Subscribe now! Magandang buhay mga kaharaya! Ang leksyon na ituturo ko ngayon sa inyo ay tungkol sa apat na banat o style o atake sa pagbigkas ng tulang tradisyonal o balagtasan. Ito ay sariling ideya ko lamang ayon sa aking karanasan na maaaring makatulong sa inyong mabisang pagpapahayag sa pagbigkas ng tulang tradisyonal o ng balagtasan. Sapagkat napapansin ko po na sa karamihan ng bumibigas ng balagtasan ay hindi na ipapahayag ng maayos ang mga salobin sa pamamagitan ng tamang pagbigas.
Ang pangit pakinggan kapag ang ating pagbigas ay tulad noong nakasanakas. kaya natin noong tayo ay mga nasa elementarya pa lamang. Yun pong pagbigkas po ng nanananananana nanananananana nanananananana nanananananana palipakinggan, ano po, yung sing-song kung tawagin ng ibang mga buro.
Dahil po sa ako ay nagtuturo, nagsasanay at nagsusulat ng tula at balagtasan, ay napagpasyahan ko pong gumawa ng sariling pattern sa pagbigkas ng balagtasan. At yun po ang ating pag-aaralan ngayon. Ang Labo National High School na aking pinagtutuluan ay dalawang taon na pong may hawak ng titulo sa National Champion sa Balagtasan. Yung 70 diwang po ano yung labanan ng Balagtasan. Ang mga kalaw po ay ang Batiba.
ang paaralan sa buong mga bansang Pilipinas. Ngayon po ay, meron po ako sa inyong tip kung ibibigay banat o atake sa pagbigkas po ng panagkasan. Inimbento ko po ito ng mga katawagan o pangalan upang madaling matandaan ng ating mga kaharaya.
At ganoon din, nilagyan ko ito ng simbolo para maging guide ninyo sa pagbanat. Una po, tinawag po ang unang banat na kalamay. Kalamay.
Kalmado lamang ang banat sa apat na taludtod ng saknong. Ito ay karaniwang ginagamit sa pagpapakilala ng mga makata sa kanilang sarili o kung hindi man ay sa hindi madamdamin o walang gaanong tensyon na saknong. Kapansin-pansin ang paghinto sa bawat sisura sa taludtod. So ang ibig pong sabihin, doon na lang sa salitang kalamay, mapapansin ninyo na kalmado lang. Halimbawa, kalamay.
Tagalugi, tubong labo. Biculano ang lingkod nyo na marunong managalog at may wikang Filipino. At kung minsay, nag-i-Ingles, pag may tupak iyong ulo, harayasist kung tawagin, makatapo at maestro.
Takansin po ninyo, balayad lang yung unang panat o atake. Bibigyan po rin po kayo ng halimbawa doon naman sa lalabintalawahing sukat. Ang inyo pong lingkod na nagpapahayag. ng pakikisa at pakikitalad. ay naligaw lamang habang naglalakad sa paghahanap ko sa naglahong liyag.
Okay, banayad lang. Yun po ang unang, ang atake na ginawa ko na meron pong katawagan akong inibento, kalamay. Okay, dumako na po tayo sa ikalawa, no? Inawa po na po itong talakay.
Talakay. Pareho lang sa kalamay ang banat sa una at ikalawang talugtod ng saknong. Tumataas lang ang timbre ng tinig pagdating sa ikatlong talugtod tuloy-tuloy sa kalahatian ng ikaapat na talugtod.
Kalimitan ginagamit sa pagpapahayag ng saloobin ng makata tungkol sa kanyang panig. Kalmado pa rin halos at wala pang galit. Mapapansin pa rin ang paghinto sa mga pagitang sisura.
Halimbawa po, sa lalabing animin. Isang baga Okay, napansin po ninyo. Tumaas lang ay doon sa ikat ng taludtod.
Hindi ka tulad doon sa una. Wala. Bababa sila lahat. Okay. Ito naman po ang halimbawa sa Lalabindalawahin.
Doon po sa amin, sa tuwing umaga, sa awit ng ibon ay nakikikanta. At wala man lamang kaproble-problema ang simoy ng hangin, amoy sampagitan. So dumako naman po tayo dun sa... Ikatlo kong banat o atake. Tinawa ko po itong balatay.
Ang unang talugtod lamang ang kalmado tulad ng sakalamay at talakay. Tataas na ang timbre ng tinig pagdating sa ikalawang talugtod. Banayad sa pagsisimula ng ikatlong talugtod pataas sa kalahati nito hanggang sa pagsisimula ng panghuling talugtod. Ginagamit ko ito kapag nagpapahayag ako ng pagkapikon sa aking katalo.
Ngunit may pagtitimpi pa rin. mapapansin pa rin ang paghinto sa pagitan ng mga sisura. Alimbawa, sa lalabing anime. Huwag mo akong bibintangan nang hindi ko iniisip.
Dahil ako'y hindi ikaw unawa mo'y sobrang kitid. Kung hanap mo ay labanan ng lakas ng mga bisig, hindi kita aatrasan, hamunin mga libong beses. Yan, yan po ano, medyo galit-galitin.
Andito lang po ang halimbawa sa lalabindalawahing sukat Ang ibuboto ko'y hindi mandurukot Hindi magnanakaw at hindi kurakot Takot Sa Diyos ay may takot at saka ang anak. Lahat nasa loob. Hindi ba?
Medyo galit na siya. Okay. Dumako na tayo dun sa pang-apat. Tinakaw ko po itong salakay. Yak.
Salakay. Ginagamit ko ito para ipahayag ang panig ko ng may galit. Mataas na ang tinig nito. Mas malimit ang tuloy-tuloy na pagbigkas at bihira ng mapansin ang paghinto sa mga hal.
Kahatiin ang sisura. Ibig sabihin, surang-sura na. Galit na.
Kung maaari lang ay gusto ng manuntok. Kaya lang, malagtasan, eh, dinadahan ito sa pagbigkas. Okay, ito pang halimbawa.
Iduro mo ang mukha ko at pagkatao'y malitin Hindi ako mag-aals at mag-iihinit ang damdamin Ngunit kapag pamilya ko subukan lang nakantin Tingnan mo rin kapalagtas kung saan ka pupulutin Galit na Okay, na ito naman yung halimbawa sa lalabindalawahing sukat. Ayaw na ayaw ko dun sa lingkod bayan. Sa halip maglingkod pinaglilingkuran, gamit ang salapi at kapangyarihan, batas at hustisya'y pinaglilingkuran.
Okay, ulitin po natin. Review tayo. Ang una pong banat o atake na inimbento ng inyong lingkod na mga katawagan una, kalamay, banayad lang, ikalawa, talakay, nagpapaliwanag o nagtatalakay, ikatlo, balatay, may hagupit na, at ang ikapat ay salakay, hataw at galit.
Muli po, ito ang inyong lingkod, Sir Angel A. Yasis Jr. na nakitiusap sa inyong lahat na sana ay suportahan ninyo ang aking YouTube channel ng mga tulap at panitikan. Hanggang sa muli po. Hare Asista!