Evet abisinin gülleri Hadi Bismillahirrahmanirrahim. Başlayalım bakalım. İslam öncesi Türk tarihi. Map kitabında buranın adı değişti. Ne dendi?
İlk ve orta çağlarda Türk Dünya Anladın. İslam öncesi Türk tarihi. Aynı şey.
Tamam Şimdi buradan bir tane soru geliyor. Hepsimen hızlı bir şekilde başlayalım. Ne diyeceğiz?
Türk adının anlamı. Türk demek ne demek? Abim bir sürü yerde geçiyor.
Türk demek Çin kaynaklarına göre miğfer. Tamam İşte Kaşgarlı Mahmud'a göre Olgunluk Çağı. Dimandırlık altı Türk'te böyle.
Macar Türk olarak Vanbaraya göre Türemek demek. Demekmiş. Hakikaten de öyle.
Biz Türk gittiğimiz yerde hemen ürer türel nüfus dengelerini aleyhimize lehimize döndürür müyüz? E döndürürüz. Doğru mu? Ziya Gök babaya göre kanun, nizam, töre sahibi demek.
Ve beraberinde, beraberinde Arap kaynaklarında da ne diye geçiyor? Denizin kenarında duran adam diye geçiyor. Bak içine giren demiyor.
Denizin kenarında duran diyor. Biraz sonra göster meselesi bahsettiğim zaman anlayacaksınız. Biz Türk yüzme bilmeyiz. Niye? Niye?
Gerek yok ki abim yani hani Orta Asya'nın ortasında yaşamışız. Gerek yok bunlara değil mi? Ama şimdi burada Türk adı son derece eski değil mi?
Bana kalırsa daha bunun gibi daha dolu dünya var. İşte bilmem kaçıncı yüzyılda bulunan metine göre güçlü kuvvetli falan demek değil mi? Abimm Türk demek Celal demektir.
Celal, Celal gibi. Hiddetli, şiddetli, kuvvetli, kudretli, seksi. Godum oturtana KO diyor ya İngilizler.
Knockout değil mi? Ah ne denir? Türk denir. Adımız son derece eski.
Nerede geçiyor? Çin kaynaklarında geçiyor. Pers kaynaklarında geçiyor. Doğru mu?
Bizans kaynaklarında geçiyor. Hamdolsun dünyanın her yerine gidince gittiğimiz her yere de izimizi adımızı bırakmışız. Daha bunun örnekleri çoğaltılır.
Mesela Orta Asya için kullanılıyor. diyor Türkiye tabiri daha ilerleyen süreçte 12. yüzyılda işte Anaodolu için Türkiye demeye başlıyorlar işte Marco Polo yok mu seyyah tamam o anlatıyor işte Orta Asya için diyor Türkiye tabirini kullanıyor mesela ilerleyen süreçte de Anaodolu için kullanılıyor buradan ÖSYM bir tane soru sormadı öğrenci bunları daha bunun gibi daha dolu dünya ne var dolu dünya şey var ama genel yapıyı bilin Buradan İslam öncesi Türk tarihinden öyle ilkli, enli, hepli bunlarla uzak durun. Neden? Yok bilgi yok.
Tamam mı? Çünkü burası şey yeni bir arkeolojik kazıyla değişebileceği için tamam mı? Bakın mesela işte Göbekli Tepe orayı şey komple değiştirdi.
Bu Yontmataş, Cizaltaş oralar mesela komple değişti. Hepsimen süreç içerisinde değişti. değişmez süreç içerisinde değişir bunlar bak Hatta hatırlıyor musunuz daha yenilerde yenilerde Anaodolu'da yeni belgeler bulundu Hatta ilterişkanın şeyi bulundu yazıtı bulundu yani daha öncesinde varmış mesela yazı o yüzden buradan ilkli enni hep bir şeylerden uzak durmasa mesela meşhur bir Lan Güzel'i vardır bilir misiniz onu Lan Güzel'ini geçelim bu kameraya gelelim buraya hop şuradan hemen geçelim. Rölen güzeli değil mi?
Bak ne o? Çin'in ortasında bir yerde Gazlılar, Gazlılar tamam Çin septeni yakın bir yerde beyaz piramit bulundu. Hayır. Piramitler nerede? Ağabeyimim piramitler Mısır'da.
Eee Çin'deki piramit, beyaz piramit daha eski tarihli deniz. Tamam Hepsimen Çinliler çıktı. Haha ezik Mısırlılar dedi. Biz daha eskiyiz, daha kültürlüyüz falan filan dediler.
Piramidin içini bu gurcaladılar. İçinden de bir tane mumya çıktı. Aha dediler.
Piramit de bizde, mumya da bizde, her şey de bizde sizde diye dünyada caka satmaya başladılar. Şunu götürdüler dünyada, Amerika'da işte Londra'da ne bileyim Amsterdam'da, Berlin'de, New York'ta sergilediler. İlk şey diye mumya diye tamam. Daha üstüne sonrasında şunu lazerle yüz tanıma sistemi yaptılar. Allahlah'ım çıkan sonuca bak.
Hiç kurban olduğumun Çinli'ye benziyor mu? Benzemiyor. Halı, molis bizden.
Bak nereden bildin? Başında böyle denilen bir başlık var. Sargut serpuş denilen tüyler var gördünüz mü?
Kültür galatasını anlatıyoruz ya serpuş diyoruz tüy diyoruz al bunlar o Çinli kızlar filmlerine bakıyoruz. Hepsipiniz de şu an bir Güney Kore dizi furyası başladı değil mi? Eee hepiniz onları izliyorsunuz bak bir dikkatliz onların tariflerine bak.
Onların saçlar salınıktır şeydir böyle kimisi örlü örlüdür. Bizimkine bak başlık takıyor mesela değil mi? Arkasından kulaklar bildiğin gibi elmacık kemiği çıkık.
Bak Usta fel kültüründen tamam dudaklar kırmızı ve olmazsa olmaz. Gözlere bak maşallah Türk Şoray gibi ve işin sırrı nerede? Aha.
kutu anda eyeliner da gördüm halis muhlis Türk kızı çıktı Çinliler hemen lönendirilen bölge nettir hemen ortadan kaybettiler Tamam bizden de gidip araştıran eden kılan yok Bak ben buradan şu yorumu bağlayacağım Demek ki İslam öncesinde bizde piramit de var mıymış varmış Vallahi kimin dersi desin? Varmış. Mumyacılık var mıymış? O da varmış.
Tamam mı? Bunları böyle böyle kabul ettireceğiz. Onlar uğraşıyorlar ya. Biz de uğraşıyoruz.
Geçenlerde bir Instagram kanalında Discovery'de mesela vardı. Paylaşmış, anlatmış böyle bunun altına bir sürü yazmış, yazmış, yazmış, yazmış. Tamam mı?
En son ben de yazdım. Tamam mı? She is definitely Türk yazdım.
Kesinlikle dedim. Türk kızı dedim. Hurra! Bir gittik oraya. anladın herkes geldi o yüzden bak sosyal medya kullanıyorsanız instagramdan alın takibe yalnız bırakma beni sen sanıyor musun ki aben sadece 26 45 36 42 dayım dünya yetmez dünya Anladın?
Cihan Hadi Hakemeti ve Fiküresi 10 kere sordu. Gene sorar. Gene soru anlatıvereceğim. Peki Peki Şimdi buradan oraya geçmiyorum artık tahtaya.
Çünkü hazır haritanın başındayken anlatıverelim. Türk adının anlamı bu. Geniş bir coğrafya yayılmışız.
Peki biz Türkin esas memleket neresi? Biz Türkin has memleket Orta Asya. Orta Asya'nın da tam ortası kutsal başkentim Ötüken. Bak buradan gelecek soru tipi belli.
Tarih, coğrafya. Bak abim artık ÖSYV kuru bir mek- bilmeniz istemiyor dediğimden kasıt şu tarihi coğrafyada birleştiriyor harita bilginizi istiyor tarihi vatandaşlıkta birleştiriyor iyi kötü hukuk bilmenizi istiyor kanun nizam bunları bilmenizi istiyor bak şimdi gelirse sorun şöyle böyle ezberlemeyin soru tipine vereceğim tamam işte doğuda Kingan Dağları batıda Hazar Denizi ne bileyim güneyinde Çin'in olduğu bölge kuzeyinde Kutsal.ubaylarla Sibirya'yla çevrili bölgede değil burayı sorarsa şöyle sorabilir der ki aşağıdakilerden birisi orta Asya'yı tasvir ederken kullanılır bir coğrafi terim değildir der. Şıklara bak Ural Dağları, Tanrı Dağları, Allahtay Dağları der, Yıldız Dağları der. Bak araya nereyi kaynattım? Yıldız Dağları'nı kaynattım.
Yıldız Dağları nerede? Trakya civarında. Anladın mı abicim? Böyle Anaodolu'daki bir yeri Orta Asya'ymış gibi verir. Dikkat ederseniz yakalarsanız işte dikkatten kastım, fokustan kastım bu.
Tarih sorularında beş seçenek varsa dördü bir tarafı gösterir, biri bir tarafı gösterir. Belli bir şey geldiğinizde soruyu okumaya gerek dahi kalmaz tık işaretler geçersiniz. Has memleketim burası.
Kutsal.sal başkentim neresi? Kutsal.sal başkentimde Ötüken. Ötüken neden kutsal? Bir, Ötüken bir kere doğuda.
Tamam Bizde işler doğudan başlar. Gene doğudan doğar. Hakan, Hakan, Kağan orada.
Diyemedim yöneticimiz orada. Değil mi? Arkasından kutsal olmasının bir sebebi de şu. Orta Asya'nın en yüksek şehri, rakım olarak en yüksek yeri Ötüken'dir.
Biz... Türkde bir inanış var. Gök Tengri.. Tengri.'nin nerede olduğuna inanmışsın.
Gökyüzünde olduğuna inanmışsın. O yüzden ne kadar yukarıdaysan Tengri.'ye de o kadar yakınsın demektir. Zaten Göçebeşşan var ya 3 ay oraya 2 ay oraya gidiyoruz geliyoruz dönüp dolaşıp geldiğimiz yer neresi? Ötüken.
Niye? Kutsal.sal. Bir de atalar kültü diye bir şey var. Bak hepiniz biliyorsunuz onu. Ne o?
Abimm bizde ölü öldü gitti bindi gitti yok öyle bir şey. Tamam mı? Götürürmüşüz ölülerimizi Tengri.'ye yakın olsun diye Ötüken'e gömermişiz.
Onları da belli aralıkla... topluluklarla ziyaret edermişiz. Bak al İslamiyet'i kabul ettiniz ama Ramazan bayramının, Kurban bayramının arifesinde bayramın birinci gününde nereye gidiyorsunuz?
Bezler ziyaretine gidiyorsunuz. Atalar kültü dediğiniz o. Anladınız mı? Yani kültürümüze biz neyiz? Bağlıyız.
Bizim ölümüzle, dirimizle bizim için aynı. Anladın mı? Öldü bitti gitti yok.
İrtibat kopmuyor. Anlayın ve bir de burada MEP kitabına eski güncellemelerle geldiydi. Proto Türk Ötüken'e özel bir isim vermişler.
Teprak Teprak ana demişler. Tabi bunu ben T eskilerdeyken o zaman şöyle diyeyim ben. Soru.
Proto Türk Ötüken'i hangi isimle anmıştır? Şıklara bak tamam mı? İlk yurt, ana yurt, ana vatan, toprak ana, dembaba dediydim.
O zaman Beşiktaş'ta dembaba vardı. Millet onu şak diyor. Değil la toprak ana demişler. Bir yerde karşınıza gelir mi? Gelmez.
Ama yaprak testi de Instagram'da orada burada sağda solda görürseniz diye verdim. Peki has memleket burası doğru mu? Şimdi bir de burada göçler başlığı var.
Biraz ondan bahsedivereyim tamam mı? Sonra kültür merkezlerine. geçeceğim. Sadece dinlesen yeterli.
Kısa bir iki not al. Ağabeyimim Orta Asya'da yaşıyoruz. Göç ettik.
Bak bu kavimler göçü değil ha. Ondan çok daha öncesinde göç ettik. Niye?
Niye? E hayvan hastalıkları var. Kardeş biz bir kere göçebeyiz. Bizim asıl geçim kaynağımız ne?
Hayvancılık O hayvan hasta olursa e sıkıntı değil mi? Kutsal. denilen hastalık çıktı. E kıtlık başladı. Yoktur.
var. Kuraklık desen kalmış başını yürümüş Orta Asya'nın. stepleri. Boylar arasında mücadele var.
Başta sen geçeceksin, ben geçeceğim diye. Bir yandan Çin baskısı, Moğol baskısı, Yüekler, Siyempler falan falan derken biz Türk öyle zorası kıyığa gelmeyiz abicim. Tamam Gökyüzünün olduğu her yer bizimdir mantığıyla. Cihan hakimiyeti mefkuresiyle dağıldık dünyanın sağına soluna. Attı.
oku. Ok nereye düşerse istikamet orasıdır dedik. Bir ekip şuradan yukarıya doğru gitti.
Sibirya'ya bir geldik. Anaom her yerine. Kutsal.u boyası kaç kaç kaç kaç kaç geldik aşağıya.
Ama o her yerine çekik çekik gözlü Çinli hepsi birbirine benziyor dedik. Ondan sonra bir ekip şuraya doğru geldi. Anao ne bitti? Gıta bitti. Dayandın mı Pasifiye Büyük Okyanusa?
Şimdi soru Türk nereye gitmiş olamaz? Bak teknik olarak Avustralya'ya gitmiş olamayız. Niye?
Çünkü az önce söylediğim gibi Araplar ne diyor Arap paynaklarında? Denizin kenarında duran adam diyor. Bak buradan sonuca bağlıyoruz.
Demek ki... Demek ki İslam öncesi Türk tarihinde denizcilik, gemicilik faaliyetleri var mı yok mu? Yok. Nereden bileceğiz?
Çünkü Türk yüzme bilmez. Ağabeyimim Fatih devrinde bile gemiyi denizden götürmüyoruz, karadan götürüyoruz. Gelin içeriye, siparişler yüklenin.
Gemiyi öyle götürmek daha kolayımıza geliyor mesela. Anladın mı? Soru. Bütünden parça çıkarma soruları. Soru.
İslam öncesi Türk tarihi bütün olarak düşünüldüğünde aşağıdaki... Oradakilerden hangisinin diğerleri oranda geliştiği ileri sürülemez. Allah sen yeni nesil soru. Tamam Göçebe yaşam. Gelişti.
Savaşçılık. Gelişti. Teşkilatçı yapı.
Gelişti. Denizcilik Gelişmedi. Peki denizcilik yok.
Tamam ona eyvallah. MEP kitabından yeni bilgi size. Peki balıkçılık var mı?
Var. Tamam Var. Bak sen hocam hemen yok diyorsun.
Nerede yok? Orada mıydın? Ben oradaydım.
Var. Tamam Sen balık tutacağın zaman kurban oldun mu? Denizcilik at.
Atlayıp balık peşinde mi yüzüyorsun? Hayır. Denizin tenarında duran adam.
Allah oltayı. At salla bekle. Bizimkiler oltada yetmez.
Çekmişlerdir. Onlar ya da ne bileyim kargıyla mızrakla yakalamışlardır. Bak tekrar söylüyorum.
İslam öncesinde denizcilik donanma yok. Ama balıkçılık faaliyetleri var mı? Var.
Cepte. Bak yeni yeni kavramlar, yeni nesil sorular geliyor. Tamam bir ekip buraya gitti. Geri döndü.
Beraberinde, beraberinde bir ekip şu tarafa doğru. doğru geldi tamam Anaodolu'ya doğru geldik bak görüp görebileceğin en büyük deniz Hazar Denizi onun da etrafından dolanmışsın zaten tamam bir ekip Avrupa'ya doğru geldi bir ekip buralara doğru geldi Kuzey Afrika'dan mesela geri döndük niye çöl ve ne yapayım orada ben hayvancılık hayvancılıkla uğraşıyorum bana ne lazım işte otlak yaylak bir şey lazım geldik geriye döndük mesela değil mi al bu kadar geniş coğrafya yayılmışız bak anlatmazsam çatlarım bir ekipte buradan şöyle şuradan çapraz yardırırız şurası Bering Boğaz Doğazu. Amerika ile Asya kıtası oradan birbirine bağlı. O dönem artık orası donmuş mu yoksa kıtalar kopmamış mı ne olmuş bilmiyoruz tamam mı?
Bizimkiler oradan yürüyor yürüyor yürüyor. Ela ela elle undele gunde yelle derken bir levha görüyorlar. Washington 10 kilometre. Nereye geldiler?
Buradan geçtiler. Amerika kıtasına geldiler. Bir tez ortaya atıldı.
Kızıldereller atıldı diye. Hakikaten de çok benzerlik var mı? Var. At.
Çadır, savaşçı yapı, totemler, kurttur, şamandır. Var mı? Var.
İşte bizim kadar eski bir millet olup bizim kadar tarihini araştırmayan başka bir millet de yok. Burada eleştirim herkese'dir. Tamam bilin gitmişiz her yerlere.
Anladık ama mesela Avustralya'ya gitmedik. Şu aşağı çöllere inmedik. Niye?
Ne işimiz var bizim oralarda? Peki bu göçlerde etkileşim olur mu? Evet etkileşim de...
durumunda olur. Nasıl olur? Bak abim etkileşim karşılıklı olur. Sizce biz geldik şuraya. Yaşayan adamları neyimizle etkileriz?
Ne kışıklılığımız, karizmamız, kültürümüz... Lan Neden etkilerisiniz? Askeri yapı, savaşçı yapı, kılıç kalkan, geçik silahların var. Bunlarla etkilersin. Teşkilatçı yapın, devlet becerin, devlet kurma becerin.
Bununla etkilersin. Doğru mu? Hiç bilemediğin mangalı öğretir miyiz la? Vallahi öğretiriz.
Doğru mu? Peki, onların neyinden etkileniriz? Bizde olmayanından etkileniriz.
Bizde ne yok? Bizde bir kere yazılır. yazı yok var mı yok onların yazısını aldık o yüzden kullandığımız bir sürü yazı var değil mi Bir de başka dinlerinden etkilenmişiz Çünkü arayış içindeyiz Göktengiri bir din değildir Göktengiri bir inanıştır tamam aramıyoruz öyle tamam bir sürü dine bilmem neye de inanacağız anlaştık bilin peki burayı da böylece hallettik bak harita bilgisi olacak genel yapıyı şöyle bir bilin etrafında ne var ne yok Orta Asya'dan sonra süre içerisinde nereye geleceğiz Anaodolu'ya gidelim Az önce söylediğim Orta Asya için kullanılan Türkiye tabiri daha sonrasında neresi için kullanılıyor?
Anaodolu için kullanılmaya başlanıyor. Hatta işte 1. Mesud zamanında Selçuklu Sultanı tamam Bizans kaynakları Anaodolu için Türkiye tabirini kullanıyorlar. Anlaştık?
Harita gözünüzün önünde kalsın. Şimdi geldim tahtama. Peki Anaoyurt'tan bahsettim. Asya'dan, Ötüken'den, Kutsal.sal Başkent'ten, Anaodoluk Kültür Toplum'dan hepsinden bahsettim. Bir de burada şu var.
Orta Asya'daki kültür merkezleri. Bak bunlar birer devlet değil. Tamam bunlar birer kültür merkezleri. Yok bilmiyoruz ki elimizde böyle aydıntılı bir belge, bilgi bir şey yok ki. Arkeolojik kazı yapılıyor.
Kazıyor kazıyor kazıyor bir tane kılıç buluyor bir tane ne bilen bir şey buluyor. Buna göre o coğrafyayı yorumluyoruz. Anlaştık işte. Bunlardan isim bilin.
İçerine de çok girmeyin. Niye? Map kitabı güncelleniyor.
Bunlar da sürekli değişiyor. Mesela en meşhur ANAV en eski kültür merkezidir. At ilk kez burada görüldü.
Şimdi yarın yeni bir arkeolojik kazı yapılır. Anaovdan çok daha öncesi vardır. Ben buraya üçünü beşini yazdım.
Normalde burada on iki on üç tane ne var? Kültür merkezi var. Yani genel yapıyı bilin yeterli. Andronova en geniş yalana yayılmış olanı.
Yani Afanasiova en geniş yalana yayılmış olanı. Değil mi? Afanasiova Türkiye'ye ait en eski.
Bak burada soru bankalarında vardır. Sorar ve düşersiniz. Düşme.
Der ki Orta Asya'daki en eski kültür merkezi neresidir? Anaov. Peki Orta Asya'da Türk...
Türkiye ait en eski neresi Afanasiova. Anladın şimdi ben sana burada şunu soracağım. Lan Afanasiova'da biz varız da Anaoo'da kim var lan o zaman.
Ben bunu sorarım değil mi? İşte Çinliler Türk bizden daha eski, daha köklü, daha kültürü bir medeniyettir dememek için böyle şey çıkarıyorlar. Yani buradan nokta atışı sorular çok beklemeyin.
Belki, o hâbetede belki. Birisi onu da çok bariz olan, mesela at neredeydi, bir ilaç yaşam neredeydi gibi bu tarz sorularla sonra gelebilirler Karasu'da demir işlenmiş takarda bunların en geçmiş işte milattan önce 4000'lerden 5000'lerden başlıyor yavaş yavaş yavaş yavaş geliyor Ben buradan da soru gelirse şöyle beklerim dedim dedim ki içerikten ziyade şöyle dedim ki aşağıdakilerden hangisi Orta Asya'yı aydınlatan kültür merkezlerinden biri olamaz dikkatli dinle ana Andronova Afanasiova Karasu'ku bak araya niye kaynattım araya turuvayı kaynattım anladım turma nerede lan Çanakkale'de lan Çanakkale'de doğru mu al Anaodolu'daki bir yeri işte Çatalhöyük insuyu Allahışar Allahişar ne bileyim Hattuşaş bunlardan birisini araya karıştırırlar dikkat ederseniz yakalarsınız bunu da galiba Adidari Hadilik adı Kaymakamlık o sınavda sordulardı hangisi yoktur diye tamam genel yapıyı bilin hocam böyle miydi böyle miydi MEP kitabı güncellendikten sonra diyor ki işte Andronova'da da Türk izleri görülmüştür Anaovda da Türk izleri görülmüştür diyor. Türkiye'ye ait halı kilim motifleri vardır diyor. Yani sürekli ne oluyor?
Değişiyor. O yüzden siz siz olun. Bu dönemde bu budur.
Bu budur. Bu budur. Bunlardan kaçının.
Tamam Arkeolojik kazılarla burası değişebilir. Kapiş Peki Göçlerden de bahsettik. Şimdi geldim neye? Göçebe yaşam.
Bak genel yapıyı bilmenizi istiyorum. Bu göçebe yaşam nedir? Ne iştir?
Bununla alakalı. Dur. bir sorun var işte buradan yorumlattırma soruları ile gelir ÖSYM'e göçebe yaşam Peki biz neden göçebeyiz bak abi bizim temel geçim kaynağımız hayvancılıktır Tamam hamdolsun hayvancılığında her türlüsünü yapmışız o hayvanın eti gırla tüyü yünü ne aklına geliyorsa Toynara varıncaya kadar kullanmışız anlaştık o yüzden hayvancılık yaptığım için ben neyim göçebeyim göçebe olduğum için neyle uğraşıyorum hayvancılıkla uğraşıyorum mantık Aklınıza yattı mı? Tamam şimdi MEP kitabından bileceğiniz birkaç böyle spesifik bilgiye gireceğim. Mesela hayvancılıkla uğraştık ya o hayvanın etinden, sütünden faydalanır mıyız?
E faydalanırız. Tamam yeşil renk görünmeyebilir maviye geçelim. Tamam o hayvanın etinden faydalanırız.
E biz Türk abem et mi yeriz ot mu yeriz? E tabii ki et yeriz değil mi? Mangal olmazsa olmazımız bizim yani hani. Et e sürekli git gel yalan. yapalım derken MEP kitabından bilgi size neydi buldunuz konserveyi de dünya üzerinde konserveyi ilk yapan biz abi biz atın etrafına döşelim şan kurşun kurşun yapıyorsunuz mesela gidiyorsunuz et etini kullandım.
Konservesini yaptık. Tamam mı? Beraberinde derisinden, derisinden e halıdır, kilimdir, beraberinde dokumacılıktır. Gelişir mi? Gelişir.
Ve o çadırlarımız falan bizim mesela biraz sonra değineceğim. Halı, kilim, dokumacılık. Bak coğrafya bilgisi. Bir yerde küçük baş hayvancılık varsa orada otomatikman ne gelişir?
Dokuma, tekstil sektörü de gelişir. Doğru mu? O hayvanın ne?
kılı tüyününü eğilirsiniz. İp yaparsınız ve kullanırsınız. Doğru mu?
Beraberinde etini kullandık. Tüyünü kullandık. Yününü kullandık.
Hepsir şeyini kullandık. Değil mi? Şimdi bir de buradan birkaç taşıma amacı olarak da kullanıyoruz. Mesela mesela yüklet diye bir şey duydunuz mu? Yüklet MEP kitabından bilgiler size.
Yüklet Yüklet ne? Devlet la. Devlet deve.
O dönemde var öyle kervanlarla ticaret ticareti uğraşıyoruz ya getirip götürürsünüz yükle yükle git günümüzün transporter işte anladın mı doblayın işte yükle git bitti gitti bu kadar bilin bir de hayvancılıkla uğraştırdığımız için. İçtirdiğimiz ürünler de var mesela. Nedir bizim içtirdiğimiz ilk ürünler? Tamam bunu böyle sorun sorun hemen öğrenci atlıyor.
Arpa, buğday falan da değil. Kendin için değil. Tamam mı?
Hayvanı doyuracaksın. Ne var? Yonca. Mesela, kenar kültür olsun. Tamam mı?
İlktir demiyorum. İlk içtirdiklerimizden birisidir diyorum. Bak yuvarlak veriyorum cümleyi. Yonca., darı.
Yeni bir kaz yapılır, başka bir ot çıkar mesela. Bilmiyoruz abicim yani. Anlaştık bilin bunları kullanmışız. Hayvancılık meselesi bu. Ben hayvancılık yaptığım için göçebeyim bil.
Beraberinde bozkır kültürü soruların içinde çok gelir. Tamam o coğrafya bozkır kültürü tamam orada bak. Bak atlıyız. Aha en sevdiklerimden birisi. Atlı.
2015 Nisan sonuçluydu galiba. Tamam mı? Kaşgarlı Mahmud Divan-ı Ligatut Türk'e göre Türk'ün kanadı nedir diye sordu.
Türk'ün kanadı nedir? Türk'ün kanadı atıdır abicim atıdır. Bir at aldıramadım kurban olduğumun. Yakında buldum zaten Isparta bir tane at çiftliği. Gideceğim orada çekeceğim biliyorsun.
Abimm at. Atımın adı da ne? Aşkar Aşkar Hatta Gazi'nin atının adı. Bak Gazi demişken Cüneyt Arkın'ı da Fahrettin Cürekli Batur abimi de çok severim. Bizim yani böyle tarihi sevmemizde o filmlerin büyük etkisi olmuştur.
Vefat etti yani benim de İstanbul seminerim vardı gittim cenazesine. Ruhuşat Mekanı cennet olsun inşallah ve onun atının adı Aşkar tamam mı? Bak Aşkar, Aşkar bir kere bana hız kazandırır mı? Tamam mı?
Yürüyerek gitmek var atın üstüne dıkıdık dıkıdık gitmek var. Bir, iki atın... Atın arkasına tekerlekli araba yaparsın tamam mı?
Daha uzun mesafeli göçler yapar mısın? Bak not. Türk'ün adı nedir?
At. Daha uzun mesafeli göçler yapmamıza sağlayan. Atmış.
Daha uzaklara gidebiliriz. Doğru mu? Taktik stratejik avantaj da sağlar sana. Yerden savaşmak var.
Yukarıdan atın üzerinden saldırmak var. Değil mi? Olmazsa olmazımız bizim nedir?
At. Pusat. Ne avradı lan?
Hatun diyeceksin. Hatun, hatun. Tamam mı? Öyle bakıyor bana. Var kurban olduğumun.
Kapat o pencereyi de. Tamam Çayı da al kenara. Söndür o sigarayı da. Adamı hasta etmem. Dinlen şunu.
Güzel bir şey anlatıyoruz. Değil mi? Tamam Hatun diyeceksiniz.
Hepsir kişinin atı olur. Hatunu olur. Pusatı olur.
Pusat silah ula silah. Tamam mı? Çeşit çeşit evvayetül silahımız var.
Tamam At meselesi bu. Beraberinde göçebeyiz. 3 ay orada 2 ay orada, 3 ay orada, 2 ay orada sürekli geziyoruz. Eee nerede yatıp kalkıyoruz biz? Tamam Toki'den evimiz mi var?
Residence mı var? 1 artı 1 yapımız mı var? Apartman mı var?
Ne var? Çadırda yatıp kalkıyoruz. Tamam İşte küçük baş hayvancılık yaptığımız için o hayvanın kılı, tüyü, yünü eğirdik. Ondan ne yaptık?
İp yapıp çadırlarımızı dokuduk. Ve bizim çadırlarımız kıymetli kardeşlerim tamam. Kızılay, Hilal-i Ahmer çadırı gibi öyle üçgen üçgen değildir. Bak bizim çadırlarımız böyle üçgen üçgen değildir. Doğru değil mi?
Böyle değil. Bizim çadırlarımız nasıl? Nasıl ya? Bizim çadırlarımız ağabeyciğim böyle yuvarlak, böyle oval hatlıdır. Doğru mu?
Biz Türk sivri hatları sevmeyiz. Yuvarlak, oval olacak. Bak elime dikkat et. Bu ne? Bu ağabeyciğim gökyüzü.
Gökyüzünün olduğu her yer bizimdir anlayışı var. İşte MEP kitabına giren ÖSYM'nin 2020'den beridir de sorup durduğu, şıkların içine koyduğu, hatta güncel bilgilerdeki... oradaki dahayı oraya kelime olarak seçenek olarak koyduğu bir kavram var nedir o cihan hakimiyeti şuraya kocaman kocaman yazayım cihan hakimiyeti mefkûresi tarihçi kardeşlerim sosyalci kardeşlerim size bir kitap önerisi Tamam Profesör Yoktur.
Osman Türk hocamın ne okuyacaksınız Tamam Türk cihan hakimiyeti mefkûresi tarihini bulun okuyun Tamam ne demek cihan hakimiyeti bir gün Türk'ün var ya hükmedeceği anlayışıdır. Kızıl elma neresidir? Bak abim kızıl elma diye bir yer yok.
Kızıl elma diye bir yer yok. Türk'ün batıda gidebildiği en son nokta neresidir? Kızıl elmadır. İşte bütün dünyayı biz komple fethedeceğiz.
Cape Canaveral uzay üstünden bir açacağız tamam mı? Dünya neye benziyor? Allah sana kızıl elma. Bak cihana hakimiyeti MEP kitabına girdi ama burada bir kavram daha var.
Aynı sene MEP kitabına girdi. Ne o? Cihat anlayışı. Bildiniz mi onu? Cihan cihat ne?
cihat ne? Allahlah rızası için dini yaymak üzere yaptığınız savaştır. Ölürsen şehit, kalırsan gaz oldun savaştır.
Peki İslam öncesinde cihat anlayışı var mıdır yok mudur? Yoktur. Anladın mı?
Bakın yenis nesil soru titleri size. Soru, aşağıdakilerden hangisi İslam öncesinde görülmez? 1-2-3 ne olsun mesela? Savaşçı yapı, görünür.
Hayvancılık, görünür. Bozkır kültürü, görünür değil mi? İşte ne bileyim asker gelişmiştir eyvallah gelişmiştir.
Peki denizcilik var mı? O görülmez. Can hakimiyeti var mı?
Var. Peki cihat anlayışı var mı? Yok. Unutma ÖSYM olanı değil olmayanı sorar. Doğru mu?
Peki mumya piramit var mı? Varmış diyeceğiz. Nereden gördük?
Halolan Güzel bizim kızımız. Tamam Halı, muhlis, Türk kızı, Çinliyle falan. Zerre alakası yok.
Tamam Tekrarlıyorum. İslam öncesinde cihat anlayışı yok. Tamam Denizcilik gibi, donanma gibi kavramlar yok.
Sonradan ortaya çıkacak. Ama mumya, piramit değil mi? balıkçılık ve cihan hakimiyeti. Bu kavramları bilin ÖSYM'e soruyor. Tamam Peki bak.
Peki aa Orta Asya bir sürü çadır var. Peki oldu ki Kağan'ın eşin var. Hakangisi la Kağan'ın çadırı? Hakangisi? Nereden hepsi birbirine benziyor?
Hakangisi? Abimm Kağan'ın çadırının üstünde bir tane de ne olur? Allahem dediğiniz hilal olur. Anladın? Aha.
Bak. İslam mimarisinde bir cami örnek alacak olsanız nereye örnek alırsınız? Kabe örnek alırsınız değil mi? Kabe nasıldır?
Kabe küptür abi. Kabe küptür. Hiç ben Anaodolu'da küpten cami görmedim. Siz gördünüz mü? Yok.
Bir de bunun başında ne var? Kabe var. Üstünde de neyi var?
Allahemi var. Allah. Neyin nereden geldiğini de anladınız mı?
Ha diyeceksin ki hocam e kubbe mimarisi bize mi? Ayasofya 500'lerde yapılmadı mı? Yapılmadı.
tamam onlar da kullanıyormuş ama İslam mimarisinde kim monte edecek onu biz Türk monte edeceğiz aklınıza yattı abim bak 2020 sorusu ne dedi gelirdi Mete Gene bayrağımız Gökyüzü çadırımız neyle alakalıdır diye sordu. Neyle alakalı? Cihan hakimiyetiyle alakalı. Anlaştık. Bilin genel kültür olsun.
Peki çadırdan da bahsettik. Türk'ün anı dedik. Askerlik gelişmiştir. Evet gelişti. Ama sadece erkeklerde değil.
Aynı zamanda. Kadınlarda da gelişti. Nasıl? Bak abim o coğrafya sert. Tamam o coğrafya sert.
O coğrafyada öyle zayıf, mıy mıntı bilmem ne falan onlar on para etmez. Tamam mı? Neymiş yapayım yakışıklı, kültürlü bilmem ne, dil biliyormuş falan.
Ne? Saldırsın bakalım kurtlara, saldırsın bakalım bir şeyler. Görürüm ben yakışıklılığı. Tamam mı?
O dönem abim ister istemez o coğrafya şartlar seni ne yapıyor? Seni güçlü yapıyor. Tamam mı? Kodumu oturtan alır her şeyi.
O dönem erkek. Tamam mı? Hatun hıh hıh doğacak çocuk hıh küüüüüp az bir nüfusla koca dünyaya nasıl hükmettiğimizi anladınız mı?
Anladınız. O dönem ben gidiyorum tek kılıç Allahlah Allahlah Allahlah Allahlah Allahlah Allahlah tamam. Allahlah Allahlah yok mu o zaman?
Daha da yok da bilmiyoruz da o zaman tamam. Ben gidiyorum tek kılıç. Hatun geliyor çift kılıç ne usulü? Dokuma usulü.
Anladınız? Böyle. Oldu ki mesela tamam mı?
Oldu ki mesela bir kızla evleneceğim değil mi? Öyle gelip de efendim diz çökmeler ne bileyim işte şeyle gondollarla. karla gelmeler tamam mı işte işte uçaklar uçurmalar, dronelar uçurmalar falan dronelar yüzük indirmeler teklif ediyorum benim böyle bir şey yok seninle evlenecek misin tamam kız seninle evlenecek misin seninle güreştirmişim eğer senin sırtını yere vurabilirsem benimle öyle evlenirmişsin şimdi diyeceksin ki yaa diyeceksin değil mi inanmıyorum aç bak google'a ben buradayım bu anladın mı daha yıllarca anlat anlatan bunların hepsi artık wikipedi ekşi sözlük ne bile her yerlere girdi yani tamam önceden de böyleymiş sen kendin Kendinden ey ulu yüce Türk kızı. Kendinden zayıf mıy mınt bir adama varır mısın? Hayır.
Yani nasıl şöyle duracak? Dik duracak. Değil mi?
Titratecek böyle dünyayı. Bitti gitti. Bir de zengin oldu mu?
Tamam Daha tadından yenmez. Tamam Peki askerlik gelişmiş. Bildik. Beraberinde hayvansal ürünler ihraç edilmiş. Tarım ürünleri ithal edilmiş.
Şimdi burada bir şeye gireceğiz. Neye gireceğiz? Neye gireceğiz? Şuna gireceğiz.
İslam öncesinde. Tarım var mı yok mu? Var mı dedin? Hı var.
Yok mu dedin? Hı yok. Allahın hangisi var mı yok mu?
Ağabeyim. MEP'in kitabı var demiyor. Yok da demiyor.
Tarım diyor sınırlı. Bak. Tarım diyor sınırlı. Yani öyle kesin bilgilerden, kesin hatlardan kaçının.
Tamam mı? Şu yok. Uzun vadeli tarım yok. Mesela arpa buğday bir yıl gerektiriyor.
Ekiyorsun bilmem işte yok başaklanma süresi, olgunlaşma süresi falan filan. bir sürü bir yıl. Biz bir yerde üç ay, dört ay falan fazla kalmıyoruz ki yani.
Ama uzun bir şey tarım yok. Ama kısa vadede tarım var mı? Kısa vadede mesela yoncadır.
Ufak şeylerde de böyle. Domates üverde böyle ekersin hemen şak diye ne olur çıkar mesela değil mi? Onlar var.
O yüzden var da deme, yok da deme, kesin hatlardan kaç, sınırlı de geç. Anlaştık peki. Hayvansal ürünleri ilaç etmişiz.
Hayvanın eti, kılı, yünü, tüyü, toyunu bunlar hep Çin'e satıyoruz değil mi? Tizerti de kimle yapıyorsun? Çin'le yapıyorsun.
Savaşı da Çin'le yapıyorum. Halı saha maçı da Çin'le yapıyorum. Düğünü de Çin'le yapıyorum.
Hepsir şeyimiz bizim kimlerle? Çinlilerle. Allahıp veremediğimiz ne onlarla bizim? Tamam sürekli biz de savaşta onlarla yapıyoruz. Niye?
Tamam şu boyda. Çekicik gözlü tamam mı? Hepsipsi birbirine benziyor.
Öldür öldür bitmiyor. Öldürüyorsun aynısı karşına geliyor. Lan ben seni öldürmedim mi deyip çekiyorsun bir daha.
Öldürüyorsun. Deja vu yaşıyorsun. Değil.
İpek yolu diye bir şey var. Kültür yukarıdan anlatıvereceğim orayı da değil mi? Total emotional. Biz Türk nasıl diyor? Tamamen duygusal.
Kapiş? Peki tamam. Hayvansal ürünler iraç ettik. Attı. Mesela bazı zamanlar atla satmışız.
Ama savaş zamanı bunlar satılmaz. Niye? O at değil ki o savaş zamanı. Savaş aracı o mesela anlaştık.
Bazı yaprak testler de falan karşınıza gelir. Tamam karşılığında da tarım ürünleri ithal etmişiz. Bunu da bazı kaynaklar tarım ürünü der. Bazı kaynaklar hububat der. Hap be o taneli şeyler hububat der.
Tamam yani Çin'e attır, ettir, kılıçtır bunları satıyoruz. Karşılığında tarım ürünleri hububattı, atıyorum işte şaraptı, ne bileyim ipekti. Onu falan ipeği falan bize vermeye çalışıyor. Neden? Çünkü abim biz şimdi savaşçıyız.
Deriden pantolon. Bak kılık kıyafetli de mesela o hayvanın derisinden deriden pantolon, deriden ceket, deri soğuğu geçirmez. Anladın mı?
Buna göre yaşıyoruz. Anlaştık. Bunları yerine ipek giydiriyor bize.
İpek gömleği giydiğin zaman ipek gibi olursun sen de. Niye? Bizi rahata alıştırmak istiyor.
Anlaştık? Bilin. Peki beraberinde tarım ürünleri ithal etmişiz.
Peki buradan ÖSYM'nin sorduğu sorularda yani şurayı şu cümleyi çok kullanıyor. Hayvansal ürünler ikraç edilir. Tarım ürünleri ithal edilir. İthal edilir diye.
Peki, peki, peki. Burada size bir şey sorsam. Desem ki, Çin'den ithal ettiğimiz ürünler arasında hangisi yoktur diye bir soru sorsam. Bak ÖSYM olan değil, onları sorar. Hakangisi yoktur?
şarap almış olabilirsin mesela ipek almış olabilirsin tarım ürünleri tohumluk almış olabilirsin peki yünlü dokuma aldık mı almadık mı günlük dokuma günlük dokuma almadık niye Çünkü o dokumacılık bizde var Orta Asya soğuk abem o şeyden geçinin boyunun kılından tüyünden işlikte yapıyoruz unutmayın içlik giyende şeylik olmaz diye ta Orta Asya'dan kalma soru var bak aha Türk erkeği dedin mi Eylül 1 dedi mi işte onu giyer tamam mı Haziran 1 dedi mi çıkarız kurban olduğumum aha içlikler giyiyoruz bak bak buradan aklınızda kalır doğru yap da nasıl yaparsak yap. Anlaştık. Peki beraberinde hayvan meselesi tamam değil mi? Kölecilik de oluşmadı.
Niye? Bir kere bizim yapımıza ters. Bize bizim yapımıza ters. Biz köle olur muyuz? Hayır.
Biz ya bağımsız oluruz. Ya bağımsız ölürüz. Başka alternatif var mı?
Kesinlikle ama kesinlikle yok değil mi? Kölecilik oluşmadı. Bir yapıya ters.
Iki göçebeyiz. Üç şartlar böyle bir şey gerektirmiyor ve Türk töresi de Biz de buna müsaade etmiyor. Bir de şöyle bir durum var.
Bu kölecilik meselesi nasıl çıktı biliyor musun? Kölecilik meselesi tarımdan, topraktan, ürün üretimden dolayı çıktı. E biz göçebeyiz. Bizde tarım yok ki köle muhabbeti olsun.
Mesela burada da ben bir tane Kore gazisi amcadan trendi üniversite öğrencisiyken yolculuk yaparken öğrendiydim. Mesela şurası benim ekip biçebileceğim topraklar olsun. Tamam 3 dönüm 5 dönüm neyse.
Tamam kimim ben? Kim ben? O dönemde... yaşadığıma göre Cilalı Taş devrinde bulundu.
Geldiydi bu. Köle meselesi, tarım meselesi. Şöyle bir adam olayım ben.
Hop. Vallahi her sene daha güzel çizmeye başladım bunu ha. Kim bu? Kim?
Fred lan Fred Fred Fred Fred aha iri. Fred aha böyle Fred kodumu oturtan cinsten. Doğru mu? Şimdi Fred'in gözünü, şaşı Fred'in gözünü toprak doyursun. Tamam mı?
Şu kadar da güzel. toprağın üstüne konarsa burayı onun adına kime biçecek? Bu topraklarda tarımı kim yapacak? Fred buraya buldu geldi kime?
Kölesin. Kim olsun o da? Fred'in yakın adam.
Şöyle onu da küçük çizelim. Kaşını gözünü de yaptık. Allah. Allahdı geldi sana barney.
Fret oldu sana efendi. Barney oldu sana köle. Kölecilik neyden çıkmış?
Teprakktan, üründen, üretimden dolayı çıkmış. Bizde niye kölecilik yokmuş? Çünkü bizde özel mülkiyet kavramı yokmuş.
Teprakk yokmuş, tarım yokmuş. Bunların hepsi ortak kullanılıyormuş. Aklına yattı mı? Hepsi mi?
Hepsi. Tamam Peki beraberinde kölecilik yokmuş. Kölecilik meselesi de yok. Peki şunu sorayım. La Osmanlı süper yerleşik, süper tarım yapıyor.
Hatta bütün sistem tımar sistemine dayalı. Osmanlı'da da yok kölecilik. Niye yok Osmanlı'da kölecilik? Cevap İslamiyet değil ha. Onu istemiyorum.
O değil cevabım. Cevap İslamiyet değil. Ne cevabım?
Abimm Osmanlı'da da özel mülkiyet yok. Teprakklar miridir, miri. Senin özel mülk toprağın olmayınca, komple detaylı olunca hepsi.
Senin kölen olmayınca. olmuyor. Osmanlı'da köleciliğin oluşma sebebi neymiş? Miri topraklarmış. Özel mülkiyet yok.
Teprakklar komple kimi? Devletinmiş. Bak bunlar hep çıkmış muhtelif yılların sorularıdır. Tamam peki beraberinde kölecilik yok. Yazı geç kullanıldı.
Niye? E ihtiyaç yok. Bizim adımıza kim yazıyor?
Çin yazıyor. O da işine geleni yazıyor. İşine gelmeyeni yazmıyor.
Savaşta yendiyse ballandıra ballandıra anlatmış. Yenildiğinden hiçbir şey bahsetmemiş. O yüzden bilmez. Anladın artık yeni kazan her şeyi değiştirebilir beraberinde mimari gelişmedi niye göçebe bak bunların hepsinin sebebi kaynağı dayanığı ne kölecilik yok niye göçebeyiz askerlik gelişmiş niye göçebeyiz yazı geç kullanılmış göçebeyiz mimari yok göçebeyiz hep göçebelikten dolayı abim yani gerek var mı üç katlı apartman iki katlı residence bir apart yapayım falan gerek yok ki buraya bir daha gelip gelmeyeceğim belli değil. Beraberinde sanat taşınabilir cinsten gelişti mi?
Hah çakı çakmak, aynadarak incik boncuk, kolye küpe hepsi var mı? Hepsipsi var. Biz Türk gündelik yaşamda süsümüze de düşkünüz. Bak Türk kızı hem savaşçı hem kudretli hem de güzel alımlı.
Olmazsa olmazları eyeliner, tamam halhal hızma bunlar bundan mutlak surette olacak. Süsümüzden de taviz vermiyoruz. Bununla alakalı bir tane TET sorusuyla geldi diyor ÖSYM zamanında.
İşte kurgandı. Gerçi kurgadan atırken orada söyleyeyim o soru tipini de. Tamam burada es geçtim. Türk gündelik yaşamda süsüne düşkündür yorumunu kabul ettiydi.
Çünkü paragrafın içinde incik, boncuk, kolye, küpe ne ararsan var. Bilin sanat taşınabilir cinsten gelişti. Mimari de Uygurlarlarla leşkı hayata geçince o da gelişecek. Beraberinde teşkilatçı yapı gelişti. Bak dizilerimiz bile var la böyle.
Teşkilatçı. Ağabeyimim biz Türk teşkilatçıyız. Üç Türk bir araya geldik mi? Dalet mi kurarız?
Hayır lan dördüncüyü bekleriz. Dördü geldiğinde nereye gideriz? Ötüken Türk kahvesine gideriz. Bismillah.
Goz ver. Goz ver. Goz ver.
Goz ver. Gımbız ver. Buna buna verme.
Bu güçlükte. Böyleyiz değil mi? Önce neyden konuşuruz? Önce bir kızlardan konuşuruz. Bak Türk kızı.
Türk erkeğinin kahve anatomisi. Eşini gönderdin ya kahveye. Ne yaptığını söylüyorum sana. İlk bir kızlardan konuşulur. Tamam mı?
Böyle. Hakani evli onlar konuşmaz da. Bekarlar konuşur.
Hakani derler ki oğlum şu kız var ya hastayım. Evleniyorum ama lan oğlum o kızı boş ver derler. Sonra spora geçilir.
Futbol. Lan gördün mü? Ampute milli takımımız dünya şampiyonu. 4-1 olmuş 4-1 yenmiş gurur duyuyoruz onlarla der ve Flaming Sultanları kızlarımız 5'te 5 yaptı çatır çatır gidiyorlar hamdolsun der tamam arkasından devlet kurar devlet yıkarız abicim biz teşkilatçıyız abim biz Türk bak rahmetli Adolf Hitler'in bu sözü var rahmetli Hitler diyor ki dünyada diyor tamam gülme Hitler diyor ki dünyada bir Türk kalsa devletini kurar intikamını yapıyor abim böyle bir söz falan yok bu tamamen internet işte atmosferi uydurması.
Böyle bir söz yok. Hakanitler bizden çekinmiş mi? Çekinmiş.
Niye Anaodolu'ya girmedin diye sordukları zaman kesin kazanacağımı bilmediğim hiçbir savaşa girmem diyor Hitler. Tamam mı? Ama Mustafa Celal Emin bir sözü var. Boncuk Gözlüm diyor ki gidin bakın Toroslara.
Bir Türkmen çadırından dumanın tüttüğünü görürseniz bilin ki hala Türklük için ümit vardır diyor. Allahlah! Bak gördün mü? Abimm teşkilatçıyız biz. Biz birbirimiz.
bizim için buluruz mutlak surette. Ya ellerin hacısı bile hacıya gittiğinde lan gider Kabe'nin karşısında namaz kılar, Kur'an okur, dua eder. La hiç bilemedin Kabe'ye bakar değil mi?
Bizim Türk hacılar selamun aleyküm hacı nereden geldin idi? Kaç seneden mi? Biz de Ispartalıyız.
Kabule yaptım yin mi? Siz ne varırdı? Sarma vardı. Şurada da Yozgatlarla Çorumluluğa varmış der.
Anında bir kere daha geri veririz. Bu böyle işte. Bu teşkilatçı yapı tamam mı?
Cana kimetini birleştirildi birleşince benim işimi zorlaştırıyor. Niye? Durmamışız ki Orta Asya'da.
Dünyanın her yerine gitmişiz. Bir sürü bir sürü ne kurmuşuz? Devlet kurmuşuz.
Benim işimi zorlaştırıyor. Bak İngiliz tarihçileri at. İngiltere vardı hala var.
Mısır tarihçiliği var. Mısır, Mısır var. Ama bizde Gök, Uygurlar, Hun, Ulaş, Avarlar, Kuşku bir sürü neyimiz var bizim? Devletimiz var. Bu olay benim birçok yere devlet kurmamaya sebep olduğu gibi Türk tarihini bütün halinde incelemeyi de zorlaştırıyor.
Hun bak. bakıyorsun bir Asya'da tamam bir bakıyorsun Avrupa'da al her yere gitmiş adam bütün halini de incelemeyi zorlaştırıyor ve Türk gittikleri yerlerde de farklı dinler benimsediler bak bu olay bizim farklı dinlere inanmamız tamam mı bizim bir arayış içinde olduğumuzu gösterir tamam mı gelişmemiş kültür falan onu bir geç tamam mı o kadar gelişmiş bir kültürümüz var ki tamam mı tatmin etmiyor bizi onlar arayış içindeyiz en son İslam dinine geçtik orada stop kaldık mesela tamam mı bilin farklı dinler benimsemedir. Göçebelikle alakalı. Çok gezen mi bilir, çok okuyan mı bilir?
Teknik olarak burada çok gezen bilire geliyor olay. Tamam Ve beraberinde hapis cezaları kısa sürelidir. Niye? La göçebeyiz.
Yaz kızım, gereği sünüldü, 25 yıl ağır hapis. Böyle bir şey yok bizde. Tamam Hapis cezaları kısa sürelidir.
Asker kaçaklarına falan kesinlikle af yoktur. Direk idam. Devlet halkı cezai müeydeyi sert yapmakla da halkın kendisine olan bağlılığını ne yapar?
arttırır. Cezayı kim verir? Halk kendisi mi verir? Devlet mi verir?
Devlet verir. En başından beri olduğu gibi. Anlaştık şimdi. Bunların hepsi neyle alakalı? Göçebe yaşamla alakalı.
Peki biz Uygurlarlar zamanında göçebelikten niye geçtik? Yerleşik hayata geçtik. E yerleşik hayata geçmekten beraber tepeden tırnağa hepsi değişti değil mi?
Değişmeyen tek bir olgu var. Ne olgusu o? Askerlik değil mi? En çok o değişti.
Et yemeyip ot yiye yiyemezsen as... Asker özelliklerini kaybettin mesela değil mi? Değişmeyen tek şey nedir?
Egemenlik anlayışıdır. ÖSYM'nin en çok sorduğu kelimelerden birisidir. Abimcim bak ben artık 20 sene olmuş öğretmenlik yapalı. ÖSYM'nin en çok sorduğu iki kelime var.
Cevap olarak kullandığı iki kelime. Bir merkezi otoritenin korunması, iki egemenlik anlayışı. Böyle bir paragraf gördüm. Egemenlik anlayışı diyor.
Dokuma işaretleri. İşaretle. Kesin doğru.
Yani umarım inşallah. Tamam Mesela Merkez Sultanı'nın korunması. Bu kadar paragraf.
Şıtlarda Merkez Sultanı'nın korunması var. İşaretle. Kesin doğru. Niye?
Zaten devlet ne yapıyorsa otoritesini korunmak, egemenliğini geliştirmek için yapar. Değil mi? Şimdi burada egemenlikten kasıt yönetme hakkıdır.
Yönetme hakkı bizde Göktengir'den geliyor. Doğru mu? Ben göçebeyken de egemenlik babadan oğla hanedanın ortak malı yerleşik yaşama geçtim. Yine babadan oğla hanedanın ortak ortak malı İslamiyet'i kabul ettim hala babadan oğla egemenlik ortak mal anlaştık abi değişmeyen tek şey budur dedim şimdi önce bir genel yapıyı bir özetledik tamam genel yapıyı bir gördünüz şimdi neye geçtim siyasi tarihe geçip tamam mı İskitler Asya Hunları falan oradan devam edeceğim Hadi hazırlığınızı yapın İskitler Hunlar Gökler devam ediyoruz Haydi sonraki ders görüşmek üzere dur Acaba Mete'nin planı neydi? Atilla'ya ne olacak?
Hepsipsi ve daha fazlası az sonra. Meraklan biraz. Hadi görüşürüz.