Paprotniki - Wprowadzenie i Podzia艂
Og贸lny Zarys
- Paprotniki pojawi艂y si臋 na Ziemi 350 milion贸w lat temu.
- Parafiletyczna grupa ro艣lin zarodnikowych, gdzie dominuj膮cym pokoleniem jest sporofit.
- Zalicza si臋 do nich paprocie, skrzypy, wid艂aki, a tak偶e, nie omawiane w liceum, psylotowe.
- S膮 ro艣linami wieloletnimi, zasiedlaj膮 wilgotne 艣rodowiska l膮dowe, ale istniej膮 gatunki przystosowane do 偶ycia w wodzie (np. salwinia p艂ywaj膮ca).
Charakterystyka Paprotnik贸w
- Ro艣liny naczyniowe (posiadaj膮 drewno i 艂yko).
- Organowce: wyr贸偶niaj膮 korze艅, 艂odyg臋 i li艣cie.
- Nie wytwarzaj膮 tkanek wt贸rnych, co ogranicza ich wzrost na grubo艣膰 (wyj膮tek: porybliny).
- Rozmna偶anie uzale偶nione od obecno艣ci wody.
Budowa Rosliny
- Sporofit:
- Li艣cie: zarodniono艣ne (sporofile) i asymilacyjne (trofofile).
- 艁odyga: k艂膮cze magazynuj膮ce substancje zapasowe.
- Korze艅: mocowanie ro艣liny, pobieranie wody i soli mineralnych.
- Gametofit:
- Kr贸tkotrwa艂y, samo偶ywny, zielona plecha.
- Rozmna偶anie przez gamety.
Paprociowe
- Zasiedlaj膮 zacienione, wilgotne 艣rodowiska.
- Du偶e, bogato unerwione li艣cie.
- Korzenie przybyszowe wyrastaj膮ce z 艂odygi.
- Gametofit w kszta艂cie serca, przytwierdzony do pod艂o偶a.
- Przyk艂ady: orlica pospolita, j臋zycznik zwyczajny.
Wid艂akowe
- Niewielkie ro艣liny, rozga艂臋zione p臋dy i korzenie.
- Podzia艂 na: wid艂aki jednakozarodnikowe i r贸偶nozarodnikowe.
- Gametofit rozwija si臋 przy pomocy grzyb贸w mikoryzowych.
- Przyk艂ady: widliczka ostroz臋bna, poryblin jeziorny.
Skrzypowe
- Wi臋ksze od wid艂akowych, jednoroczne 艂odygi nadziemne.
- P臋dy: wiosenne (zarodniono艣ne) i letnie (p艂onne).
- Przyk艂ady: skrzyp polny, skrzyp olbrzymi.
Cykl Rozwojowy Paprotnik贸w
Paprotniki Jednakozarodnikowe
- Zarodniki jednakowe, przedro艣la jednopienne.
- Przyk艂ad: narecznica samcza.
- Proces: kie艂kowanie zarodnik贸w -> przedro艣le -> gamety -> zap艂odnienie -> sporofit.
Paprotniki R贸偶nozarodnikowe
- Zarodniki zr贸偶nicowane, gametofity dwupienne.
- Przyk艂ad: widliczka ostroz臋bna.
- Proces: makro- i mikrospory -> przedro艣la 偶e艅skie i m臋skie -> gamety -> zap艂odnienie -> sporofit.
Dzi臋kuj臋 za uwag臋, do us艂yszenia w kolejnym filmiku.