Solunum Sistemi Dersi Notları

Giriş

• Dört video formatında sunulacak:
  • 1. Video: Solunum organlarının temel yapısı
  • 2. Video: Soluk alışverişi
  • 3. Video: Solunum gazlarının taşınması
  • 4. Video: Checkpoint

Solunum Sisteminin Temel Amacı

• Oksijen eksikliğini gidermek
• Karbondioksiti dışarı atmak

Dış ve İç Solunum

• Dış solunum: Alveoller ile kılcallar arasındaki gaz değişimi
• İç solunum: Doku kılcalları ile doku hücreleri arasındaki gaz değişimi
• Kan pH'ını ayarlamak için karbondioksitin atılması gereklidir.

Hemoglobin

• Çok değerli bir protein, quat Turner yapıda (birden fazla alt birimden oluşan ve metal iyonu içeren)
• Hem grubu: +2 yüklü Demir içerir. Her hem grubu bir oksijen taşır.
  • Bir hemoglobin toplamda 8 oksijen taşır.
• Hemoglobin ile gaz bağlanması:
  • Oksihemoglobin: Oksijen ile birleşen hemoglobin
  • Karbaminohemoglobin: Karbondioksit ile birleşen hemoglobin
  • Karboksi hemoglobin: Karbon monoksit ile birleşen hemoglobin

Hemoglobinin Özellikleri

• Hemoglobin, plazma proteini değildir.
• Alyuvar içerisinde bulunur ve toksik etkisi vardır.
• Kanında aşırı hemoglobin bulunması, alyuvarların hemoliz olduğunu gösterir.
• 1 mm³ kanda: 4-5 milyon alyuvar ve her alyuvarda yaklaşık 200 milyon hemoglobin bulunur.

Solunum Organlarının Yapısı

• Burun:
  • Hava ısıtır, nemlendirir ve temizler.
  • Ağız yerine burun ile nefes almak önemlidir.
• Hava akışı:
  • Burun -> Yutak -> Gırtlak -> Soluk Borusu (Traka) -> Bronş -> Bronşçuk -> Alveol

Gırtlak ve Yutak

• Epiglottis: Besinlerin soluk borusuna geçişini engeller.
• Farenjit: Yutak iltihabı
• Larenjit: Gırtlak iltihabı

Ses Telleri

• Epitel katlantılarıdır ve nefes verirken ses çıkarılır.

Alveol Yapısı ve İşlevi

• Tek katlı yassı epitel yapısındadır.
• Sürfaktan:
  • Yüzey gerilimini azaltır ve alveollerin sönmesini engeller.
  • Alveol içindeki makrofajlar, mikroorganizmaları öldürmek için görevlidir.
• Amfizem: Alveol duvarlarının tahrip olması sonucu oluşan hastalık.

Plevra Zarı

• İki katlı yapı, akciğerleri dıştan sarar.
• Akciğerlerin hareketi için önemlidir.

Sorular ve Cevaplar

• Soluk borusu: C şeklinde kıkırdak içerir.
• Dış solunum: Alveol ile kan arasında gerçekleşir.
• Plevra: Akciğerin dış tarafında sıvı bulunur ve akciğerin nemli kalmasını sağlar.
• Hava akışı sırası: Burun -> Yutak -> Gırtlak -> Soluk Borusu -> Bronş -> Bronşçuk -> Alveol.

Sonuç

• Solunum sistemi ile ilgili mekanizmalar ve yapılar önemlidir.
• 2. video soluk alıp verme mekanizması üzerine olacak.