Budowa i funkcje liści

Ogólne informacje

• Liście mają różnorodną budowę i wygląd, zależną od gatunku, wieku i środowiska rośliny.
• Kluczowe funkcje:
  • Fotosynteza
  • Wymiana gazowa (CO2 i O2)
  • Parowanie wody

Kolor liści

• Zielony kolor liści pochodzi od chlorofilu.
• Jesienią chlorofil ulega rozkładowi, co ujawnia inne barwniki jak żółte i czerwone.

Budowa liścia

• Blaszka liściowa: płaska i cienka, pochłania światło do fotosyntezy.
• Ogonki liściowe: umożliwiają ustawienie blaszki w kierunku światła.
• Liście siedzące: brak ogonka, blaszka łączy się bezpośrednio z nasadą.
• Nasada liścia: łączy liść z łodygą.

Typy liści

• Pojedyncze: jedna blaszka liściowa.
• Złożone: kilka blaszek osadzonych na wspólnym ogonku.

Przykłady

• Liść mięty: pojedynczy z jajowatą blaszką na krótkim ogonku.
• Liść kasztanowca: złożony z kilku blaszek.

Budowa wewnętrzna

• Skórka pędu: zewnętrzna warstwa z aparatami szparkowymi (na spodniej stronie liścia).
• Tkanka miękkiszowa: zawiera chloroplasty, otoczona tkanką wzmacniającą.

Przekształcenia liści

• Czepne: np. u grochu, pozwalają na wspinanie się.
• Spichrzowe: np. u cebuli, magazynują substancje odżywcze.
• Ciernie: np. u kaktusów, odstraszają zwierzęta i ograniczają parowanie wody.
• Pułapkowe: np. u dzbanecznika, chwytają i trawią owady jako źródło azotu.

Podsumowanie

• Główne funkcje liści to fotosynteza, wymiana gazowa i parowanie wody.
• Rozróżniamy liście ogonkowe i siedzące, a także pojedyncze i złożone.
• Liście mogą się przekształcać, by pełnić dodatkowe funkcje.