Coconote
AI notes
AI voice & video notes
Try for free
🌍
Skład i budowa atmosfery Ziemi
Apr 27, 2025
📄
View transcript
🤓
Take quiz
🃏
Review flashcards
Atmosfera - skład i budowa
Skład atmosfery
Zewnętrzna powłoka Ziemi
złożona z gazów.
Składniki stałe
:
Azot (78% powietrza):
Obniża zawartość tlenu.
Spowalnia procesy spalania i przemiany materii.
Ważny dla tworzenia białek w roślinach.
Tlen:
Uczestniczy w procesach spalania, oddychania, butwienia.
Pozostałe gazy (1%):
Argon, Hel, Wodór, Krypton, Ksenon.
Składniki zmienne
:
Para wodna, dwutlenek węgla, ozon, metan, związki siarki i azotu.
Ilość tych składników w powietrzu jest zmienna.
Aerozole
:
Zawiesina kropelek cieczy i elementów stałych unoszących się w powietrzu.
Uczestniczą w kondensacji pary wodnej.
Przykłady: kryształki soli, pył pustynny, pyłki roślinne, sadza, pyły przemysłowe.
Budowa atmosfery
Troposfera
:
Pierwsza warstwa od Ziemi.
Zawiera 80% powietrza atmosferycznego.
Grubość: 6-8 km na biegunach, do 18 km na równiku.
Spadek temperatury o 0,5°C na każde 100 m wysokości.
Zjawiska pogodowe i klimatyczne.
Temperatura przy górnej granicy: -70°C na równiku, -40°C na biegunie latem.
Stratosfera
:
Rozciąga się do 50-55 km nad Ziemią.
Zawiera ozonosferę (od 20-25 km), gdzie w wyniku promieniowania UV tlen przechodzi w ozon.
Chroni przed promieniowaniem ultrafioletowym.
Wzrost temperatury do 0°C przy górnej granicy.
Mezosfera
:
Sięga do 80-85 km nad Ziemią.
Spadek temperatury do -80/-90°C.
Ciśnienie atmosferyczne: 0,1 hPa.
Termosfera
:
Temperatura rośnie do 1000-1500°C.
Powietrze silnie zjonizowane, pochłania promieniowanie słoneczne.
Zjawisko zorzy polarnej.
Egzosfera
:
Powietrze bardzo rzadkie, na granicy grawitacji.
Cząsteczki uwalniają się w przestrzeń międzyplanetarną.
Znaczenie atmosfery
Chroni przed wiatrem słonecznym, promieniowaniem UV, meteoroidami.
Utrzymuje odpowiednią temperaturę na Ziemi dzięki efektowi cieplarnianemu.
Efekt cieplarniany jest pozytywny, ale jego nasilenie jest niebezpieczne.
Podsumowanie
Atmosfera jest kluczowym elementem ochrony i regulacji klimatu na Ziemi.
Kurs zakończony zachętą do dalszej nauki i odkrywania tematu.
📄
Full transcript