⚖️

Fizikte Kütle ve Hacim Kavramları

Aug 29, 2024

Fizik Finito Kampı - Video 3 Notları

Dersin Girişi

  • Soru: 1 kg pamuk mu, 1 kg demir mi daha ağır?
  • Cevap: İkisi de aynıdır, ama hacimleri farklıdır.

Maddenin Ortak Özellikleri

  • Ortak özellikler:
    • Atomlar: Canlı ve cansız tüm maddelerin yapısını oluşturur.
    • Moleküller: Atomların birleşiminden oluşur.
    • Kütle ve Hacim:
      • Her madde atomlardan oluştuğu için kütlesi ve hacmi vardır.
      • Kütle: Parçacık veya nesneyi oluşturan madde miktarının ölçüsü.
      • Hacim: Maddenin uzayda kapladığı alan.
    • Tanecikli Yapı ve Eylemsizlik:
      • Eylemsizlik: Dışarıdan bir kuvvet uygulanmadığı sürece bir madde hareket durumunu değiştirmek istemez.

Tarihsel Süreç

  • Tales: Maddelerin en temelinde ne olduğunu sorguladı.
  • Demokritos (M.Ö. 400): Bölünemez atom kavramını geliştirdi.
  • Arşimet (M.Ö. 300): Sıvı içindeki dengeleri inceledi.
  • El Hazini (M.Ö. 700): Maddenin kaynama noktaları ve yoğunlukları hakkında çalıştı.
  • Dalton (1700’ler): İlk atom modelini ortaya koydu.
  • Einstein (1900’ler): Maddenin enerji olduğunu formüle etti.

Kütle

  • Tanım: Kütle, maddelerin miktarını ölçen bir değer.
  • Ölçüm: Eşit kollu terazi ile ölçülür.
  • Birim: SI birim sisteminde kilogramdır.
  • Dönüşümler:
    • 1 ton = 1000 kg
    • 1 kg = 1000 g
    • 1 g = 1000 mg
  • Kütle yerçekiminden etkilenmez.

Hacim

  • Tanım: Maddelerin uzayda kapladığı alan.
  • Birim: SI birim sisteminde metreküptür.
  • Gazlar, bulundukları kabın hacmini alır.

Hacim Ölçümleri

  • Düzgün Geometrik Şekiller:
    • Dikdörtgen Prizma: Hacim = A x B x C
    • Küp: Hacim = a³
    • Silindir: Hacim = πr²h
    • Küre: Hacim = (4/3)πr³

Sıvıların Hacminin Ölçülmesi

  • Sıvılar, bulundukları kabın şeklini alır.
  • Taşma:
    • Bir cismin hacmi, suyun taşma miktarına eşittir.

Gazların Hacmi

  • Gazların hacmi, bulundukları kabın hacmine eşittir.
  • Hacim sıcaklık ve basınçtan etkilenir.

Örnek Sorular ve Çözümler

  • Kütle ve hacim dönüşümleri: Günlük hayattan örneklerle hesaplamalar yapıldı.
  • Sıvıların taşma durumu: Kap içindeki sıvının yükselme miktarı ile cismin hacmi belirlendi.

Dersi Tamamlama

  • Sonuç: 1 kg pamuk ve 1 kg demir eşit kütleye sahiptir ama hacimleri farklıdır.
  • Öz Kütle: İleriki derslerde daha kapsamlı incelenecek.

Test

  • Öğrencilerin konuyla ilgili pratik yapmaları için test önerildi.