawan, isigin, nang kudurongan, alena, walayin, dirimbangin, o mapatelama ulan ng Lambayuan Alena. Garugay-arawatan ni Bong Bagumbayan Alena. Prometak-abulawan ng sangling Rina Adinar at mapagalong ang sirig ng Minchalaw Gati. Tapos ang buhay na magigaya Sa 15 taon, sinibol, binibigwa tayong tawigan ang sinibabilya. Ibigay ng isang maupo sa kanyang silya, nag-ablit sa kanilang tahanan.
Pagkamatay niya, manatili sila sa membaratay sila ayon sa kapangyarihan ng... Paganay ba'y inaanak na lalaki pagkabiso pagkat pagkamatay niya sila ang papalit sa kanya. Binalangkas niya para sa kanila ang pagiging mabuting pinuno. Kung makarinig kayo na anumang alitan sa inyong nasasakupan, Simula niya, dapat ninyo itong ayusin sapagkat matungkulan ninyo ito.
Anyayahan man kayo o hindi na ayusin ito, huwag kayong kapampi sa anumang panig upang inyong pagpapasya ay maging karapat na. Kung may utang na babayaran at ang isang panig ay kulang sa salapi, ibigay ito buhat sa sarili ninyong salapi. Meron kayong limang kapatid na babae. Pagsapit ng panahon na sila ay dapat mag-asawa, isang gulihan. ang tungkol dito sa inyong kamag-anak, sa panig ko at sa panig ng inyong ina.
Huwag kayong makialam kahit anuman ang mangyari hanggat nakakasundo ang dalawang panig sapagkat alam nila na kayong dalawa ang muli nilang darainan at hihinian ng kapasyahan. Laging niyong ipagtanggol ang mga karapatan ng inyong mga nasasakupan sa dembaran at minamot. Wow! Kayo ay kanilang tagapagtanggol at may karapatan silang asahan ito sa inyo sapagkat kayo'y aking mga anak.
Kung may sino mang magsalita laban sa inyo, kahit sino man sila, maging dugong bughaw. Mga karaniwang mamamayan, matanda o bata, naiuhan o katupugo, lalaki o babae, huwag kayong sasagot kaagad. Isipin mo nang mabuti ang bagay-bagay. Kung ito'y gagawin ninyo, hindi kayo magkakamali. Maging mapagpatawad kayo at matyuga Gayunman, kung ang paginsulto ay inulit pa Hamunin ang mga tao at ipagtanggol ang inyong karangalan hanggang kamatayan Ang pamanak ko lamang sa inyo ay ang mahalagang manang-ari at iba pang ari-arian Alagaan ninyo ang mga ito Lalong-lalo na ang turogan, ang tore, ang bangkang renamentaw, ang tatlong agong Maging daya aoray, rogongan, at mumonganaw bayiring.
Pagkatapos, mawi ka ang mga ito na matay si Diwatandaw Gibon, na mahala sa lahat si Aya Paganay Baig. Inutos niya na palamutian ang turogan at pinatutog sa mga tao ang lahat ng mga agong. Inutos niya naisabit ang lahat ng bandera sa paligid ng turogan at sa harap ng nakurang ito. na upang dumalo sa libingan ng patay ng hari at pinagsabihan rin ang lahat ng kamag-anak ng kanyang limang kasawa. Pagkalibing sa ayonan, ipinaayos ang katsal ng kanyang anak na lalaking si Tuminamansa Rogong Paitensesa Lalawanan ng Hulo.
Pagkatapos ng kasalan, ito Tuminaw sa Rogon sa Bembaran. Ang bakat ng kanyang ama, ang matalinong haring, Iwatandaw Gibon ang unang hari ng Ilian, Abembaran. Ang hari ng Bembaran, alamat ng Maguindanao, salin ni Denancio L. Mendiola, ng the first ruler of Bembaran, ni Bulawan Manalisi Gilawa Cali.