ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับภาษีเงินได้นิติบุคคล

ภาพรวม

• เนื้อหามาจากหลักสูตรประกาศนียบัตรกฎหมายภาษีอากรของคณะนิติศาสตร์ ธรรมศาสตร์
• แบ่งปันความรู้จากการเรียนในห้องเรียน
• พูดถึงภาพรวมของภาษีเงินได้นิติบุคคลเพื่อเข้าใจคอนเซ็ปต์และประเด็นปัญหาทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการทำธุรกิจ

ระบบภาษีของไทย

• ภาษี: เงินที่รัฐเรียกเก็บจากประชาชนเพื่อบริหารประเทศ
• การเรียกเก็บภาษี: จากเงินได้ (ภาษีเงินได้), การใช้จ่าย (ภาษีมูลค่าเพิ่ม, ภาษีธุรกิจเฉพาะ), การถือครองทรัพย์สิน (ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง), และการรับมรดก
• หน่วยงานจัดเก็บภาษี: ราชการบริหารส่วนกลาง (กระทรวงการคลัง, กรมสรรพากร, กรมศุลกากร, กรมสรรพสามิต) และราชการบริหารส่วนท้องถิ่น

แหล่งที่มาของกฎหมายภาษี

• รัฐธรรมนูญ
• พระราชบัญญัติ
• อนุบัญญัติ (กฎกระทรวง, ประกาศอธิบดีกรมสรรพากร)
• คำสั่งกรมสรรพากร (ท.ป. และ ป.)
• ตัวอย่างการตีความและแนวปฏิบัติ (คำพิพากษาของศาล, ข้อหารือภาษีอากร)

หลักการทางกฎหมายที่สำคัญ

• ลำดับศักดิ์ทางกฎหมาย: กฎหมายที่ต่ำกว่าจะขัดกับกฎหมายที่สูงกว่าไม่ได้
• กฎหมายเฉพาะมาก่อนกฎหมายทั่วไป
• ความเป็นเอกเทศของกฎหมายภาษี
• การตีความโดยเคร่งครัด

โครงสร้างภาษีเงินได้นิติบุคคล

• ผู้มีหน้าที่เสียภาษี: บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล, กิจการของรัฐ, มูลนิธิหรือสมาคม, นิติบุคคลที่อธิบดีกำหนด
• ฐานภาษี: กำไรสุทธิ, ฐานอื่น ๆ
• การยกเว้นภาษี: กรณีธุรกิจบางประเภท, การถือหุ้นในบริษัทอื่น, สนับสนุนงานใหญ่ข้ามประเทศ
• อัตราภาษี: เก็บจากกำไรสุทธิทั่วไป 20%, SME ได้รับสิทธิประโยชน์

การดำเนินกิจการกับภาษีเงินได้นิติบุคคล

• การจัดตั้งองค์กรในรูปแบบต่าง ๆ ส่งผลต่อภาษี
• การเพิ่มทุน การกู้ยืม
• การทำธุรกรรมระหว่างบริษัทลูกกับบริษัทแม่
• การจ่ายเงินปันผล, การปรับองค์กร, การโอนกิจการ, การควบรวมกิจการ

ภาษีเงินได้นิติบุคคลต่างประเทศ

• หลักถิ่นที่อยู๋กับหลักแหล่งเงินได้
• ปัญหาภาษีซ้อน: ภาษีซ้อนเชิงอำนาจรัฐ, ภาษีซ้อนเชิงเศรษฐกิจ
• การขจัดภาษีซ้อน: ขจัดฝ่ายเดียว, ขจัดสองฝ่าย (อนุสัญญาภาษีซ้อน)

สรุป

• ภาษีเงินได้นิติบุคคลเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและมีหลายประเด็นที่ต้องคำนึงถึงในการทำธุรกิจ
• มีความสำคัญในระบบเศรษฐกิจของประเทศ