Wprowadzenie do chemii alkanów

May 16, 2025

Wprowadzenie do alkanów

Chemia Organiczna vs. Nieorganiczna

  • Chemia nieorganiczna: Tlenki, wodorotlenki, kwasy, sole
  • Chemia organiczna: Nowy dział, początek nauki o alkanach

Alkany

  • Podstawowa grupa związków chemii organicznej
  • Zbudowane z atomów węgla (C) i wodoru (H)
  • Wartościowości:
    • Węgiel (C): 4 (tworzy cztery wiązania chemiczne)
    • Wodór (H): 1 (tworzy jedno wiązanie chemiczne)

Przykłady alkanów

Metan (CH₄)

  • Wzór strukturalny: Jeden atom węgla z czterema wiązaniami z wodorem
  • Wzór sumaryczny: CH₄

Etan (C₂H₆)

  • Budowa: 2 atomy węgla połączone jednym wiązaniem chemicznym
  • Wzór strukturalny: Każdy węgiel posiada łącznie 4 wiązania w tym 3 z wodorem
  • Wzór półstrukturalny: CH₃-CH₃
  • Wzór grupowy: CH₃CH₃

Propan (C₃H₈)

  • Budowa: 3 atomy węgla
  • Wzór strukturalny: Wiązania dorysowane do pełnych wartościowości
  • Wzór sumaryczny: C₃H₈
  • Wzór półstrukturalny: CH₃-CH₂-CH₃
  • Wzór grupowy: CH₃CH₂CH₃

Butan (C₄H₁₀)

  • Budowa: 4 atomy węgla
  • Wzory: Podobnie jak poprzednie z możliwością skracania powtarzających się grup CH₂
  • Wzór skrócony: CH₃(CH₂)₂CH₃

Inne Alkany

  • Nazwy i wzory sumaryczne:
    • Pentan: C₅
    • Heksan: C₆
    • Heptan: C₇
    • Oktan: C₈
    • Nonan: C₉
    • Dekan: C₁₀

Wzór ogólny alkanów

  • Wzór: CₙH₂ₙ₊₂
  • Przykład: Dla n = 50, wzór sumaryczny: C₅₀H₁₀₂

Podsumowanie

  • Nauka alkanów jako fundament zrozumienia chemii organicznej
  • Wykorzystanie wzoru ogólnego dla dużych alkanów

Dyskusja

  • Pytanie o preferowaną wersję filmu: stara czy nowa