Overview
Wykład omawia palpacyjne i anatomiczne cechy przedniej części czaszki, głównie kości czołowej oraz jej wyczuwalne struktury.
Łuk brwiowy i gładzizna
- Łuki brwiowe to wzniesienia kości czołowej wyczuwalne powyżej oczodołów, wyraźniejsze u mężczyzn.
- Gładzizna to gładka przestrzeń między łukami brwiowymi, dobrze wyczuwalna palpacyjnie.
Brzeg oczodołowy i wcięcie nadoczodołowe
- Brzeg oczodołowy to granica między czołem a oczodołem, wyczuwalna jako “krater”.
- Wcięcie nadoczodołowe (incisura supraorbitalis) może być zastąpione otworem, często wyczuwalne jako “uskok”.
- Przez wcięcie nadoczodołowe/otwór nadoczodołowy przechodzi gałąź oczna nerwu trójdzielnego (V1).
Guz czołowy i łuska czołowa
- Guzy czołowe są wypukłościami kości czołowej, zwykle wyraźniejsze u kobiet.
- Łuska czołowa (squama frontalis) rozciąga się powyżej łuków brwiowych aż do szwu wieńcowego.
Szew wieńcowy i bregma
- Szew wieńcowy (sutura coronalis) łączy kość czołową z ciemieniowymi, znajduje się daleko od linii włosów.
- Bregma to punkt, gdzie spotykają się szwy wieńcowy i strzałkowy, wyczuwalne jako lekka niecka.
Technika palpacji
- Palpacja polega na przesuwaniu palców po wyznaczonych punktach kości czołowej i oczodołu.
- Miejsca takie jak bregma, pterion, asterion mogą wywoływać wrażenie dotykania struktur głębszych.
Nerwy związane z okolicą czoła
- Przez wcięcie nadoczodołowe przechodzi pierwsza gałąź nerwu trójdzielnego (V1) – nerw oczny.
- Badanie palpacyjne pomaga zlokalizować przebieg nerwów i przyporządkować im unerwiane obszary.
Key Terms & Definitions
- Łuk brwiowy — wyczuwalne uwypuklenie kości czołowej nad oczodołem.
- Gładzizna — gładka przestrzeń między łukami brwiowymi.
- Brzeg oczodołowy — kostna granica oczodołu.
- Wcięcie nadoczodołowe — zagłębienie/brak ciągłości w brzegu oczodołowym dla nerwu ocznego.
- Guz czołowy — boczne uwypuklenia łuski czołowej.
- Szew wieńcowy — połączenie kości czołowej z ciemieniowymi.
- Bregma — punkt zbiegu szwu wieńcowego i strzałkowego.
- Nerw oczny (V1) — pierwsza gałąź nerwu trójdzielnego, przechodzi przez wcięcie/otwór nadoczodołowy.
Action Items / Next Steps
- Wykonać palpację: zlokalizować łuki brwiowe, gładziznę, brzeg oczodołowy, wcięcie nadoczodołowe, guz czołowy, szew wieńcowy i bregmę na sobie lub partnerze.
- Utrwalić przebieg i unerwienie przez nerw oczny (V1).