İslam Öncesi Türk Tarihi - Ders Notları

Türk Adının Anlamı

• Çin kaynaklarına göre: Miğfer
• Kaşgarlı Mahmud'a göre: Olgunluk Çağı
• Vanbarya'ya göre: Türemek
• Ziya Gökalp'e göre: Kanun, nizam, töre sahibi
• Arap kaynaklarına göre: Denizin kenarında duran adam
• Celal: Hiddetli, şiddetli, kuvvetli, kudretli, seksi

Türk Adının Geçtiği Kaynaklar

• Çin, Pers, Bizans kaynaklarında Türk adı geçmektedir.

Türkiye Tabiri

• Orta Asya için kullanılmış, 12. yüzyılda Anadolu için de kullanılmaya başlanmıştır.

İslam Öncesi Türk Tarihi Genel Bilgiler

• Türklerin ilk memleketi: Orta Asya, kutsal başkent: Ötüken
• Ötüken: En yüksek rakımlı şehir, Gök Tengri'ye yakınlık inancı
• Atalar Kültü: Ölüler Ötüken'e gömülmüş, belli aralıklarla ziyaret edilmiştir.
• Proto Türkler: Ötüken'e Teprak Ana demişler.

Göçler

• Nedenler: Hayvan hastalıkları, kıtlık, kuraklık, boylar arası mücadele, Çin ve Moğol baskısı
• Göç Yönleri: Sibirya, Çin, Avrupa, Anadolu, Kuzey Afrika, Amerika (Bering Boğazı üzerinden)
• Etkileşimler: Askeri yapı, teşkilatçı yapı, yeni dinler, yazı alımı

Göçebe Yaşam

• Temel geçim kaynağı: Hayvancılık
• Ürünler: Et, deri, yün, tüy
• Kültür: Halı, kilim dokuma, et tüketimi, konserve yapımı
• Taşıma: Yüklet (devlet devesi)
• İlk Ekinler: Yonca, darı
• Çadırlar: Yuvarlak, oval hatlı, gökyüzüne benzer
• Cihan Hakimiyeti Mefkûresi: Türklerin dünya hakimiyeti anlayışı
• Cihat Anlayışı: İslam öncesinde yok

Askerlik ve Kadınların Rolü

• Kadınlar: Güçlü ve savaşçı; evlenmek için güreş yapılır

Tarım ve Hayvancılık

• Tarım: Sınırlı, uzun vadeli tarım yok
• Hayvansal Ürünler: Çin'e ihraç edilir, tarım ürünleri ithal edilir.

Kölecilik

• Neden Yok?: Göçebe yaşam, özel mülkiyetin olmaması

Yazı ve Mimari

• Yazı: Geç kullanıldı
• Mimari: Gelişmedi, göçebe yaşamdan dolayı
• Sanat: Taşınabilir cinsten, gündelik yaşamda süse önem verilmiş

Teşkilatçı Yapı

• Türkler: Teşkilatçı, devlet kurucu

İslamiyet Öncesi Din ve İnanç

• Farklı Dinler: Göçlerle farklı dinlere inanılmış
• Hapis Cezaları: Kısa sürelidir, asker kaçaklarına af yoktur

Yerleşik Hayata Geçiş

• Egemenlik Anlayışı: Değişmeyen tek şey; babadan oğla geçer, hanedanın ortak malıdır

Devletler

• Giriş: İskitler, Asya Hunları, Gök Türkler ve diğerleri

Gelecek Konular

• İskitler, Asya Hunları, Gök Türkler hakkında detaylar