Grote Samenvatting VWO Scheikunde

Algemeen

• Dit is de samenvatting voor het VWO scheikunde-examen vanaf 2025.
• Veranderingen vanaf 2025 zijn minimaal.
• Alle benodigdheden zoals verdiepende filmpjes en oefenopgaven zijn beschikbaar.
• Binas en Science data tabellen zijn belangrijk hulpmiddelen.

Atoombouw

• Bestaat uit protonen, neutronen en elektronen.
• Aantal protonen = atoomnummer.
• Elektronenconfiguratie bepaalt eigenschappen.
• Valentie-elektronen belangrijk voor atoomverbindingen.
• Isotopen: varianten van atomen met verschillend aantal neutronen.

Zuivere stoffen en mengsels

• Zuivere stoffen bestaan uit één type moleculen.
• Mengsels bestaan uit meerdere soorten moleculen.
• Scheidingsmethoden: filtreren, centrifugeren, extraheren, destilleren, adsorberen, chromatografie.

Chemische reacties

• Ontleding en faseovergangen zijn geen chemische reacties.
• Periodiek systeem: metalen en niet-metalen.
• Zouten: combinatie van metaal- en niet-metaalionen.

Bindingen

• Van der Waals binding, atoombindingen, polaire atoombindingen.
• Dipool-dipoolbindingen en waterstofbruggen.
• Ionbinding in zouten.

Oplosbaarheid en evenwicht

• Oplosbaarheid beïnvloed door polariteit.
• Evenwichtsreacties zijn omkeerbaar.
• Komen voor bij reacties zoals oplos- en verzadigingsevenwichten.

Koolstofchemie

• Alkanen, alkenen, alkynen, aromatische verbindingen.
• Functionele groepen zoals alcoholen, zuren, aminen, aldehyden.
• Reactiesoorten: additie, substitutie, condensatie.

Polymerisatie

• Additiepolymeren en condensatiepolymeren.
• Thermoplasten en thermoharders.
• Eigenschappen van polymeren zoals waterabsorptie, UV-gevoeligheid.

Zuur-base reacties

• Sterke en zwakke zuren en basen.
• Buffers: oplossingen die PH stabiel houden.

Redoxreacties

• Elektronenoverdracht tussen oxidator en reductor.
• Elektrochemische cellen omzetten chemische energie in elektrische.
• Electrolyse gebruikt elektrische energie voor chemische reacties.

Biochemie

• Koolhydraten: glucose, cellulose.
• Eiwitten: aminozuren, structuren (primair, secundair, tertiair).
• Triglyceriden, vetzuren.

Groene chemie

• Cradle to Cradle, duurzame processen.
• Atoomeconomie en rendement.

Reactiemechanismen en snelheid

• Radicaalmechanismen, nucleofiele en elektrofiele reacties.
• Factoren die snelheid beïnvloeden: temperatuur, concentratie, verdelingsgraad.

Analytische technieken

• Chromatografie: scheiden en analyseren van stoffen.
• Massaspectrometrie: structuur van moleculen bepalen.

Overige

• Giftigheid en milieu-impact van chemische stoffen.
• Toepassing van chemie in industrie en milieu.
• Actuele vragen en examenvoorbeelden.

Dit is een uitgebreide samenvatting van alle onderwerpen die behandeld zijn in de VWO scheikunde samenvatting voor het examen vanaf 2025.