Asitler, Bazlar ve Tuzlar

Giriş

• Bugünkü konumuz: Asitler, bazlar ve tuzlar.
• Konunun alt başlıkları:
  • Asitlerin ve bazların özellikleri.
  • pH kavramı.
  • Kuvvetli, zayıf asit ve bazlar.
  • Asit-baz tepkimeleri.

Asitlerin Özellikleri

• Tatları: Ekşi (örnek: sirke, limon).
• Aşındırıcı ve yakıcı özellik: Cilde temas ettiğinde zarar verir.
• Karbonatlı bileşiklerle tepkime: Karbondioksit gazı çıkar (örnek: tebeşir + sirke).
• Metallerle tepkime: Hidrojen gazı çıkışı sağlar.

Bazların Özellikleri

• Tatları: Acı (örnek: sabun).
• Aşındırıcı ve yakıcı özellik: Cilde temas ettiğinde zarar verir.
• Sulu çözeltileri: Elektrik akımını iletir.
• Asitlerle tepkime: Tuz ve su oluşturur.
• Ciltte kayganlık hissi: Örnek: Sabun, çamaşır suyu.
• Amfoter metallerle tepkime: Kuvvetli bazlar tepkimeye girer.

Asit ve Bazların Güçlülüğü

• Kuvvetli Asitler: HNO3, H2SO4, HCl (7A grubunun hidrojenli bileşikleri).
• Zayıf Asitler: CH3COOH (sirke asidi), H2S.
• Kuvvetli Bazlar: 1A ve 2A grubunun OH bileşikleri.
• Zayıf Bazlar: NH3.

İndikatörler

• Turnusol Kağıdı: Asidik ortamda kırmızı, bazik ortamda mavi.
• Doğal İndikatörler: Çay, kırmızı lahana suyu.
• Yapay İndikatörler: Metil turuncusu, fenolftalein.

pH Kavramı

• pH Ölçüm: pH 7 nötr, <7 asidik, >7 bazik.
• Günlük Maddelerin pH'ı:
  • Limon: 2
  • Sirke: 3
  • Süt: Asidik
  • Sabun: 12
  • Çamaşır suyu: 13

Moleküler Düzeyde Asitlik ve Bazlık

• Arrhenius Tanımı:
  • Suya H+ veren madde: Asit
  • Suya OH- veren madde: Baz
• Kuvvetli Asit/Baz: Tamamen iyonlaşır.
• Zayıf Asit/Baz: Kısmen iyonlaşır.

Oksitlerin Asitlik ve Bazlık Özellikleri

• Ametal Oksitler: Oksijence zengin olanlar asidik.
• Metal Oksitler: Genellikle bazik.
• Amfoter Metaller: Amfoter özellik gösterir.

İstisnalar

• CH3COOH: Asit, suya H+ verir.
• NH3: Baz, suya OH- verir.

Örnek Maddeler

• Asitler: Kezzap (HNO3), Saç yağı (H2SO4).
• Bazlar: Potas kostik (KOH), Sud kostik (NaOH).

Özet

• Asitler ve bazların kimyasal özellikleri, günlük hayatta kullanılan maddeler üzerinden örneklenmiştir.
• İndikatörler ve pH ölçümleri ile asit-baz dengesinin anlaşılmasına yönelik detaylar verilmiştir.
• Asitler ve bazlar konusu bir sonraki derste devam edecektir.