Akut Pankreatitler Üzerine Sunum

Giriş

• Bugün akut pankreatit konusunu ele almaktayız.
• Pankreasın endokrin ve ekzokrin özellikleri vardır:
  • Endokrin: İnsülin ve diğer hormonları salgılar.
  • Ekzokrin: Sindirimde rol oynayan enzimleri salgılar.

Akut Pankreatit Nedir?

• Pankreas enzimlerinin, pankreasın kendisini sindirmesi sonucu oluşan enflamasyon durumudur.
• İlk önce ödematif dönem, sonra bakteriyel enfeksiyon eklenebilir.

Nedenler

• En sık iki neden vardır: Safra taşları ve alkol tüketimi.
• Gelişmiş ülkelerde: Alkol kullanımı önemli bir neden.
• Gelişmekte olan ülkelerde: Safra kesesi taşları daha yaygın.
• Diğer nedenler:
  • Hiperkalsemi, hiperparatiroidi
  • Genetik sebepler
  • Travma
  • İlaçlar
  • Enfeksiyonlar (örn. kabakulak, hepatit)
  • Metabolik bozukluklar

Tanı Kriterleri

• Karın ağrısı, bulantı, kusma, yüksek amilaz ve lipaz seviyeleri.
• Görüntüleme yöntemleri ile pankreasın durumu incelenir.

Klinik Bulgular

• Şiddetli karın ağrısı, genellikle yemeklerden sonra artar.
• Karnın üst kısmında ağrı, sağ alta yayılabilir.
• Ateş, bulantı, kusma, hipotansiyon, şok.
• Fizik muayenede lokalize hassasiyet.

Görüntüleme Yöntemleri

• Ultrasonografi (USG): Taş ve safra çamuru araştırması için.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Tanı ve şiddet belirlemede kullanılır.
• Manyetik Rezonans Kolanjiyopankreatografi (MRCP): Safra ve pankreas kanallarının detaylı incelenmesi.
• Endoskopik Ultrasonografi (EUS): Daha detaylı görüntüleme sağlar.

Tedavi

• Destek tedavisi ve sıvı tedavisi
• Ağrı kontrolü (analjezikler)
• Antibiyotik kullanımı (enfeksiyon varsa)
  • Antibiyotikler: Hangi durumlarda kullanılacağına dikkat edilmeli.
• Hastanın durumuna göre beslenme düzenlenir.
  • Bulantı-kusma varsa ağızdan beslenme kesilebilir.
  • Erken dönemde oral alım teşvik edilir.
• Şok ve hipotansiyon varsa hızlı sıvı tedavisi uygulanır.

Komplikasyonlar ve Yönetimi

• Komplikasyonlar: Enfekte nekroz, peritonit, pseudokist, organ yetmezliği.
• Nekrotizan pankreatitte cerrahi müdahale gerekebilir.
• Pseudokistler büyüyüp belirtilere neden olursa drenaj yapılabilir.
• Tetkikler ve yoğun bakım takipleri ile hastaların durumu izlenir.

Sonuç

• Akut pankreatit yönetiminde erken ve doğru tanı, uygun tedavi yöntemleri ile hasta mortalitesinin azaltılması amaçlanır.
• Hastalığın şiddeti ve komplikasyonların gelişimi, tedavi seçimini etkiler.