Powstanie Listopadowe - Wykład

Przyczyny Powstania Listopadowego

Wpływ wydarzeń z Europy: zwycięskie powstanie Belgów, rewolucja lipcowa we Francji (1830)
Groźba wykrycia spisku Piotra Wysockiego (spisek podchorążych piechoty)
Przeświadczenie spiskowców o wsparciu społeczeństwa (zła kalkulacja, chłopi nie wsparli powstania)

Powstanie zainicjowane przez Piotra Wysockiego w szkole podchorążych piechoty
Belwederczycy napadli na Belweder, wielki książę Konstanty uciekł (przebrany za kobietę)
Władza w Warszawie: powołanie rządu tymczasowego, dyktator Józef Chłopicki
Po wyzwoleniu Warszawy: żądanie cara rozbrojenia buntowników i przywrócenia porządku

Józef Chłopicki i Xawery Jezierski udali się do cara na negocjacje (nieskuteczne)
Powołanie nowego dyktatora: generał Michał Radziwiłł
Armia rosyjska (100 tys. żołnierzy) pod dowództwem Iwana Dybicza, polska armia (50 tys. żołnierzy)
Zwycięstwa Polaków: bitwa pod Stoczkiem (14 lutego 1831) dowodzona przez Józefa Dwernickiego
Bitwa pod Grochowem (25 lutego 1831), nowy dyktator Jan Skrzynecki
Współpraca z Ignacym Prądzyńskim: sukcesy pod Wawrem, Dębem Wielkim, Iganiami
Opóźnienia Skrzyneckiego, bitwa pod Ostrołęką (26 maja 1831), klęska Polaków
Samosądy w Warszawie, władza generała Jana Krukowieckiego
Walki generała Józefa Sowińskiego, Warszawa zdobyta przez Rosjan (6/7 września 1831)
Ostatni dyktator: Maciej Rybiński (ucieczka na Prusy)

Walki poza Królestwem Polskim: generał Józef Dwernicki (Ukraina), generał Antoni Giełgud (Litwa), Emilia Plater (zmarła od ran)

Zsyłki na Syberię, konfiskaty majątków, emigracja
Narzucenie wysokiej kontrybucji na Królestwo Polskie
Budowa Cytadeli w Warszawie (znana z X Pawilonu dla więźniów politycznych)
Zniesienie konstytucji Królestwa Polskiego, wprowadzenie statutu organicznego (brak polskiej armii, sejmu)
Nowy namiestnik: Iwan Paskiewicz (rządy określane jako „Noc Paskiewiczowska”)
Wprowadzenie stanu wojennego (1833-1858)

"Chłopicki nas zdradził, skrzynka przyskrzyniła, Kruk oko wydziobał, ryba zatopiła."

Dzień Powstania Styczniowego - omówienie w późniejszej lekcji.