Transcript for:
Kasaysayan ng Pamilya ni Jose Rizal

Thank you for watching! Ngayon at mas kinoong panahon ni Rizal ang binyan ang isa sa pinakamayamang bayan sa probinsya ng Laguna At nakatayo pa sa gitna ng poblasyon ang mansyon ng mga Alberto Mga kamag-anak di umano ng ina ni Rizal, si Teodora Alonso Ngunit wala nang nakatira rito at tila unti-unti nang naglalaho. Saksiraw ito na mga lihim ng pamilya ni Rizal.

Tatlong gabi ng sunod-sunod na kayo'y lagi kong napapanaginipan at kung minsa'y madalas ko kayong mapanaginip sa loob ng isang gabi. Nais kong paniwalaang ako'y lagi ninyong nagugunita at iyon ang siyang nakakapagpangiti sa aking pag-iisip. Sapagkat sa ano't ano man ang utak ko'y bahagi ng utak ninyo.

At ito'y hindi dapat pagtakhan sa dahilang samantalang ako'y natutulog dito, nakagising naman kayo dyan. Sa pamilya ng labing isang anak, si Jose Rizal ang ninyo bonito. Matalinong bata na malapit sa ina, ang una niyang guro.

Kaya nakapagtataka sa family tree na ginawa ni Rizal noong 1896, ang huli niyang taon sa mundo. Halos kumpleto ang pamilya ng kanyang ama, si Francisco Mercado. Ngunit mula sa ina niyang si Teodora, walang sangay.

Sinadya ba ito at meron kayang nais na hindi ibahagi ni Rizal sa mga susunod na henerasyon? Pungunta kami sa Binyan kung saan nakatira ang mayamang pamilya ni Teodora. Ayan na yung giba.

Dito ko nakilala si Dr. Bimbo Santamaria na matagal nang nagsasiliksik tungkol sa buhay ni Rizal. Full yung situation mo kasi. According to story, the Uchenko group are building these trellises around the house when the house is already being torn down.

Dinala niya ako sa lumang mansyon ng pamilya Alonso de Alberto. Kasi Uchenko came and... Isa si Doc sa mga kumikilos para pigilan ang paggiba ng makasaysayang bahay mula sa lupang kinatatayuan nito. Results, you know, Yeah, that's the original art. yung pagiging hero niya, malaking naging role eh, hawi, ng kanyang ina.

And then you hear people, eh, yung bahay ng Alberto, hindi naman pala kay Rizal, sa nanay lang. How can you say lang? Nanay lang.

That hurts, you know, for a woman who has sacrificed a lot for her son, for her family, and for the whole country. Dahil kung wala nga si Rizal, walang pupukaw sa kaisipan ng ating mga kababayan ng dapat magkaroon ng pantay na pagtrato. May mga nakatambak na mga bricks at mga mga bato.

Mukhang kinakalas nga nila. Patong-patong mga bato. Mahigpit na ipinagbabawal ang makapasok sa bahay. Dito lumaki ang limang anak ni Lorenzo Alonso de Alberto, ang sinasabing pinakamayamang residente ng Binyan. Napakalungkot naming magkakapatid.

Hindi tama ang ginawa sa aming ina. Pinaniwalaan kaagad ang akusasyon. Ayon mismo sa mga isinulat ni Rizal, nagkaroon ng iskandalo at hidwaan sa pamilya at nadamay ang kanyang ina. Isang hidwaan kung saan saksi umano ang bahay na ito.

Isang daang taon nang yumao si Teodora, ngunit hanggang ngayon hati ang angkan. At may banta na ang bahay nila ay kakalasin na at itatayo sa malayong lugar. Sampung taong gulang si Jose Rizal nang magsimula ang isang pangyayaring magbibigay ng pilat sa kanilang kasaysayan.

May tiyo siyang Si Jose Alonso, kapatid ng kanyang ina na madalas nasa Espanya. Teodora rin ang pangalan ng asawa naman ni Jose Alonso, si Teodora Formoso. Music Nakasaad sa libro ng historia na si Gregorio Saide na madalas bumiyahin sa ibang bansa, si Jose Alonso.

Naiiwan lamang sa bahay ang kanyang esposang si Teodora at ang kanilang mga anak. Si Jose Maria Alonso came home from his trips to Europe and found the house to be deserted, empty. Senyorita?

Senyorita! The wife was not there. The children were there. Nobody was there. Senyorito!

Senyorito! Manas nun siya, Senyorito. Ano yan? Anong problema?

Kasi po... Kasi po... Kasi po wala po si Senyorita.

The wife went with another man from Gregorio Saidez's book. Saan ang punta niya? Si Senyorita, Siya ang magsulat niyan. sumama si ibang lalaki. Ano?

So sad na... Napendeho si Jose Maria Alonso ng kanyang asawa. Sinasabi rin na paborito ni Teodora Alonso inani Rizal, ang bunsong kapatid na si Jose Alonso.

Kaya sa sitwasyong ito, sumaklolo ang ating... At kahit pa labag ito sa kalooban ng kanyang asawang si Francisco. Actually, sa bukata ni Mrs. Bantug na basa ko, pinipigilan siya ni Lolo Kikoy, ni Francisco, si Lola Lola. Lola yan tawagan nila, Kikoy.

Huwag mo nang pakilaman, awayan ng mag-asawa. Ba't din gusto na maghiwalay? Natural. Tumama sa ibang lalaki eh. Pero hindi pa rin napigil.

Hindi pa rin napigil ang tsodora. Ah! Hika!

No! No! Ah! Jose!

Naniniwala si Doc na sa sobrang galit ni Jose sa ginawa ng asawang si Teodora, Pwede nang lalagos ah! Dusa ka! Jose!

Magpapalagay mo ako Jose! Ayoko dito ikinulong niya ito sa isang parte ng bahay. Jose!

Ah! Jose! Pwede nang lalagay mo ako!

Ibinili niya kay Chedora Alonso ang kanyang asawa. Diyan siya nag-stay habang wala si Jose Maria. Naisalin din ang kwentong ito kay Barbara Gonzalez apo sa tuhod ng kapatid ni Rizal na si Lola Maria. Si Jose Alberto kasi may asawa na peninsular daw. Tapos yung asawa lakan ng lakan kung saan saan.

Sa Madrid yata o ewan. Minsan daw, dinalahan ng merienda ni Teodora ang hipat kasama ang kanyang panganay na anak na si Saturnina. Ngayon, si Teodora Alonso at si Saturnina, Music Tutora? nagpunta sa bahay nila, ginawaan siya ng merienda. Tutora?

Nagdala ko ng merendal kung sakaling nagkukutong ka. Tapos yung merienda, nung binigay sa kanya, kinuha niya yung merienda, linagay niya sa lapag, tinawag niya yung aso niya. Ronquillo? Ronquillo?

Ronquillo mi pero. Ven aqui, ven aqui. Kinain ng aso niya. Namatay yung aso.

Dahil sa nangyari sa aso, pinagbintangan raw ni Teodora Formoso si Teodora Alonso na balak siyang lasunin ito. Madre Santisima! Gusto mo ba akong patayin? May laso niyong pagkain!

So sa galit niya, tinawag niya yung head ng Gwardia Civil. So lover daw niya yun. Yun ang maresto kay Doña Teodora kasi hindi na pinagtatangkaan raw siyang lasunin. Ang bintang na paglason kay Teodora Formoso ang naging dahilan ng pagkakakulong ni Teodora Alonso ng mahigit dalawang taon. Kinumbinsi ng alkalde ang aking ina na umamin para lang siya ay makalaya at makita ang kanyang mga anak.

Sino ba ang makatatanggi sa ganitong kondisyon? Bagamat umamin nga si Teodora, hindi pa rin siya ipinalaya tulad ng ipinangako sa kanya ng alkalde. Ang question ko naman, kung ako yung ano, bakit ko papakain yung merienda ko sa aso kung hindi ko alam na mamamata yung aso, diba? Di siguro pinalinaso na muna niya yung aso niya bago niya pinakain yung...

So, frame up. Baka. Lumipas sa mahigit isang daang taon. Ang bahay na minsan ay naging tahanan ng mga Alonzo, pagmamayari na ng mga Alberto. Sila ang mga sumunod na henerasyon mula sa angka ni Jose Maria at Teodora Formoso.

Mula sa labas, kapansin-pansin ang magarang istruktura ng bahay. Hindi mo isipin na halos dalawang daang taon na itong nakatayo. Kahit pa isinasaad sa batas na kinikilala ang anumang istrukturang may edad 50 pataas bilang national landmark, wala itong plake ng pagkilanlan.

Ang hindi pagkilala sa bahay na ito bilang isang landmark ay nagpapaugong sa mga chismis na bastardo umano ang pamilya Alonso. Bahay ng mga Alonso de Alberto, ang kanang ina ni Jose Rizal. Nang ipadala ang batang Rizal sa Binyan para mag-aral, sinasabing tumira si Rizal sa isang tiyahin at hindi sa malaking bahay ng kanyang lolo. Sa tingin ko, noon pa lang meron na silang hidwaan at ito'y lumala. At makaraan ng isang daang taon, tila hindi pa rin maisara ang kabanata sa bahay na ito.

Music Buwan ng Hunyo nung nakaraang taon nang kumalat ang balitang ginigiba na raw ang bahay sa Binyan. Umalma ang grupo nina Dr. Santa Maria. Sila ang United Artists for Cultural Conservation and Development ng Binyan. Kami po ay nag-mount ng isang cultural protest upang ihayag ang kanilang mga opinion sa issue na to para makiisa sa advocacy to save the Alberto House. Sa harap ng bahay ng mga Alberto, nag-alay sila ng musika at drama.

Para kay BJ Borja, mas malalim na ang pinaguhugutan ng kanyang protesta dahil nakatungtong siya sa pamosong bahay bago ito simulang gibain. Chudora Alon Meron tayong pagpapaiso eh Ito, Patience At sige mo, na-appreciate ng mga tigabinyan itong bahagi ng kanilang kasaysayan na ito? Feeling ko, piling-pili yung mga tao na nakaka-appreciate ng piece of history na ito.

Siguro karamihan sa mga tao, hindi nila alam po. Anong kasaysayan ng bahay? Alam lang nila it's Rizal Connected. Pero yun lang.

Pero hindi naman nila alam kung sino ba si Theodora Alonso. Music Si Theodora Alonso, ina ng pambansang bayani, ay pininiwalaan ng grupong dito sa bahay na ito, Nagdalaga. Nakapanayam ng GMA News si ginoong Jerry Alberto habang kasagsagan ng issue tungkol sa demolisyon.

Siya ang kasulukoyang may-ari ng bahay, apo sa tuhod ni Jose Alonso, ang bunsong kapatid ni Teodora Alonso. This is not the house of Teodora Alonso. Teodora Alonso was not born here.

Although she is my grandmother. mother. But this is not every house in the Philippines.

It's heritage house. Teodora Alonso was never born here. She was born in Santa Cruz and the worst part pa nga, birth certificate. In Santa Cruz, it was turned down because of some family reason. That will come out when this house is finished.

This is the house of the brother, half-brother pa of Teodora Alonso. Half-brother daw si Jose. Sa libro ni Gregorio Saide na ating ginagamit sa paaralan, ang sinasabing ama at ina ni Narcisa Teodora Gregorio Saide. Manuel at Jose Alonso ay si Lorenzo Alonso at Brihida Quintos.

Ngunit sa ilang libro ng mga mananaliksik katulad ni Asuncion Lopez Bantug at Austin Craig, Music nabanggit ang pagiging half-brother si Jose Maria Alonso. In the life of Rizal, there are so many versions. But in the book of Gregorio Saide, he said Jose Maria Alonso de Alberto is the brother of Chedor.

But if you will be reading Craig, Austin Craig, he would mention Jose Maria Alonso Alberto as a half-brother. Pumukaw ito sa interes ni Dr. Santa Maria hanggang mahanap niya ang research paper na nagsasaad tungkol sa isang kasalang naganap. sa pagitan ni Lorenzo Alonso at isang batang babaeng taga-vegan. Surprisingly, according to some books, in 1824, 10 years after Lorenzo Alonso de Alberto married Paula Florentino, he was found living with Brida Quintos. Itong sinasabi mo na version na hindi legitimate yung kasal o yung pagsasama ni Lorenzo at ni Brida which would make their children illegitimate.

illegitimate o mga anak sa labas. Ito kaya ang dahilan kung bakit putol ang ginawang family tree ni Jose Rizal. Ngunit ayon sa marami, si Jose Alonso lang ang lehitimo at si Teodora at ibang kapatid, ang mga anak sa labas.

Isa sa teorya ni Dr. Santa Maria kung bakit lamubas na half-brother si Jose Alonso, ay dahil sa dalawang kaganapan sa buhay niya. Ang tatay nilang si Lorenzo has contributed so much, Howie, to the missions of the Dominicans in Indochina. Because of this, Howie, he was conferred the title of the President of the United States.

Ito ang title of the Knight of the Order of Queen Isabel the Catholic. And later on, I would presume that Jose Maria Alberto married a certain Chedora Formoso. Well-known family.

Now, you are going to get married and you are a knight. So you will be as papers. Ngunit dahil pumanaw na si Lorenzo nung panahon na iyon, maaaring isalin.

Kung magkagayo, ano ang dapat natin gawin? Kailangan........................... Kailan tumutuloy pa mahal kong kapatid?

to be the legitimate son of Lorenzo Alonso and Paula. Dinisaon niya ang sarili niyang mother, Brida Quintos. Dagdag pa ni Dr. Santa Maria, malaki rin ang kinalaman ng isyong ito sa kasaysayan ng bahay. Bakit si Rizal, a very precious child of Francisco and Chidora, did not stay in the big house when he studied in Binan. Did not stay in the big house with the staff.

Instead, Instead, lived with Tumasa Mercado. Most likely because of this. they moved to the kitchen. discrimination from the wife of Jose Maria.

They tried to suggest discrimination. At sa paniniwala ng mga Albertong walang koneksyon si Teodora sa kanilang bahay, We'll say it later. ito kaya ang dahilan kung bakit naging madaling ibenta ang istrukturang dalawang daang taon na ang tanda.

Ilang beses kaming pabalik-balik sa binyan bago kami pinapasok ng mga otoridad sa mansyon ng mga Alberto. Magandang hapon po. Timo yung kapis, oh.

Sa bungad pa lang, bumulaga na sa amin ang nagkalat na piraso ng bahay. Totoo nga ang napabalitang unti-unti nang ginigiba ang makasaysayang mansyon sa binyan. Music Kahit nabalitanan naming sinisimot na ang loob ng bahay, nagulat pa rin kami sa nakita namin. Hinatay na ang mga hagdan at sahig, at wala na rin ang mga dingding at kisame na siyang naging saksi ng kasaysayan. At pati ang pundasyon, hinuhukay na rin.

Ngunit dama pa rin ang dating karangyaanan tumira rito. Ito pa yung mga orihinal na tisa na galing sa bubong. Napakaganda rin ang gawa nito. Napakatibay.

Karaniwan itong tisan na nilagay nila sa bugong. Kaya ngayon, isa-isa nilang tinatanggal. At ito siguro ililagay dun sa bago niyang pwesto.

Hi! Nice to see you again. Oh, same to you.

Ano yung mga Alberto? Naman naman, makonnect sila doon na si Trevora Alonso kung namin yung Rizal ay ano yung Alberto? Bastarda. Bastarda. So ito nilang talagang natitira from that age?

So sabi na, o siya, ituro natin ang NHI kasi mas mataas yan sa atin. Pagdating sa NHI, hindi daw registered. Ito bilang landmark.

Ibig sabihin, walang connection si Rizal dito. Wala. Wala daw.

Thank you for watching! Sa unti-unting pagkaubos ng bahay, nauubos na rin ang pag-asa nila Dr. Santa Maria na isalba ito. Pero para kay ginoong Alberto, may karapatan din sila bilang may-ari.

I don't know what they're talking about but I don't see what is the batasca. It is a private property. I have been paying my taxes religiously and I can do it whatever I want with it.

The deal is closed so it is finished. There's nothing they can do about it and there's nothing I can do about it. And the deal is? Moving all the materials to to ano, to Bataan.

Tila marami pang kwento sa loob nito ang mananatiling lihim. Mga lihim na nagpasalin-salin sa mga sumunod na henerasyon ng pamilya ni Rizal. Handa naman itong ibahagi sa amin ni Barbara Cruz Gonzalez. Jose Alberto na chismis na merong affair kay Saturnina na anak ni Doña Teodora.

Kapatid eldest sister ni Jose Rizal. Tapos ang chismis na yung si Soledad, yung youngest sister ni Jose Rizal, anak ni Saturnina kay Jose Alberto. Ang chismis pa, yung Soledad... Soledad nga, anak raw ni Saturnina. Pero nung nalaman na buntis si Saturnina, pinagbakasyon somewhere.

Tapos, sinundo ni Doña Teodora, matagal din nawala. Pag uwi, dala nila yung baby. Sabi ni Doña Teodora, kanya yun, yun ang bunso si Soledad.

We don't know. But Soledad, that was the prettiest. The youngest. Si Austin Coates, meron pa siyang Austin Coates is the biographer.

He also She also thinks that Soledad was the daughter of Saturnina. She's the prettiest because the father was mestizo, was Jose Alberto. Kung totoo man, ang kwentong ito tungkol sa relasyon ni Jose Alonso at ng kanyang pamangkin na si Saturnina ay maituturing na suntok sa dibdib para kay Teodora Formoso, Music ang asawa ni Jose Alonso.

Ito nga kaya ang mas mabigat na dahilan ng alitan sa pagitan ng mga Alberto at Alonso. Music or cousins who went there. Parang a certain difference.

Thank I don't know if I would say na galit sila sa amin. Hindi naman eh. Pero parang a certain, yung ilag, a certain ilag.

I thought it was because nga, illegitimate yung Theodora Alonso. So I thought baka yun, no? Pero, And when I asked if that room was where it happened, you for watching!

sabi ko lang, ito ba yung kwarto kung saan nagsilbi ng merienda si Jodora kay sa asawa ni Jose Alberto? Thank you for watching! Walang sumagot.

What will the truth accomplish in this case? Kung ilalabas yung mga ikinahihiya ng mga ibang... What's wrong? Just tell the truth. The truth is the best thing.

It will... It will show Filipinos that anybody can be a hero. It doesn't have to be somebody with a beautiful family where everything works so well. Everybody gets married and stays happily married. No.

Anybody can be a national. Anybody can be a hero, actually. Anybody. Sa Rizal Library ng Ateneo de Manila University, nakita namin ang isang ginuhit ni Rizal na nagpapakita ng mga ugnayan sa kanilang angkan. Hindi naman pala niya inilihim sa lahat ang pamilya ng inang si Rizal.

Si Teodora. Ayon dito, iisa ang ama't ina ni na Teodora at Jose Alonso. Ako po si Howie Severino at ito ang Eyewitness. Tahan na mga anak, aawit ako ng uyay.

Ngayong alam kong umiiral ang mga bagong puso't kaluluwang, ipinaglaban at pinagbuwisan ng buhay ng aking mga anak na bunso. Kamatayan! Pinatutula mo ang aking anak. Buhay, pinatutula mo ako ngayong gabi.

Pinatutula mo ako ngayong gabi, Mipeden Versus. Mipeden versus. Mga anak, Mga anak, hali kayo. hali kayo.

Nais ko kayong haggan ang aking liwanag. Nais ko kayong hagkan ang aking liwanag.