Лекцийн тэмдэглэл

Сэдэв: Нийгмийн бүтэц ба харилцаа

Нийгмийн бүтэц гэж юу вэ?

• Үүнийг ойлгохын тулд "нийгэм гэж юу вэ" гэдгийг асууна.
• Нийгэм нь өөрийн залгамж чанарыг хадгалдаг бөгөөд тодорхой бүтэцтэй байна.
• Нийгмийн бүх хэсгүүд хоорондоо харилцаж, тодорхой бүтцийг бүрдүүлдэг.
• Макротүвшинд нийгмийн бүтэц нь институт зэрэгээр харагддаг бол микротүвшинд статустай, өөрчлөлттэй харгалдаг.

Нийгмийн байр суурь ба үүрэг

• Нийгмийн байр суурь нь тухайн хүн тусгай үүрэг, үүрэг урвалдаа хамаардаг.
• Үүргүүд нь институтийн үүрэг, байр суурийн үүрэг гэх мэтээр хуваагддаг.
• Бэлэг тэмдэг, мөнгөн дундын хэрэгцээ, зөрчилдөөн зэргээс хуваагддаг.

Нийгмийн харилцаа

• Карл Марксийн харилцааны онцлог: Өнгөрсөн үйлээс чиглэсэн, статус, эрх мэдлийг бүтээдэг.
• Харилцан нөлөөний анализ: хүмүүс харилцаж, язгуурт нэгжийг үлдээсэн.

Нийгмийн ойлголт

• Нийгэм нь хүнийг агент болгож, нийгэмд оролцуулдаг.
• Социал агентууд: Сургууль, гэр бүл, хэвлэл мэдээлэл.
• Нийгмийн шатлал: Бөдисийн байдал, интеграцаар ангилдаг.

Нийгмийн гажуудал

• Нийгмийн стандарт үйлдлийг зөрсөн байдал.
• Conformist буюу хэвийсэн байгууллага нь үйлээдрээр нийцсэн.

Нийгмийн судалгаа

• Судлаач арга: мэдээлэл цуглуулах, таамаглал баталгаа хийх.
• Мэдээллийн арга: суулт, судалгаа, туршилт, контент анализ.
• Математик шинжилгээний арга: индуктив, дедуктив арга.

Түүхэн үйл явдал

• Тайлан, ширүүн зөрчлийн үеэр нийгмийн хөдөлгөөн үүсдэг.
• Марксизмыг коминтерний номлолоор шалтгаалдаг.
• Социал институтын үйлчилгээг хэрэгжүүлэх.

Нийгмийн институт

• Институтуудын үүрэг: боловсрол, санхүүгийн тусламж.
• Төрийн, эдийн засгийн, шашин зэрэг институтууд.
• Институтууд нь нэгжүүдийг хүмүүжүүлж, нийгмийн залгамж чанарыг хадгалдаг.

Нийгмийн халамж

• Нийгмийн зөрчил ба халамжийн бодлого.
• Нийгмийн хамгаалал, халамжийн үйлчилгээ, ядуусын хамгаалал.