Marami po mga definition ang tension, but it can be simply defined as pressure, imbalance, often with psychological indication of emotion. May tension. Ang buhay araw-araw maraming tension.
At siguro hindi na kailangan sobrang i-define yan dahil nararanasan ng maraming tao yan parati. In life it can also be full of stress. Stress can be defined as a physical, chemical, or emotional factor that causes bodily or mental tension.
It's a factor that sometimes causes disease. So yan ang buhay, lalong-lalo ang city life, modern life, maraming tension and stress. We must take note that tension and stress are not unique to modern and to urban life. Although maraming pagkakataon in modern and urban life na magkaroon ng tension and stress. Uso na yan nung araw pa, kahit noong Ice Age, maraming problema noon, magkakamang cold ice sheets.
Even during the Jurassic Age, dinosaurs were stressed among themselves. May mga stress and tension na rin siyempre sila. Sa panahon ng Stone Age, sa noong tinatawag ng mga Paleolithic period, animals and rival hunters had tensions among themselves.
Trespassers and tribal wars, uso yan at nagbibigay ng stress noong Neolithic period. Kung kayo ay nagsusubscribe sa ganitong mga pagsukat ng banahon, during the Bronze Age, there was a lot of invasion, a lot of wars. And during the Iron Age, imperial wars. Dahil na-invento na yung mga espada, mga bakal, mga sibat, sobrang daming stress ng mga tao, dahil nag-aagaw-agawang ng mga kingdoms. There was always, nearly always, food shortage.
Lalo sa mga population centers, that was very stressful. At kung kayo ay nagkataon na slave, that's very stressful because you had no control over your life at lalong-lalo yung mga mahihirap. During the medieval times, religion was a stressor.
Kasi natatakot ka lagi, pwede kang parusahan, walang mga pangangatwiran pagka ikaw ay ipadala sa mga religious wars. Natawag na ipagtatagol mo ang religion so people were killing one another. During the dark ages, there was a lot of fear and a lot of superstition. Dumaan ang first and second world wars. tension, stress.
Wala na yata pwedeng bagong maimbentong tension and stress. Now, what are the positive uses of tension and stress? Tension physically energizes.
Halimbawa, yun pong pana, pag hinila mo yun, may tension. Pero pag hindi mo nun hinila, wala namang power yun eh. Hindi mo makakapagpalipad yun ng pana. Yung mga gitara, Pagka hindi mo naman kinalabit yan at nahila, nagkaroon ng stress, hindi naman tutunog, hindi makakaroon ng magandang sound.
Tension stabilizes. Halimbawa, pag may bato kayong pinagdugtong-dugtong at nagiging arc, sa gitna nun, kailangan may capstone. And this is a very important part of architecture.
Because without the capstone, and if the stones are left to relax among themselves, they'll collapse. Kaya pag nakakita kayo ng mga luma mga building na may mga batong nagkaipon-ipon, sa gitna, merong capstone yun, na usually parang courting V. It keeps everything in place. Because of the stress and the tension suffered or experienced by the stones, they remain where they are. Garter.
Kung walang stress yung garter nyo, lalaglag yung ginagarteran, matatanggal. Diba? Kaya mabuti't may stress.
Yung rubber band, kung hindi yan na-i-stretch, and therefore there is stress there and tension, Hindi niyan kayang hawakan yung gusto niyong talian niya. So, tension and stress stabilize, they challenge, and develop many, many forms of strengths. Ang pinag-uusapan natin ay hindi lang ganyang uri ng tension and stress, kundi yung mga tension and stress na nararamdaman ng tao, nararamdaman ng kanyang katawan, at syempre kasunod na mararamdaman ng kanyang isip, ng kanyang emosyon, ng kanyang espiritu. Now, ang sagot ng tension and stress ay rest and recreation. Halimbawa, pag kayong gitara, hinilanin nyo, may tension.
Pag binawalan nyo yun, luluwag, rest. Laging merong ganun ang buhay. Ang mga bato, pagka mainit ang panahon at lumalamig ang panahon, pagka gabi at araw, lumalaki, lumiliit yan. Kaya yung paa natin, hindi pareho ng size yan sa umaga at hindi yung size sa tanghali at sa gabi. Dahil lumalaki, lumiliit, nagkakaroon ng tension and stress.
Now, what about rest and recreation, especially rest? Rest is defined as freedom from activity or labor. Very, very physical rest. A state of motionlessness or inactivity when you look at rest from the point of view of physics. Rest can also be tinatawag nating pahinga.
Yung pahinga ng tao, yung pahinga ng hayop, yung pahinga ng mga napapagod. What about recreation? It means to create again, to restore, to refresh something that got tired. Someone who was stressed. and who was subject to a lot of tension.
What are the forms of rest? Common forms of rest? Stopping.
and blocking of the source of tension and stress. So, nagbubuhat ka halimbawa ng mabigat na bakal sa gym, that is the tension and stress. Pag binitawan mo yun, that's your rest. Meron kang mabigat na binubuhat, binitawan mo, rest.
Meron kang inaakyat ng mga matari na lugar, huminto ka ng pagakyat, rest. So, tinitigilan natin at pinapatigil ang pagdating ng stress. And what are the uses of rest?
To limit tension to capacity. Halimbawa, nakakita siguro kayo mga kapatid na mga tulay na kalagay load limit 10T o 10 tons. So kailangan, hindi ka lalampas, mag 11 o 12 tons, maaring gumuhuyon at mahulog ka. So nagre-rest ng isang bagay, ang isang tao, ang isang gumagawa para igalang yung capacity.
Kaya pinagpapahinga ng Diyos ang tao, 6 days you shall lay more on the 7th year. you will rest. Kasi siya ang nag-design ng tao. Alam niya na hindi kaya ng tao na magpa-trabaho ng pitong araw, sunod-sunod, ng linggo-linggo, buwan-buwan, taon-taon na walang tigil, bibigay siya at magkakasakit siya. O kaya'y mawawala na siya.
siya ng lakas. Kaya, pag nagugutom ka na, ay kakain ka na, inaanto ka, ay matutulog ka, season yan. Magkasagot talaga, magkatumbas. So, sa mga tulay, may mga load limit.
Ang electrical appliance, may voltage regulation yan. Pagka 110 yan, hindi po pwedeng saksak sa 220, sasabog, mag-aapoy, masisira. Pati mga ilaw, kung 10 volts yan, hindi po pwedeng blagyan ng sobrang daming kuryente, dahil baka siya ay sumabog. Medicine, you have to take it in the right dosage. Because taken beyond the required dosage, it will become poisonous.
At pati ang exercise, hindi ka basta nage-exercise, sinitingnan ang iyong edad, ang iyong body weight, ang condition ng iyong puso, body situation, blood pressure, sapagkat dapat igalang yung limits. That is the use of rest. Iga lang ang limit, ang kakayahan, ang hangganan na kayang dalhin.
Kaya nakikita niyo po yung mga nababaliw. Pag sobra na ang sunod-sunod na dagok ng tadhana sa kanila, sunod-sunod na mga kalungkutan, kabiguan at walang pahinga, bigla na lang nagkakakanta at nagsasasayaw, nakakalimot sa sarili, that is the coping mechanism of the human body, para hindi siya tuluyang sumabog at mawasak, siya'y nababaliw. Para hindi na niya ngayon indahin.
ang mga dapat ay iniinda ng mga taong hindi baliw. Kaya yung pagkabaliwa is a ring blessing. Kung sakaling ang buhay mo'y sobra na at mamamatay ka na sa dami ng lungkot, nababaliw ka ngayon.
Kaya nakaka-recover din ang mga nakaka-ganito. Kung nakakaroon sila ng enough rest, enough relaxation. Anong problema nun?
Naging sobra ang stress. Naging sobra ang tension. Nakita nyo po't pagkakayopagod na pagod, tapos mayroong maliit lang na bagay na nangugulo sa inyo, nagnangnag, o kaya sisi ng sisi, ng tanong, naaaway nyo na, samantalang kung yun ay ginawa sa isang panahon kayo ay nakapahinga, hindi naman nyo mamasamain, kakayanin nyo yun. Kaya ginagalang natin yung kalagayan ng tao. Sabi mo, para tinatanong lang kita kung anong ginawa mo maghapo, nagagalit ka na.
Hindi naman yung tanong eh. Kundi, kailan itinanong? Paano itinanong? Anong kondisyon nung tinatanong? So, rest to replenish strength, to replenish capacity.
Pero meron pong mas malalim na gamit ang pahinga. At pinag-uusapan na natin ngayon, pahinga ng tao. Pahinga ng kanyang katawan, pahinga ng kanyang isip, pahinga ng kanyang buong pagkatao.
The deeper use of REARS is to review and reflect on the relationship between tension and capacity in choices to make. In other words, pagka po tayo nagpapahinga, hindi lang tayo dapat nagpapatanggal ng pagod at naghiipon uli ng lakas. Tapos, papasok na naman tayo dun sa dating gera ng buhay natin, sa dating nating ginagawa.
Tuwing nagpapahinga tayo, iniisip natin ano... Ano ba ang kumagod sa akin? Bakit ako napagod? Paano ako napagod? At paano ko iiwasan na mapagod muli ng ganito?
In other words, you come out of every rest period wiser. Hindi yung lumakas ka lang, lundag ka na naman, paso ka na naman dun sa gulo na pinagpahingahan mo lang pala at babalikan mo lang ng ganon na ganon. Rest in order to recreate. Kaya rest and recreation yan. Nabubuong muli sa atin yung mga nasira at bina bagi, bini bagi natin.
natin ang mga bagong kahulugan, mga bagong hugis, bagong anyo, bagong tunog ang ating buhay. So that you come out of your rest period a better person, a wiser person, that you will not get into the same battles again, but now you will know how to choose your battles. Kaya yung pong nagpapahinga, baka nakipag-away kayo, napagod kayo, nagpahinga kayo, mag-iisip kayo nguli. Itutuloy ko pa ba itong away na to? Is it worth it?
At kung naisip nyo na hindi na dapat, hindi na kayo babalik na sa away kahit lumakas na ang ina. Thank you for watching! Wali kayo, pahinga, tapos ping! Away wali kayo, kasi hindi mo naman iniisip kung babalikan ko ba yung kaaway ko na to o hindi.
In other words, talagang rest lang yun, walang recreation yun. Pero yung napagod ka na sa pakikitungo sa iyong asawa, lumayas ka ngayon na tatlong araw. nagpahinga ka ng konti, iniisip mo rin, aawain ko pa ba siya sa mga dating pinag-aawain namin?
Susukating ko pa rin ba siya mga dating sukatan? Gagaliting ko pa rin ba ang sarili ko na hindi niya nailalagay yung media sa lalagyan ng marumi? Iniiwan niya mga tuwalya, blimpo, parang sundan mo siya, ang dami niya. niyang kalat. Oh, nakakapagod na ito.
Hindi ko na nga siya aawain tungkol doon. Yun ang recreation. You don't only just rest, but you recreate your situation so you come back into your life from which you were resting for a while, a much better person. And what is our very positive view about being tired?
Tiredness inevitably leads to rest. Kung pagod na pagod na kayo sa inyong ugali ng inyong asawa o ugali nyo, pagod na pagod na kayo sa kaaway ninyong magkapatid, pagod na pagod na kayo sa pakikipagtunggalin ng ganito at ganon, pagod na pagod na kayo sa pagtatango-tango ng inyong iligal na negosyo, tagod na pagod na kayo sa pagkatunggalin ng inyong iligal na negosyo, Napagod na kayo sa pagtatago ng inyong immoral na relasyon. Magpapahinga ka, pero hindi lang para lumakas.
Ulit balikan na naman yun ng ganun-ganun din. Repeat lang ang buhay mo parang carbon copy ng kahapon. You recreate.
You say, what is my life all about? Uubusin ko ba talaga ang lakas? lakas ko sa ganito, paulit-ulit, paulit-ulit, walang asenso, ang buhay ko paikot-ikot, parang Ferris wheel, kahit ilang ikot at ikot ang mangyari sa akin, pagbaba ko, nandun pa rin ako, I did not cover a new ground. So what is nice about being tired? I wonder what makes you tired now, mga kapatid.
Halimbawa, nagiging pagod ba kayo dahil araw-araw, nagkocommute kayo mula sa halimbawa ay sa Apalit Pampanga, patungo sa inyong trabaho. So, gumigising kayo ng alas 4 na ng umaga, nakakauwi kayo ng alas 12 ng gabi, At sa araw-araw ginagawa nyo yun, hindi lang kinatutulog ng konti. Para gawin nyo, isipin nyo, magbo-boarding house ba ako?
O dito na lang ba ako magtatrabaho sa apalit? Iniiba mo, hindi ka lang nagpapahinga para pasok ka na naman ng pasok sa gulong pinagpahingahan mo lang sandali. Tiredness leads to rest.
Rest leads to strengthening, to reflection, to repositioning, to reassessment of your war and your warfare, and then to think, is it worth it? Rest and recreation, retreats, don't mean... rest and recharging to go back to the same battle, to the same stress and tensions.
Para yung iba, uy, magre-retreat ako. Bakit? Para lumakas lakas ulit ako dahil pagod na pagod na ako dito sa aking asawa. Tapos pagkagaling sa retreat, pagbalik na pagbalik, bangaya na naman sila.
Nakapagpahinga na ako. Diba? Ready na naman ako. Hindi ganun eh. What is rest and recreation and what is a retreat?
It is rest and recharging to change your wars. To change your strategies. To change lives. Dahil pag nagpapahinga ang katawan, Kasunod na napapahinga ang emosyon, napapahinga ang isip.
Kaya yung pagpapahinga, hindi lang pagpapalakas ulit sa ating mga muscles. Pagbubulay-bulay, pagninilay-nilay, pag-iisip-isip. Paghuhunos-dili, pagbabagong loob. malalalib na mga salita, pero meron yan konsepto sa ating kultura. Kaya sinasabi, mag-isip-isip ka.
Mag-nilay-nilay. Kaya dapat ang mga bahay nung araw, lahat ng bahay, mayamat, mahirap, may silyon, kasi sisilyon-silyon ka doon, uugoy-ugoy ka, nakakapag-isip-isip ka. Hindi yung basta-basta na lang mga dalos-dalos at mga nagmamadaling mga pasya. Rest in order to change your approach to life, to the same problems that keep repeating, walang asenso. Rest so that you can change your methods.
Rest so that we can change our lifestyles. Now what are the lessons from tension and stress? Rest and recreation of life.
Life is about seasons. Nakakailang tag-araw na ba at tag-ulan kayo ng inyong buhay? Nakakailan na ba kayong gabi at araw? Nakakailang leap year na ba tayo?
Kung ika'y tagataping dagat, nakakailang high tide and low tide na yan. Ganyan ang buhay. Seasons. Ecclesiastes 3, 1 to 8, I will read from the contemporary English version.
Everything on earth is a season. Birth has its own time and its own season. There is a time for birth and death, planting and reaping, for killing and healing, destroying and building, for crying and laughing, weeping and dancing, for throwing stones and gathering stones. May panahon ang lahat ng bagay sa mundo. At pag inisa-isa natin yan, sabi, there's a time for birth, which is tension.
Paano po ipinapakita isang batang bagong panganak? Nakasara ang kamay. Nakasara ang kamay ng batang bagong panganak.
May tension. Para bang sinasabi niyang, akin ang lahat, magiging akin ang lahat, aangkinin ko ang lahat. Life begins.
Tensed. And there's a time for death. Ang mga namamatay po, nakabuka lahat ng palad.
Wala ka pang makikitang kamay na namatay na kaganyan na may hawak na piso. Kahit hawak-hawak niya nung naghihingalo, at kung pilikuloyan, ikukulo sa tank, nalaglang yung hawak, patay. So, nang-realize niya, wala naman pala talaga kung pwedeng hawakan.
Wala naman pala talaga kung pwedeng angkinin. So ibibigay ko ng ganyan lahat. So nakikita mo natin, tension and relaxation, birth and death. Crying is tension, laughing is relaxation.
Kaya sinasabi nila, if you want to relax, laugh. Watch a comedy, have fun. E meron naman mga lungkot-lungkot nalang sa buhay, pasanang daigdig, manonood pa ng drama. Iyak-iyak ngayon, mugto-mugto ang mata. So lalong na tense ang tao.
There's a time for weeping, tension, and a time for dancing. releasing tension. Nakaka-release ka ng mga toxins sa iyong katawan, papawisan ka, so you release tension. There's a time for keeping a closed fist, which is tension, and giving, open fist, relaxation.
A time for hate, kakatension. A time for love, nakaka-relax. A time for war, tension. A time for peace, relaxation. In other words, sinasabi po ni Solomon, mga kapatid, ang buhay ay ganito, tension and relaxation.
Huwag na kayo magtaka. Tanggapin nyo yun. Kung napatapat ka ngayon sa tension, di matens ka. Ngayon, bukas, relaxation, mag-relax ka. Ang isa namang napakawala sa lugar, yung parang parang matens, ay relax na relax.
Mga padre de familia na wala nang malamon ng pamilya, ay relax na relax pa. Nakukuha pang manood ng TV. At meron namang dapat mag-relax, bakasyon, tens na tens ang nanay dahil kulang ang tinedor na dala, o may ganito, may ganyan. Hindi nagre-relax, eh dapat mag-relax.
So mali, hindi sila katugma. ng rhythm. What is the Bible trying to tell us? Life is about rhythms.
Sunrise, sunset, high tide, low tide. Wala kang mapapala kapatid na ipagluksa ang low tide tuwing naglo-low tide. Sa matuwa kat hindi, maglo-low tide at mag-high tide. Lalo kung taga malabon ka.
So, huwag mo nalang palungkutin ang buhay mo. Mag-adjust ka nalang dahil andun eh. So, yun ang sinasabing mag-rest ka and mag-isip-isip.
Recreate. Bibili ba ko ng bota na hanggang hita? Hanggang leeg?
O lilipat nalang ko sa antipolo? para hindi ako bahain. Pero hindi yan garanti ha. Meron tayong elder na nasa antipolo sa ibabaw ng bundok.
Lumubog ang bahay sa baha. Ganyan ang buhay ng tao. Maraming hiwaga. But life is about seasons of alternating rhythms and waves of tension and relaxation. Parang gitara na te-tense, nagre-relax, lumalabas ang musika.
Jeremiah 8.7 Even the stork in the sky knows her appointed seasons. And the dove, the swift, and the thrush Observe the time of their migration. May oras kung kailan ang mga ibon ay lumilipad patungo sa hilaga at may oras para sila lumipad patungo sa kabilang direksyon. Alam nila kung saan sila pupunta. Alam na mga Salmon kung kailan sila babalik sa mga ilog na pinagsilangan sa kanila.
Alam nila at sinusunda nila ang panahon. Psalm 104, 19-24 The moon marks of the seasons, and the sun knows when to go down. You bring darkness, it becomes night, and all the beasts of the forests prowl. The lions roar for their prey and seek their food from God.
The sun rises and they steal away. They return and lie down in their dens. Then man goes out to his work, to his labor, until evening. Ano pong observation dito? Pati daw ang mga buwan ay laging nasa panahon.
Alam nila kung kailan sisikat, kailan lulubog. Pati ang mga papotok, alam nila kung kailan sila pupotok at hindi. Diba?
So nakikita natin na may panahon ang lahat. May schedule yan. Pagka daw gumabi na, lahat ng mga mababangis na hayop ay naglalabasa na sa kanilang pinagtataguan upang maghanap ng makakain.
So ano dapat... ang ginagawa ng tao sa gabi, nakaligpit sa bahay niya para hindi siya maging pagkain. At kaya maraming nakakain, wala sila sa oras, wala sila sa lugar. Kaya sabi, o pag sumikanta uli ang araw, liligpit na yung mga hayop, yung mga tao naman na tatrabaho sa bukin, sila naman ang gagawa ng paraan, may panapanahon. Ngayon, nasa maling lugar ka, swimming ka ng swimming sa isang lugar na maraming buhaya, talaga magiging merienda ka dyan.
Lumagawa ka ng bagay na wala sa panahon, wala sa lugar. Alam nyo mga kapatid, napakalaking bagay. Ito lang ang mamaster natin. Itong ito lang sa buhay, hindi ka na siguro magiging pinakamalungkot na tao sa balat ng lupa.
Parang hindi ka magiging pinakamasaya, pero hindi ka magiging pinakamalungkot. At yun ay, matuto lang tayong lumagay sa oras at sa lugar. Masipag ka nga, nagsiserve ka nga sa sa church, wala ka naman sa lugar sa pagsaserve, wala ka naman sa lugar sa organisasyon, mali pa rin.
Ang sipag-sipag mo nga pero wala ka naman sa lugar. Pinagon mo na ang iyong katawan, nahirapan ka na. Nagkasakit ka na, namatay ka na, hindi ka pa rin umasenso. Lugar, panahon. Yan ang batasang buhay.
Ika lang yan. There will be seasons of war and rest. There will be seasons of happiness and sadness. Mga kapatid, pakinggan nyo itong mabuti. There is really no bad season.
Walang masamang panahon. There is really no bad time. Kesa sabihin nila bad weather, walang bad weather.
Yung kumikidlat-kidlat, nare-recharge ng electrons ang ating atmosphere. It's good for us. Huwag ka lang tamaan, kaya huwag ka magpakalat-kalat.
Lumagay ka sa lugar. Namamayong ka pa sa gitna ng bukit, kumikidlat. Eh talagang malilitson ka dyan. Lumagay ka sa lugar. Paligo ka ng paligo, pagka alam mo may mga earthquake, pwede magkaroon ng tidal wave.
Inanod ka na. Wala ka sa lugar. Diba sinasabi nga, the early bird catches the worm.
Just don't be the worm. So sa isang umaga, magpapasyaka, ako may magiging bird, ako may magiging worm. Lumalagay ka sa lugar. Walang bad time.
Yung bagyo, nabubunot ang mga punong matatanda at ang gagandak, ang lalaki na. Mabuti yun. Alam nyo, good news yun.
Doon sa mga buto, doon sa silong ng kanyang mga sanga, nawala ng panahong lumaki dahil nayuyong-yongan sila ng punong ke laki-laki. And nothing grows in the shadow of a big tree. So pag may nabunot na pagkalaki-laki, paking puno, isang araw pa lang naglalabasan na yung mga bagong bunga. So what's bad news there?
Hindi dapat pinapersonal. Ang tinitingnan mo yung buong planeta, yung buong mundo, it is good. Storms, earthquakes, lumulubog ang mga continent, meron namang mga bagong lumulutang. Huwag ka lang dun sa lumulubog na katungtong. Kaya napakahalaga yung timing eh.
Nasaan ka ba? Napaka-importante yan. Alam niyo sabi ng Ecclesiastes 7.14? When times are good, be happy.
When times are bad, Consider, God has made the one as well as the other. Ang ibig sabihin ni Solomon, hindi yan bad. Dahil walang ginagawang bad ang Diyos. Sabi niyo, ay bad naman na matay ang mahal ko sa buhay.
Pero lalo namang masamang din na yan mamatay kahit kailan. 300 years old na buhay pa. So, nape-persona lang kasi natin.
Pero natural ang tao ay mamamatay. Di nagsiksika na tayo ang lahat dito kung walang namamatay. Kung lahat ng dalangin ng tao ay, O Diyos ko po, huwag mo pong kukuhaanin itong ano, pagbuhayin mo siya.
Eh, pag pinakinggan ng Diyos, lahat niyang panalangin. kanina. Nandito, siksikan tayo. Mamamatay din tayo sa food shortage. Mamamatay din tayo sa dami ng mga diseases.
So, hindi yan bad. Kaya lang, pag may patay naman, gusto ko sabihin, ay good, namatay na siya. Pero alam nyo, ganyan talagang buhay.
So, paano natin i-apply yun? Nangyari sa ating buhay. Malungkot tayo, pero huking sobrang malungkot. Dahil gano'n talagang buhay eh. Sabi ng Bible, a time to be born and a time to die.
Alam nyo yung good news, if somebody died, ibig sabihin that somebody was born. So, yun ang good news, laging may kakambal. Ang dilim, may kakambal na liwanag. Ang gabi, may araw.
Ang pagkapanganak, may kamatayan. Kambal-kambal yan. Hindi pwedeng kalahati lang.
Anong gusto mo sa yoyo, kalahati? Hindi yan iikot. May balance.
Huwag nating sobrang pe-personalin ang mga nangyayari. Lalo't yan ay batas ng kalikasan. Lalo't yan ay batas ng buhay.
So how can you relax in spite of the tension? Just go with the season. Swim with the current. Flow with time. And I don't mean morally, ha?
Hindi ibig sabihin. sabihin, sumunod ka sa Agos ng imoralidad. Hindi yun ang pinag-uusapan.
Yung Agos ng panahon. Tag-init ngayon, edi mag-enjoy ka ng mga nagagawa ko tag-init. Huwag ka magreklamang magreklamang tag-init.
Kasi pag taglamig naman, nagre-reklamo ka rin taglamig. Pag nasa Amerika ka, sabihin mo, ay naku, mabuti pa sa Pilipinas, ganito, ganon, ganon. Pag nasa Pilipinas ka, naku, mabuti pa sa Amerika, kahit saan ka ilagay, mali. Make every place that you set your foot on home. Kung anong pagkain nakaharap mo, enjoyan mo. ay masarap pa yung nilaga namin sa bahay.
Wala ka sa bahay mo, ito yung nilaga ng biyanan mo. So masarapan ka na kasi kakainin mo rin naman eh. Mag-adjust.
May mga bagay tayong hindi naman nababago. At hindi naman dapat makipag-gera tayo para baguhin pa. Samatalang mas madali kung lululunin mo na lang.
And I don't mean morality. Ano yung morality? Let me be emphatic.
Kasi syempre, in areas of morality, naninindigan tayo. Pero konting-konting gera sa buhay, ang karapat dapat ipaglaban. Marami hayaan mo lang.
Lilipas din yan. Get on with life, get the most out of life, give the most that you can give, and when it's time to die, die. Huwag gumawa ng mga pagsisisihan, at kung nagawa na, huwag ng pagsisisihan na tapos na, baguhin na lang next time. At kung sasabihin nga natin, may nangyayari, charge it to the calendar.
Sabihin mo, well, it's time to mourn. Wala tayong pera ngayon, mga anak. It's time to go simple.
Kung marami tayong ngayong pera, well, it's time to enjoy it and share with others. And thank God. Thank you.
Ang dami nating trabaho, well, it's time to work, walang matutulog, o wala tayo ngayong gagawin, it's time to sleep, long sleeps. Kung ano ang pinapayagan, anong ipinagagawa ng pagkakataon, huwag nang makipagtunggali dyan. Charge it to the calendar, charge it to time, and get on with life.
Another lesson, of course, is to face, handle, manage, direct, and control your tension and stress. Bagamat may mga tensions and stress na hindi natin maiiwasang dumapo sa ating buhay, pwede naman natin i-manage, pwede natin bawasan ang damage, pwede natin pakuntiin ang kanyang bigat kung meron lang tayong technique. Alam niyo, pati weightlifting, kung may teknika, kaya mong buhatin yung pagkabigat-bigat ng mga bakal. Meron ka lang dapat technique.
Sa mga dancers, sa balay halimbawa, kahit malilit yung lalaki, kaya niyang buhatin yung babaeng ganun. Kung meron silang technique, how to do it? Most of the time, it's your technique that makes or breaks you.
So know, regulate, direct your work and your workdays. At dito kilala ang tao na napakatalino, magaling tayong gumawa ng tools to make our work easier. and more productive. Very importantly, when it comes to handling stress and tension, know yourself.
Know your limits. Kung tayo po mga kapatid ay hindi nagpapanggap, hindi natin pinapapel ang di natin papel, hindi tayo lumalagay sa hindi naman natin lugar, there is a lot of more relaxation. Pinang aagaw ka ng pwesto ng may pwesto, ng lugar ng may lugar, pinipilit mong to stand taller than what you really are, you try to project what you are not, mahirap yun.
Mahirap yun nagpapanggap, mahirap yun nag-maintain ang isang kasinungalingan, mahirap yung may itinatagong lihim, mahirap na pinukuno natin ang sarili natin ng stress, pwede naman wala. Nagpapanggap kang mapera at mayaman, Wala? E di sa umpisa pa lang, wala akong pera, di wala ka nga yung imemaintain na image. Napakahirap yung nabubuhay sa isang kasinungalingan. Kaya para tayong mag-relax, first is to know yourself, accept yourself, learn to love yourself, and by God's grace, continue to improve yourself so that you can love others also.
Then, that's what life is all about. Kaya mahalaga na kung ano yung iyong talent doon ka humanap ng trabaho o career. Kasi ang hirap nang sinusumpa mo araw-araw ang pagtatrabaho mo dahil hindi mo naman na-enjoy. And, And when you find a work that you enjoy doing, then you will not work for the rest of your life.
That will be recreation. Ang mahirap, kahit ang gaani, hindi mo linya sa buhay, mahirap yun. Pabalik-balik at lagi ko sinasabi, lumugar. Ilagay mo ang sarili mo sa tamang lugar, kilalanin mo ang iyong mga kakulangan at huwag kang magpilit na puno doon.
At kung mapupuno mo, sa tamang paraan ay punoin, pero habang wala pa, yan ang buhay. Operate with God. within your limits.
Nobody is perfect. Psalm 103.14, We are dust. Bagamat meron tayong espiritu ng Diyos sa atin, pero kasama din ang ating kabuoan, eh tayo hali kabok. Psalm 90.12, Teach us to number our days aright. Make our days count.
To live according to the seasons, according to the dictates of time, and not to go against it. Kung bata ay bata, kung matanda ay matanda. Hindi yung nababaligtad. Work within your limits, respect your capacity, do not be overambitious.
Well, it's not bad to be ambitious, pero dapat bago kang mag-ambisyon, kilalanin mo yung sarili. Kung talagang tumpak, bagay, at... Nararapat sa iyo ang iyong inaambisyon sa buhay.
Mark 10.38, ito po yung mga sobrang mag-ambisyon. Dalawang mga disipulo ng Diyos, ang ambisyon nila ay umupo sa kaliwat kanan ni Jesus, doon sa presidential table sa kalangitan. Sipin yung ambisyon. Sabi ni Lord, You don't know what you're asking.
Jesus said, Can you drink the cup I drink? Or be baptized with the baptism I am baptized with? In other words, sabi ni Jesus, Ah, gusto mong umupo sa presidential table na uupan ko? O sige. magpapaku ka.
Kaya mo. Opo. O rege, mamatay ka. Kaya mo. Opo, kaya kaya kumamatay.
Tapos nung mabuhay ka pagkatapos, ay hindi ko na yata kaya. Yun, ano. So kung hindi mo kaya magpapaku, mamatay at mabuhay na muli, huwag kang magambisyon.
Kasi para sa akin yun, hindi yun pa. para sa'yo. Alam nyo kung minsan mga tao natitense ang buhay nila kasi naiingit sila sa kapwa. Naiingit sa pinsa na mayaman, naiingit sa kapatid na maganda, naiingit dun sa kakilala na gano'n ang posisyon, gano'n ang sweldo, gano'n ang privilege. Pero ang tanong, eh narating mo ba yung narating niya sa pag-aaral?
Narating mo ba yung narating niya sa training? Yung karanasan ba niya ay karanasan mo? Yung talino ba niya ay talino mo?
At yung mga sakripisyo ba niyang pinandaanan ay naging sakripisyo mo? Kasi kung hindi, wala kang karapatang... Tanghanga rin.
Para sa iyo. Yung para sa kanya. At yan ang problema ng napakaraming tao.
Kaya nakakagulo mga organisasyon eh. Mga kumpanya. Mga samahang sibiko. Maging churches. Inaambisyon ng isang maging leader eh.
Wala naman siyang karapatan. Wala siyang karanasan. At wala siyang ginawang pagtutulo ng dugo.
Para ma-earn niya yung kanyang posisyon. Ito namang bagong dapo. Gusto niya, meron na rin siyang ganon.
Hindi bagay. So, sobra ang stress. Sobra ang tension. At pag sobra ang tension at stress, may nababaliw. Dahil hindi makaya ng isip niya ang realidad.
So, kumbaga, nagtitrip, kumbaga sa fuse, kumbaga sa bumbilya ay napupunde. Kasi kinakaya ang dikaya. Kaya napakalaki pong ministry natin mga kapatid, bigyan ng reality check ang ating mga kapatid, ang ating mga magulang, ang ating mga kaibigan, kung ang inaambisyon nila ay hindi bagay at akma sa kanilang realidad.
Kaya sasabihin mo, alam mo kapatid, yung inaambisyon mo, meron ka bang karanasan, meron ka bang kasanayan, may edukasyon, meron ka bang ganito? tot may ganun? Genetically, bagay ka ba dyan?
Kasi kung hindi, ibahin mong ambisyon mo. Huwag mong kopyahin tong taong to. Sabi nga ni Shakespeare, desiring this man's art or that man's coke with what I most enjoy contented least. Sabi ako, ang saya-saya ko na dito sa kanya.
Hindi pa siya contento doon kasi ang laki-laki ng mundo niya. Pero baka naman malaki yung utak niya. Kaya malaki yung mundo niya. Ngayon, pag meron po tayong mga kasama, kamagana, kaibigan na nag-aambisyon, naiingit, gusto niyang kopyahin yung iba, tapos hindi.
hindi natin siya minibigyan ng reality check. Hindi natin siya sabi, huwag mong kamaingit doon kasi magkaiba naman kayo eh. Sabi nga ni Jesus, can you drink the cup I drink? Kung hindi mo kaya yun at hindi ikaw ang ganun, huwag mong ambisyonin.
Para hindi ka ma-baliw. Para hindi ka sumabog. Ngayon, akala natin isang pag-ibig yung mali ang gusto ng tao, mali ang kanyang lugar, mali ang timing, tapos accept ka ng accept sa kanya, love ka ng love sa kanya, tsutsuwa ka, tsuwariwariwa, sigir, sisbumba, ikaw yung cheering squad.
Actually, kung nagpapahamak sa kanya, darating ang panahon na maniniwala siya pati sa iyong mga pagbubuyo at mga pagtulak, tapos yung pala hindi niya kaya, you are a partner in crime. Kaya dapat sine-check natin ang mga kapatid na huwag mo ambisyonin yan. Yung meron kang kapatid, talagang ambisyon niya maging Miss Universe, pero kapatid, kahit binibining kang kungan, huwag mo nang isama sa mga pangarap mo. Diba?
Kasi, hindi talaga bagay. Bakit hindi mo subukan? maging iba naman.
Halimbawa, maging first honor, maging fastest reader in the world. Pero huwag mo ambisyon na maging Miss Universe tali hindi ka pang dyan. Pero sabi mo, oo nga, bagay na bagay sa'yo, bagay na bagay sa'yo. Tapos isusuong mo siya na sumali para lang matalo. Anam niyo bakit ko ito sinasabi?
sinasabi ito, many of us are guilty of this. Hindi natin itinutuwid, lalo't anak natin, lalo't mahal natin sa buhay. Hindi natin sabing, reality check. Sometimes we like to be popular.
Gusto natin masabing tayo taga-encourage. Pero in-encourage mo dahil may posibilidad. Hindi yung nakatungtong ka sa isang sinungalingan, hindi naman sustainable.
Kaya sabi the Lord, can you drink the cup I drink? And be baptized with the baptism I am baptized with. Kung hindi ka willing na magpasa ng cruise, umakyat sa Golgota, magpapako, mamatay at mabuhay na muli, huwag mong ambisyonin ang karangalan na para kay Jesus.
At sa ating mga tao, kung hindi mo kayang gawin ang ginagawa ng iyong kapwa, huwag mong ambisyonin ang kanyang karangalan. Sa kanya yun, hindi yun para sa'yo. Meron kang para sa'yo kung magiging realistic lang ang pagtingin mo sa iyong buhay. Matthew 9, 29, Jesus said, According to your faith, will it be done to you. Kung anong kaya mong tanggapin, yun ang ibibigay sa'yo.
Malakas sa pananalig mo, o matatagap mo. mo, yung hinihingi mo, maliit ang yung pananalig, hindi mo yun matatanggap. Kung ano ang yung kapasidad, yun ang yung tatanggapin. Hindi natin pwedeng sabihin na ba't siya ang dami-dami niyang tubig tapos ako isang patak lang. Eh tanisan ka lang kasi, puno ka na sa isang patak.
Kaya mo ba magdala ng limang galon? Hindi. Dahil hindi ka naman balde.
So, kilalanin mo yung sarili. Kasi pag nakilala natin ating sarili na maliit tayo sa isang bagay, makikita natin malaki tayo sa ibang bagay. Dapat lang realistic.
Luke 14, 28-30 Diba? Bago ka magpagawa ng anuman, titignan mo muna kung kaya mo tapusin. Tuusin mo muna kung kaya mo.
Ngayon, kung hindi mo kayang tapusin, titigil ka rin lang sa gitna. Huwag mo nang simulan. O kaya ang simulan, isang mas maliit na building na kaya mong tapusin. Kasi hindi mo nilang matatapos, mapapahiya ka lang. Madadagdagan ang iyong tension at ang iyong stress.
At mga kapatid, isa sa mga pinakamalalaking nagbibigay ng tension and stress sa buhay, yung kumakagat ng hindi kayang ma-afford. Naguhulog ng hindi kayang hulugan. Nangangako ng hindi kayang tuparin.
Standing taller than what they are. So sabi, ayaw mo ng tension and stress, huwag kang umimbento ng problema. Operate within your limits, respect your capacity.
And then when it comes to rest, what's important, have well-timed and well-spaced rest. May kasabihan po ang mga matatandaan. Anong araw na maraming karitela, therefore maraming kabayo, at ang kinakain ng kabayo ay damo. Maraming mga kabayo dahil tinitipid ng mga kutsero, hindi pinapakain mabuti, nakakasakit, nagihingalo. Tapos pagka nagihingalo na, tsaka dadala na maraming sakate o yung damo.
hindi na makain ng kabayo. Kaya sabi ng matatanda, aanhin pa ang damo kung patay na ang kabayo. Tanong ko sa inyo mga kapatid na laging pagod, kailan pa kayo magpapahinga sa loob ng kabaong? Kailan ka pa magpapahinga kung patay ka na?
Kailangan binibigay. bigyan natin ng priority ang pahinga. Kahit tayo merong deadline, mabuti lang hindi mo na-beat ang deadline kesa ikaw na dead. Lagi ka na stressed, maraming umaasa sa'yo, maraming kang pangarap, pero huwag mong papayagan na hindi mo i-match yung ginagawa mo sa capacity mo.
Kasi bibigay ka rin. Exodus 31.15, utos ng Diyos, For six days, work is to be done, but the seventh day is a Sabbath of rest, holy to the Lord. Huwag niyong kakalibot ang magpahinga.
Bagay. pagamat maraming tao, dapat ipagtrabahuhin dahil ang nalimutan ay magtrabaho. Puro pahingang, inatupag.
Pero yung sobrang sisipag din, hindi yan virtue. Dapat nagpapahinga ang tao. Diyos na ang nagtakda.
Siya ang designer natin. Alam niya, kung hanggang sana ang kaya. Kaya pati nga po ang mga disipulo ng Panginoong Hesus, sila'y napakaraming pinapagaling, pinapayuhan, ipinapanalangin.
Pero sa dami ng taong hindi tumitigil ang pagdating, parang agos ng tubig ang dating nila, niyaya ng Panginoon ang mga pasyente at gutom at magsarili sila sa isang tahimik na lugar para magpahinga. Mark 6.31 Come with me by yourselves to a quiet place and get some rest. Yan ang sinabi ng Panginoon. So hindi kumo kayo ay nasa ministry, naglilingkod sa Diyos, nasa mission, ay di na kayo magpapahinga. Ang Panginoon Yesus ay napakabuti, ang ating Diyos sa langit, ang Ama ay napakabuti, itinuturo ang pagpapahinga.
Si Elijah, isang profesyon. pwede na super prophet. Napakarami niyang nagawa dahil binigyan ng Diyos ng kamangyarihan. Pero dumating ang panahon, gusto na rin niyang mamatay kasi nasobrahan ng pagod.
1 Kings 19, 4-5 and 7-8, He came to a broom tree, sat down under it, and prayed that he might die. I have had enough, Lord, he said. Take my life. I am no better than my ancestors.
Then he lay down under the tree and fell asleep. The angel of the Lord came back a second time, and touched him and said, Get up and eat, for the journey is too much for you. So he got up and ate and drank. Strengthened by that food, he traveled 40 days and 40 nights until he reached Horeb, the mountain of God.
So itong propetang to'y sobrang napagod sa spiritual warfare niya with the priests of Baal and with the wicked queen Jezebel to the point that... He ran and ran and ran and escaped and escaped and he was full of fear. Itong propeta na puno ng takot, ng takot sa kay Jezebel, yung Reyna.
Pinapapatay kasi yung mga prophet. Sabi niya sa Diyos, unahan na natin si Jezebel, patayin niyo na ako. Ayoko na, pagod na pagod na ako. At sa pagod, nakatulog siya.
Naglagay ang anghel ng pichel ng inumin, at naglagay doon ng makakain niya. Nung ginising siya at pinakain, nakatulog siya ulit. Pinatulog naman, tapos nilagyan ulit ng pagkain, ginising na naman. Pinakain, sabi, wala ka sa pahinga. Kulang ka sa pagkain, kulang ka sa inumin At nung nakapagpahinga, nakakain, nakainom Hindi na niya uli gusto't mamatay Any trouble 48 and 49?
Listen here, brothers and sisters Kung meron sa atin and I hope wala Na kumisa naisipan niyo magpakamatay Kulang lang kayo sa pahinga Magtikil-tikil kayo Magpahinga ka Ipangutag mo para ka makamagpahinga Kesa ipangutang ang iyong ataol Magbakasyon, lumayo sa problema Manahimik, mag-isip-isip mag-recreate, and go back into your old world a changed person with a new strategy, a new method, a new hope, and you can walk another 40 days and 40 nights. Pagka gusto nyo ng sumuko, gusto nyo tumalong mula sa building, lastasin ang inyong pulso, o di kaya lumunong kaya ng lason na expired. Pag nagdadramang bukin kayong awang-awa kayo sa sarili ninyo, parang aping-api kayo sa mundo, kulang lang kayo sa pahinga. Magpahinga.
Kaya mahalaga mga kapatid, pigin naman natin ng pahinga ang ating kapwa. Kung may nanay kayo na pagod na pagod na, agawin niyo naman sa kanya ang trabaho. Agawin niyo lahat ng mga chores, mga isang linggo, dalawang linggo.
Pagpahingahin siya. Merong kayong mga kamag-anak na naaasahan. Laging siya nalang ang taya sa gastusan.
Laging nalang siya ang nagbabayad ng lahat-lahat. Pagpahingahin naman. Kahit daw kayong bumasta, kumain nalang kayo ng crackers ng mga tatlong linggo.
Matingil man lang siya ng kagagasto sa inyo. Pagpahingahin ninyo kesa naman isipin, gustuhin mamatay. inyong mga mahal sa buhay.
Kailangan pinagpapahinga natin ating kapwa. Hindi ko muna sasandalan nyo. Lagi na lang kayo sasandal.
Remember? Night and day, di ba? Kaya kailangan minsan kayong sumasandal, minsan kayong sinasandalan.
Minsan tayong umaasa, minsan tayong naaasahan. Mahirap naman kasi sa marami sa atin, pagka nakasandal na, talagang hihiga pa. At ayaw ng bumangon na Mahirati na lagi na lang siyang pabigat.
At kung kayo naman yung nabibigatan, at hindi nagkukusa yung nakasandal sa inyo, ay tumayo tayo. Kaya nga muna, magpapahinga lang ako. Para naman may masandal lang ka uli kung nakapahinga na ako.
It is important in life. Get it? away from your stress, from your tension.
So rest to stop the tension and the stress. Rest to recover strength. Rest to reflect on your life, on your work, on your war, and on your warfare.
Many fears are born of fatigue and imaginings. Kaya mga taong pagod, matatakotin din. Napakaraming kinakatakutan, natatakot baka mag-gera, baka maubos ang tubig sa planeta, baka mag-global warming. Lahat na kinatakutan, pagod kasi.
Pero pagka naman nakapagpahinga na, naku, nakikita na yung dumadaang gwapo, naiinlab na, nalilimutan na ang global warming. Kasi, nagkakaroon ng pahinga eh. Importante yun.
Recreate and rest to recreate. Psalm 1, 1-2, Blessed is the man whose delight is in the law, and on his law he meditates day and night. You want to keep your balance?
You don't want to lose your bearings? Meditate on the Word of God day and night. Diyan natin makikita ang mga sagot sa ating mga tanong.
O diyan tayo matututo ng mga dapat itinatanong sa buhay para malaman natin yung mga hindi naman dapat nang ipinagtatanong at walang katuturan, pinagtatanong pa. Meditate on the Word of God. Magpahinga.
At hindi po lahat ng... paghigay, tinutulog. Kasi kung isa niyong nakahiga, ka-rested na rested ang iyong body, umaangat ang iyong level of consciousness to the point that you can get to a spiritual dimension that you can commune with God. Psalm 63.6, sabi ni David, On my bed, I lay my head on the ground. I remember you.
I think of you through the watches of the night. Sa lahat ng oras ng gabit, bahagi ng gabi hanggang umumaga, ikaw ang aking pinag-iisipan. Ibig sabihin, kising siya. Merong portion, that very thin moment and line between being awake and being asleep that makes spiritual communion more meaningful.
And you should know the dreams and visions. Come through sleep. Kumisan ang guidance palang kailangan mo sa Panginoon, ibibigay niya sa mga pahimakas, sa mga panaginip. Alam nyo, napakaraming taong kinausap ng Diyos sa panaginip.
Imposible bang kausapin kayo? Kaya lang, ang nananaginip ay yung hindi sobrang lalimang tulog. Pag sobrang, sobrang, sobrang pagod ka rin, mahirap ng managinip pa.
Kaya dapat din, hindi pinapagod sobra ang sarili. Daniel 7.1 Daniel had a dream and visions passed through his mind as he was lying on his bed. Meron ang tinatawag na twilight zone na half awake, half asleep. And you should give yourself that kind of time. Hindi yung panood ka ng panood ng video, nakakatatlong palitan ng video hanggang hindi talaga nagdidikit ang mata mo, hindi mo papatayin at di ka matutulog.
Wala ka ng panahon mag-vision-vision noon. Wala ka ng panahon mag-dream-dream. That's why we've got to give ourselves the space.
so that God can talk with us. You have to plan, protect, even beautify your rest, your sleep. Mga kapatid, baka naman ilang buwan, ilang taon nyo nang ginagamit yung una ninyo na ubod ng laki. uubd ng liit. Mano ba namang bumili kayo ng perfect unan?
Yung unan na bagay na bagay sa inyong leeg, sa inyong mukha, yung curvature ng inyong likod ay tamang tama. Ang matalinong tao, matapos siyang mag-invest sa necessity ng pagkain, Mag-i-invest siya sa good bed. Baka naman yung kama nyo ang mga paana-elata ng floor wax.
Nakalundo na yung likod, tinutosok lang kayo ng mga spring at kung ano-ano. Tapos, kung saan-saan kayo nag-uubos ng pera, magandang cellphone at kung ano-ano. Samantalang yung kama, sabi nga ng advertisement noon, I want one-third of your life.
Because normally, you spend eight hours on your bed. That is one-third of 24 hours. It's one-third of your life.
So if you live to be 60, 20 of those years, you were in bed. bed. Eh bakit nyo hindi gandahan ng kaman nyo? Hindi nyo gandahan ng inyong kwarto? Hindi yung paghiga mo may kawali sa likod.
Ay, bakit may kawali dito sa likod ko? May sapatos, mayroong thumbtacks, nandoon na lahat. Kung matalino ang tao at meron naman siyang gagastahin, aayusin niya ang kanyang higaan. ang kanyang bed sheet, ang kanyang kama. Kasi sa pagtulog, ay maaari siyang managinip at makatagpunyan Diyos.
Napakahalaga ng tulog. Hindi yan, alam nyo, mag-asawa, o kaya may mga anak kayo, dapat wala kayong TV sa kwarto. Kasi gusto mo nang matulog, nanonood pa yung asawa mo. inis, nainis ka. O kaya, hindi ka naiinis dahil nanonood pa siya dahil gusto mo na siyang makatabi. Panood pa ng panood.
Kaya dabog at dabog nang inabot mo hanggang nagumaga na, ayaw mo talagang magsaing. Nang inatupag TV. Alisin nyo sa kwarto yan. Hindi yan magandang habit.
Dapat pagpasok nyo sa kwarto, matutulog kayo o magkukwentuhan hanggang antarabang. Subukin at magpahinga. Subukin nyo. Ginagaya nyo kasi mga Amerikano may TV sa kwarto. Kaya ang laki ng demorsyon dyan eh.
Napata sa ibang lugar yan. Huwag gayahin pati ang mga kapintasa na ibang lahi. So, for those who are ready, and those who really work, rest. is not a luxury, it is a necessity.
Don't feel guilty for resting. Don't feel guilty for having vacations. You need it para hindi kayo mabaliw sa nakakabaliw na mundong ito.
Kailangan natin yan. And very importantly, when other people are trying to rest, do not spoil other people's rest, their relaxation and their vacation. And one of the worst things that you can do when you're on vacation with your workmates is to talk about work while you are on vacation. Pag magbabakasyong kayo magkakasama sa trabaho, merong rule, walang magbabaget ng opisina, ng trabaho, o ng anything.
Kasi pumuputak nga doon para lumimot. Tapos yun na naman ang pag-uusap-usapan nyo. At kung atin kayo ng retreat, church retreat, kung ano na mga retreat, lahat na... ang gamit niyo mga kapatid.
Hindi naman tumahal. Kaya niyong manahe o magpagawa sa mga modesta. Magpagawa kayo ng mga telang supot.
Para hindi lalagyan niyo, hinahanap niyo yung inyong mga gamit. Nasa plastic, laklaklaklaklaklaklaklaklaklak. Buong gabi naririnig mo na may plastic na parang... ang chicharron at may kinakapakapasya, hinahanap niyo yung kung ano niya, di ka na makatulog pa. Be considerate.
Self-respecting people have cloth bags. Especially when you have to sleep with other people in the same room. Huwag kayong gagamit ng grocery bag.
Kinakapakapan niyo yung arpidible doon sa loob. Bakit hindi mo... At napakalakas yan paggabi.
Napansin niyo na ba? Bakit kahit sa kapitbahay, madidinig mo yung pagkapakapan niya eh. Be considerate when people sleep.
May mga tao, kung hindi marunang... nung magbukas o magsara ng pinto. Blag! Blag! Blag!
Doon mo malalaman kung sibilisado. Tao ba? Kasi diba ang doorknob na pipihit, pag may natutulog mga kapatid, pipihitin mo, at saka mo hihilahin ang pinto, at saka mo papawalan.
Hindi yung naglalabanan kayo ng pinto, blag blag blag blag. Pag isasara mo ang pinto, hindi mo itutulak dahil blag. Diba? Pipihitin mo para lumubog yung pansara, itutulak mo si pinto, at dahan-dahan mong ipipihitin ulit para sumara kung tao ka. Kung may pagpapahalaga ka sa tulog ng iba, meron namang mga may kotse, may sasakyan halimbawa, sikipang mga kapitbahaya, nakatira sa dimasa lang, tapos umagang-umagang, pat-pat-pat-pat-pat-pat-pat, tinatawag yung asawa, nagising na ang lahat.
Terrible. May makikinig ng radyo, parang gusto niyang buong kapitbahayan, isamang isasangang pakikinig. Kung ano yung teritoryo niyo mga kapatid, hanggang doon lang dapat ang sound niyo. Dapat lumalabas sa kabila. Napakalaking salot yung karaoke sa buhay, ano?
Lalo't hindi ikaw ang kumakanta. Best and best. Puro naman, my way, wala nang ibang kanta. Nakakainis na.
So anong importante? Respect people. Therefore, you have to respect their ears, their silence, their rest.
Kaya hindi ba marami sa mga karokoy na nagsasaksakan, nagbabarilan, nagkakamatayan, kasi nadidisturb sila eh. You get agitated. So do not spoil other people's rest.
Huwag kayong text ng text sa mga tao, lalo't nagbabakasyon. Huwag tayong tawag ng tawag. Bago kita tawag, yung cellphone na yan, napakalaki. talaga niya na rudeness. Maliba nalang sobrang close kayo sa isang tao at kahit mga close kayo, kung siya ay nagtatrabaho, may mga opisina.
Text before you call. Don't just call. You don't know if the person is ready to receive a call.
So may I call? Is it a good time to call? Hindi call na lang kayo ng call kahit anong oras kung available kayo.
Importante iginaggalang natin ang pahinga ng iba. Kahit hindi sila natutulog, yung pahinga ng kanilang isip. Mayroon kayong sasabihin sa asawan nyo na sira ang pinto natin.
Pwede naman maghintay pagdating niya. But... Kailangan sabihin nyo pa ng umaga-umaga pa lang sa kanyang. Wala pa naman siya magagawa.
May mga bagay na dinedelay. Lalong-lalo ang asawa nyo nagtatrabaho abroad. May lagdat ang anak natin, dear. Kung hanggat hindi mo talaga nanganganib na kailangan mo sabihin, mamamanage mo naman, makakatulong pa ba?
Naguluhin mo siya para sabihin ng ganong bagay? Sa kadalasan kasi gusto natin gumaan ng ating pakiramdam. Ibubunto natin ang bigat sa kapwa. So kailangan nabibigat ang kadalin mo.
Kesa ipasa mo sa iba na hindi naman makakatulong sila, wala silang magagawa. Ano? anong mapapala mo na guluhin pati sila?
Rest. Allow people to rest. Ang sabi ni Lord sa Matthew 11, 28, Come to me, all you who are weary and burdened, and I'll give you rest.
So life is TNS. It is really tension and stress, but it is also R&R. Rest and recreation.
Dapat hindi stress only, at hindi rin rest only. Balance. A man must earn, must break his back to earn his day of pleasure, sabi nga na isang song.
So earn your rest by working. Hindi puro rest lang ang buhay. Ano po kaya ang tension nyo ngayon mga kapatid? Ano ba ang inyong stress?
Ang dalangin ko sa ating pag-aaral ay nilaru-laru na ng spirit ito ng Diyos ang inyong isip para ipakita. Kung meron tayong needless stress, dapat alis. Then, makita natin kung paano haharapin na isang stress at paano tatanggapin ang mga hindi napapalitan sa buhay so that you won't be needlessly stressed. Aming Diyos, nagpapasalamat kami dahil kayo'y mabait, mabuti, gusto niyo kami magpahinga at walang bad time kasi kayo ang nagagawa ng time. Walang bad weather.
Ituro mo sa amin, Panginoon, ng ganitong pananaw. Makita namin kayo sa likod ng lahat ng bagay, yung maging mga bagay na hindi namin laging gusto, pero minabuti niyo sa inyong walang hanggang karunungan bahagi ng buhay ng tao. At dahil minabuti nyo, ito ay mabuti.
Turuan nyo kaming tanggapin ang hindi namin kayang baguhin, baguhin ang mga pwedeng baguhin, at turuan mo kayong paano babaguhin sa tamang paraan ang mga pwede at dapat baguhin. Ipakita mo sa amin ang style namin, methods, na nagdadagdag ng stress sa aming buhay. Teach us to improve. Ituro mo rin sa amin kung paano kami nagpapabigat sa kapwa, at kung paano namin mapapagaan ang dala ng mga nagmamahal sa amin na napakarami ng dinadala sa buhay.
Salamat na lang nandiyan kayo, O Diyos. Maari namin kayong hingahan. Maari pa nga namin ibigay sa inyo mga kabigatan namin. Because you, O Lord Jesus, said that we should give our burdens to you. Ito, Panginoon, ang ituro nyo sa amin, how to give our burdens to you.
Paano kami magtitiwala? Habang kami may gumagawa ng kaya namin gawin, paano kami hihingi ng pagpapala sa inyo habang sinisikap naman namin kuhanin yung binigyan nyo kami ng natural na kakayahan para kuhanin. Give us wisdom.
Magbulay-bulay tayo, mga kapatid, sa ilang saglit ng pagtungo sa presentasyon. presensya ng Diyos. Isipin nyo ang mga stress and tensions.
At isipin nyo karapat dapat ba na problemahin nyo yan? O hindi naman? At kung karapat dapat, itanong natin sa Diyos ang pinakamabisang paraan ng pagharap sa mga bagay na yan. At sa kabila ng lahat, sa kabila ng kuminsan na hirap, sa kabila ng napakaraming dapat gawin, humingi tayo ng karulungan sa Diyos kung paano ipaglalaban yung pangangailangan na magpahinga. Sa inyo ng mga hindi makatulog kahit nakahiga, danangin ko ay pagpalaanin kayo ng Diyos na kung kailangan nyong matulog ay makatulog kayo.
Para kung kailangan kayo gising, ay gising naman kayo. Ipanalangin nyo ang inyong mga sarili. Kung kayo hindi mapagkatulog, kulang at kulang ng tulog, mababaw, ang pahinga ay hindi sapat. O kaya naman, ipanalangin nyo ang inyong mga mahal sa buhay na alam nyo kulang talaga sa pahinga.
Let's be alone with God. Let the Holy Spirit of God give us an agenda as to what to pray for. Huwag nating basa sayangin at palampasin ang pagtuturong ito sapagkat mahalaga sa ating lahat. Ama namin sa langit, Spiritong Banal, humihingi kami ng karunungan na matuto. Makaroon naman.
mga practical na mga gagawin to face our tensions and stresses so that we can have more meaningful rest and recreation. Magbulay-bulay tayo mga kapatid. Be alone with God and be blessed.