Лекцийн тэмдэглэл

Сэдэв: Сэтгэлзүйн гэмтэл

Үндсэн ойлголтууд

• Сэтгэлзүйн гэмтэл юу вэ?
  • Хүний амьдралд нэг удаагийн эсвэл удаан хугацаанд үргэлжилсэн таагүй явдлаас үүдэлтэйгээр сэтгэл зүйн гэмтэл үүсдэг.
  • Тархины хэвийн үйл ажиллагаанд саад болдог.

Хоёр төрлийн сэтгэлзүйн гэмтэл

• Нэг удаагийн гэмтэл
  • Гэнэтийн ослоос үүдэлтэй (жишээ нь, авардаас амь насаа алдах, хэн нэгний үхэл)
• Удаан хугацааны гэмтэл
  • Удаан хугацаанд үргэлжилсэн таагүй үйл явдлууд
  • Жишээ нь, үл хайхарсан байдлаас үүдэлтэй гэмтэл, зуршилтгүй харьцах байдал

Сэтгэлзүйн гэмтлийн шалтгаан

• Тухайн хүний амьдралын орчин, үйл явдлууд
  • Эцэг эхийн харилцаа, оролцооны байдал
  • Үл хайхарсан байдал
  • Гэр бүлийн хүчирхийлэл

Гэмтлийн үр дагавар

• Амьдралд тулгардаг бэрхшээлүүд
  • Мэдрэмжийн хөндүүрэл, сэтгэл санааны тогтворгүй байдал
  • Гэргийгүй орчинд өссөн хүүхдүүдийн эсвэл удалгүй гэмтэлтэй болох боломж өндөр байдаг

Гэмтэлтэй хүүхдүүдтэй харилцах арга

• Айдасгүй орчинд байлгах
• Харилцаа онцгой чухал
• Хүүхдийг сонсох, тэвчээртэй байх
• Чанартай цаг гаргах
• Хүүхдээ тоглоомоор дамжуулан өөрийгөө илэрхийлэх боломж олгох

Асрамж халамжийн байгууллагын үүрэг

• Сэтгэлзүйн гэмтэлтэй ажиллах тусгай аргууд хэрэглэх
  • Тоглоомын аргаар хүүхдийг олох
  • Үнэгдсэн сэтгэл заслын аргууд ашиглах

Судалгаа ба шалгалт

• Wake-Up Call судалгаа (10 асуулттай асуулга)
  • 10,000 хүнээс судалсан
  • Архины хамаарал, мансууруулах бодисын хэрэглээ, сэтгэл зүйн гэмтлийн холбоотойг тогтоосон
• Дэлхийн олон судалгаагаар сэтгэлзүйн гэмтлийн үр нөлөөг нотолсон

Монгол дахь онолууд

• Монголын уламжлалаас берн задолжлагатай байдал
• Гэхдээ хөгжлийн дараах 3 нас нь яг бага насанд нь хамгийн чухал үе
  • Үүний учир зарим судалгаанд 6-7 нас өндөр ач холбогдолтой гэж үздэг

Дүгнэлт

• Ицэг эхийн үүрэг хариуцлага
• Хүүхдүүдтэй харилцах, тэдэнд чанартай цаг гаргах, зөв орчин бүрдүүлэх нь чухал
• Биднийг хүрээлэх орчин, нийгмийн байдал, хөгжлийн хүндрэлийг хэрхэн даван туулах
• Гэмтэлээс хэрхэн хамгаалах, тайлбар зөв гаргах

Бусад санаа

• Бүгд амарч аялж байгаа мэт харилцаа тогтоох
• Хичээлийн хамт том төгсөлтөд хүрэх олон зүйл туршлагаас суралцсан
• Хүүхдүүд асармж авах тухай газар дэлхийд асруулж байгаа ойлголт
• Гэмтэл гэж юу вэ, хэрхэн боловсрон хөгжихийг таваар хүрэхүй хэрэг
• Эцэг эхийн үүрэг хариуцлага